contrarietas

1.1

مضادّةmuḍādda

n. ḍddopposition, enmity; contrariety
  1. Albu. Intro. JS 245, 1130: Iam superius prediximus quod aspectus oppositionis esset contrarietatis et inimicitatis

    Lemay 398, 709: قد ذكرنا قبل هذا أنَّ نظرَ المقابلة مضادّة وعداوة

  2. Albu. Intro. JS 262, 1673: ideo facta et [ sic, corrupt for est ] ei significatio super mulieres et nuptias, contrarietatem quoque et inquisitionem

  3. Albu. Coni. tr. III, li. 54: significat illud contrarietatem hominum adinvicem

  4. Albu. Coni. tr. VI, li. 274: significat illud contrarietatem virorum mulieribus

  5. Alcab. diff. II, li. 187: significat decrepitam senectutem et contrarietatem

  6. Alcab. diff. II, li. 230: significat causas ereptionis a contrarietate

  7. Avic. An. vol. I 124, 93: Constat autem quod in colore contrarietas est, et praeter hoc etiam in sapore

  8. Avic. An. vol. II 63, 13: ita ut ad hoc non sit ibi necessarius tactus, nec actio, nec passio corporalis quae proveniant ex contrarietate

  9. Avic. Met. 393, 62: et omnis alteratio quae est per essentiam est secundum unam contrarietatem tantum

  10. Avic. Met. 518, 38: sed, cum separatur anima a corpore, sentit illam contrarietatem esse magnam et quia nocuit sibi multum

  11. Aver. MC Gen. 168rb68: Et etiam videmus quod omnes contrarietates que sunt sub sensu tactus, contrarietates scilicet active, … generantur ab hiis et revertuntur in eas

    Eich. 92, 10: والشيء الثانى أنّا نجد جميع هذه المضادّة التى هي تحت حسّ اللمس الفاعلة … متولّدة عن هذه وراجعة إليها

  12. Aver. MC Gen. 171ra18: Aer enim cum transmutatur in ignem necessario habet contrarietatem

    Eich. 109, 2: الهواء إذا تغيّر إلى النار فبينهما ضرورة مضادّة

  13. Aver. MC Int. diff. IV, 94, 15: quid istorum est fortioris contrarietatis dicto nostro

  14. Aver. MC Int. diff. IV, 101, 139: Et cum est credulitas que est in fine contrarietatis credulitati nostre in eo quod non est bonum quod non est bonum, credulitas nostra in eo quod ipsum est bonum

  15. Avic. Gen. 89, 32: et non est corpus istorum in quo non inveniatur unum extremorum suarum contrarietatum vel aliud

    Qass. 148, 10: ولا جسم منها إلا وطرف من أطراف مضادتها موجود فيه، أو ضده

  1. 2 Albu. Intro. JS
  2. 4 Albu. Coni.
  3. 5 Alcab.
  4. 7 Avic. An.
  5. 2 Avic. Met.
  6. 3 also s.v. muḍādd Aver. MC Gen.
  7. 4 Aver. MC Int.
  8. 1 Avic. Gen.
1.2

تضادّtaḍādd

n. ḍddcontrariety, opposition
  1. Avic. An. vol. I 85, 82: sed genus quattuor virium aut etiam plurium diffusarum simul in toto corpore, quarum una discernit contrarietatem quae est inter calidum et frigidum

  2. Avic. An. vol. II 172, 00: Sed quo minor fuerit contrarietas et magis accesserint ad temperantiam quae non habet contrarium

    Rahm. 261, 10: فكلما أمعنت فى هدم طرف من التضاد ورده إلى التوسط الذى لا ضد له

  3. Avic. Met. 139, 6: nec est contrarietas inter multitudinem et unitatem ullo modo

    Marm. 95, 14: ولا تضاد بين الوحدة والكثرة بوجه من الوجوه

  4. Avic. Met. 355, 45: quia contrarietas est ultimum distantiae inter opposita quae conveniunt in genere et in materia

  5. Aver. MC Gen. 167vb59: quod hec corpora quatuor componuntur ex ea et ex contrarietate existente in ea

  6. Aver. MC Gen. 167vb62: quod primum principium est omnium rerum est materia inseparabilis, subiecta contrarietatibus

  7. Aver. MC Int. diff. II*, 51, 135: Sed ille quidem in quibus non est consequentia, sunt opposite secundum modum contrarietatis et secundum modum contradictoriarum

  8. Aver. MC Int. diff. IV, 96, 55: Et illa in quibus est contrarietas per se, digniora sunt ut sint contraria quam illa in quibus est contrarietas propter aliud

    Butt. 120, 2: فالذى التضاد فيه من قبل ذاته أحرى بأن يكون مضادا من الذى التضاد فيه من قبل غيره

  9. Avic. Qual. 76, 28: Et in istis qualitatibus inveniuntur extrema in contrarietate

  1. 8 Avic. An.
  2. 6 also s.v. yuḍadd Avic. Met.
  3. 2 Aver. MC Gen.
  4. 12 Aver. MC Int.
  5. 1 Avic. Qual.
1.3

ضدّḍidd

n. ḍddcontrary, opposite (n.)
  1. Avic. Met. 355, 36: Cum enim fuerit contrarietas in genere

  2. Aver. MC Gen. 168ra12: Subiectum quidem necesse est esse, contrarietates non transmutantur adinvicem

  3. Avic. Gen. 109, 12: et quod elongatur et est versus quietem, infrigidatur et fit ponderosum propter contrarietatem ipsius causae

  4. Avic. Gen. 117, 27: quia motus qui advenit ei de novo non fit ex contrarietate primi motus qui ascendit sursum

    Qass. 171, 8: لم تكن الحركة المتسفلة حادثة عن ضد الحركة المتصعدة الأولى

  5. Avic. Qual. 28, 61: nisi fuerit eius debilitas in illa qualitate tanta quod ponat eam propinquiorem suae diversitatis vel contrarietatis

    Qass. 217, 6: إلا أن يكون ضعفه فى تلك الكيفية يجعله إلى ضدها أقرب

  1. 1 Avic. Met.
  2. 1 Aver. MC Gen.
  3. 3 Avic. Gen.
  4. 1 Avic. Qual.
1.4

ضدّيةḍiddiyya

n. ḍddcontrariety
  1. Aris. Anim. II 652b18: Et contrarium eius est calor cordis, quoniam non potest esse membrum in aliqua complexione per se sine contrarietate alterius

    Kruk: وضديتها الحرارة التى فى القلب ولذلك لا يمكن ان يكون عضو من هذه الاعضاء مفردا بمزاج ذاته بغير ضدية غيره

  2. Aver. MC Gen. 163ra64: causa actionis est contrarietas

  3. Aver. MC Int. diff. IV, 94, 14: et secundum est dictu nostrum «omnis homo est iniustus» – quod est oppositum secundum modum contrarietatis

  4. Aver. MC Int. diff. IV, 99, 92: Et ex quo quidem sequitur remotio affirmationis per se, <…> dignius contrarietate inventa in credulitate, quam quod ex quo erunt credulitas per accidens aut intentionem secundam

  1. 1 Aris. Anim. II
  2. 1 Aver. MC Gen.
  3. 2 Aver. MC Int.
1.5

متضادّmutaḍādd

act. part. ḍddcontrary, opposing each other
  1. Aver. MC Gen. 167va57: Omne enim corpus existens in actu non potest fugere contrarietatem

  2. Aver. MC Gen. 168ra2: Tertium est aqua et ignis et sibi similia compositorum corporum ex primis contrarietatibus

    Eich. 89, 7: والثالث بعده الماء والنار وما أشبههما من الأجسام المركّبة من المتضادّة الأولى

  3. Avic. Gen. 135, 88: contrariatur inventione contrarietatis motuum naturalium per quos invenitur centrum et circulus

    Qass. 186, 11: فيبطله وجود الحركات الطبيعية متضادة لوجود المركز والمحيط

  1. 2 Aver. MC Gen.
  2. 1 Avic. Gen.

وما أشبههما من الأجسام المركّبة من المتضادّة الأولى – et sibi similia compositorum corporum ex primis contrarietatibusAver. MC Gen. 89 / 168ra

1.6

مضادّmuḍādd

act. part. ḍddopposite, contrary
  1. Avic. An. vol. I 125, 95: in nulla autem figurarum est aliquid contrarietatis

    Rahm. 63, 18: ولا شىء من الأشكال بمضاد لشىء

  2. Avic. Qual. 88, 78: quod mixtio non potest esse nisi uno duorum modorum quia < … >, vel erunt contrarietates adaequatae vel contrarietates inaequales

    Qass. 263, 13: وإما أن تكون [sc. الكيفيات] مضادة متكافئة، ومضادة ليست كذلك

  1. 1 Avic. An.
  2. 1 Avic. Qual.

وإما أن تكون [sc. الكيفيات] مضادة متكافئة – vel erunt contrarietates adaequataeAvic. Qual. 263 / 88

2.1

اختلافiḫtilāf

n. ḫlfdifference, disagreement
  1. Albu. Coni. tr. V, li. 989: significat … contrarietatem cadere inter reges per illas causas

    Yama.: دلّ على … وقوع الاختلاف بين الرؤساء بتلك الأسباب

  2. Albu. Coni. tr. V, li. 1002: multiplicabitur contrarietas et labor et infortunium in hominibus

  3. Avic. Gen. 1, 1: Primum capitulum de contrarietatibus opinionum antiquorum in generatione et alteratione et suis elementis

  1. 2 Albu. Coni.
  2. 1 Avic. Gen.
2.2

خلافḫilāf

n. ḫlfdispute; difference, dissimilarity
  1. Albu. Coni. tr. VI, li. 270: significat cadere contrarietatem inter plures homines

    Yama.: دلّ على وقوع الخلاف بين أكثر الناس

  2. Aris. Anim. III 764a32: Et secundum hunc modum erunt membra convenientia coitui, quoniam inter ista membra est contrarietas etiam, sicut diximus superius

    Brug.: وبقدر هذا النوع تكون الاعضاء الموافقة للجماع، فان بين هذه الاعضاء خلاف ايضا كما قلنا فيما سلف

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 1 Aris. Anim. III
2.3

مخالفةmuḫālafa

n. ḫlfopposition
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 815: significat … contrarietatem filiorum suorum eis

    Yama.: دلّ على … مخالفة أبنائهم لهم

  2. Albu. Coni. tr. VII, li. 83: significat … contrarietatem militum eius ei

  1. 5 Albu. Coni.
2.4

تخالفtaḫāluf

n. ḫlfdisagreement
  1. Avic. Met. 58, 10: ille non incidit in hoc nisi vel quia videt contrarietatem esse inter praecipuos et plures

    Marm. 40, 10: إنما وقع فيما وقع فيه إما لما يراه من تخالف الأفاضل الأكثرين

  1. 1 Avic. Met.
3.

تناقدtanāquḍ

n. nqḍcontradiction
  1. Avic. Met. 242, 22: Inter haec autem duo non est contrarietas

    Marm. 159, 16: ولا تناقض بين هذين الأمرين

  2. Avic. Met. 462, 48: nec est in verbis eius contrarietas

  1. 2 Avic. Met.
4.

اعتراضiʿtirāḍ

n. ʿrḍrejection, objection
  1. Avic. Gen. 55, 42: Isti ergo modi contrarietatis super eos magis videntur resistentia rationis et perfidia, quam aliud

    Qass. 121, 5: فهذه الاعتراضات عليهم أشبه بالتكلف والتعنت

  2. Avic. Gen. 75, 3: quod [non] contrarietas istius dubitationis cadat super unam opinionem potius quam super aliam

    Qass. 137, 5: فليس اعتراض هذه الشبهة على أحد المذهبين أولى من اعتراضها على الآخر

  1. 2 Avic. Gen.
5.1

مقابلةmuqābala

n. qblopposing, opposition
  1. Avic. Gen. 131, 63: Dicimus igitur quod istud non est per modum contrarietatis

    Qass. 182, 3: فنقول: إن ذلك ليس على سبيل المقابلة

  1. 1 Avic. Gen.
5.2

مقابلmuqābil

nominalized act. part. qblopposite (n.)
  1. Avic. Gen. 137, 23: sufficit nobis contrarietas quae est privationis ad sibi parem

    Qass. 188, 1: كفانا أمر مقابله العدمى فى أمر المزاوجة

  1. 1 Avic. Gen.
6.1

ممانعةmumānaʿa

n. mnʿresistance
  1. Avic. Qual. 61, 45: et erit ductio aeris violentati fortior quam contrarietas aeris in suo naturali loco existentis

    Qass. 242, 13: ويكون جذب الهواء الآخر للمقسور أشد من ممانعة الهواء الذى فى موضعه الطبيعى

  1. 1 Avic. Qual.
6.2

ممتنعmumtaniʿ (+ ʿan)

act. part. mnʿprecluding s.th.
  1. Avic. Gen. 86, 52: sequitur necessario quod sit substantia sine contrarietate ut habeat quantitatem naturalem

    Qass. 145, 4: ويجب أن يكون جوهرا غير ممتنع عن أن يكون له مقدار طبيعى

  1. 1 Avic. Gen.

أن يكون جوهرا غير ممتنع عن – quod sit substantia sine contrarietateAvic. Gen. 145 / 86

7.1

منازعةmunāzaʿa

n. nzʿfighting, controversy
  1. Albu. Coni. tr. VII, li. 107: significat … multas diversitates et contrarietatem in eis

    Yama.: دلّ ذلك على … كثرة الاختلافات والمنازعة فيها

  1. 1 Albu. Coni.
7.2

منازعmunāziʿ

nominalized act. part. nzʿfighter, contender
  1. Alcab. diff. I, li. 400, version k, see fn. 74: significat fortunam per negotiationes et conventiones, per nutritiones quoque ac mulieres et per satores et contrarietates

    Yama.: يدلّ عليه صاحب السابع بحلوله في السابع فالمتاجرات والمعاملات بسبب الكفالات والنساء والمنازعين

  1. 1 Alcab.
8.

تشتّتtašattut

n. šttdispersal
  1. Albu. Coni. tr. VI, li. 279, version c, see fn. 61: significat illud mortem regis Babilonie et contrarietates eius nobilium

    Yama.: دلّ ذلك على موت ملك بابل وتشتّت أشرافها

  1. 1 Albu. Coni.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: