complementum

1.1

تمامtamām

n. tmmcompletion, completeness
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 48: significat constantiam vicis regni usque ad horam complementi revolutionis

  2. Albu. Coni. tr. VII, li. 33: et renovatio rerum et complementum earum et augmentum earum

  3. Ps.-Aris. Caus. ch. XXI §167: Quoniam non pertinet ei diminutio neque complementum solum

    Bad. 22, 12: وذلك أنه لا يليق بها النقصان، ولا التمام وحده

  4. Ps.-Aris. Caus. ch. XXIV §185: Illa ergo comparatio est formatio eius et ipsius complementum simul

  5. Thab. Ann. §132: Et complementum circuli quod est distantia solis ab auge secundum consequentiam signorum 277p et 5’

    Morel. 63, 12: وتمام الدائرة الذي هو بعد الشمس من بعدها الأبعد

  6. Nico. Plan. §46: Et sicut est in ovo vis generandi pullum et materia cibi eius usque ad horum sui complementi et sui exitus ab eo

  7. Alpet. ch. 5 §3: Et quando hoc est ut diximus, tunc erunt iste virtutes consequentes se in remissione pervenientes ad finem et complementum

    Gold. 19r, 2: فستكون هذه القوى المتعاقبة إلى انقضاءٍ وتمام

  8. Aris. Anim. II 650a27: et per illas radices vadit cibus ad totam arborem donec perveniat digestio ad finem et complementum

    Kruk: حتى ينتهى النضوج الى التمام والغاىة

  9. Aris. Anim. II 689a3: Et apud complementum membri quod dicitur pectus sunt membra convenientia exitui superfluitatis siccae et humidae

  10. Aris. Anim. III 725b8: quoniam enim corpus non habet illam superfluitatem quae est ex complemento cibi

  11. Aris. Anim. III 789b5: Et omnia quae diximus sunt propter complementum, et nihil prohibet originem dentium et casum eorum et originem eorum secundo

  12. Avic. Gen. 83, 96: et forma est illa quae stat in materia quae, per sui complementum, non mutat formam speciei

  1. 9 Albu. Coni.
  2. Ps.-Aris. Caus.
  3. 1 s.v. tammām Thab. Ann.
  4. 1 Nico. Plan.
  5. 1 s.v. tammām Alpet.
  6. 16 et passim Aris. Anim. II
  7. 10 Aris. Anim. III
  8. 1 Avic. Gen.
1.2

تامّtāmm

act. part. tmmcomplete
  1. Albu. Coni. tr. III, li. 206, version v, see fn. 5: ut sit illud quod declaravimus ex eo complementum, cum adiutorio Dei

    Yama.: ليكون ما بيّنّا من ذلك تامّا بعون اللّه

  2. Albu. Coni. tr. VIII, li. 284, version v, see fn. 58: et forsitan erit malum complementum

    Yama.: وربّما كان الشرّ تامّا

  1. 2 Albu. Coni.
1.3

تمام واستيفاءtamām wa-stīfāʾ

n., pleonasm tmm wfycompletion
  1. Alpet. ch. 4 §7: tunc non pervenit virtus ad ipsum ut compleat rotationem antequam superveniat alia rotatio et prohibetur velociter a complemento

    Gold. 18r, 6: حتى تأتى عليها دورة أخرى فتستعجلها عن التمام واستيفاء الدورة

  1. 1 Alpet.
1.4

تمام وكمالtamām wa-kamāl

n., pleonasm tmm kmlcompletion and perfection
  1. Aris. Anim. III 777b27: Et propter hoc habet luna convenientiam in omnibus modis generationis et complementi

    Brug.: ولذلك للقمر موافقة فى جميع اصناف الولاد والتمام والكمال

  1. 1 Aris. Anim. III
1.5

إتمامitmām

n. tmmcompleting (n.)
  1. Alpet. ch. 9 §6: tunc incurtant sui duo poli a complemento descriptionis duorum circulorum in tempore in quo complet superius celum unam rotationem

    Gold. 37r, 14: فتقصر لذلك قطباه عن اتمام الدائرتين في الزمان الذي يستتم الاعلى فيه الدورة

  1. 1 s.v. descriptio Alpet.
1.6

تمام الغايةtamām al-ġāya

genit. compound tmm ġyyultimate end (lit. ‘completion of the end’)
  1. Aris. Anim. II 675a16: Et istae partes prominentes diversantur in generibus avium et piscium, quoniam ista membra inveniuntur in piscibus superius et in avibus inferius, apud complementum intestini

    Kruk: وتوجد فى الطير فى الناحية السفلى عند تمام غاية المعاء

  1. 1 Aris. Anim. II
2.1

كمالkamāl

n. kmlperfection, completion
  1. Ps.-Fara. Flos 318: et est ei finis pulc[h]ritudinis et complementi, et dux [h]abilitatis* [ * dux [h]abilitatis : sic, corrupt for durabilitatis ]

    Cruz Her. li. 75: وله غاية الجمال والكمال والبهاء* [ * sic, correct: بقاء ]

  2. Avic. Met. 216, 37: Sufficiens est id cui attributum est aliquid per quod acquisitum est ei complementum sui in seipso

    Marm. 146, 2: والمكتفى هو الذى أعطى ما به يحصل كمال نفسه فى ذاته

  3. Nico. Plan. §57: Dixit quoque Abrucalis quod planta habuit generationem mundo tamen diminuto et non perfecto in complemento suo et eo completo [non] generabatur animal

    Dross.: وقد أصاب همفدوقلس فى زعمه ان النبات تولد والعالم ناقص لم يستتم كماله، فلما كمل وتم تولد الحيوان

  4. Alpet. ch. 8 §9: Sed dico quia celi corpus est orbis, et est motus eius orbicularis, et est eius complementum et forma

  5. Alpet. ch. 12 §6: Et quia omne corpus naturale habet formam qua complet, et suum complementum celorum est quod moventur in circuitu

  6. Aris. Anim. III 757a32: Complementum autem ovorum avium et piscium non est nisi ex maribus, sed tamen complementum ovorum avium non erit nisi intra

  7. Aver. Iunior §33: adeo quod in fine perveniat ad hoc complementum et ad hunc actum in quo nullatenus aliqua misceatur potencia

    Burn.: حتى انتهت الى مثل هذا الكمال والفعل الذي لا تشوبه قوّة اصلًا

  8. Aver. Iunior §36: Ergo quam iniuste agit qui segregat inter hominem et scienciam, que est via ad habendum hoc complementum

  9. Avic. Gen. 65, 17: et intendit dicere formas et naturas eorum quae sunt principia ad ista complementa secunda

  10. Avic. Gen. 82, 86: Si ergo aliquid adiungitur illi, convertit illud ad se et addit in ea et in complementis illius potentiae quae conservatur per primam

    Qass. 143, 1: فإن انضم إليها شىء استحال إليها، وزاد فيها وفى كمالات القوة المستحفظة بالأولى

  11. Avic. Qual. 40, 76: quia generatio convertit humiditatem ad utilitatem sui complementi

  1. 1 Ps.-Fara. Flos
  2. 1 Avic. Met.
  3. 1 Nico. Plan.
  4. 2 Alpet.
  5. 1 Aris. Anim. III
  6. 4 Aver. Iunior
  7. 9 Avic. Gen.
  8. 1 Avic. Qual.
2.2

استكمالistikmāl

n. kmlcompletion; termination (e.g. of bodily growth)
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 206: Et si fuerit in trinitate eius, significat super complementum eius

    Yama.: فإن كان في تثليثه دلّ ذلك على استكماله

  2. Albu. Coni. tr. VIII, li. 154: Erit ergo quod abbreviavimus in hoc libro nostro de collectivis esse coniunctionum et significationum earum propinquum complemento ei quod revolvitur ex annis

  3. Avic. Gen. 131, 48: Inventio ergo qualitatis secundae quae influitur ab eadem potentia erit impediens, quia ipsa prohibet materiae aliqua prohibitione, et impedit eam a complemento

    Qass. 181, 10: فإنها تمنع المادة منعًا ما، وتعاوقها عن الاستكمال

  4. Avic. Qual. 75, 92: Quod habet de se istud pati per causas agentes quibus non est necessarium habere terminatum situm, istud patitur cum complemento aptitudinis

  1. 4 Albu. Coni.
  2. 1 Avic. Gen.
  3. 1 Avic. Qual.
2.3

تكميلtakmīl

n. kmlcompleting (n.)
  1. Avic. Qual. 40, 87: Et iam scivisti ex illis verbis modum digestionis utilis ad formae specificae complementum

    Qass. 226, 6: فقد عرف من هذا القول حال النضج النافع فى تكميل الصورة النوعية

  1. 1 Avic. Qual.
2.4

مكمّلmukammil

nominalized act. part. kmlcompleting (n.)
  1. Albu. Coni. tr. VI, li. 25: quando fuerit istud unum complementorum ei quod indagavimus de apparentia scientie significationum coniunctionum in hoc libro nostro

    Yama.: إذا كان ذلك أحد المكملات لما حاولنا من إظهار كيفية معرفة دلالات القرانات في كتابنا

  1. 1 Albu. Coni.
2.5

كمّالkammāl

adj. kmlperfect
  1. Albu. Coni. tr. V, li. 203: et multas mulierum conceptiones, et precipue masculorum, et pervenire natos ad complementum

    Yama.: وكثرة حمل النساء وسيّما الذكور وبلوغ المولودين الكمّال

  1. 1 Albu. Coni.

وبلوغ المولودين الكمّال – et pervenire natos ad complementumAlbu. Coni. tr. V, li. 203

3.1

استيفاءistīfāʾ

n. wfycompletion
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 610: et illud in fine dominii Aluathik, interfectus est Almuteuequil post complementum quarte

  2. Alpet. ch. 9 §6, corr. ref. ch. 9 §7: tunc dico quod in isto motu incurtatio erit polis rotantibus complementum aut erit ex celo

    Gold. 37v, 8: وبقي التقصير الذى كان قصَّر به هذا الفلك للقطبين خاصة إذ كانت حركة الاستيفاء إنما كانت عليهما

  3. Alpet. ch. 11 §1: Tunc dico quod istud celum quando movebitur per motum qui est per se, et qui est super suos duos polos qui sequitur motum superiorem per motum scilicet complementi

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 5 Alpet.
3.2

وفاءwafāʾ

n. wfyfulfilment
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 221: significat quod … extollet ipsum et defendet eum, et paucitatem complementi eius

    Yama.: دلّ على … ذكره له وعزّته به وقلّة وفائه بذلك

  1. 1 Albu. Coni.
4.

تحصيلtaḥṣīl

n. ḥṣldefiniteness
  1. Aver. MC Int. diff. II, 30, 143: Sed rerum quidem inventarum in tempore futuro que sunt res possibiles, non est divisio in verum et falsum secundum complementum in seipsis

    Butt. 77, 4: وأما الأمور الموجودة فى الزمان المستقبل - وهى الأشياء الممكنة - فليس اقتسامها الصدق والكذب على التحصيل فى نفسه

  2. Aver. MC Int. diff. II, 41, 294: Comprehendit ergo omnia opposita, de quorum duorum proprietate est ut dividant verum a falso, <…> in rebus futuris in materia contingenti, non secundum complementum

    Butt. 83, 15: فى الأمور المستقبلة فى المادة الممكنة لا على التحصيل

  1. 8 Aver. MC Int.
5.

انقضاءinqiḍāʾ

n. qḍycompletion
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 646: Sed reges complementi boni

    Yama.: وأمّا ملوك انقضاء الفصل

  1. 1 Albu. Coni.
6.

غاية وتمامġāya wa-tamām

n. + n. ġyy tmmend and completion
  1. Aris. Anim. II 669a12: Et multa animalia silvestria manent in aqua propter hoc quod diximus, et quia sunt silvestria anhelant, et ille anhelitus est complementum vitae illorum

    Kruk: ذلك التنفس غاية وتمام حياته

  1. 1 Aris. Anim. II
7.

امتلاءimtilāʾ

n. mlʾfullness
  1. Aris. Anim. III 777b21: Luna autem etiam habet revolutiones, sicut coniunctiones et complementa et septimanas

    Brug.: وللقمر ايضا ادوار مثل المولد والامتلاء والسوابيع

  1. 1 Aris. Anim. III

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: