difficilis

1.1

عسرʿasir

adj. ʿsrdifficult
  1. Aris. Anim. II 644a22: Et ista comparatio non est facilis in omnibus differentiis generum, sed valde difficilis

    Kruk: وليس هذا الفصل يسيرا فى جميع فصول الاجناس بل عسر شديد

  2. Aris. Anim. II 671b9: Et propter hoc est dolor renum hominis difficilis curationis

    Kruk: فمن اجل هذه العلة يكون وجع الكليتين للانسان عسر البروء جدا

  3. Aris. Anim. III 768a23: Non ergo est difficile ut accidant ambo

    Brug.: فليس هو بعسر ان يعرض الامران معا

  4. Aris. Anim. III 786b34: et propter hoc vociferatio per vocem parvam gravem est valde difficilis, et vociferatio vocis magnae acutae est etiam impossibilis

    Brug.: ولذلك يكون التصويت بصوت صغير ثقيل عسر جدّا، والتصويت بصوت كبير حادّ ايضا غير ممكن

  5. Avic. Gen. 58, 52: Sed potius hoc est ex eo quod aqueitas est difficilis ut convertatur ad ignem propter fortitudinem sui contrarii

    Qass. 123, 17: بل المائية عسرة الاستحالة إلى النار لشدة المضادة

  6. Avic. Qual. 50, 64: et talis res sicut ista non est difficilis ad liquefaciendum [vel ad liquefiendum] ut apparet

  1. 5 Aris. Anim. II
  2. 2 Aris. Anim. III
  3. 1 Avic. Gen.
  4. 1 Avic. Qual.
1.2

عسيرʿasīr

adj. ʿsrdifficult
  1. Albu. Intro. JS 39, 1395: Et alio per obtationem et est difficilis: ut speratio quorumdam ignobilium et pauperum hominum in inventione regni et nobilitatis

  2. Alpet. ch. 20 §52: sed non fuit intentio nostra nisi expergefacere … et posuimus astrologiam celi possibilem et radices probabiles loco earum Tholomei que sunt difficilis imaginationis

    Gold. 108r, 4: وإنّما كان الغرض التنبيه … والتعريض بهيئة السماءِ ممكنة وأصول ثابتة متمكنة من تلك الاوضاع والأصول العسيرة التحصيل البعيدة عن الامكان والقبول

  3. Aris. Anim. III 722a2: quoniam non est difficile omnibus istis rationibus contradicere

    Brug.: لأنه ليس نقض الحجج التى ذكرنا بعسير

  4. Aver. Ep. Parv. 196rb5: investigatio autem rememorativa est formarum difficilis reductionis

    Blum. 47, 11: والتذكّر للصور العسيرة الاسترجاع

  5. Aver. Ep. Parv. 196rb48: et multe humiditatis est velocis conservationis et multe oblivionis et difficilis rememorationis

  1. 1 Albu. Intro. JS
  2. 1 s.v. diversus ʿasar Alpet.
  3. 1 Aris. Anim. III
  4. 3 Aver. Ep. Parv.
1.3

عسرʿasura

v. ʿsrto be difficult, to become difficult
  1. Aver. Ep. Parv. 201rb33: et quia homo, quando cogitaverit in aliqua re difficili, maxime contingit ei sompnus

    Blum. 57, 11: ان المرء اذا عسر عليه المعنى وفكر فيه، عرض له النوم anna l-marʾa iḏā ʿasura ʿalayhi l-maʿnā wa-fakara fīhi ʿaraḍa lahū l-nawmu

  2. Avic. Gen. 69, 95: quia difficilis accidit <receptio> operationis magni cum magno, propter oppositam rationem parvi quam diximus

    Qass. 132, 5: وأما الكبير مع الكبير فمما يعسر وقوع الانفعال بينهما لضد ما قلناه فى الصغير

  1. 1 Aver. Ep. Parv.
  2. 1 Avic. Gen.

اذا عسر عليه المعنى وفكر فيه – quando cogitaverit in aliqua re difficiliAver. Ep. Parv. 57 / 201rb

1.4

أعسرaʿsar

elat. ʿsrharder
  1. Avic. Gen. 69, 95: quia viscositas est difficilis ad separandum et ad scindendum

    Qass. 132, 5: فإن اللزجة أعسر انفصالا وانقساما

  1. 1 Avic. Gen.
2.

صعبṣaʿb

adj. ṣʿbdifficult (for a human being)
  1. Avic. An. vol. I 32, 92: excludetur intellectus vegetabilium ab illa universitate, quamvis hoc facere difficile sit

  2. Nico. Plan. §15: Hae autem diversitates provenerunt loco suo: difficile nimirum inter vitam et eius privationem medium deprehendere

    Dross.: وما وقعت هذه الاختلافات الا فى مواضعها ، لان معرفة الشىء المتوسط بين الحياة وعدمها صعب جدا

  3. Nico. Plan. §67: Et summa sermonis est quod determinare partes plantae et cooperturas eius et diversitates eius est valde difficile

  1. 1 Avic. An.
  2. 2 Nico. Plan.
3.

شاقّšāqq

act. part. šqqarduous, fatiguing
  1. Avic. An. vol. II 97, 16: Ea autem quae fortia et difficilia sunt apprehendi, debilitant instrumenta

  2. Avic. An. vol. II 97, 19: sicut est dispositio sensus, quem sensibilia difficilia et assidua debilitant et aliquando destruunt

    Rahm. 218, 19: كالحال فى الحسّ فإن المحسوسات الشاقة والمتكرّرة تضعفه وربما أفسدته

  1. 2 Avic. An.
4.1

معتاصmuʿtāṣ

act. part. ʿwṣdifficult (to comprehend)
  1. Aver. Ep. Parv. 202rb7: Sermo enim de istis, quamvis sit valde difficilis, tamen rectum est pervenire ad hoc secundum quod possumus in natura nostra

    Blum. 75, 6: فان القول فى هذه الاشياء، وان كان معتاصًا جدًا بحسب الادراك الانسانى، فواجب ان يبلغ من ذلك اقصى ما فى طباعه بلوغه

  1. 1 s.v. iʿtāṣa Aver. Ep. Parv.
4.2

عويصʿawīṣ

n. ʿwṣdifficulty, puzzle
  1. Aris. Anim. III 740a10: Quoniam si illud primum est extra vel post in ultimo, poterit aliquis quaerere quaestionem difficilem, scilicet quando erit hoc

    Brug.: فانه إن كان ذلك الاوّل من خارج او بعد ذلك فى أخرة فسيسأل السائل مسألة عويص ويطلب ان يعلم متى يكون ذلك

  1. 1 Aris. Anim. III

فسيسأل السائل مسألة عويص – poterit aliquis quaerere quaestionem difficilemAris. Anim. III 740a10

5.

مضرّ عسرmuḍirr ʿasir

act. part. + adj. ḍrr ʿsrharmful and difficult
  1. Mesue Aph. A §48: Homines a consuetudinibus removere est difficile, maxime si usus antiquus fuerit

    Troup.: الانتقال عن العادة مضر عسر، لا سيما ان قدمت

  1. 1 Mesue Aph. A
6.

لا يسهلlā yashulu

negated v. shlnot to be easy
  1. Avic. Gen. 100, 75: non ergo evadet quin, vel sit [ sc. ignis ] calidus et humidus, vel calidus et siccus difficilis per naturam suam ad includendum et ad terminandum per aliud

    Qass. 157, 3: فلا يخلو إما أن تكون [sc. النار] حارة رطبة أو حارة يابسة لا تسهل طاعة طباعها للحصر من غيرها

  1. 1 Avic. Gen.

لا تسهل طاعة طباعها للحصر – difficilis per naturam suam ad includendumAvic. Gen. 157 / 100

7.

أقوىaqwā

elat. qwystronger
  1. Avic. An. vol. II 97, 27: Assiduitas enim suae actionis et formandi ea quae sunt difficilia, acquirit ei virtutem facilius apprehendendi id quod est post illa debilius illis

    Rahm. 219, 6: فإن إدامتها للعقل وتصورها للأمور التى هى أقوى يكسبها قوة وسهولة قبول لما بعدها مما هو أضعف منها

  1. 1 Avic. An.
8.

بطيءbaṭīʾ

adj. bṭʾslow
  1. Mesue Aph. B §36: Frigida et humida corpora naturaliter parum ex cibariis pro nutrimento recipiunt … et egritudines quas habent sunt difficiles ad curandum

    Troup.: أصحاب الأبدان الباردة والرطبة بالطبع ما يصل الى أبدانهم من الغذاء قليل … وأمراضهم بطيئة البرء

  1. 1 Mesue Aph. B
9.

معجزmuʿǧiz

act. part. ʿǧzinimitable (and therefore: miraculous)
  1. Albu. Coni. tr. I, li. 378: significat quod ostendat res difficiles et admirabiles

    Yama.: دلّ على أنّ إظهارهم يكون للأشياء المعجزة المعجبة

  1. 1 Albu. Coni.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: