ad

1.

إلىilā

prep. ʾlyto, towards; (from …) to
  1. Albu. Coni. tr. I, li. 34, corr. ref. tr. I, li. 39: Relata est itaque unaqueque divisio individuorum altiorum ad unamquamque divisionem motuum naturalium

  2. Albu. Coni. tr. II, li. 197: et conveniat ut sit perventio ab ascendente secte ad illud signum

    Yama.: وتهيّأ أن يكون الانتهاء من طالع الملّة إلى ذلك البرج

  3. Alcab. diff. I, li. 19: hee .xii. partes vocantur signa et referuntur ad imagines que sunt sub eodem zodiaco circulo

  4. Alcab. diff. III, li. 109: Similiter, si fuerit planeta iens ad coniunctionem alterius planete

  5. Anar. 5, 24: processit deinde ad loquendum de speciebus

    Arnz. 2, 11: انتقل بكلامه إلى انواعه

  6. Anar. 38, 12: Alhaynedi est oratio probationi opposita sequens probationem quousque ad finem perveniat

    Arnz. 61, 2: وأمّا العناد فهو القول المقاوم للبرهان المانع لخروجه إلى غايته

  7. Avic. Met. 465, 5: et offendat [ sc. vir ] in duas vias, quarum una est propria et compendiosior ad locum sui negotii

    Marm. 318, 16: واعترض إليه [sc. رجل] طريقان، أحدهما يختص بإيصاله إلى الموضع الذى فيه قضاء وطره

  8. Aris. Anim. II 641b25: scilicet in omni loco in quo apparet quod complementum et finis motus est ad ipsum

    Kruk: اعنى فى كل موضع يظهر فيه تمام يكون منتهى 〈و〉 غاية الحركة اليه

  9. Aris. Anim. II 650a17: os est via et introitus cibi indigesti, … et per ipsum vadit cibus ad ventrem

  10. Aris. Anim. III 757a1: Et ipsa defert filios de loco ad locum multotiens

    Brug.: وهى تحمل جراءها وتنقلها من مكان الى مكان مرارا شتّى

  11. Aver. MC Gen. 172ra62: nisi quando terra movetur ad superius et ignis ad inferius

    Eich. 117, 4: عندما تتحرّك الأرض إلى فوق ويهبط النار إلى أسفل

  12. Aver. MC Int. diff. I, 11, 139: et [est] in relatione ad ipsum intelligitur tempus preteritum et futurum

  13. Aver. MC Int. diff. I, 12, 153: neque est via ad intelligendum compositionem preter intellectum rerum compositarum

  1. passim Albu. Coni.
  2. 10 et passim Alcab.
  3. 31 Anar.
  4. 1 s.v. bi-īṣālihī Avic. Met.
  5. 4 et passim Aris. Anim. II
  6. 1 Aris. Anim. III
  7. 2 Aver. MC Gen.
  8. 12 Aver. MC Int.
2.1

لِli

prep. lfor; for the sake of, for the purpose of; due to; until; to, into
  1. Alcab. diff. IV, li. 210: Et ad prenoscendum esse regis, a gradu medii celi

  2. Anar. 36, 13: Propositio est in hoc loco quam dialectici dicunt esse id quod ad demonstrandum ponitur

    Arnz. 57, 8: أمّا المقدّمة في هذا الموضع فهي الشيء الذي يسمّيه المنطقيون الموضوع لأن يبيّن

  3. Anar. 38, 1: Dico igitur quod theorema est quod sumitur ad demonstrationem alterius

    Arnz. 60, 6: فاقول إنّ المأخوذة هي الشيء الذي … فإنّه إنّما يؤخذ لأن يبيّن به شيء آخر

  4. Aris. Anim. II 646b24: et propter hoc est quaedam virtus conveniens ad accipiendum aliquid manu et alia conveniens ad deprehendendum cum manu

  5. Aris. Anim. II 657b15: Et propter hoc habet in palpebra sua duritiem et extensionem convenientem ad claudendum oculum

  6. Aris. Anim. III 757a26: Et forte fecit hoc natura ad eiciendum super ova

  7. Aris. Anim. III 789a18: Posteriores autem dentes nascuntur ad complementum viginti annorum

    Brug.: فاما اواخر الاضراس فهى تنبت لتمام عشرين عاما

  8. Aver. MC Int. diff. II, 35, 217: Et est manifestum quod sequuntur repugnantie multe ad sublationem nature possibilis

    Butt. 80, 6: وهو ظاهرا أنه يلزم شناعات كثيرة لرفعنا طبيعة الممكن

  9. Aver. MC Int. diff. II, 40, 274: oporteat ut sit pars negationis et affirmationis ad verum et falsum conveniens ei quod est inventum extra animam

    Butt. 83, 2: وكان واجبا أن تكون جهة اقتسام السلب والإيجاب للصدق والكذب مطابقا لما عليه الموجود خارج النفس

  1. passim Alcab.
  2. 3 Anar.
  3. 3 et passim Aris. Anim. II
  4. 2 Aris. Anim. III
  5. 8 Aver. MC Int.
2.2

لحالli-ḥāl (+ genit.)

prep. phrase ḥwlfor, for the sake of
  1. Aris. Anim. II 654b35: Ossa ergo sunt posita sub partibus carnosis, … in membris autem quae non moventur ad custodiam, sicut costa continens pectus

    Kruk: واما فى الاعضاء التى لا تتحرك فلحال الحفظ مثل الاضلاع المحيطة بالصدر

  2. Aris. Anim. II 655b7: Et ingeniata est natura in dando ad salvandum quodlibet animal

  3. Aris. Anim. III 757a25: et sperma marium est maius quam quo indigeatur ad coitum

    Brug.: وزرع ذكورتها اكثر ممّا يحتاج اليه لحال السفاد

  1. 2 et passim Aris. Anim. II
  2. 1 Aris. Anim. III
2.3

لكيli-kay

conj. l kyin order that
  1. Aris. Anim. II 664b33: optime ingeniata est natura in creatione linguae et membri quod est super radicem linguae, et motus eorum ad molendum et masticandum cibum in ore

    Kruk: نعم ما احتال الطباع فى خلقة اللسان والعضو الذى فوق اصل اللسان وحركتها لكى يكون مضغ وطحن الطعام فى الفم

  1. 1 Aris. Anim. II

فى خلقة اللسان … وحركتها لكى يكون مضغ وطحن الطعام فى الفم – in creatione linguae … et motus eorum ad molendum et masticandum cibum in oreAris. Anim. II 664b33

3.

علىʿalā

prep. ʿlw / ʿlyaccording to, in the form of; at; with respect to, for
  1. Albu. Intro. JS 216, 160: nomina vero ipsarum imaginum ac rerum essent ad placitum sumpta

    Lemay 373, 88: وأمَّا أسماء تلك الصوَر والأشياء فيها على معنى الاستفادة

  2. Albu. Intro. JS 232, 702: Et putaverunt Indi quod ascendat in hac facie Vir cuius species est species venti ad similitudinem Arragham

  3. Alcab. diff. I, li. 150: quia horum imagines in circulo ad imagines hominum figurantur

  4. Alcab. diff. I, li. 161: Et quedam sunt voce carentia illa scilicet que formantur ad imagines animalium voce carentium

  5. Anar. 13, 5: Linee enim recte cum ad unum concurrunt punctum

    Arnz. 16, 4: فإنّ الخطوط المستقيمة التي تلتقي على نقطة

  6. Anar. 13, 7: Angulus vero superficialis est quantitas quam due comprehendunt linee ad unum concurrentes punctum

    Arnz. 16, 5: وأمّا الزاوية المسطّحة فهي مقدار يحيط به خطّان متلاقيان على نقطة واحدة

  7. Aver. MC Int. diff. II, 41, 287: Verum possibile quod est secundum plus, non ad utrumlibet, una quidem oppositarum dignior est ut sit vera quam secunda

  8. Aver. MC Int. diff. III, 89, 250: Sed in potentia non coniuncta rationi est potentia ad unum contrariorum tantum

    Butt. 115, 16: وأما القوى التى ليست مقرونة بنطق، فإن ما فيها هو قوة على أحد الأضداد فقط

  1. 2 Albu. Intro. JS
  2. 3 Alcab.
  3. 2 Anar.
  4. 4 Aver. MC Int.
4.

نحوَnaḥwa

prep. nḥwin the direction of, towards, to
  1. Anar. 14, 21: quia res graves … naturaliter habent pervenire ad centrum totius

  2. Anar. 14, 26: quia eius descensus est ac si naturaliter ad centrum descendere vellet

    Arnz. 19, 4: كأنّه ينحدر نحو المركز بالميل الطبيعي

  3. Avic. An. vol. II 22, 00: Cum enim iniungit ei aliquam formam per quam tendit ad aliquod propositum

    Rahm. 175, 11: اذا استعملها في صورة ما استعمالا موجها نحو غرض ما

  4. Avic. An. vol. II 127, 49: Cogitationes enim et considerationes motus sunt aptantes animam ad recipiendum emanationem

  5. Avic. Met. 328, 90: movetur tunc ad illum locum

  6. Avic. Met. 508, 32: nec allicitur ad eum desiderio

  1. 2 Anar.
  2. 3 et passim Avic. An.
  3. 4 Avic. Met.
5.1

بbi

prep. bby, according to (also used to introduce the object of a verb. n.)
  1. Ps.-Fara. Flos 318: Neque est ei intentio rebus, neque proveniunt ab eo secundum semitam nature, absque quod sit ei cognitio et voluntas ad producendum eas et aplicandum [ sic ]

    Cruz Her. li. 85: ولا يكون له قصد الأشياء، ولا صدر الأشياء عنه على سبيل الطبع من دون أن يكون له المعرفة والإرادة بصدورها وحصولها

  2. Aver. MC Int. diff. I, 2, 11: et propter hoc est significatio harum ad placitum (per concordiam), non per naturam

    Butt. 57, 11: ولذلك كانت دلالة هذين بتواطؤ لا بالطبع

  3. Aver. MC Int. diff. I, 4, 39: Et nomen est dictio significans ad placitum (per concordiam) intentionem expoliatam a tempore

  4. Alhaz. Opt. 33, 23: sed electio rei pulchrioris non est, nisi per comparationem alterius ad alterum

    Sabra II 32a, 11: إلا بقياس أحدهما بالآخر

  1. 1 s.v. ṣudūr Ps.-Fara. Flos
  2. 2 Aver. MC Int.
  3. 1 s.v. comparatio Alhaz. Opt.
5.2

بحسب القياس إلىbi-ḥasab al-qiyās ilā

prep. phrase ḥsb qysin virtue of the relation to
  1. Avic. Met. 243, 45: quem respectum habet ipsum ad quamlibet harum formarum in anima

    Marm. 160, 10: فهذا الاعتبار له بحسب القياس إلى أى صورة سبقت من هذه الصور التى فى النفس

  1. 1 Avic. Met.
6.1

في

prep. fyregarding
  1. Avic. Log. 10ra39: si intelligatur predicari in quid aliud quam predicatur ad interrogationem per quid sicut in proximo ostendemus

    Madk. 92, 16: إذا عنى بالحمل من طريق ما هو غير ما يعنى بالحمل فى جواب ما هو، كما سنوضح لك عن قريب

  2. Avic. Gen. 77, 45: aqua autem habet huiusmodi potentiam, et est in ea valde propinqua actui et, ad eundum in actu, [et] non est ei necessarium nisi quod amoveatur impediens

    Qass. 138, 12: وأما الماء فهذه القوة فيه قريبة جدًا من الفعل لا تحتاج، فى صدور الفعل منها، إِلا إلى زوال المانع

  1. 1 s.v. ad interrogationem per quid min ṭarīqi mā huwa Avic. Log.
  2. 1 Avic. Gen.
6.2

في جهةfī ǧiha (+ genit.)

prep. phrase wǧhin the direction of
  1. Avic. An. vol. II 27, 67: alio, ut sint [ sc. virtutes interiores ] iuvantes et deservientes ei [ sc. animae ] ad libitum eius

    Rahm. 177, 22: والثانى لتكون [sc. القوى الباطنة] معينة لها [sc. للنفس] متصرفة فى جهة إرادتها

  1. 1 Avic. An.
7.

عندَʿinda

prep. ʿndamong
  1. Anar. 9, 3: Linea enim recta ita se habet ad lineas ut superficies plana ad superficies

    Arnz. 8, 13: فإنّ حال الخطّ المستقيم عند الخطوط كحال البسيط المسيح وهو المسطّح عند البسائط

  1. 2 Anar.
8.

تحتَtaḥta

prep. tḥtunder
  1. Avic. An. vol. I 107, 64: sed est operans ad nutum virtutis augmentativae

    Rahm. 54, 9: لكنها تكون متصرفة تحت تصريف القوة المربية

  1. 1 Avic. An.
9.

مثلَmiṯla

prep. mṯllike, just as
  1. Aris. Anim. II 666b20: Os ergo est positum in corde naturaliter ad sustentamentum

    Kruk: فالعظم موضوع فى القلب من قبل الطباع مثل سند

  1. 1 Aris. Anim. II

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: