comprehendens

1.1

شاملšāmil

act. part. šmlcomprehensive, enclosing
  1. Albu. Coni. tr. VIII, li. 17: Et tertia super res communes et comprehendentes genus

  2. Albu. Coni. tr. VIII, li. 31: Qualitas autem rerum communium comprehendentium genus

  3. Avic. Gen. 101, 5: sed quod est calidius petit de termino quod est altius, et istud altius, vel terminabitur ab alio comprehendente corpore

    Qass. 158, 6: وذلك لأن الأرفع إما أن يتحدد بحد جسم شامل

  1. 2 Albu. Coni.
  2. 1 Avic. Gen.
1.2

شمولšumūl

n. šmlprevalence
  1. Albu. Coni. tr. VIII, li. 234: cum multa civitatum captatione, et triumphum eos de inimicis suis habere, et gaudia comprehendentia plebem

    Yama.: مع كثرة فتوحهم لهم للمدن وظفرهم بالأعداء وشمول السرور للرعيّة

  1. 1 Albu. Coni.

وشمول السرور للرعيّة – et gaudia comprehendentia plebemAlbu. Coni. tr. VIII, li. 234

2.

مدركmudrik

(nominalized) act. part. drkcomprehending, grasping; (faculty of) comprehension
  1. Aver. Ep. Parv. 201ra23: Corporalis autem est nobilior apud sentiens corporale; spiritualis vero nobilior est apud comprehendens spirituale

    Blum. 53, 4: والجسمانى اشرف عند الحاس الجسمانى، والروحانى اشرف عند المدرك الروحانى

  2. Aver. Ep. Parv. 201ra31: Et ex hiis duabus descriptionibus apparet … quod subiectum earum est virtus sensibilis comprehendens, et quod sunt communes anime et corpori

    Blum. 53, 10: ومن هذين الرسمين يظهر … ان موضعهما هى القوة الحساسة المدركة

  1. 3 Aver. Ep. Parv.
3.

محيطmuḥīṭ (+ bi)

act. part. ḥwṭknowing thoroughly, comprehending
  1. Avic. Met. 425, 38: Igitur sciens divinum erit comprehendens id quod iam est et quod possibile est esse

    Marm. 293, 2: فيكون العالم الربوبى محيطا بالوجود الحاصل والممكن

  2. Avic. Met. 500, 47: Quia igitur fuit in iudicio intelligentiae, comprehendentis qualitatem essendi ordinem secundum continuationem bonitatis

    Marm. 342, 14: وكان فى مقتضى العقل المحيط بكيفية وجوب الترتيب فى نظام الخير

  1. 2 Avic. Met.
4.1

حاصرḥāṣir

act. part. ḥṣrcontaining, limiting
  1. Avic. Gen. 99, 54: sed credo quod sit necessarium ponere quod gelare est adunatio materiae ad parvum corpus cum resistentia comprehendentis et figuratoris

    Qass. 156, 9: فلعل الواجب أن يجعل الجمود اجتماع المادة إلى حجم صغير مع عصيان على الحاصر المشكل

  1. 1 Avic. Gen.
4.2

حاصر ومحيطḥāṣir wa-muḥīṭ

act. part., pleonasm ḥṣr ḥwṭencompassing and comprehending
  1. Aver. MC Gen. 170va40: Et etiam impossibile est illud corpus medium esse aliquo tempore existens per se, sicut dicunt aliqui quod existens per se et infinitum et comprehendens

    Eich. 106, 12: وأيضا فإنّه لا يمكن فى هذا الجسم المتوسّط أن يكون فى وقت من الأوقات قائما منفردا بنفسه كما يقول ذلك فيه قوم إنّه قائم بنفسه وإنّه غير متناه وحاصر ومحيط

  1. 1 Aver. MC Gen.
4.3

محصورmaḥṣūr (+ )

pass. part. ḥṣrconfined to
  1. Alpet. ch. 4 §3: licet nos simus in locis comprehendentibus aerem, et ideo non sentitur eius motus

    Gold. 17r, 11: في مواضع الهواء محصور فيها

  1. 1 Alpet.
5.

متضمنmutaḍammin

act. part. ḍmncomprising, comprehending
  1. Avic. Gen. 92, 97: et rarefactio ostendit super eam, scilicet super gracilitatem, ostensionem comprehendentem

    Qass. 150, 12: والتخلخل يدل عليه دلالة المتضمن

  1. 1 Avic. Gen.
6.

حاوٍḥāwin

nominalized act. part. ḥwycomprising (n.)
  1. Avic. Qual. 62, 65: si fuerit corpus humidum aquosum, erit eius extremitas quae non attingitur a comprehendente quae est superficies superior

    Qass. 243, 8: فإِن كان الجسم الرطب مائيا، وينقص من الحاوى سطحه الأعلى

  1. 1 Avic. Qual.
7.

واقعwāqiʿ

act. part. wqʿdivided into
  1. Avic. Gen. 92, 98: Quia rarefactio est nomen comprehendens duas rationes

    Qass. 150, 12: وذلك لأن التخلخل هو اسم واقع على معنيين

  1. 1 Avic. Gen.
8.

اكتناهiktināh

n. knhthorough understanding, depth of understanding
  1. Avic. Met. 431, 60: Sed quia, quanto apprehensor est magis comprehendens et certior

    Marm. 297, 8: وكلما كان الإدراك أشد اكتناهًا وأشد تحقيقًا

  1. 1 Avic. Met.

كان الإدراك أشدّ اكتناهًا – apprehensor est magis comprehendensAvic. Met. 297 / 431

9.

عامّʿāmm

act. part. ʿmmgeneral (adj.)
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 956, version c, see fn. 26: significat illud populi nocumentum commune et comprehendens

    Yama.: دلّ ذلك على ضرر شامل عامّ للرعيّة

  1. 1 Albu. Coni.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: