Freely available on a non-commercial basis.
No print source exists: This is an original digital text.
Lemma display for ‘aequalis’
1 entry matching
equal (+li: to)
quemadmodum ostendimus omnes equales existere ex eo quod in equali reperitur
لما بينا انها كلها مساوية لما فى المعتدل
Ascensiones spere recte sunt ea que ex arcubus orbis signorum equatoris diei ab orizonte ascendunt sub equatore diei, que sunt equalia eis que cum eis gradiuntur in circulo meridiei
مطالع الكرة المستقيمة هي ما يطلع مع قسي فلك البروج من معدل النهار من الأفق تحت معدل النهار، وذلك مساوٍ لما يمر معها من دائرة نصف النهار
Euclides vult intelligere quando dicit quod est ‘equale quod est inter omnia duo puncta’
sicut cum probatur quod omnes anguli trianguli sunt equales duobus rectis
quo scilicet completur diffinitio quamvis sine eo possit haberi significatio substantialis equalis
وبذلك الشىء يتم التحديد، وإن كان قد يكون بإسقاطه دلالة ذاتية مساوية
omnia aequalia eidem inter se sunt aequalia
وأن الأشياء المساوية لشىء واحد متساوية
unaquaeque pars eius et unaquaeque summitas subtilis lineae eius sine dubio non offendat nisi in partem quae est aequalis ei
aliud ex quo provenit aliud sibi aequale, aliud vero ex quo provenit aliud inferius eo
quod autem totum est malum vel in quo praevalet vel est aequale, nondum invenitur
Et erunt differentiae secundum privationem aequales individuis
vigor eius est aequalis virtuti omnium digitorum
quoniam semper erunt tres anguli trianguli aequales duobus rectis
Quare oportet ut numerus revolutionum in quibus est preparatio ad corrumpendum sit equalis numero revolutionum in quibus est crementum
triangulus existens cuius anguli sunt equales duobus rectis
et duplum esse quod aequale est et abundans altero tali
وإن الضعف هو المساوى وزيادة آخر مثله
haec nullo modo sunt idem neque aequale neque simile
فليس فى هذين شىءَ أصلا واحدٌ بعينه ولا مساوٍ ولا مشابه
Si autem erant aequales et vincebantur in apparentibus
Inclusio autem est situs commovens receptionem humidi, et est aequalis eius figura vel vestigium interiori figurae circumdantis
et erit tangibile sine dubio … vel erit aequalis tangenti et non patietur ab eo
equal (+li: to; + genit.: in), equal to one another
Et continent duos angulos equales, dividunt quoque circulum per duas figuras equales in lateribus
ويحيط بزاويَتَين متساويَتَين وتقسم الفلك بشكلين متساويَين الأضلاع
Nithac, id est cingulus, circuli signorum dividitur in .xii. partes equales secundum divisionem circuli signorum
نطاق فلك البروج ينقسم اثني عشر قسما متساوية بحسب انقسام فلك البروج
Ille ergo qui est cum eo in uno signo prohibet aspicientem a coniunctione ponderosioris, si fuerint tamen gradus illius qui coniungitur et ipsius qui aspicit equales
lam ergo ex hoc manifestum fuit quod cum tu proportionaveris virtutes contrarias virtutibus que ab equali recedentes pervenerunt ad augmentum, quarum quecumque in quolibet graduum est medietas partis unius, inter se erunt equales
فقد تبين من هذا انك متى نسبت القوى المضادة للقوى الخارجة عن الاعتدال الى الزيادة وهى نصف جزء فى كل واحد من الدرجات بعضها من بعض كانت متساوية
Si autem denominaverimus quasdam earum ex aliis, erunt equales
وان سمينا بعضها من بعض كانت متساوية
Cum linea recta super rectam erigitur lineam et fiunt duo anguli qui sunt in utraque parte equales
quoniam nos addidimus super duas quantitates diversas EA, GZ duas quantitates equales AB, GD, ergo erit superfluitas EB super ZD
omnia aequalia eidem inter se sunt aequalia
وأن الأشياء المساوية لشىء واحد متساوية
duo autem quadrata posuimus aequalia in specie
et tunc corpora essent aequalia ad promerendum quantitatem
aut sunt res aequales ad utramque dispositionem
et est quae habet partes terminatas nec similes nec aequales
ومنها ما له اجزاء محدودة غير متشابهة ولا متساوية
quod motus celorum sunt duo; unus quo movetur totum semper ab oriente ad occidentem secundum unum modum et revolutiones equales
ان الحركات التي في السماء ثنتان إحداهما التي تحرك الكل أبدًا من المشرق إلى المغرب بحال واحدة وأدوار متساوية
et hoc quia polus celi Saturni (volo dicere punctum K) quia est eius mutatio super circulum KL equalis motui celi proprio ei
وذلك لأن قطب فلك زحل أعني نقطة .ك. لما كانت نقلته على دائرة .ك ل. متساوية لحركة الفلك مختصة به
et bene potest esse ut numquam accipiat rem aequalem ex illa complexione
In mulieribus autem non erit distinctio maris et feminae in temporibus aequalibus
non comprehenderentur quadrati latera aequalia
لَمَا كان يدرك أضلاع المربع المتساوي الأضلاع متساوية
Et amplius, quando visus comprehenderit quadratum, aut polygonum a remoto: comprehendet illud rotundum, si fuerit aequalium diametrorum, aut longum, si fuerit inaequalium diametrorum
Amplius erunt mutatio in loco et alteratio aequales
ut sciamus alterationes esse in ipsa qualitate aequales, an sit eadem in utroque aut simul
si fuerint corpora, sive sint aequalia in magnitudine sive non
numerabuntur in temporibus aequalibus figurae consimiles illis quae praeterierunt
equal, uniform, even; equalized (degree); upright
Tertius vero possibilium modus est equalis, et ipse est qui fit per cogitationem: ut mulier pregnans que sperat quod pariat masculum, quia non est speratio eius plus illius timore quod pariat feminam
والثالثة الممكن المستوى وهو ما يكون بالفكر وذلك كرجاء المرأة الحُبلى أن تلد ذكرًا فإنَّه ليس رجائها لذلك بأقوى من خوفها أن تلد أنثى
Et dimidium rei que appellatur Misthar, equalis stature, carens capite, deferens caput suum manu sua
ويطلع شيءٌ روحانيّ يقال له شيطان مستوي القامة لا رأس له، وقد حمل رأسه بيده
Cumque equaveris domos hoc modo, omnis planeta qui fuerit ante gradum ascendentis vel cuiuslibet domus per .v. gradus equales et infra
فإذا استوت البيوت على هذه الحال فكلّ كوكب يكون قبل درجة البيت الذي يخرج بالحساب بخمس درج مستوية فما دونها
nutritiva … affert nutrimentum et unit illud corpori, aequali modo aut paene aequali
فالقوة الغاذية من حيث هى غاذية تأتى بالغذاء وتقتضى إلصاقه بالبدن على النحو المستوى أو القريب من المستوى
secundum quod ex eis mutatur complexio, sentiuntur aequaliter; solutio autem continuitatis non est aequalis nec consimilis in toto corpore
من حيث يتغير به المزاج يحسّ على استواءه وتفرق الاتصال لا يكون مستويا متشابها فى جميع الجسم
Et quaedam habent ramos aequales earum quae habent ramos <tres>
ومنه ما له اغصان متساوية مثل النبات الذى له ثلاثة اغصان
essent ex renibus parvis multis, non ex carne leni aequali
ut sit pondus aequale ex utraque parte
Motus autem equalis super partes rei presentande est conservatio
Et ideo conservatio nobilior est rememoratione: motus enim equalis continuus nobilior est absciso diverso
ولذلك كان فعل الحفظ اشرف من فعل الذكر، لان الحركة المستوية اشرف من المنقطعة المختلفة
Unus eorum est motus eius excentrialis (?), et est motus sui orbis excentrici in circuitu centri ipsius, et super suos polos, et hic motus est equalis
tunc motus eius precedit motum epicicli sui equalem qui est secundum ordinem signorum
equal; right ascension (astrol.)
Et considera si fuerit Saturnus in aliqua domorum planetarum altiorum et ipse et dominus domus sue in aliquo angulorum, computetur a domino domus sue ad eum per gradus equales
فإن كان زحل حالّا في بيوت الكواكب العلوية وهو وصاحب بيته في أحد الأوتاد فليعدّ من صاحب بيته إليه بدرج السواء
quia hoc quod ego attribui uni eorum causalitatem, non est quasi unum eorum sit dignius causalitate quam alterum, eo quod sunt in simul et aequalia
إنه ليست المعية هى التى أوجبت لأحدهما العلية، حتى يكون ليس أحدهما أولى بالعلية من الآخر، لأنهما فى المعية سواء
eo quod non est aequale homini excerceresic ambulationem et exercere carpentariam
فإنه لا سواء أن يعتاد إنسان المشى وأن يعتاد التجارة
sunt quae in tempore aequali aequaliter moventur
هو ما كان فى الزمان السواء يتحرك بالسواء
cum scilicet pertransierit in tempore aequali spatium aequale tantum
وكذلك نقول فى الحركة أيضًا إنها موافقة فى السرعة متى قطعت فى زمانٍ سواء مقدارًا سواء
omnes partes igneae existentes in aere et in aqua fiunt aequales in relaxatione et condensatione partium aquosarum
Si autem fuerint aequales et possunt aliquae separari, eadem ratione et omnes
to be equal, to be similar
اذا تساوى دواءان في الطبيعة والنفع
Duarum medicinarum iuvamento et sapore equalium
Duarum medicinarum iuvamento et sapore equalium odoriferior et levior eligenda est
اذا تساوى دواءان في الطبيعة والنفع فالأحسن أن يعالج بأطيبهما رائحة وأقربهما كونا وأعذبهما عند الطبيعة طعما
what is equal to
quia quandoque erat eis necessarium quod expellant aequalem sibi in quantitate et aliquotiens maius et aliquotiens minus
وربما احتاج إلى أن يطرد ما يساويه فى المقدار. وربما احتاج أن يطرد ما هو أكثر منه. وربما بقى أن يطرد ما هو أقل منه
(characterized) by equality
وإن كان الزرع الذى يخرج من الانثى والذكر بالسويّة
et si sperma feminae et maris essent aequalia
et si sperma feminae et maris essent aequalia non erit filius similis ulli eorum
وإن كان الزرع الذى يخرج من الانثى والذكر بالسويّة فليس يكون الولد شبيها ولا بواحد منهما
even like a plane
quoniam dicit quod ubi cadit instrumentum facit lignum in quibusdam locis profundum et in quibusdam aequale
لانه يقول انه حيث وقعت الآلة التى بها يعمل الخشب صار بعض الخشب عميقا وبعضه مستويا شبيها بسطح
exactly, altogether
Si autem fuerint inter eum et augem .90. gradus equales, erit equalis in lumine et magnitudine atque cursu
فإذا كان بينه وبين أوجه تسعون درجة سواء فهو معتدل في النور والعظم والسير
temperate, moderate, equated, balanced (e.g. temperament); equinoctial
Et putavit quod Veneris natura sit calida humida equalis
وزعم … أنَّه لهذه العلَّة صارت طبيعته الحرارة والرطوبة المعتدلة
vel sitsc. planeta auctus in motu et lumine ac magnitudine vel minutus, aut equalis motus et luminis ac magnitudinis
او يكون زائدًا في السير والنور والعظم او يكون ناقصًا منه او معتدلًا السير والنور والعظم
Cancer habet ex arboribus eas que fuerint equales longitudine
السرطان له من الأشجار المعتدلة الطوال
et si vadit tantum, dicitur esse cursus equalis
وإن كان يسير مثل سيرها كان معتدل المسير
quemadmodum ostendimus omnes equales existere ex eo quod in equali reperitur
لما بينا انها كلها مساوية لما فى المعتدل
invenimus igitur in mense Dimeh in nocte cuius mane est dies 4 eius post medietatem noctis per duas equales horas fere et 1/5 hore
Et invenimus introitum solis in medietatem Tauri … in nocte cuius mane est dies 6 ante medietatem noctis per tres equales horas fere
ووجدنا مدخل الشمس النصف من الثور، … في الليلة التي صبحتها اليوم السادس، قبل نصف الليل بقريب من ثلاث ساعات معتدلة وثلثي ساعة
ita ut nec sit calidum nec frigidum, sed temperatum vel aequale medium
فليس بحار ولا بارد بل معتدل متوسط
Et quia animal terrenum est, ideo impossibile est separari ab eosc. tactu qui non fit nisi ex compositione aequali quae iudicet inter contraria
وكان الحيوان الأرضى لا يجوز أن يفارقه وكان لا يكون إلّا بتركيب معتدل ليحكم به بين الأضداد
sicut mutatio in eis de populatione ad non populationem, et equalis ad inequale
كانتقال المسكون منهاsc. العالم السفلى إلى غير المسكون والمعتدل إلى غير المعتدل
immo id quod dividitur est unum aequale tantum secundum materiam
بل الذى يتجزّأ واحد معتدل فقط بقدر الهيولى
vocatur talis mixtio aequalis absolute
posuimus quod ipsa materia recipit ultra illum terminum qui invenitur in temperato aequali
وقد فرضنا أنها تقبل أكثر من الحد الموجود فى الفاتر والمعتدل
utpote dicamus quod sit in ea duplum aquae respectu terrae quae, si fuerit sic, erit aequalis in comparatione eius
وإن كان فيه، مثلا، من الماء ضعف الأرض. فإن كان كذلك فهو معتدل بالقياس إليه
equal
Verbi gratia, ponamus equales numeros in linea una tribus ordinibus distincta
مثل ذلك ان تعرض المتعادلات فى سطر ذى ثلاثة مراتب
quemadmodum ostendimus omnes equales existere ex eo quod in equali reperitur, cum augmenta sublata fuerint; ipse enim partes equales invenientur
لما بينا انها كلها مساوية لما فى المعتدل عند رفعنا الزيادات لانها تبقى الاجزاء متعادلة
si essent humidum et siccum aequalia in eo
فيكون مثلا الرطب واليابس متعادلين فيه
vel, si essent calidum et frigidum aequalia in eo
equal to (n.)
فإنّ زواياه الثلث معادلات لزاويتين قائمتين
quod omnes tres anguli … sunt equales duobus rectis angulis
ut dicamus quod omnes tres anguli cuiuslibet trianguli sunt equales duobus rectis
مثل أن نقول إنّ كلّ مثلّث فإنّ زواياه الثلث معادلات لزاويتين قائمتين
manifestum est quod omnes tres anguli cuiusque trianguli sunt equales duobus rectis angulis
فقد نبيّن أنّ كلّ مثلّث فإنّ زواياه الثلث معادلات لزاويتين قائمتين
which equals
Igitur illud est infelicitas et labor non aequalis separationi continuationis ab igne
فيكون ذلك هو الشقاوة والعقوبة التى لا يعدلهما تفريق النار للاتصال
equal and alike
quoniam res equales aut sunt equales in eadem quantitate aut qualitate aut in contrariis qualitatibus secundum proportionem
وذلك أنّ الأشياء المتعادلة والمتساوية إمّا أن تكون متساوية فى الكمّية أو فى الكيفية الواحدة بعينها أو فى الكيفيات المتضادّة على طريق النسبة
equal in size
Accipiamus ergo duo vasa aequalia ponamusque in illis aquam dulcem et aquam salsam
فلنأخذ إنائين معتدلين فى القدر ونصب فيهما ماء مالحا وماء عذبا
equated, mean (astr.)
Et si fuerit portio eius equalis minus .clxxx. gradibus, erit augens numerum
وإذا كانت خاصّته المعدّلة أقلّ من مائة ثمانينsic درجة كان زائدا
right, balanced (composition)
si fuerit sic, erit aequalis in comparatione eius et erit aequalis suae complexionis
فإن كان كذلك فهو معتدل بالقياس إليه وعدل له
s.th. like
ويبقى تقصيره مثل التقصير الأول
et remanebit sua incurtatio equalis incurtationi prime
eorum terre propinquior est luna cuius longitudo cum fuerit in propinquiori loco sui circuli est quasi 33 equalis medietati diametri terre
spatium enim quod est inter G et B, est equale spatio quod est inter G et A
لأن بعد ب عن ج هو مثل بعد ا عنها
et cum angulis eius qui sunt ab coniungantur duo quadrata inter se aequalia
وليكن متصلا بزاويتى ا ب منه مربعان كل واحد منهما مثل الآخر
et remanebit sua incurtatio equalis incurtationi prime trium superiorum
ويبقى تقصيره مثل التقصير الأول الذي يقصر به الثلثة العلوية
Et cum equali illarum revolutionum erit incurtatio Lune in longitudine
وبمثلها من الادوار يكون تقصير القمر في الطُول
like, equivalent to
et erit quantitas annorum eorum equalis tempori quod fuerit inter horam nativitatis et horam apparitionis eorum
ويكون مقدار كمّية سنيه كمثل الزمن الذي بين وقت ولادتهم إلى وقت ظهورهم
similar; homogenous
iam enim posuimus ea similia et aequalia et conformia
وذلك لأنا فرضناهما متشاكلين متشابهين متساويين
renovatur qualitas aequalis, similis in eisdem, quae complexio nuncupatur
ويحدث كيفية متشابهة فيها تسمى المزاج
non est possibile quod partes istius compositi sint aequales ad recipiendum actionem motus calidi
وهذا المركب لا يجوز أن تكون أجزاؤه متشابهة الانفعال التحريكى عن الحار
identical, the same
Urina sanitatem significans in omni homine non est equalis in quantitate nec in qualitate nec in liquore
الأبوال الدالة على الصحة في كل الناس ليست بواحدة في لون ولا في قوام
Complexionis compositio sanitatem significans in omni homine non est equalis nec in quantitate nec in qualitate
تأليف المزاجات الدالة على الصحة في كل الناس ليست بواحدة في كمية ولا في كيفية
et spatium quod est inter utrumque est aequale
وتكون مسافته بينهما واحدة
equal (person), equal (opponent), peer
فإنّه دليل على إنهاكه في … قتل الأقران
significat quod ipse in … interfectione suorum equalium delectabitur
Et si Mars fuerit iunctus parti fortune, significat quod ipse in effusione sanguinum et interfectione suorum equalium delectabitur
فإن كان المرّيخ مقارنا لسهم السعادة فإنّه دليل على إنهاكه في إراقة الدماء وقتل الأقران
et videt quia sententia unius opposita est sententiae alterius quem reputat illi aequalem
ويشاهده من كون رأى كل واحد منهم مقابلا لرأى الآخر الذى يجده قرنا له
equivalent, on a par
الذى هو للشىء بحيث كونه ولا كونه بمنزلة
id cuius esse et non esse agenti aequale est
tunc necesse est ut advenire illam intentionem ab illo in aliud a se, vel non advenire, sibi aequale est
إما أن يكون صدور ذلك المعنى عنه إلى غيره بحيث كونه عنه له ولا كونه عنه بمنزلة
notum est autem quia id cuius esse et non esse agenti aequale est, non est per intentionem
فمعلوم أن الذى هو للشىء بحيث كونه ولا كونه بمنزلة فليس لغرض
on one level, equivalent
لا يكون وجود ذلك الغرض … بمنزلة واحدة
et tunc esse illam intentionem … non est ei aequale
et tunc esse illam intentionem et non esse non est ei aequale respectu suae essentiae
لا يكون وجود ذلك الغرض ولا وجوده بمنزلة واحدة بالقياس إلى ذاته
corresponding
intellectus qui significat dispositionem in re exteriore cum est ei aequalis
العقل الذى يدل على حال الشىء فى الخارج إذا كان مطابقًا له
corresponding to
فى وزن شدة حر النار
aequalis caliditati ignis
esset elementi frigiditas aequalis caliditati ignis
لكان فى العناصر بارد، برده فى وزن شدة حر النار
commensurate with each other
postquam firmatum est in scientia geometriae quod quantitates quae conveniunt alicui quantitati sunt aequales
إذ قد ثبت فى صناعة الهندسة أن المقادير التى تشارك مقدارا فهى مشتركة
close
erunt aque accessionis diei ac noctis equales in fortitudine
كان مدّ الليل والنهار متقاربين في القوة
planar, flat
id quod est oppositum visui sit superficies aequales translucentis
يكون ما يلى البصر سطوحا مسطحة من المشف
spread out (darkness)
Ergo videtur quod videretur tibi si clauderes oculos: quod obscuritas esset aequalis
فيتخيل لك ما يتخيل لك إذا أغمضت عينيك وسترتهما فيتخيل لك ظلمة مبثوثة
encompassing
ratio est ista quod possunt evenire rebus diversis girationes vel circulationes aequales
وذلك أنه إنما يمكن أن تقع للأمور المختلفة عودات جامعة