aequalis

1.1

مساوٍmusāwin

act. part. swyequal (+ li: to)
  1. Kindi Grad. 280, 36: quemadmodum ostendimus omnes equales existere ex eo quod in equali reperitur

    Gauth. 20, 5: لما بينا انها كلها مساوية لما فى المعتدل

  2. Thab. Almag. §4: Ascensiones spere recte sunt ea que ex arcubus orbis signorum equatoris diei ab orizonte ascendunt sub equatore diei, que sunt equalia eis que cum eis gradiuntur in circulo meridiei

    Morel. 3, 8: مطالع الكرة المستقيمة هي ما يطلع مع قسي فلك البروج من معدل النهار من الأفق تحت معدل النهار، وذلك مساوٍ لما يمر معها من دائرة نصف النهار

  3. Anar. 5, 5: Euclides vult intelligere quando dicit quod est ‘equale quod est inter omnia duo puncta’

  4. Anar. 37, 15: sicut cum probatur quod omnes anguli trianguli sunt equales duobus rectis

  5. Avic. Log. 8vb7: quo scilicet completur diffinitio quamvis sine eo possit haberi significatio substantialis equalis

    Madk. 77, 2: وبذلك الشىء يتم التحديد، وإن كان قد يكون بإسقاطه دلالة ذاتية مساوية

  6. Avic. An. vol. I 48, 82: omnia aequalia eidem inter se sunt aequalia

    Rahm. 22, 1: وأن الأشياء المساوية لشىء واحد متساوية

  7. Avic. An. vol. I 237, 27: unaquaeque pars eius et unaquaeque summitas subtilis lineae eius sine dubio non offendat nisi in partem quae est aequalis ei

  8. Avic. Met. 19, 57: aliud ex quo provenit aliud sibi aequale, aliud vero ex quo provenit aliud inferius eo

  9. Avic. Met. 504, 42: quod autem totum est malum vel in quo praevalet vel est aequale, nondum invenitur

  10. Aris. Anim. II 643a7: Et erunt differentiae secundum privationem aequales individuis

  11. Aris. Anim. II 687b16: vigor eius est aequalis virtuti omnium digitorum

  12. Aris. Anim. III 742b27: quoniam semper erunt tres anguli trianguli aequales duobus rectis

  13. Aver. MC Gen. 174va31: Quare oportet ut numerus revolutionum in quibus est preparatio ad corrumpendum sit equalis numero revolutionum in quibus est crementum

  14. Aver. MC Int. diff. I, 18, 233: triangulus existens cuius anguli sunt equales duobus rectis

  15. Aris. Phys. VII 59, 6 (248b18): et duplum esse quod aequale est et abundans altero tali

    Bad. 777, 2: وإن الضعف هو المساوى وزيادة آخر مثله

  16. Aris. Phys. VII 70, 3 (249b9): haec nullo modo sunt idem neque aequale neque simile

    Bad. 789, 2: فليس فى هذين شىءَ أصلا واحدٌ بعينه ولا مساوٍ ولا مشابه

  17. Avic. Gen. 35, 28: Si autem erant aequales et vincebantur in apparentibus

  18. Avic. Qual. 62, 61: Inclusio autem est situs commovens receptionem humidi, et est aequalis eius figura vel vestigium interiori figurae circumdantis

  19. Avic. Qual. 76, 19: et erit tangibile sine dubio … vel erit aequalis tangenti et non patietur ab eo

  1. Kindi Grad.
  2. 1 s.v. mustāwin and mutasāwin Thab. Almag.
  3. 35 Anar.
  4. 1 s.v. dalāla Avic. Log.
  5. 3 Avic. An.
  6. 25 Avic. Met.
  7. 6 Aris. Anim. II
  8. 1 Aris. Anim. III
  9. 1 Aver. MC Gen.
  10. 1 Aver. MC Int.
  11. 10 Aris. Phys. VII
  12. 1 Avic. Gen.
  13. 2 Avic. Qual.
1.2

متساوٍmutasāwin

act. part. swyequal (+ li: to; + genit.: in), equal to one another
  1. Albu. Intro. JS 240, 937: Et continent duos angulos equales, dividunt quoque circulum per duas figuras equales in lateribus

    Lemay 394, 600: ويحيط بزاويَتَين متساويَتَين وتقسم الفلك بشكلين متساويَين الأضلاع

  2. Alcab. diff. I, li. 18: Nithac, id est cingulus, circuli signorum dividitur in .xii. partes equales secundum divisionem circuli signorum

    Yama.: نطاق فلك البروج ينقسم اثني عشر قسما متساوية بحسب انقسام فلك البروج

  3. Alcab. diff. III, li. 87: Ille ergo qui est cum eo in uno signo prohibet aspicientem a coniunctione ponderosioris, si fuerint tamen gradus illius qui coniungitur et ipsius qui aspicit equales

  4. Kindi Grad. 282, 16: lam ergo ex hoc manifestum fuit quod cum tu proportionaveris virtutes contrarias virtutibus que ab equali recedentes pervenerunt ad augmentum, quarum quecumque in quolibet graduum est medietas partis unius, inter se erunt equales

    Gauth. 22, 7: فقد تبين من هذا انك متى نسبت القوى المضادة للقوى الخارجة عن الاعتدال الى الزيادة وهى نصف جزء فى كل واحد من الدرجات بعضها من بعض كانت متساوية

  5. Kindi Grad. 280, 36: Si autem denominaverimus quasdam earum ex aliis, erunt equales

    Gauth. 20, 5: وان سمينا بعضها من بعض كانت متساوية

  6. Anar. 13, 23: Cum linea recta super rectam erigitur lineam et fiunt duo anguli qui sunt in utraque parte equales

  7. Anar. 34, 21: quoniam nos addidimus super duas quantitates diversas EA, GZ duas quantitates equales AB, GD, ergo erit superfluitas EB super ZD

  8. Avic. An. vol. I 48, 82: omnia aequalia eidem inter se sunt aequalia

    Rahm. 22, 1: وأن الأشياء المساوية لشىء واحد متساوية

  9. Avic. An. vol. II 48, 80: duo autem quadrata posuimus aequalia in specie

  10. Avic. Met. 91, 97: et tunc corpora essent aequalia ad promerendum quantitatem

  11. Avic. Met. 504, 40: aut sunt res aequales ad utramque dispositionem

  12. Nico. Plan. §76: et est quae habet partes terminatas nec similes nec aequales

    Dross.: ومنها ما له اجزاء محدودة غير متشابهة ولا متساوية

  13. Alpet. ch. 1 §4: quod motus celorum sunt duo; unus quo movetur totum semper ab oriente ad occidentem secundum unum modum et revolutiones equales

    Gold. 2r, 11: ان الحركات التي في السماء ثنتان إحداهما التي تحرك الكل أبدًا من المشرق إلى المغرب بحال واحدة وأدوار متساوية

  14. Alpet. ch. 13 §25: et hoc quia polus celi Saturni (volo dicere punctum K) quia est eius mutatio super circulum KL equalis motui celi proprio ei

    Gold. 64r, 1: وذلك لأن قطب فلك زحل أعني نقطة .ك. لما كانت نقلته على دائرة .ك ل. متساوية لحركة الفلك مختصة به

  15. Aris. Anim. III 769a31: et bene potest esse ut numquam accipiat rem aequalem ex illa complexione

  16. Aris. Anim. III 775a25: In mulieribus autem non erit distinctio maris et feminae in temporibus aequalibus

  17. Alhaz. Opt. 51, 14: non comprehenderentur quadrati latera aequalia

    Sabra II 83b, 16: لَمَا كان يدرك أضلاع المربع المتساوي الأضلاع متساوية

  18. Alhaz. Opt. 75, 40: Et amplius, quando visus comprehenderit quadratum, aut polygonum a remoto: comprehendet illud rotundum, si fuerit aequalium diametrorum, aut longum, si fuerit inaequalium diametrorum

  19. Aris. Phys. VII 52, 1 (248a14): Amplius erunt mutatio in loco et alteratio aequales

  20. Aris. Phys. VII 72, 15 (249b16): ut sciamus alterationes esse in ipsa qualitate aequales, an sit eadem in utroque aut simul

  21. Avic. Gen. 28, 17: si fuerint corpora, sive sint aequalia in magnitudine sive non

  22. Avic. Gen. 149, 73: numerabuntur in temporibus aequalibus figurae consimiles illis quae praeterierunt

  1. 1 s.v. figura Albu. Intro. JS
  2. 6 Alcab.
  3. Kindi Grad.
  4. 36 Anar.
  5. 3 Avic. An.
  6. 13 Avic. Met.
  7. 1 Nico. Plan.
  8. 3 Alpet.
  9. 2 Aris. Anim. III
  10. 3 also s.v. diametrus and latus Alhaz. Opt.
  11. 2 Aris. Phys. VII
  12. 2 Avic. Gen.
1.3

مستوٍmustawin

act. part. swyequal, uniform, even; equalized (degree); upright
  1. Albu. Intro. JS 39, 1399: Tertius vero possibilium modus est equalis, et ipse est qui fit per cogitationem: ut mulier pregnans que sperat quod pariat masculum, quia non est speratio eius plus illius timore quod pariat feminam

    Lemay 35, 808: والثالثة الممكن المستوى وهو ما يكون بالفكر وذلك كرجاء المرأة الحُبلى أن تلد ذكرًا فإنَّه ليس رجائها لذلك بأقوى من خوفها أن تلد أنثى

  2. Albu. Intro. JS 232, 683: Et dimidium rei que appellatur Misthar, equalis stature, carens capite, deferens caput suum manu sua

    Lemay 387, 423: ويطلع شيءٌ روحانيّ يقال له شيطان مستوي القامة لا رأس له، وقد حمل رأسه بيده

  3. Alcab. diff. IV, li. 68: Cumque equaveris domos hoc modo, omnis planeta qui fuerit ante gradum ascendentis vel cuiuslibet domus per .v. gradus equales et infra

    Yama.: فإذا استوت البيوت على هذه الحال فكلّ كوكب يكون قبل درجة البيت الذي يخرج بالحساب بخمس درج مستوية فما دونها

  4. Avic. An. vol. I 106, 59: nutritiva … affert nutrimentum et unit illud corpori, aequali modo aut paene aequali

    Rahm. 54, 5: فالقوة الغاذية من حيث هى غاذية تأتى بالغذاء وتقتضى إلصاقه بالبدن على النحو المستوى أو القريب من المستوى

  5. Avic. An. vol. I 136, 63: secundum quod ex eis mutatur complexio, sentiuntur aequaliter; solutio autem continuitatis non est aequalis nec consimilis in toto corpore

    Rahm. 70, 8: من حيث يتغير به المزاج يحسّ على استواءه وتفرق الاتصال لا يكون مستويا متشابها فى جميع الجسم

  6. Nico. Plan. §79: Et quaedam habent ramos aequales earum quae habent ramos <tres>

    Dross.: ومنه ما له اغصان متساوية مثل النبات الذى له ثلاثة اغصان

  7. Aris. Anim. II 671b7: essent ex renibus parvis multis, non ex carne leni aequali

  8. Aris. Anim. II 695a12: ut sit pondus aequale ex utraque parte

  9. Aver. Ep. Parv. 196ra60: Motus autem equalis super partes rei presentande est conservatio

  10. Aver. Ep. Parv. 196ra64: Et ideo conservatio nobilior est rememoratione: motus enim equalis continuus nobilior est absciso diverso

    Blum. 47,3: ولذلك كان فعل الحفظ اشرف من فعل الذكر، لان الحركة المستوية اشرف من المنقطعة المختلفة

  11. Alhaz. Conf. 299, 22: Unus eorum est motus eius excentrialis (?), et est motus sui orbis excentrici in circuitu centri ipsius, et super suos polos, et hic motus est equalis

  12. Alhaz. Conf. 306, 39: tunc motus eius precedit motum epicicli sui equalem qui est secundum ordinem signorum

  1. 3 Albu. Intro. JS
  2. 1 Alcab.
  3. 2 Avic. An.
  4. 1 Nico. Plan.
  5. 2 Aris. Anim. II
  6. 3 Aver. Ep. Parv.
  7. s.v. al-ḥaraka Alhaz. Conf.
1.4

سواءsawāʾ

(nominalized) adj. swyequal; right ascension (astrol.)
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 343: Et considera si fuerit Saturnus in aliqua domorum planetarum altiorum et ipse et dominus domus sue in aliquo angulorum, computetur a domino domus sue ad eum per gradus equales

    Yama.: فإن كان زحل حالّا في بيوت الكواكب العلوية وهو وصاحب بيته في أحد الأوتاد فليعدّ من صاحب بيته إليه بدرج السواء

  2. Avic. Met. 193, 61: quia hoc quod ego attribui uni eorum causalitatem, non est quasi unum eorum sit dignius causalitate quam alterum, eo quod sunt in simul et aequalia

    Marm. 129, 19: إنه ليست المعية هى التى أوجبت لأحدهما العلية، حتى يكون ليس أحدهما أولى بالعلية من الآخر، لأنهما فى المعية سواء

  3. Avic. Met. 201, 29: eo quod non est aequale homini excercere [ sic ] ambulationem et exercere carpentariam

    Marm. 135, 11: فإنه لا سواء أن يعتاد إنسان المشى وأن يعتاد التجارة

  4. Aris. Phys. VII 51, 27 (248a12): sunt quae in tempore aequali aequaliter moventur

    Bad. 773, 8: هو ما كان فى الزمان السواء يتحرك بالسواء

  5. Aris. Phys. VII 63, 4 (249a9): cum scilicet pertransierit in tempore aequali spatium aequale tantum

    Bad. 779, 1: وكذلك نقول فى الحركة أيضًا إنها موافقة فى السرعة متى قطعت فى زمانٍ سواء مقدارًا سواء

  6. Avic. Gen. 29, 28: omnes partes igneae existentes in aere et in aqua fiunt aequales in relaxatione et condensatione partium aquosarum

  7. Avic. Gen. 29, 30: Si autem fuerint aequales et possunt aliquae separari, eadem ratione et omnes

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 2 Avic. Met.
  3. 27 Aris. Phys. VII
  4. 2 Avic. Gen.
1.5

تساوىtasāwā

v. swyto be equal, to be similar
  1. Mesue Aph. A §47: Duarum medicinarum iuvamento et sapore equalium odoriferior et levior eligenda est

    Troup.: اذا تساوى دواءان في الطبيعة والنفع فالأحسن أن يعالج بأطيبهما رائحة وأقربهما كونا وأعذبهما عند الطبيعة طعما

  1. 1 s.v. equale esse Mesue Aph. A

اذا تساوى دواءان في الطبيعة والنفع – Duarum medicinarum iuvamento et sapore equalium Mesue Aph. A §47

1.6

ما يساويmā yusāwī (+ acc.)

rel. clause swywhat is equal to
  1. Avic. Gen. 39, 14: quia quandoque erat eis necessarium quod expellant aequalem sibi in quantitate et aliquotiens maius et aliquotiens minus

    Qass. 108, 14: وربما احتاج إلى أن يطرد ما يساويه فى المقدار. وربما احتاج أن يطرد ما هو أكثر منه. وربما بقى أن يطرد ما هو أقل منه

  1. 1 s.v. mā yusāwīhi Avic. Gen.
1.7

بالسويّةbi-l-sawīya

prep. phrase swy(characterized) by equality
  1. Aris. Anim. III 769a12: et si sperma feminae et maris essent aequalia non erit filius similis ulli eorum

    Brug.: وإن كان الزرع الذى يخرج من الانثى والذكر بالسويّة فليس يكون الولد شبيها ولا بواحد منهما

  1. 1 Aris. Anim. III

وإن كان الزرع الذى يخرج من الانثى والذكر بالسويّة – et si sperma feminae et maris essent aequalia Aris. Anim. III 769a12

1.8

مستو شبيه بسطحmustawin šabīh bi-saṭḥ

participial phrase swy šbh sṭḥeven like a plane
  1. Aris. Anim. II 641a13: quoniam dicit quod ubi cadit instrumentum facit lignum in quibusdam locis profundum et in quibusdam aequale

    Kruk: لانه يقول انه حيث وقعت الآلة التى بها يعمل الخشب صار بعض الخشب عميقا وبعضه مستويا شبيها بسطح

  1. 1 Aris. Anim. II
1.9

سواءًsawāʾan

adv. acc. swyexactly, altogether
  1. Alcab. diff. III, li. 4: Si autem fuerint inter eum et augem .90. gradus equales, erit equalis in lumine et magnitudine atque cursu

    Yama.: فإذا كان بينه وبين أوجه تسعون درجة سواء فهو معتدل في النور والعظم والسير

  1. 1 Alcab.
2.1

معتدلmuʿtadil

act. part. ʿdltemperate, moderate, equated, balanced (e.g. temperament); equinoctial
  1. Albu. Intro. JS 137, 54: Et putavit quod Veneris natura sit calida humida equalis

    Lemay 243, 31: وزعم … أنَّه لهذه العلَّة صارت طبيعته الحرارة والرطوبة المعتدلة

  2. Albu. Intro. JS 273, 33: vel sit [ sc. planeta ] auctus in motu et lumine ac magnitudine vel minutus, aut equalis motus et luminis ac magnitudinis

    Lemay 519, 21: او يكون زائدًا في السير والنور والعظم او يكون ناقصًا منه او معتدلًا السير والنور والعظم

  3. Alcab. diff. I, li. 170: Cancer habet ex arboribus eas que fuerint equales longitudine

    Yama.: السرطان له من الأشجار المعتدلة الطوال

  4. Alcab. diff. III, li. 13: et si vadit tantum, dicitur esse cursus equalis

    Yama.: وإن كان يسير مثل سيرها كان معتدل المسير

  5. Kindi Grad. 280, 37: quemadmodum ostendimus omnes equales existere ex eo quod in equali reperitur

    Gauth. 20, 6: لما بينا انها كلها مساوية لما فى المعتدل

  6. Thab. Ann. §80: invenimus igitur in mense Dimeh in nocte cuius mane est dies 4 eius post medietatem noctis per duas equales horas fere et 1/5 hore

  7. Thab. Ann. §81: Et invenimus introitum solis in medietatem Tauri … in nocte cuius mane est dies 6 ante medietatem noctis per tres equales horas fere

    Morel. 49, 16: ووجدنا مدخل الشمس النصف من الثور، … في الليلة التي صبحتها اليوم السادس، قبل نصف الليل بقريب من ثلاث ساعات معتدلة وثلثي ساعة

  8. Avic. An. vol. I 142, 60: ita ut nec sit calidum nec frigidum, sed temperatum vel aequale medium

    Rahm. 74, 9: فليس بحار ولا بارد بل معتدل متوسط

  9. Avic. An. vol. I 142, 68: Et quia animal terrenum est, ideo impossibile est separari ab eo [ sc. tactu ] qui non fit nisi ex compositione aequali quae iudicet inter contraria

    Rahm. 74, 15: وكان الحيوان الأرضى لا يجوز أن يفارقه وكان لا يكون إلّا بتركيب معتدل ليحكم به بين الأضداد

  10. Alpet. ch. 7 §8: sicut mutatio in eis de populatione ad non populationem, et equalis ad inequale

    Gold. 30r, 9: كانتقال المسكون منها [sc. العالم السفلى] إلى غير المسكون والمعتدل إلى غير المعتدل

  11. Aris. Anim. III 729a17: immo id quod dividitur est unum aequale tantum secundum materiam

    Brug.: بل الذى يتجزّأ واحد معتدل فقط بقدر الهيولى

  12. Avic. Gen. 77, 61: vocatur talis mixtio aequalis absolute

  13. Avic. Gen. 125, 35: posuimus quod ipsa materia recipit ultra illum terminum qui invenitur in temperato aequali

    Qass. 177, 6: وقد فرضنا أنها تقبل أكثر من الحد الموجود فى الفاتر والمعتدل

  14. Avic. Qual. 89, 92: utpote dicamus quod sit in ea duplum aquae respectu terrae quae, si fuerit sic, erit aequalis in comparatione eius

    Qass. 264, 8: وإن كان فيه، مثلا، من الماء ضعف الأرض. فإن كان كذلك فهو معتدل بالقياس إليه

  1. 4 Albu. Intro. JS
  2. 6 Alcab.
  3. Kindi Grad.
  4. 2 Thab. Ann.
  5. 2 Avic. An.
  6. 1 Alpet.
  7. 1 Aris. Anim. III
  8. 3 Avic. Gen.
  9. 1 Avic. Qual.
[ The term muʿtadil is not documented in the glossary of McVaugh 1975. ]
2.2

متعادلmutaʿādil

act. part. ʿdlequal
  1. Kindi Grad. 272, 23: Verbi gratia, ponamus equales numeros in linea una tribus ordinibus distincta

    Gauth. 6, 7: مثل ذلك ان تعرض المتعادلات فى سطر ذى ثلاثة مراتب

  2. Kindi Grad. 280, 38: quemadmodum ostendimus omnes equales existere ex eo quod in equali reperitur, cum augmenta sublata fuerint; ipse enim partes equales invenientur

    Gauth. 20, 6: لما بينا انها كلها مساوية لما فى المعتدل عند رفعنا الزيادات لانها تبقى الاجزاء متعادلة

  3. Avic. Qual. 88, 79: si essent humidum et siccum aequalia in eo

    Qass. 263, 15: فيكون مثلا الرطب واليابس متعادلين فيه

  4. Avic. Qual. 89, 81: vel, si essent calidum et frigidum aequalia in eo

  1. Kindi Grad.
  2. 2 Avic. Qual.
2.3

معادلةmuʿādala (or: muʿādil?) (+ li)

n. ʿdlequal to (n.)
  1. Anar. 36, 16: ut dicamus quod omnes tres anguli cuiuslibet trianguli sunt equales duobus rectis

    Arnz. 57, 9: مثل أن نقول إنّ كلّ مثلّث فإنّ زواياه الثلث معادلات لزاويتين قائمتين

  2. Anar. 37, 20: manifestum est quod omnes tres anguli cuiusque trianguli sunt equales duobus rectis angulis

    Arnz. 59, 8: فقد نبيّن أنّ كلّ مثلّث فإنّ زواياه الثلث معادلات لزاويتين قائمتين

  1. 4 Anar.

فإنّ زواياه الثلث معادلات لزاويتين قائمتين – quod omnes tres anguli … sunt equales duobus rectis angulisAnar. 59 / 37

2.4

الذي يعدلallaḏī yaʿdilu

rel. clause ʿdlwhich equals
  1. Avic. Met. 514, 39: Igitur illud est infelicitas et labor non aequalis separationi continuationis ab igne

    Marm. 352, 6: فيكون ذلك هو الشقاوة والعقوبة التى لا يعدلهما تفريق النار للاتصال

  1. 1 Avic. Met.
2.5

متعادل ومتساوٍmutaʿādil wa-mutasāwin

act. part., pleonasm ʿdl swyequal and alike
  1. Aver. MC Gen. 171va57: quoniam res equales aut sunt equales in eadem quantitate aut qualitate aut in contrariis qualitatibus secundum proportionem

    Eich. 113, 8: وذلك أنّ الأشياء المتعادلة والمتساوية إمّا أن تكون متساوية فى الكمّية أو فى الكيفية الواحدة بعينها أو فى الكيفيات المتضادّة على طريق النسبة

  1. 1 Aver. MC Gen.
2.6

معتدل في القدرmuʿtadil fī l-qadr

participial phrase ʿdl qdrequal in size
  1. Nico. Plan. §166: Accipiamus ergo duo vasa aequalia ponamusque in illis aquam dulcem et aquam salsam

    Dross.: فلنأخذ إنائين معتدلين فى القدر ونصب فيهما ماء مالحا وماء عذبا

  1. 1 s.v. muʿtadil Nico. Plan.
2.7

معدّلmuʿaddal

pass. part. ʿdlequated, mean (astr.)
  1. Alcab. diff. III, li. 6, versions bnuv, see fn. 22: Et si fuerit portio eius equalis minus .clxxx. gradibus, erit augens numerum

    Yama.: وإذا كانت خاصّته المعدّلة أقلّ من مائة ثمانين [sic] درجة كان زائدا

  1. 1 Alcab.
2.8

عدلʿadl

adj. ʿdlright, balanced (composition)
  1. Avic. Qual. 89, 93: si fuerit sic, erit aequalis in comparatione eius et erit aequalis suae complexionis

    Qass. 264, 8: فإن كان كذلك فهو معتدل بالقياس إليه وعدل له

  1. 1 Avic. Qual.
3.1

مثلmiṯl

n. mṯls.th. like
  1. Thab. Almag. §43: eorum terre propinquior est luna cuius longitudo cum fuerit in propinquiori loco sui circuli est quasi 33 equalis medietati diametri terre

  2. Anar. 28, 15: spatium enim quod est inter G et B, est equale spatio quod est inter G et A

    Arnz. 43, 13: لأن بعد ب عن ج هو مثل بعد ا عنها

  3. Avic. An. vol. II 46, 56: et cum angulis eius qui sunt ab coniungantur duo quadrata inter se aequalia

    Rahm. 189, 7: وليكن متصلا بزاويتى ا ب منه مربعان كل واحد منهما مثل الآخر

  4. Alpet. ch. 18 §2: et remanebit sua incurtatio equalis incurtationi prime trium superiorum

    Gold. 86v, 6: ويبقى تقصيره مثل التقصير الأول الذي يقصر به الثلثة العلوية

  5. Alpet. ch. 20 §11: Et cum equali illarum revolutionum erit incurtatio Lune in longitudine

    Gold. 99r, 9: وبمثلها من الادوار يكون تقصير القمر في الطُول

  1. 1 Thab. Almag.
  2. 1 Anar.
  3. 1 Avic. An.
  4. 2 also s.v. mutasāwī Alpet.

ويبقى تقصيره مثل التقصير الأول – et remanebit sua incurtatio equalis incurtationi primeAlpet. 86v / ch. 18 §2

3.2

كمثلka-miṯl

prep. phrase mṯllike, equivalent to
  1. Albu. Coni. tr. I, li. 395: et erit quantitas annorum eorum equalis tempori quod fuerit inter horam nativitatis et horam apparitionis eorum

    Yama.: ويكون مقدار كمّية سنيه كمثل الزمن الذي بين وقت ولادتهم إلى وقت ظهورهم

  1. 1 s.v. miṯl Albu. Coni.
4.

متشابهmutašābih

act. part. šbhsimilar; homogenous
  1. Avic. An. vol. II 46, 67: iam enim posuimus ea similia et aequalia et conformia

    Rahm. 189, 18: وذلك لأنا فرضناهما متشاكلين متشابهين متساويين

  2. Avic. Gen. 62, 41: renovatur qualitas aequalis, similis in eisdem, quae complexio nuncupatur

    Qass. 126, 18: ويحدث كيفية متشابهة فيها تسمى المزاج

  3. Avic. Gen. 113, 40: non est possibile quod partes istius compositi sint aequales ad recipiendum actionem motus calidi

    Qass. 168, 10: وهذا المركب لا يجوز أن تكون أجزاؤه متشابهة الانفعال التحريكى عن الحار

  1. 1 Avic. An.
  2. 2 Avic. Gen.
5.

واحدwāḥid

adj. wḥdidentical, the same
  1. Mesue Aph. A §111: Urina sanitatem significans in omni homine non est equalis in quantitate nec in qualitate nec in liquore

    Troup.: الأبوال الدالة على الصحة في كل الناس ليست بواحدة في لون ولا في قوام

  2. Mesue Aph. A §115: Complexionis compositio sanitatem significans in omni homine non est equalis nec in quantitate nec in qualitate

    Troup.: تأليف المزاجات الدالة على الصحة في كل الناس ليست بواحدة في كمية ولا في كيفية

  3. Avic. An. vol. II 183, 90: et spatium quod est inter utrumque est aequale

    Rahm. 268, 9: وتكون مسافته بينهما واحدة

  1. 2 Mesue Aph. A
  2. 1 Avic. An.
6.

قرنqirn (pl. aqrān)

n. qrnequal (person), equal (opponent), peer
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 263: Et si Mars fuerit iunctus parti fortune, significat quod ipse in effusione sanguinum et interfectione suorum equalium delectabitur

    Yama.: فإن كان المرّيخ مقارنا لسهم السعادة فإنّه دليل على إنهاكه في إراقة الدماء وقتل الأقران

  2. Avic. Met. 58, 12: et videt quia sententia unius opposita est sententiae alterius quem reputat illi aequalem

    Marm. 40, 11: ويشاهده من كون رأى كل واحد منهم مقابلا لرأى الآخر الذى يجده قرنا له

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 1 Avic. Met.

فإنّه دليل على إنهاكه في … قتل الأقران – significat quod ipse in … interfectione suorum equalium delectabiturAlbu. Coni. tr. II, li. 263

7.1

بمنزلةbi-manzila

prep. phrase nzlequivalent, on a par
  1. Avic. Met. 344, 31: tunc necesse est ut advenire illam intentionem ab illo in aliud a se, vel non advenire, sibi aequale est

    Marm. 232, 20: إما أن يكون صدور ذلك المعنى عنه إلى غيره بحيث كونه عنه له ولا كونه عنه بمنزلة

  2. Avic. Met. 442, 72: notum est autem quia id cuius esse et non esse agenti aequale est, non est per intentionem

    Marm. 304, 17: فمعلوم أن الذى هو للشىء بحيث كونه ولا كونه بمنزلة فليس لغرض

  1. 2 Avic. Met.

الذى هو للشىء بحيث كونه ولا كونه بمنزلة – id cuius esse et non esse agenti aequale est Avic. Met. 304 / 442

7.2

بمنزلة واحدةbi-manzila wāḥida

prep. phrase nzl wḥdon one level, equivalent
  1. Avic. Met. 345, 49: et tunc esse illam intentionem et non esse non est ei aequale respectu suae essentiae

    Marm. 233, 11: لا يكون وجود ذلك الغرض ولا وجوده بمنزلة واحدة بالقياس إلى ذاته

  1. 1 s.v. aequale Avic. Met.

لا يكون وجود ذلك الغرض … بمنزلة واحدة – et tunc esse illam intentionem … non est ei aequale Avic. Met. 233 / 345

8.

مطابقmuṭābiq

act. part. ṭbqcorresponding
  1. Avic. Met. 55, 60: intellectus qui significat dispositionem in re exteriore cum est ei aequalis

    Marm. 38, 16: العقل الذى يدل على حال الشىء فى الخارج إذا كان مطابقًا له

  1. 1 Avic. Met.
9.

في وزنfī wazn (+ genit.)

prep. phrase wzncorresponding to
  1. Avic. Gen. 12, 37: esset elementi frigiditas aequalis caliditati ignis

    Qass. 87, 17: لكان فى العناصر بارد، برده فى وزن شدة حر النار

  1. 1 Avic. Gen.

فى وزن شدة حر النار – aequalis caliditati ignis Avic. Gen. 87 / 12

10.

مشتركmuštarak

pass. part. šrkcommensurate with each other
  1. Avic. Gen. 150, 83: postquam firmatum est in scientia geometriae quod quantitates quae conveniunt alicui quantitati sunt aequales

    Qass. 198, 1: إذ قد ثبت فى صناعة الهندسة أن المقادير التى تشارك مقدارا فهى مشتركة

  1. 1 Avic. Gen.
11.

متقاربmutaqārib

act. part. qrbclose
  1. Albu. Intro. JS 120, 1239: erunt aque accessionis diei ac noctis equales in fortitudine

    Lemay 181, 681: كان مدّ الليل والنهار متقاربين في القوة

  1. 1 Albu. Intro. JS
12.

مسطّحmusaṭṭaḥ

pass. part. sṭḥplanar, flat
  1. Avic. An. vol. I 201, 53: id quod est oppositum visui sit superficies aequales translucentis

    Rahm. 108, 15: يكون ما يلى البصر سطوحا مسطحة من المشف

  1. 1 Avic. An.
13.

مبثوثmabṯūṯ

pass. part. bṯṯspread out (darkness)
  1. Avic. An. vol. I 175, 73: Ergo videtur quod videretur tibi si clauderes oculos: quod obscuritas esset aequalis

    Rahm. 93, 19: فيتخيل لك ما يتخيل لك إذا أغمضت عينيك وسترتهما فيتخيل لك ظلمة مبثوثة

  1. 1 Avic. An.
14.

جامعǧāmiʿ

act. part. ǧmʿencompassing
  1. Avic. Gen. 149, 63: ratio est ista quod possunt evenire rebus diversis girationes vel circulationes aequales

    Qass. 197, 9: وذلك أنه إنما يمكن أن تقع للأمور المختلفة عودات جامعة

  1. 1 Avic. Gen.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: