augmentari

1.1

زادzāda

v. zydto increase (intr.)
  1. Albu. Coni. tr. V, li. 239: et fortasse augmentabuntur aque fontium

    Yama.: وربّما زادت مياه العيون

  2. Avic. Met. 122, 78: Sed hanc mensuram iam manifestum est esse in materia et quod ipsa augmentatur et minuitur, substantia permanente eadem

  3. Aris. Anim. III 778a8: et principia et modi generationis et modi corruptionis prohibent ut spatia non sint determinata omnino, sed forte diminuentur et forte augmentabuntur causae quas diximus, et venient res contra naturam

    Brug.: ولأن الاوائل واصناف الولاد الطباعىّ وانواع الفساد تمنع لا تكون الاوقات محفوظة على كلّ حال بل ربما زادت وربما نقصت العلل التى ذكرنا 〈و〉تكون اسباب الاشياء التى تعرض على غير الطباع

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 1 s.v. augmentare Avic. Met.
  3. 1 Aris. Anim. III
1.2

زائدzāʾid

act. part. zydincreasing (intr.); surpassing (+ ʿalā: s.th.)
  1. Albu. Intro. JS 103, 631: Incipitque mare veniens cum Luna augmentari

    Lemay 167, 339: فابتدأ الماء مقبلًا مع القمر زائدًا

  2. Alcab. diff. III, li. 47: Tres vero altiores ex quo exeunt desub radiis Solis vocantur orientales, et dicuntur augmentari in fortitudine

    Yama.: والثلثة الكواكب العلوية منذ تخرج من تحت الشعاع تسمّى شرقية ويقال إنّها زائدة في القوّة

  3. Anar. 22, 21: ipsius enim longitudo a latitudine est diversa et augmentatur super ipsam neque equatur ei

    Arnz. 33, 13: لأنّ طولها مخالف لعرضها زائد عليه وليس هو مساويًا له

  1. 1 Albu. Intro. JS
  2. 1 Alcab.
  3. 1 s.v. zāda Anar.

مقبلًا مع القمر زائدًا – veniens cum Luna augmentari Albu. Intro. JS 167 / 103

1.3

ازدادizdāda

v. zydto increase (intr.)
  1. Aris. Anim. III 772a15: et quamvis addatur igni calefacienti non augmentabitur propter hoc calor in aqua

    Brug.: فاذا … ازداد على النار التى سخنته لم يزداد الماء حرارة

  2. Avic. Qual. 21, 32: eius potentia sine dubio augmentatur

    Qass. 212, 6: ويزداد لا محالة قوة

  3. Avic. Qual. 25, 6: quanto augmentatur quantitas tanto magis augmentatur eius qualitas

    Qass. 215, 6: وهو أن الكمية إذا ازدادت ازدادت الكيفية

  1. 1 Aris. Anim. III
  2. 3 Avic. Qual.
1.4

ازداد عظمًاizdāda ʿiẓaman

verb. phrase zyd ʿẓmto increase in size (intr.)
  1. Aris. Anim. II 686b11: Cum vero iuvenescit homo, augmentatur pars inferior

    Kruk: فاما اذا شب الانسان فما يلى الناحية السفلى من جسده يزداد عظما

  1. 1 Aris. Anim. II
2.1

نما / نمىnamā

v. nmw / nmyto grow (intr.)
  1. Avic. An. vol. I 14, 73: et videmus alia corpora quae nutriuntur et augmentantur

    Rahm. 4, 6: بل نشاهد أجساما تغتذى وتنمو

  2. Avic. An. vol. I 80, 7: quae est prima perfectio corporis naturalis instrumentalis ex hoc quod generatur et augmentatur et nutritur

    Rahm. 39, 16: وهى الكمال الأول لجسم طبيعى آلى من جهة ما يتولد وينمى ويغتذى

  3. Aver. MC Gen. 156ra35: Principium autem perscrutationis de hoc est utrum entia naturalia generantur et alterantur et augmentantur

    Eich. 11, 11: ومبدأ الفحص عن ذلك هو هل الموجودات الطبيعية تتكوّن وتستحيل وتنمو

  1. 2 s.v. augmentare Avic. An.
  2. 1 Aver. MC Gen.
2.2

نامٍnāmin

nominalized act. part. nmw / nmyincreasing (intr.) (n.)
  1. Avic. Gen. 84, 28: Species ergo est quod augmentatur, quasi dicam quod est illud quod additur in sua quantitate figurali per sui materiam et per sui quantitatem

    Qass. 144, 10: فالنوع هو النامى، أى هو الزائد فى مقدار خلقته بسبب مادته ومقدارها

  1. 1 Avic. Gen.
2.3

نموّnumūw

n. nmw / nmygrowth
  1. Avic. An. vol. I 142, 70: simplicia et illis proxima non habent sensum nec vitam nisi augmentari

    Rahm. 74, 17: ليس للبسائط وما يقرب منها حسّ البتة ولا حياة إلّا النمو

  1. 1 s.v. augmentare Avic. An.
3.1

اشتدّištadda

v. šddto become intense, to intensify (intr.)
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 934: significat quod nobiles incurrent ab infimis gravamen et malum et augmentabitur frigus et multiplicabuntur aque et locuste

    Yama.: دلّ ذلك على أنّ الأشراف يلقون من السفل شدّة وبلاء ويشتدّ البرد وتكثر المياه والجراد

  2. Avic. An. vol. I 193, 42: aliqua habent in seipsis colorem, quae cum refulgent, augmentatur eorum fulgor

    Rahm. 104, 9: بعض الأشياء يكون له فى ذاته لون، فإذا أضاء اشتدت إضاءته

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 1 s.v. augmentare Avic. An.
3.2

اشتدّ وكثرištadda wa-kaṯura

v., pleonasm šdd kṯrto intensify and augment
  1. Aris. Anim. II 672a35: et quando augmentantur dolores renum, cito adducunt ad mortem

    Kruk: واذا اشتدت وكثرت اوجاع الكليتين صارت داعية الى الموت

  1. 1 Aris. Anim. II
4.

زكاzakā

v. zkw / zkyto increase (intr.)
  1. Albu. Coni. tr. IV, li. 241: Et erit annus fertilis et augmentabitur annona et fructus et plantatio arborum

    Yama.: وتكون السنة خصيبة ويزكو الطعام والتمر وغرس الأشجار

  2. Albu. Coni. tr. VIII, li. 278: et augmentabitur fructus terre et excoletur quod ex ea est desertum

  1. 3 Albu. Coni.
5.

كثرkaṯura

v. kṯrto become plenty, to multiply
  1. Aris. Anim. II 658b19: Et supercilia sunt posita super ossa, et propter hoc augmentantur pili in eis apud senectutem, et forte augmentantur valde ita quod indigent abscisione

    Kruk: والحاجبان على تركيب عظام ولذلك يكثر شعرهما عند الكبر وربما كثر جدا حتى يحتاج الى الحلق

  1. 2 Aris. Anim. II
6.

عظمʿaẓuma

v. ʿẓmto increase (in size) (intr.)
  1. Avic. Gen. 36, 59: Sequitur ergo necessario quod quodlibet alteratum, quando alteratur, augmentetur in corpore

    Qass. 106, 17: فيجب أن يكون كل مستحيل عندما يستحيل يعظم حجمه

  1. 1 Avic. Gen.
7.

توفّرtawaffara

v. wfrto become larger, to be augmented
  1. Aver. Ep. Parv. 201vb2: statim anima movebit ipsum in profundum corporis, ut agat per illum in reliquias postremi nutrimenti; et sic augmentatur substantia eius

    Blum. 64, 10: تحركت به النفس نحو عمق البدن لتفعل به فى ما هنالك من بقايا الغذاء الاخير، ليتوفر جوهره

  1. 1 s.v. augmentare Aver. Ep. Parv.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: