compositio

1.1

تركيبtarkīb (pl. tarākīb)

n. rkbcomposition, being composite; conjunction (geom.); structure; combination
  1. Albu. Intro. JS 2, 20: Quarta, in immaginibus (sic) et naturis, et compositione naturalium

    Lemay 2, 15: الفصل الرابع في الصُوَر والطبائع والتركيب والمطبوع

  2. Albu. Intro. JS 148, 434: Nam quicquid esset ex concordia et effectu et temperamento et convenientia seu congruitione, complexione quoque elementorum et compositione eorum in individuis elementatis

    Lemay 251, 235: وتركيبها في الأشخاص الطبيعية

  3. Kindi Grad. 285, 7: Dicam ergo quod compositio medicinarum, licet infinitas recipiat sectiones

    Gauth. 27, 11: فاقول ان اقسام تركيب الادوية يكون على ضروب كثيرة

  4. Kindi Grad. 294, 9: Compositio gradus secundi cum eo quod ex suo contrario in primo reperitur ut temperetur

  5. Thab. Fig. Grec. §18, Lorch 126, 64: tamen in primam viam, ex qua dividuntur secundum modos divisionis et compositionis XXX partes, colliguntur ab ipsis XVI partes veraces

  6. Thab. Fig. Grec. §35, Lorch 130, 159: quoniam quam egebat preordinatione propositionis in qua ostendit secundum compositionem proportiones in epipedo secantium se invicem rectarum

  7. Thab. Fig. GC §18, Bjö. 9, 6: At ad viam primam ex qua dividuntur in duobus modis dissolationis et compositionis triginta divisiones, de quibus perveniunt sedecim divisiones verae

    Lorch 50, 50: لكن إلى المسلك الأول الذى تتفرع منه فى جهتى التفصيل والتركيب ثلثون قسمًا تحصل منها ستة عشر قسمًا صحيحًا

  8. Thab. Fig. GC §35, Bjö. 11, 23: non esset ei necessarium praemittere antecedens, in quo demonstravit qualiter sunt proportiones secundum modum compositiones in lineis quae secant se in superficie

  9. Thab. Almag. §20: Hii vero modi duo componuntur similes et proveniunt ex eis species diverse compositionis et diversitatis motus

    Morel. 8, 2: وقد تتركب هاتان الجهتان جميعا، فتحدث منهما أنواع مختلفة من التراكيب ومن اختلاف المسير

  10. Avic. An. vol. I 55, 85: et quia colores habent compositiones infinitas, oportet ut attribuantur visui partes infinitae et diversorum colorum

  11. Avic. An. vol. II 71, 31: Ad hoc autem commodior fuit vox quae dividitur in elementa ex quibus fiunt multae compositiones

    Rahm. 203, 8: وكان أخلق ما يصلح لذلك هو الصوت لأنه ينشعب إلى حروف تتركب منها تراكيب كثيرة

  12. Avic. Met. 135, 25: Necesse est enim ut numerus vel definiatur per aliquam ex suis proprietatibus sine consideratione compositionis eorum ex quibus compositus est

    Marm. 93, 3: وذلك لأنه لا يخلو إما أن يحد بالعدد من غير أن يشار إلى تركيبه مما ركب منه

  13. Avic. Met. 408, 68: tunc hoc iudicat compositionem in unoquoque eorum

  14. Nico. Plan. §64: Et non dividitur manus ad aliam manum nec radix ad aliam radicem nec folia ad alia folia, sed in his radicibus et foliis est compositio

  15. Nico. Plan. §171: Eodem modo herbae et species non fient nisi per compositionem, non per naturam simplicem

  16. Ibn Tum. 109b, 38: Et homo quidem novit necessario quod aqua ex qua creatus est fuit uniformis, in qua non fuit diversitas neque compositio

  17. Alpet. ch. 5 §8: Et nominaverunt postremi quadriviales quod sunt 9, et illud est certius per illud quod certificatur de motibus eius diversis et eius compositione

  18. Alpet. ch. 7 §11: Et non est celum stellatum in fine simplicitatis, quia compositio apparet

  19. Aris. Anim. II 644a4: Per hunc ergo modum erunt omnes compositiones divisionis

  20. Aris. Anim. II 668b29: Dispositio vero venarum, et compositio et separatio earum

  21. Aris. Anim. III 722a25: Et cum sperma exit a membris consimilibus, quoniam illa sunt ante ista, et compositio istorum est ex illis

  22. Aris. Anim. III 734a20: quoniam ipse finxit quod animalia erunt sicut erit numerus et sicut involutio in compositione retis

  23. Aver. MC Gen. 155va9: Et si in eo existunt in actu et illud est unum secundum compositionem

  24. Aver. MC Gen. 169ra11: Compositiones autem sive coniugationes que fiunt ab istis sunt sex

    Eich. 95, 9: ولمّا كانت التراكيب المتولّدة عنها ستّة

  25. Aver. Ep. Parv. 195vb11: et quod receptio duarum partium ex quibus componitur sit duarum virtutum diversarum, et quod compositio earum sit tertie virtutis

  26. Aver. Ep. Parv. 196ra13: descriptio eius presentatur ab ymaginativa; et compositio intentionis cum descriptione fit a distinctiva

  27. Aver. MC Int. diff. I, 3, 28: et sunt ille que inveniuntur preter divisionem et compositionem

  28. Aver. MC Int. diff. II*, 70, 403: sequitur ut verificentur de eo omnes compositiones que accidunt ex illis separatis

  29. Alhaz. Opt. 7, 13: Hoc ergo quod declaravimus est dispositio compositionis oculi et forma eius et forma suarum tunicarum

    Sabra I 81a, 4: فهذا الذي شرحناه هو صفة تركيب البصر وهيئته وهيئة طبقاته

  30. Avic. Gen. 15, 4: Tenentes autem opinionem superficierum inducti sunt ad hoc ex eo quod tenent quod generatio rerum elementalium est per compositionem

  31. Avic. Gen. 138, 2: Capitulum de actionibus elementorum ad invicem et suis alterationibus tam in simplicitate quam in compositione

  32. Avic. Qual. 92, 48: illam compositionem non potest sensus distinguere

  33. Avic. Qual. 92, 52: Et quaedam corpora componuntur post primam compositionem

  1. 9 Albu. Intro. JS
  2. Kindi Grad.
  3. 2 s.v. tartīb Thab. Fig. Grec.
  4. 2 s.v. tartīb Thab. Fig. GC
  5. 1 s.v. markab Thab. Almag.
  6. 20 also s.v. compositionem fieri Avic. An.
  7. 28 Avic. Met.
  8. 2 Nico. Plan.
  9. 1 Ibn Tum.
  10. 4 Alpet.
  11. 13 Aris. Anim. II
  12. 3 Aris. Anim. III
  13. 2 Aver. MC Gen.
  14. 6 Aver. Ep. Parv.
  15. 7 Aver. MC Int.
  16. 1 s.v. dispositio Alhaz. Opt.
  17. 8 Avic. Gen.
  18. 2 Avic. Qual.
1.2

مركّبmurakkab

nominalized pass. part. rkbcompound, composite (n.)
  1. Avic. An. vol. II 121, 64: Ergo si anima est simplex absolute, non dividitur in formam et materiam; sed si est composita, dimittamus nunc compositionem et consideremus substantiam quae est materia

  2. Avic. Gen. 50, 26: Et tenent quod nihil aliud componitur nisi unum istorum elementorum vel compositio ex eis

    Qass. 117, 1: وعندهم أن لا تركيب إلا وهو أحد هذه العناصر أو المركبات منها

  3. Avic. Gen. 69, 90: et, inquantum fuit confractum per mixtionem, erit elementum compositionis

  1. 1 Avic. An.
  2. 2 Avic. Gen.

أحد هذه العناصر أو المركبات منها – unum istorum elementorum vel compositio ex eisAvic. Gen. 117 / 50

1.3

تركّبtarakkub

n. rkbcomposition
  1. Avic. Qual. 35, 39: Istae igitur sunt actiones et passiones quae proveniunt ex simplicitate qualitatum istarum et compositione earum

    Qass. 222, 12: تصدر عن بساطة هذه الكيفيات وتركبها

  1. 1 Avic. Qual.
1.4

تركيبيةtarkībiyya

n. rkbbeing composite (n.)
  1. Avic. Met. 133, 82: impossibile est ut habeat proprietatem primarietatis vel compositionis vel perfectionis

    Marm. 91, 14: محال أن تكون له خاصية الأولية أو التركيبية أو التمامية

  1. 1 Avic. Met.
1.5

تركيبيtarkībī

adj. rkbrelating to the composition
  1. Avic. Gen. 76, 25: quod apparet quod termini mixtionis et complexionis sunt necessarii [et] in praeparando materiam ad recipiendum formam compositionis

    Qass. 138, 1: على أنه يشبه أن تكون الحدود المحتاج إليها من المزاج فى تهيئة المادة لقبول الصورة التركيبية

  1. 1 Avic. Gen.

لقبول الصورة التركيبية – ad recipiendum formam compositionisAvic. Gen. 138 / 76

1.6

تركّبtarakkaba (+ min)

v. rkbto be composed of
  1. Avic. Gen. 15, 9: Et quia est necessarium quod elementa deveniant ad compositionem generatorum ex eis

    Qass. 90, 15: ولأن العناصر ينبغى أن تكون بحيث تتركب منها الكائنات

  1. 1 Avic. Gen.

أن تكون [sc. العناصر] بحيث تتركب منها الكائنات – quod elementa deveniant ad compositionem generatorum ex eisAvic. Gen. 90 / 15

2.1

تأليفtaʾlīf

n. ʾlfcomposition, composing (also musical)
  1. Mesue Aph. A §115: Complexionis compositio sanitatem significans

  2. Albu. Coni. tr. IV, li. 158: et diversis scientiis ex compositione cantuum et modulationum et aliorum

  3. Alcab. diff. II, li. 46: Et si ei complectitur Venus, significat compositionem sonorum et aliarum scientiarum delectabilium

  4. Fara. Scien. GC 84, 9: Et quinta, est de compositione armoniarum in summa, deinde de compositione armoniarum integrarum, et sunt ille que sunt posite in sermonibus metricis

  5. Thab. Fig. GC §5, Bjö. 7, 7: Ipse vero non attulit nisi duas tantum intentiones quae in ipsa reperiuntur de compositione proportionis

    Lorch 42, 9: إلا أنه إنما أتى بمعنيين فقط من المعانى التى توجد فيه من تأليف النسبة

  6. Thab. Fig. GC §11, Bjö. 7, 28: Quod autem intendimus est distinctio illius et ostensio per modos communes illi et reliquis eorum quae sunt similes ex re compositionis proportionis

  7. Avic. Log. 3ra40: quia aut cognoscuntur secundum hoc quod apta sunt ut ex eis fiat compositio predicta

    Madk. 21, 18: من حيث هى مستعدة لأن يؤلف منها التأليف المذكور

  8. Avic. An. vol. I 43, 28: Quidam autem dixerunt quod anima est compositio et comparatio inter elementa

  9. Avic. An. vol. I 43, 29: scimus etenim quod compositio aliqua est necessaria ad hoc ut ex elementis fiat animal et, quia anima est compositio

  10. Alhaz. Opt. 32, 4: Et causa in hoc est, quod virtus distinctiva non arguit per compositionem et ordinationem propositionis

  11. Alhaz. Opt. 65, 55: Cum ergo in forma congregabitur pulchritudo figurae cuiuslibet partis eius, erit pulchritudo quantitatis et compositionis

  12. Avic. Gen. 47, 74: deinde alia composita ab istis componuntur compositione secunda

  1. 1 Mesue Aph. A
  2. 1 Albu. Coni.
  3. 1 Alcab.
  4. Fara. Scien. GC
  5. 3 Thab. Fig. GC
  6. 1 s.v. compositum Avic. Log.
  7. 3 Avic. An.
  8. 3 Alhaz. Opt.
  9. 1 Avic. Gen.
2.2

تألّفtaʾalluf

n. ʾlfconnection, harmony
  1. Alhaz. Opt. 63, 44: et caussa quorundam est composita ex intentionibus et ex compositione illarum

    Sabra II 120b, 8: ومنها ما تكون علته مركبة من المعاني وتألفها

  2. Alhaz. Opt. 63, 46: et comprehendit compositionem et coniugationem illarum

    Sabra II 120b, 9: ويدرك اقترانها وتألفها

  1. 2 Alhaz. Opt.
3.

جملةǧumla

n. ǧmlwhole, totality
  1. Avic. An. vol. I 145, 17: Videtur autem quod uni ex saporibus qui sunt medii inter extrema adiungatur solutio et calefactio, et vocatur compositio haec acuitas

  2. Avic. An. vol. I 192, 26: Dicemus igitur quod lux est pars compositionis huius visibilis quod vocamus colorem

  3. Avic. Met. 253, 39: postquam fuerit compositio longa et lata et profunda supra compositionem eius

    Marm. 167, 8: بعد أن تكون الجملة طويلة عريضة عميقة على جملته

  1. 2 Avic. An.
  2. 1 Avic. Met.
4.1

قوامqiwām

n. qwmsubsistence, constitution
  1. Avic. Gen. 82, 83: Et, si est necessarium animae pro sua compositione, materia est nihilominus ei necessaria

    Qass. 142, 17: والنفس إن كانت محتاجة فى قوامها إلى المادة

  1. 1 Avic. Gen.
[ Goichon 1938, no. 599. ]
4.2

تقويمtaqwīm

n. qwmconstituting, setting up (n.)
  1. Avic. Gen. 90, 60: ipsa enim in seipsa est aqua, et habet respectum ad compositionem compositi

    Qass. 149, 7: وله قياس إلى تقويمه المركب

  1. 1 Avic. Gen.
5.

نظمnaẓm

n. nẓmarrangement
  1. Alcab. diff. II, li. 131: et compositiones coronarum et usus earum

    Yama.: ونظم الأكاليل ولبس التيجان

  1. 1 Alcab.
6.

ترتيبtartīb

n. rtbarrangement
  1. Avic. Met. 21, 85: et cognitio ordinationis in compositione circulorum

    Marm. 15, 1: ومعرفة النظام فى ترتيب الأفلاك

  1. 1 Avic. Met.
7.

مزاوجةmuzāwaǧa

n. zwǧpairing (n.)
  1. Avic. Gen. 97, 14: Istae ergo quattuor sunt primae, et componuntur ex eis quattuor sanae et verae compositiones

    Qass. 155, 1: فهذه الأربعة هى الأوائل. ويتركب منها أربع مزاوجات صحيحة

  1. 1 Avic. Gen.
8.

التئامiltiʾām

n. lʾmsticking close together, juxtaposition
  1. Aris. Anim. II 660b24: Et maxime quia locus oris est spinosus, et compositio eius non est nisi ex compositione brancorum, et natura brancorum est spinosa

    Kruk: وانما تركيبه من التئام النغانغ وطبع النغانغ شوكى

  1. 1 Aris. Anim. II
9.

نشيدnašīd

n. nšdsinging (n.)
  1. Alcab. diff. II, li. 141: Et si ei complectitur Mercurius, significat sonum qui exercetur in compositione versuum

    Yama.: وإن مازجها عطارد فعلى الألحان في نشيد الشعر

  1. 1 Alcab.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: