atomus
جزء لا يتجزّأǧuzʾun lā yataǧazzaʾu (pl. aǧzāʾun lā tataǧazzaʾu)
nom. phrase ǧzʾ ǧzʾ – indivisible part, atom (philos.)-
Avic. Met. 164, 66: Qui autem tenent corpora componi ex atomis negant esse circulum
Marm. 111, 17: ثم الدائرة مما ينكر وجودها من يرى تأليف الأجسام من أجزاء لا تتجزأ
-
Avic. Met. 165, 77: Ponamus igitur positum centrum quantum ad sensum extremitatem lineae rectae compositae ex atomis
Marm. 112, 4: ويجعل المفروض مركزا فى الحس طرف خط، مؤلف من أجزاء لا تتجزأ، مستقيم
- 4 Avic. Met.
الجرم الذي لا يتجزّأal-ǧirmu llaḏī lā yataǧazzaʾu (pl. al-aǧrāmu llatī lā tataǧazzaʾu)
n. + rel. clause ǧrm ǧzʾ – indivisible body, atom (philos.)-
Avic. An. vol. I 40, 87: Et ex his fuerunt aliqui qui posuerunt eam atomos rotundos ut propter hoc esset habilior in perpetuitate sui motus
Rahm. 17, 15: فمنهم من جعلها ما كان من الأجرام التى لا تتجزأ كريا ليسهل دوام حركتها
-
Avic. An. vol. I 122, 58: sed figuras quas ponunt in atomis posuerunt causas diversitatis eius quo afficiuntur sensus
- 2 Avic. An.
جرم غير متجزّئǧirm ġayr mutaǧazziʾ (pl. aǧrām ġayr mutaǧazziʾa)
nom. phrase ǧrm ġyr ǧzʾ – indivisible part, atom (philos.)-
Avic. Gen. 17, 43: Sed philosophus qui subtiliavit huiusmodi scientias et principia naturarum devenit ad finem ostendendi errorem illorum qui tenebant opinionem atomorum
Qass. 92, 6: وأما أصحاب الأجرام الغير المتجزئة فإِن الفيلسوف الذى هذب مبادئ هذه الصنائع فقد أسهب يثنى عليهم
- 1 Avic. Gen.
جزءǧuzʾ (pl. aǧzāʾ)
n. ǧzʾ – indivisible part, atom (philos.) (lit. ‘part’)-
Avic. Met. 165, 84: Si autem addiderit vel minuerit, poterit adaequari cum atomis
Marm. 112, 9: وإن زاد أو نقص فيمكن أن يتم ذلك بالأجزاء
- 1 Avic. Met.
ما لا يتجزّأmā lā yataǧazzaʾu
rel. clause ǧzʾ – what is indivisible, atom (philos.)-
Avic. Met. 165, 78: hoc enim certum est ex positione atomorum
Marm. 112, 5: فإن ذلك صحيح الوجود مع فرض ما لا يتجزأ
- 1 s.v. aǧzāʾ lā tataǧazzaʾ Avic. Met.
هباءhabāʾ
coll. n. hbw – dust particles, floating particles-
Avic. An. vol. I 40, 91: quoniam spirare facit animam permanere propter restitutionem aliorum eiusdem generis loco eorum atomorum qui emissi sunt, quae sunt corpora indivisibilia et quae sunt principia
Rahm. 18, 2: وأن النفس يستبقى النفس بإدخال بدل ما يخرج من ذلك الجنس من الهباء التى هى الأجرام التى لا تتجزأ التى هى المبادئ
-
Avic. An. vol. I 197, 98: et hoc fit propter id quod est in <…> luce atomorum
Rahm. 106, 13: وذلك لأمر فى بصر الإنسان لا لأمر فى ضوء الهباءات
- 3 Avic. An.