dexter

1.1

أيمنayman

adj. ymnright, right-hand
  1. Albu. Coni. tr. I, li. 354: Que si fuerit [ sc. pars fortune ] in anno significante nativitates eorum in divisione dextra

  2. Albu. Coni. tr. I, li. 370: Si fuerit [ sc. ascendens coniunctionis ] masculinum, eorum [ sc. corporum ] note erunt in parte dextra

  3. Alcab. diff. II, li. 112: Sol significat imaginem vultus hominis, et proprie ex viris oculum dextrum et ex mulieribus sinistrum

    Yama.: تدلّ [sc. الشمس] على صورة وجه الإنسان ومن الرجال خاصّة العين اليمنى ومن النساء العين اليسرى

  4. Alcab. diff. II, li. 215: Et significat ex viris oculum sinistrum et ex mulieribus dextrum

  5. Aris. Anim. II 663a21: Et quia corpora animalium sunt divisa secundum motus, scilicet dextri et sinistri

  6. Aris. Anim. II 688b19: quoniam duo sunt latera, scilicet dextrum et sinistrum

    Kruk: لان الجوانب اثنان اعنى الايسر واليمن

  7. Aris. Anim. III 763b33: quoniam mas erit in parte dextra et femina erit in parte sinistra

  8. Aris. Anim. III 765a4: illorum qui fingunt quod mas erit in parte dextra et femina in parte sinistra

  1. 9 Albu. Coni.
  2. 2 s.v. yumnā Alcab.
  3. 27 Aris. Anim. II
  4. 2 Aris. Anim. III
1.2

متيامنmutayāmin

act. part. ymnbeing to the right
  1. Albu. Abbr. ch. 2 §14: Saturnus dico vel Iupiter sive etiam Mars, <cum> a conventu discesserit, respectu eius dexter dicetur donec ille Sol ad oppositum gradum pervenerit

    Yama.: أمّا زحل والمشتري والمرّيخ فمن وقت مفارقتها الشمس إلى أن يقابلها فهي متيامنة منها

  2. Albu. Abbr. ch. 2 §16: Si vero oppositum transierit [ sc. Luna ] , dextra dicetur

  3. Alcab. diff. III, li. 41: Et ex quo apparent altiores desub radiis et incipiunt oriri, … vocantur orientales et dextri

  4. Alcab. diff. III, li. 44: Et cum fuerint [ sc. Venus et Mercurius ] in ortu suo, id est cum fuerint orientales, vocantur dextri et dicuntur esse masculini

  5. Avic. An. vol. II 49, 00: cum coniunxerit quadrato definitionem dextrorsum, fiet postea dextrum

    Rahm. 191, 3: فإذا قرن بمربع حد التيامن صار بعد ذلك متيامنا

  6. Alhaz. Opt. 84, 13: et altera comprehenditur per radios dextros ab axe

  1. 3 Albu. Abbr.
  2. 2 Alcab.
  3. 1 s.v. tayāmun Avic. An.
  4. 1 Alhaz. Opt.
1.3

يمينyamīn

n. ymnright (n.), right side
  1. Albu. Coni. tr. VIII, li. 81: quoniam unumquodque signum quod ascendit ante signum est in sinistra parte eius et post omne signum quod ascendit est in dextra eius

    Yama.: لأنّ كلّ برج يطلع قبل برج فهو في يسرته وكلّ برج يطلع بعده فهو في يمينه

  2. Avic. An. vol. II 46, 61: quadratum aeru est aliud numero a quadrato bthi et cecidit in imaginatione ad dextram partem eius

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 1 Avic. An.

فهو في يمينه – est in dextra [ sc. parte ] eiusAlbu. Coni. tr. VIII, li. 81

1.4

يمنyaman

n. ymnright side
  1. Albu. Abbr. ch. 1 §103: Amplius, quecumque pars circuli supra terram fuerit, dextra, inferior vero sinistra dici solet

    Yama.: وقد 〈يقال〉 لما فوق الأرض من الفلك يمنه ولما تحتها أيسره

  1. 1 Albu. Abbr.
1.5

يمنةyamna

n. ymnright side
  1. Alcab. diff. I, li. 311: Et quicquid fuerit super terram ex circulo, id est illa pars circuli superior, dicitur dextera, et que sub terra, id est illa pars inferior, dicitur sinistra

    Yama.: وما فوق الأرض من الفلك يقال له يمنة وما تحت الأرض يقال له يسرة

  1. 1 Alcab.
1.6

يمينًاyamīnan

adv. acc. ymnto the right, on the right
  1. Avic. An. vol. II 50, 11: et imaginat [ sc. imaginatio ] hoc quadratum a dextro et illud a sinistro, non propter aliquid quod sit adiunctum isti vel illi quod, postquam advenerit eis, fiat hoc sinistrum et illud dextrum

    Rahm. 191, 12: فيتخيل هذا المربع يمينا وذلك يسارا لا بسبب شرط يقرن بذلك وبهذا وبعد لحوقه يفرض ذلك يمينا وهذا يسارا

  1. 1 s.v. yamīn Avic. An.
1.7

في الناحية اليمنىfī l-nāḥiya al-yumnā

prep. phrase nḥw ymnon the right side
  1. Aris. Anim. III 722b29: Et quomodo possumus dicere quod membra superiora et inferiora sunt distincta, et dextra et sinistra, et anteriora et posteriora?

    Brug.: وكيف يمكن ان نقول ان الاعضاء التى فوق والتى اسفل مفترقة والتى فى الناحية اليمنى والتى فى الناحية اليسرى والتى فى مقدم الجسد وفى مؤخره

  1. 1 Aris. Anim. III

والتى فى الناحية اليمنى والتى فى الناحية اليسرى – et dextra et sinistraAris. Anim. III 722b29

2.

جنوبيǧanūbī

adj. ǧnbsouthern
  1. Alpet. ch. 10 §5: et illud quod fuit in tempore antiquo sinistrum ei [ sc. equatori diei ] reversum est dextrum, et quod dextrum sinistrum

    Gold. 43v, 1: والذى كان فى الزمان المتقادم شماليًا عنها [sc. الدائرة المُسماة بمُعدل النهار] عاد جنوبيًّا عن مكانه وما كان جنوبيا عاد شماليا عن مكانه الأول

  1. 1 s.v. dextrum šimāl Alpet.
3.

واحدwāḥid

adj. wḥdone
  1. Aris. Anim. II 670a19: Quoniam ab illa vena exeunt duae venae, quarum una vadit ad dextrum renem, et alia ad sinistrum

    Kruk: فان من ذلك العرق تخرج عرقان وينتهى الواحد الى الكلية الواحدة والآخر الى الكلية الاخرى

  1. 1 Aris. Anim. II

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: