show/hide all quotes cite this lemma export to TEI please email us to send feedback to this lemma
enim
فإنّ fa-inna
conj. f – for (conj.) show/hide quotes-  Alcab. diff. I, li. 241: Dicunt enim quidam quod ab initio Arietis usque in tertium gradum sunt tenebrosi Yama.: فإنّه يقال إنّ من أول الحمل إلى ثلث درج منه مظلمة 
-  Alcab. diff. IV, li. 297: Dicitur enim cum iungitur planeta inferior planete superiori et fuerint cum hoc domus eorum opposite Yama.: فإنّه يقال ذلك إذا اتّصل الكوكب السفلي بالكوكب العلوي ويكون بيتاهما متقابلين 
-  Anar. 5, 10: Si enim vellemus mensurare dimensiones que sunt inter quedam puncta Arnz. 2, 2: فإنّا إذا مسحنا الابعاد التي بين بعضها 
-  Anar. 37, 18: Quadratum enim naturaliter est post triangulum Arnz. 59, 5: فإنّ المربّع هو بعد المثلّث بالطبع 
-  Avic. An. vol. II 155, 46: fieret enim tunc forma materialis Rahm. 251, 6: فإنها حينئذ تصير صورة مادية 
-  Avic. An. vol. II 180, 33: Nutrimentum enim non pervenit ad epar nisi a stomacho Rahm. 266, 9: فإن الغذاء إنما يصير إلى الكبد من المعدة 
-  Avic. Met. 5, 85: Nulla enim scientiarum debet stabilire esse suum subiectum Marm. 4, 12: فإنه ليس على علم من العلوم إثبات موضوعه 
-  Avic. Met. 545, 22: ipsa [sc. mulier ] enim facilis est ad irascendum et ad concupiscendum Marm. 372, 13: فإنها بالحقيقة واهية العقل، مبادرة إلى طاعة الهوى والغضب 
-  Aris. Anim. III 772a32: Virtus enim agentis et patientis in illis animalibus habet etiam terminum notum 
-  Aver. MC Int. diff. III, 80, 90: affirmativam quidem possibilem simplicem … hanc enim consequuntur due Butt. 108, 17: أما الموجبة الممكنة البسيظة … فإنه يلزمها اثنتان 
-  Aver. MC Int. diff. IV, 96, 45: iste enim due orationes sunt contrarie secundum predicatum et subiectum extra animam Butt. 119, 9: فإن هذين القولين متضادان بالمحمول والموضوع خارج النفس 
-  Avic. Gen. 4, 47: Nos enim tenemus opiniones praefatas ad destruendum eos 
-  Avic. Gen. 152, 26: materia enim elementalis hoc habet ut, quando denudatur una forma, induatur alia 
-  Avic. Qual. 26, 22: Eveniet enim ei de frigiditate quod non eveniret si submergeretur in modica aqua 
-  Avic. Qual. 72, 30: Volumus enim dicere [quod] per coloratum illud post quod, <si> ponitur visibile, non attingit visum Qass. 251, 4: فإنا نعنى باللون ما إذا جعل وراءه مرآة لم تؤده إلى البصر 
- 2 Alcab.
- 21 Anar.
- 141 et passim, also s.v. fa Avic. An.
- 272 Avic. Met.
- 1 Aris. Anim. III
- 3 Aver. MC Int.
- 14 Avic. Gen.
- 5 Avic. Qual.
ف fa
conj. f – thus, and (often untranslated) show/hide quotes-  Anar. 32, 6: Dixerunt enim quod si est possibile ut sint due recte linee comprehendentes superficiem Arnz. 50, 1: فقالوا إنّه إن امكن أن يكون خطّان مستقيمان يحيطان بسطح 
-  Avic. An. vol. I 19, 21: Differentia enim est perfectio speciei ex hoc quod est species Rahm. 6, 10: فالفصل كمال النوع بما هو نوع 
-  Avic. An. vol. II 152, 94: aliquando enim invenitur proprio ingenio Rahm. 249, 6: فتارة يحصل بالحدس 
-  Avic. Met. 12, 23: De his enim mentionem tantum faciunt et inducunt definitiones eorum Marm. 9, 12: فبعضها يستعملها استعمالا فقط، وبعضها إنما يأخذ حدودها 
-  Avic. Met. 36, 88: potest enim res habere esse in intellectu, et non esse in exterioribus Marm. 25, 10: فيجوز ان يكون الشىء ثابتا فى الذهن معدوما فى الأشياء الخارجة 
-  Aris. Anim. II 655a35: Si enim distingueretur, efficeretur substantia cartilaginosa mollis mucilaginosa 
-  Aris. Anim. II 662b3: Quando rostrum fuerit incurvatum, poterit enim tunc retinere id quod tenet Kruk: فاذا كان المنقار معقفا قوى على ضبط وامساك ما يمسك 
-  Avic. Gen. 53, 91: <si enim motus naturales> proveniunt ex suis substantiis Qass. 119, 7: فإن كانت الحركات الطبيعية تصدر عن جواهرها 
-  Avic. Gen. 124, 26: Potentia enim calefaciens, quando inducit ad terminum caliditatis 
-  Avic. Qual. 51, 3: Non enim sequitur 
- 1 Anar.
- 49 Avic. An.
- passim Avic. Met.
- 2 Aris. Anim. II
- 2 Avic. Gen.
- 1 Avic. Qual.
و wa
conj. w – and (often untranslated); but, whereas show/hide quotes-  Alcab. diff. III, li. 116: Hec est enim obsessio, ut habeat planeta fortunam vel radios eius ante se Yama.: والحصار أن يكون قدّامه سعد أو شعاعه 
-  Alcab. diff. IV, li. 5: Iunguntur enim in unaquaque triplicitate duodecies Yama.: وهما يقترنان في كلّ مثلّثة اثني عشر قرانا 
-  Anar. 5, 25: Species enim linee sunt multe Arnz. 2, 11: وانواع الخطوط كثيرة 
-  Avic. An. vol. I 13, 54: non enim necesse est semper alterum extremorum praeponere Rahm. 3, 7: وليس أحد الطرفين بضرورى التقديم 
-  Avic. An. vol. II 168, 33: Non enim intelligo ex hoc quod eius substantia sit substantia quod numquam separetur ab ignorantia 
-  Avic. Met. 7, 28: persuasio enim quae advenit animae ex assiduitate sensus et experientiae non est cogens Marm. 6, 1: والإقناع الذى يقع للنفس لكثرة ما يورده الحس والتجربة فغير متأكد 
-  Avic. Met. 537, 84: Omnino enim oportet hic esse aliqua quibus excitentur homines Marm. 367, 15: وبالجملة يجب أن تكون منبهات 
-  Avic. Gen. 13, 55: quod alia elementa ad ista duo finaliter convertuntur; suprema enim non convertuntur ad alia elementa extra ea ambo Qass. 88, 12: أن سائر الأسطقسات تستحيل آخر الأمر إلى هذين الطرفين، والطرفان لا يستحيلان إلى أسطقسات أخرى خارجة عنها 
-  Avic. Gen. 139, 25: in eo est enim qualitas caliditatis debilis, et frigiditas in aqua est fortis Qass. 190, 2: وكيفية الحرارة فيه ضعيفة، والبرد فى الماء قوى 
-  Avic. Qual. 41, 7: iam enim probavimus iudicium eius Qass. 227, 2: وقد بينا حكمه 
- passim Alcab.
- 1 Anar.
- 20 et passim Avic. An.
- passim Avic. Met.
- 14 also s.v. (wa-)ammā … fa Avic. Gen.
- 1 Avic. Qual.
لأنّ li-anna
conj. l – because, for show/hide quotes-  Anar. 22, 20: ipsius enim longitudo a latitudine est diversa et augmentatur super ipsam neque equatur ei 
-  Anar. 36, 17: Cum enim probaverimus quod omnes tres anguli trianguli sunt equales duobus rectis Arnz. 57, 10: لأنّا متى برهنا أنّ زوايا المثلّث الثلث معادلات لزاويتين قائمتين 
-  Avic. An. vol. I 20, 41: anima enim forma est ex respectu hoc scilicet quod habet esse in materia 
-  Avic. An. vol. II 184, 5: actio enim eius [sc. virtus irascibilis ] una est et congruit complexioni calidissimae et eget ea Rahm. 268, 21: لأن فعلها [sc. قوة الغضب] فعل واحد وتلائم المزاج الشديد الحر وتحتاج إليه 
-  Avic. Met. 5, 75: tunc enim esset non quaesitum in scientia ullo modo 
-  Avic. Met. 243, 53: Non enim incumbit animae ut, cum aliquid intellexerit 
-  Aris. Anim. III 760a22: quoniam enim habent aculeum assimilantur apibus Brug.: فان الملوك يشبه بالجنسين معا امّا لأن لها حمة فهى تشبه النحل 
-  Aris. Anim. III 774a2: Sanguis enim menstruus non est nisi sperma indigestum, sicut diximus superius 
- 9 Anar.
- 54 et passim Avic. An.
- 136 Avic. Met.
- 3 Aris. Anim. III
وذلك لأنّ wa-ḏālika li-anna
conj. phrase ḏā l – this is because show/hide quotes-  Avic. An. vol. II 1, 11: secundum enim quod sunt sensata et secundum hoc quod redduntur a sensatis Rahm. 163, 9: وذلك لأنها من حيث هى محسوسة وعلى النحو المتأدى من المحسوس 
-  Avic. An. vol. II 170, 65: anima enim vegetabilis non est coniuncta cum anima humana aliquo modo Rahm. 259, 21: وذلك لأن النفس النباتية الموجودة فى النخلة لا تشارك القوة النامية الموجودة فى الإنسان البتة فى النوع 
-  Avic. Met. 49, 47: Intellectus enim essentiae quae est in eis non est diversus 
-  Avic. Met. 211, 17: Potentia enim, postquam non habet esse per seipsam, tunc necesse est ut sit per substantiam ad hoc ut sit in effectu Marm. 141, 12: وذلك لأن القوة إذ ليست تقوم بذاتها فلا بد لها من أن تقوم بجوهر يحتاج أن يكون بالفعل 
-  Avic. Qual. 90, 6: radices enim saporum sunt novem et componuntur ex complexionibus calidis frigidis humidis et siccis et temperatis Qass. 264, 15: وذلك لأن رءوس الطعوم تسعة تتركب من الأمزجة الحارة واليابسة والمعتدلة 
- 6 Avic. An.
- 5 Avic. Met.
- 1 Avic. Qual.
لأجل أنّ li-aǧl anna
conj. phrase ʾǧl ʾn – because show/hide quotes-  Avic. An. vol. II 97, 14: instrumenta enim fatigantur ex iugi motu Rahm. 218, 16: لأجل أن الآلات تكلها إدامة الحركة 
- 1 Avic. An.
إذ iḏ
conj. ʾḏ – since, as show/hide quotes-  Anar. 5, 19: Possibile enim nobis est coniungere punctum puncto cum lineis curvis Arnz. 2, 8: إذ كان يمكننا أن نصل نقطة بنقطة بخطوط منحنية 
-  Anar. 37, 24: sicut figura quarta prime partis: non enim fuit in ea necessarium opus 
-  Avic. An. vol. I 12, 39: Nos enim non intendimus loqui hic de anima animali et vegetabili nisi secundum hoc in quo conveniunt Rahm. 2, 14: وإذ كنا إنما نريد أن نتكلم فى النفس النباتية والحيوانية من حيث هى مشتركة 
-  Avic. An. vol. II 183, 97: corpus enim parvissimum sic dividitur sicut dividitur et maximum in numero et figura 
-  Avic. Met. 5, 87: Manifestum est enim ex dispositione huius scientiae quod ipsa inquirit res separatas omnino a materia 
-  Avic. Met. 402, 62: genus enim respondetur ad interrogationem per quid est Marm. 277, 5: إذ الجنس مقول فى جواب ما هو الجنس 
-  Avic. Gen. 133, 42: Dubitatio enim erat quod illi substantiae, quae ibi est, advenit calefactio ab extra 
- 10 Anar.
- 16 Avic. An.
- 9 Avic. Met.
- 1 Avic. Gen.
بل bal
particle bl – rather, instead; but show/hide quotes-  Avic. An. vol. I 64, 7: non enim facit, scilicet in animali, nisi corpus animale cum instrumentis sentiendi et motus Rahm. 31, 7: بل إنما تتمم جسما حيوانيا بآلات الحسّ والحركة 
-  Avic. An. vol. II 179, 21: Cum enim creatur cerebrum, creatur cum eo ex materia eius aliquid pertingens ad cor Rahm. 265, 20: بل كما تخلق الدماغ تخلق معه من مادته شىء نافذ إلى القلب 
-  Avic. Met. 27, 98: Non enim potest concedi ipsum sic poni receptibilem cuiuslibet augmenti et cuiuslibet proportionis, nisi cum fuerit in materia corporum Marm. 18, 14: بل إنما يجب أن يوضع بحيث يكون قابلًا لأى زيادة اتفقت ولأى نسبة اتفقت إذا كان فى هيولى الأجسام 
-  Avic. Met. 505, 72: malum enim est multum 
-  Avic. Gen. 24, 00: Vapor enim est ad modum pulveris 
-  Avic. Gen. 85, 47: debet enim uniri et assimilari totum simul, idest ambo ista, ad hoc ut nutriat naturali nutrimento 
- 11 Avic. An.
- 20 Avic. Met.
- 5 Avic. Gen.
وذلك أنّ wa-ḏālika anna
conj. phrase ḏā ʾn – this is because show/hide quotes-  Anar. 7, 27: Cum enim dicit non plus, tantum valet ac si diceret: non habet profunditatem Arnz. 6, 10: وذلك أنّ قوله 〈فقط〉 قوّته قوّة القول السالب القائل بأنّه لا عمق له 
-  Avic. An. vol. II 59, 39: non enim appetunt aliquo modo nisi postquam aestimaverint volitum Rahm. 196, 10: وذلك أنه لا يكون شوق البتة إلّا بعد توهم المشتاق إليه 
-  Avic. An. vol. II 147, 17: Impossibile est enim dici hanc formam esse in anima in effectu perfecte 
-  Avic. Met. 109, 24: in unitate enim continuali non est multitudo in effectu Marm. 75, 16: وذلك أن الوحدة الاتصالية لا كثرة فيها بالفعل 
-  Avic. Met. 154, 91: de primo enim remanet aliquid in secundo Marm. 105, 10: وذلك أنه يبقى من الأول شيء فى الثانى 
- 1 Anar.
- 4 Avic. An.
- 3 also s.v. ḏālik anna Avic. Met.
لكن lākin (or: lākinna)
conj. lākn – however, but show/hide quotes-  Avic. An. vol. I 254, 00: Sunt enim quaedam rerum quae non patiuntur nisi offendendo Rahm. 142, 1: لكن من الأشياء ما إلى الانفعال عنه سبيل بالملاقاة 
-  Avic. Met. 93, 47: non enim facit unum eorum esse alterum Marm. 63, 17: ولكن لا يوجد أحدهما إلا والآخر يوجد 
-  Avic. Met. 352, 64: hoc enim non est nisi respectu subiecti longinqui 
-  Avic. Qual. 79, 76: Ex omnibus enim istis non mirantur Qass. 256, 7: لكن جميع ذلك أسقط فيه التعجب كثرته وغلبة وجوده 
- 1 Avic. An.
- 6 Avic. Met.
- 1 s.v. fa-inna Avic. Qual.
أمّا … ف ammā … fa
correlative conj. ʾmm f – as for show/hide quotes-  Avic. Met. 10, 88: Manifestum est enim quod esse substantiae, inquantum est substantia tantum, non pendet ex materia Marm. 8, 7: أما الجوهر فبيِّن أن وجوده بما هو جوهر فقط غير متعلق بالمادة 
-  Avic. Met. 497, 71: privatio enim suae perfectionis et salutis non est malum respectu ipsius tantum 
-  Avic. Gen. 13, 72: Aer enim vapor igneus est Qass. 89, 6: وأما الهواء فبخارى مائى 
-  Avic. Gen. 59, 87: si enim totum recipit, non est hoc dubium Qass. 125, 1: أما إن قبل بكليته فلا شك فيه 
- 23 Avic. Met.
- 3 Avic. Gen.
إذًا / إذن iḏan
conj. ʾḏā – hence, therefore show/hide quotes-  Avic. An. vol. I 67, 46: Anima enim est perfectio substantiae Rahm. 32, 19: فالنفس إذن كمال كالجوهر 
-  Avic. Met. 11, 00: tunc praecederet enim in esse ipsa sensibilia Marm. 8, 15: فهو إذن أيضا متقدم بالذات على المحسوسات 
-  Avic. Met. 92, 22: Materia enim corporea non habet esse separata a forma Marm. 62, 18: فإذن المادة الجسمية لا توجد مفارقة للصورة 
- 1 s.v. fa-iḏan Avic. An.
- 2 s.v. ayḍan and fa-iḏan Avic. Met.
إذا iḏā
conj. ʾḏā – when, if show/hide quotes-  Avic. An. vol. II 171, 84: Unde rationes illorum nihil prosunt: virtus enim non separatur cum specialitate sua Rahm. 260, 16: واحتجاجهم غير منتفع به إذا كانت القوة لا تفارق بنوعيتها 
- 1 Avic. An.
على أنّ ʿalā anna
conj. ʿlw / ʿly ʾn – as, on the basis that show/hide quotes-  Avic. An. vol. I 57, 6: Non enim omne id, quo destructo, vita destruitur, est anima Rahm. 26, 19: وعلى أنه ليس كل ما تفسد بفساده الحياة يكون نفسا 
-  Avic. Gen. 23, 90: Vapor enim non est aliud quam aqua rarefacta et sparsa Qass. 97, 13: على أن البخار ليس شيئًا إلا ماء قد تفرق وانبسط 
- 1 Avic. An.
- 1 Avic. Gen.
على سبيل أنّ ʿalā sabīl anna
conj. phrase ʿlw / ʿly sbl ʾn – in the way that, such that show/hide quotes-  Avic. Met. 81, 26: et deinde sequatur ut sit linea vel superficies. Ipsa enim est res quae non habet esse in effectu sine illa Marm. 56, 10: ثم يتبعه أن يكون خطا أو سطحا على سبيل أن ذلك شىء لا يوجد الأمر دونه بالفعل 
- 1 Avic. Met.
قد qad (+ perf.)
particle qd – thus, already show/hide quotes-  Avic. An. vol. I 150, 77: Notum est enim quod in terra Graecorum et Occidentalium non fuit umquam visa avis tigris Rahm. 79, 3: فقد علم أن بلاد اليونانيين والمغاربة لا يرى فيها رخمة البتة 
-  Avic. Gen. 88, 4: Tu enim scivisti quod nec est possibile nec est verum ut illud quod in sui substantia est ignis sit aqua Qass. 147, 5: وقد علمت أنه لا يصح أن يكون ما هو فى جوهره نار ماء 
- 1 s.v. fa-qad Avic. An.
- 1 s.v. wa-qad Avic. Gen.
ثُمّ ṯumma
conj. ṯmm – moreover, further show/hide quotes-  Avic. An. vol. I 54, 64: si enim fuerit in anima homo Rahm. 25, 5: ثم إن كان فى النفس إنسان 
-  Avic. An. vol. II 155, 44: Dixerunt enim quod, postquam una est et non corpus, impossibile est eam dividi per instrumenta Rahm. 251, 5: ثم قال فإذا كانت واحدة غير جسم استحال أن تنقسم فى الآلات 
- 3 Avic. An.
إنّما innamā
particle ʾn – indeed show/hide quotes-  Albu. Coni. tr. I, li. 108: Augentur enim in unoquoque signo quo iunguntur super illud quo iuncti fuerint in primo signo .2. gradus et .25. minuta et .17. secunda, .10. quoque tertia et .6. quarta Yama.: وإنّما يزيدان في كلّ برج يقترنان فيه على حسب ما اقترنا في البرج الأوّل درجتين وخمسا وعشرين دقيقة وسبع عشرة ثانية وعشر ثوالث وستّ روابع 
- 1 Albu. Coni.
نعمْ naʿam
particle nʿm – admittedly, to be sure show/hide quotes-  Avic. Met. 112, 73: unusquisque enim eorum est unus unitate sui subiecti Marm. 77, 11: نعم، كل واحد منها واحد بموضوعه الواحد 
- 1 Avic. Met.
أيضًا ayḍan
adv. ʾyḍ – also show/hide quotes-  Avic. Met. 83, 52: Ipsa enim intellecta absque forma corporali Marm. 57, 13: وأيضا إنها إن فارقت الصورة الجسمية 
- 1 s.v. wa-ayḍan Avic. Met.
إلّا أنّ illā anna
conj. ʾll ʾn – except that, yet show/hide quotes-  Avic. Gen. 23, 89: Non enim apparet necessarium quod medium, cum movetur ad extrema cum dublici oppositione Qass. 97, 11: إلا أنه ليس بينًا بنفسه أنه يجب أن يكون المتوسط الذى ينتقل إلى الأطراف بمتقابلين 
- 1 Avic. Gen.