enim

1.1

فإنّfa-inna

conj. ffor (conj.)
  1. Alcab. diff. I, li. 241: Dicunt enim quidam quod ab initio Arietis usque in tertium gradum sunt tenebrosi

    Yama.: فإنّه يقال إنّ من أول الحمل إلى ثلث درج منه مظلمة

  2. Alcab. diff. IV, li. 297: Dicitur enim cum iungitur planeta inferior planete superiori et fuerint cum hoc domus eorum opposite

    Yama.: فإنّه يقال ذلك إذا اتّصل الكوكب السفلي بالكوكب العلوي ويكون بيتاهما متقابلين

  3. Anar. 5, 10: Si enim vellemus mensurare dimensiones que sunt inter quedam puncta

    Arnz. 2, 2: فإنّا إذا مسحنا الابعاد التي بين بعضها

  4. Anar. 37, 18: Quadratum enim naturaliter est post triangulum

    Arnz. 59, 5: فإنّ المربّع هو بعد المثلّث بالطبع

  5. Avic. An. vol. II 155, 46: fieret enim tunc forma materialis

    Rahm. 251, 6: فإنها حينئذ تصير صورة مادية

  6. Avic. An. vol. II 180, 33: Nutrimentum enim non pervenit ad epar nisi a stomacho

    Rahm. 266, 9: فإن الغذاء إنما يصير إلى الكبد من المعدة

  7. Avic. Met. 5, 85: Nulla enim scientiarum debet stabilire esse suum subiectum

    Marm. 4, 12: فإنه ليس على علم من العلوم إثبات موضوعه

  8. Avic. Met. 545, 22: ipsa [ sc. mulier ] enim facilis est ad irascendum et ad concupiscendum

    Marm. 372, 13: فإنها بالحقيقة واهية العقل، مبادرة إلى طاعة الهوى والغضب

  9. Aris. Anim. III 772a32: Virtus enim agentis et patientis in illis animalibus habet etiam terminum notum

  10. Aver. MC Int. diff. III, 80, 90: affirmativam quidem possibilem simplicem … hanc enim consequuntur due

    Butt. 108, 17: أما الموجبة الممكنة البسيظة … فإنه يلزمها اثنتان

  11. Aver. MC Int. diff. IV, 96, 45: iste enim due orationes sunt contrarie secundum predicatum et subiectum extra animam

    Butt. 119, 9: فإن هذين القولين متضادان بالمحمول والموضوع خارج النفس

  12. Avic. Gen. 4, 47: Nos enim tenemus opiniones praefatas ad destruendum eos

  13. Avic. Gen. 152, 26: materia enim elementalis hoc habet ut, quando denudatur una forma, induatur alia

  14. Avic. Qual. 26, 22: Eveniet enim ei de frigiditate quod non eveniret si submergeretur in modica aqua

  15. Avic. Qual. 72, 30: Volumus enim dicere [quod] per coloratum illud post quod, <si> ponitur visibile, non attingit visum

    Qass. 251, 4: فإنا نعنى باللون ما إذا جعل وراءه مرآة لم تؤده إلى البصر

  1. 2 Alcab.
  2. 21 Anar.
  3. 141 et passim, also s.v. fa Avic. An.
  4. 272 Avic. Met.
  5. 1 Aris. Anim. III
  6. 3 Aver. MC Int.
  7. 14 Avic. Gen.
  8. 5 Avic. Qual.
1.2

فfa

conj. fthus, and (often untranslated)
  1. Anar. 32, 6: Dixerunt enim quod si est possibile ut sint due recte linee comprehendentes superficiem

    Arnz. 50, 1: فقالوا إنّه إن امكن أن يكون خطّان مستقيمان يحيطان بسطح

  2. Avic. An. vol. I 19, 21: Differentia enim est perfectio speciei ex hoc quod est species

    Rahm. 6, 10: فالفصل كمال النوع بما هو نوع

  3. Avic. An. vol. II 152, 94: aliquando enim invenitur proprio ingenio

    Rahm. 249, 6: فتارة يحصل بالحدس

  4. Avic. Met. 12, 23: De his enim mentionem tantum faciunt et inducunt definitiones eorum

    Marm. 9, 12: فبعضها يستعملها استعمالا فقط، وبعضها إنما يأخذ حدوهها

  5. Avic. Met. 36, 88: potest enim res habere esse in intellectu, et non esse in exterioribus

    Marm. 25, 10: فيجوز ان يكون الشىء ثابتا فى الذهن معدوما فى الأشياء الخارجة

  6. Aris. Anim. II 655a35: Si enim distingueretur, efficeretur substantia cartilaginosa mollis mucilaginosa

  7. Aris. Anim. II 662b3: Quando rostrum fuerit incurvatum, poterit enim tunc retinere id quod tenet

    Kruk: فاذا كان المنقار معقفا قوى على ضبط وامساك ما يمسك

  8. Avic. Gen. 53, 91: <si enim motus naturales> proveniunt ex suis substantiis

    Qass. 119, 7: فإن كانت الحركات الطبيعية تصدر عن جواهرها

  9. Avic. Gen. 124, 26: Potentia enim calefaciens, quando inducit ad terminum caliditatis

  10. Avic. Qual. 51, 3: Non enim sequitur

  1. 1 Anar.
  2. 49 Avic. An.
  3. passim Avic. Met.
  4. 2 Aris. Anim. II
  5. 2 Avic. Gen.
  6. 1 Avic. Qual.
2.

وwa

conj. wand (often untranslated); but, whereas
  1. Alcab. diff. III, li. 116: Hec est enim obsessio, ut habeat planeta fortunam vel radios eius ante se

    Yama.: والحصار أن يكون قدّامه سعد أو شعاعه

  2. Alcab. diff. IV, li. 5: Iunguntur enim in unaquaque triplicitate duodecies

    Yama.: وهما يقترنان في كلّ مثلّثة اثني عشر قرانا

  3. Anar. 5, 25: Species enim linee sunt multe

    Arnz. 2, 11: وانواع الخطوط كثيرة

  4. Avic. An. vol. I 13, 54: non enim necesse est semper alterum extremorum praeponere

    Rahm. 3, 7: وليس أحد الطرفين بضرورى التقديم

  5. Avic. An. vol. II 168, 33: Non enim intelligo ex hoc quod eius substantia sit substantia quod numquam separetur ab ignorantia

  6. Avic. Met. 7, 28: persuasio enim quae advenit animae ex assiduitate sensus et experientiae non est cogens

    Marm. 6, 1: والإقناع الذى يقع للنفس لكثرة ما يورده الحس والتجربة فغير متأكد

  7. Avic. Met. 537, 84: Omnino enim oportet hic esse aliqua quibus excitentur homines

    Marm. 367, 15: وبالجملة يجب أن تكون منبهات

  8. Avic. Gen. 13, 55: quod alia elementa ad ista duo finaliter convertuntur; suprema enim non convertuntur ad alia elementa extra ea ambo

    Qass. 88, 12: أن سائر الأسطقسات تستحيل آخر الأمر إلى هذين الطرفين، والطرفان لا يستحيلان إلى أسطقسات أخرى خارجة عنها

  9. Avic. Gen. 139, 25: in eo est enim qualitas caliditatis debilis, et frigiditas in aqua est fortis

    Qass. 190, 2: وكيفية الحرارة فيه ضعيفة، والبرد فى الماء قوى

  10. Avic. Qual. 41, 7: iam enim probavimus iudicium eius

    Qass. 227, 2: وقد بينا حكمه

  1. passim Alcab.
  2. 1 Anar.
  3. 20 et passim Avic. An.
  4. passim Avic. Met.
  5. 14 also s.v. (wa-)ammā … fa Avic. Gen.
  6. 1 Avic. Qual.
3.1

لأنّli-anna

conj. lbecause, for
  1. Anar. 22, 20: ipsius enim longitudo a latitudine est diversa et augmentatur super ipsam neque equatur ei

  2. Anar. 36, 17: Cum enim probaverimus quod omnes tres anguli trianguli sunt equales duobus rectis

    Arnz. 57, 10: لأنّا متى برهنا أنّ زوايا المثلّث الثلث معادلات لزاويتين قائمتين

  3. Avic. An. vol. I 20, 41: anima enim forma est ex respectu hoc scilicet quod habet esse in materia

  4. Avic. An. vol. II 184, 5: actio enim eius [ sc. virtus irascibilis ] una est et congruit complexioni calidissimae et eget ea

    Rahm. 268, 21: لأن فعلها [sc. قوة الغضب] فعل واحد وتلائم المزاج الشديد الحر وتحتاج إليه

  5. Avic. Met. 5, 75: tunc enim esset non quaesitum in scientia ullo modo

  6. Avic. Met. 243, 53: Non enim incumbit animae ut, cum aliquid intellexerit

  7. Aris. Anim. III 760a22: quoniam enim habent aculeum assimilantur apibus

    Brug.: فان الملوك يشبه بالجنسين معا امّا لأن لها حمة فهى تشبه النحل

  8. Aris. Anim. III 774a2: Sanguis enim menstruus non est nisi sperma indigestum, sicut diximus superius

  1. 9 Anar.
  2. 54 et passim Avic. An.
  3. 136 Avic. Met.
  4. 3 Aris. Anim. III
3.2

وذلك لأنّwa-ḏālika li-anna

conj. phrase ḏā lthis is because
  1. Avic. An. vol. II 1, 11: secundum enim quod sunt sensata et secundum hoc quod redduntur a sensatis

    Rahm. 163, 9: وذلك لأنها من حيث هى محسوسة وعلى النحو المتأدى من المحسوس

  2. Avic. An. vol. II 170, 65: anima enim vegetabilis non est coniuncta cum anima humana aliquo modo

    Rahm. 259, 21: وذلك لأن النفس النباتية الموجودة فى النخلة لا تشارك القوة النامية الموجودة فى الإنسان البتة فى النوع

  3. Avic. Met. 49, 47: Intellectus enim essentiae quae est in eis non est diversus

  4. Avic. Met. 211, 17: Potentia enim, postquam non habet esse per seipsam, tunc necesse est ut sit per substantiam ad hoc ut sit in effectu

    Marm. 141, 12: وذلك لأن القوة إذ ليست تقوم بذاتها فلا بد لها من أن تقوم بجوهر يحتاج أن يكون بالفعل

  5. Avic. Qual. 90, 6: radices enim saporum sunt novem et componuntur ex complexionibus calidis frigidis humidis et siccis et temperatis

    Qass. 264, 15: وذلك لأن رءوس الطعوم تسعة تتركب من الأمزجة الحارة واليابسة والمعتدلة

  1. 6 Avic. An.
  2. 5 Avic. Met.
  3. 1 Avic. Qual.
3.3

لأجل أنّli-aǧl anna

conj. phrase ʾǧl ʾnbecause
  1. Avic. An. vol. II 97, 14: instrumenta enim fatigantur ex iugi motu

    Rahm. 218, 16: لأجل أن الآلات تكلها إدامة الحركة

  1. 1 Avic. An.
4.

إذiḏ

conj. ʾḏsince, as
  1. Anar. 5, 19: Possibile enim nobis est coniungere punctum puncto cum lineis curvis

    Arnz. 2, 8: إذ كان يمكننا أن نصل نقطة بنقطة بخطوط منحنية

  2. Anar. 37, 24: sicut figura quarta prime partis: non enim fuit in ea necessarium opus

  3. Avic. An. vol. I 12, 39: Nos enim non intendimus loqui hic de anima animali et vegetabili nisi secundum hoc in quo conveniunt

    Rahm. 2, 14: وإذ كنا إنما نريد أن نتكلم فى النفس النباتية والحيوانية من حيث هى مشتركة

  4. Avic. An. vol. II 183, 97: corpus enim parvissimum sic dividitur sicut dividitur et maximum in numero et figura

  5. Avic. Met. 5, 87: Manifestum est enim ex dispositione huius scientiae quod ipsa inquirit res separatas omnino a materia

  6. Avic. Met. 402, 62: genus enim respondetur ad interrogationem per quid est

    Marm. 277, 5: إذ الجنس مقول فى جواب ما هو الجنس

  7. Avic. Gen. 133, 42: Dubitatio enim erat quod illi substantiae, quae ibi est, advenit calefactio ab extra

  1. 10 Anar.
  2. 16 Avic. An.
  3. 9 Avic. Met.
  4. 1 Avic. Gen.
5.

بلbal

conj. blrather, instead; but
  1. Avic. An. vol. I 64, 7: non enim facit, scilicet in animali, nisi corpus animale cum instrumentis sentiendi et motus

    Rahm. 31, 7: بل إنما تتمم جسما حيوانيا بآلات الحسّ والحركة

  2. Avic. An. vol. II 179, 21: Cum enim creatur cerebrum, creatur cum eo ex materia eius aliquid pertingens ad cor

    Rahm. 265, 20: بل كما تخلق الدماغ تخلق معه من مادته شىء نافذ إلى القلب

  3. Avic. Met. 27, 98: Non enim potest concedi ipsum sic poni receptibilem cuiuslibet augmenti et cuiuslibet proportionis, nisi cum fuerit in materia corporum

    Marm. 18, 14: بل إنما يجب أن يوضع بحيث يكون قابلًا لأى زيادة اتفقت ولأى نسبة اتفقت إذا كان فى هيولى الأجسام

  4. Avic. Met. 505, 72: malum enim est multum

  5. Avic. Gen. 24, 00: Vapor enim est ad modum pulveris

  6. Avic. Gen. 85, 47: debet enim uniri et assimilari totum simul, idest ambo ista, ad hoc ut nutriat naturali nutrimento

  1. 11 Avic. An.
  2. 20 Avic. Met.
  3. 5 Avic. Gen.
6.

وذلك أنّwa-ḏālika anna

conj. phrase ḏā ʾnthis is because
  1. Anar. 7, 27: Cum enim dicit non plus, tantum valet ac si diceret: non habet profunditatem

    Arnz. 6, 10: وذلك أنّ قوله 〈فقط〉 قوّته قوّة القول السالب القائل بأنّه لا عمق له

  2. Avic. An. vol. II 59, 39: non enim appetunt aliquo modo nisi postquam aestimaverint volitum

    Rahm. 196, 10: وذلك أنه لا يكون شوق البتة إلّا بعد توهم المشتاق إليه

  3. Avic. An. vol. II 147, 17: Impossibile est enim dici hanc formam esse in anima in effectu perfecte

  4. Avic. Met. 109, 24: in unitate enim continuali non est multitudo in effectu

    Marm. 75, 16: وذلك أن الوحدة الاتصالية لا كثرة فيها بالفعل

  5. Avic. Met. 154, 91: de primo enim remanet aliquid in secundo

    Marm. 105, 10: وذلك أنه يبقى من الأول شيء فى الثانى

  1. 1 Anar.
  2. 4 Avic. An.
  3. 3 also s.v. ḏālik anna Avic. Met.
7.

لكنlākin (or: lākinna)

conj. lāknhowever, but
  1. Avic. An. vol. I 254, 00: Sunt enim quaedam rerum quae non patiuntur nisi offendendo

    Rahm. 142, 1: لكن من الأشياء ما إلى الانفعال عنه سبيل بالملاقاة

  2. Avic. Met. 93, 47: non enim facit unum eorum esse alterum

    Marm. 63, 17: ولكن لا يوجد أحدهما إلا والآخر يوجد

  3. Avic. Met. 352, 64: hoc enim non est nisi respectu subiecti longinqui

  4. Avic. Qual. 79, 76: Ex omnibus enim istis non mirantur

    Qass. 256, 7: لكن جميع ذلك أسقط فيه التعجب كثرته وغلبة وجوده

  1. 1 Avic. An.
  2. 6 Avic. Met.
  3. 1 s.v. fa-inna Avic. Qual.
8.

أمّا … فammā … fa

correlative conj. ʾmm fas for
  1. Avic. Met. 10, 88: Manifestum est enim quod esse substantiae, inquantum est substantia tantum, non pendet ex materia

    Marm. 8, 7: أما الجوهر فبيِّن أن وجوده بما هو جوهر فقط غير متعلق بالمادة

  2. Avic. Met. 497, 71: privatio enim suae perfectionis et salutis non est malum respectu ipsius tantum

  3. Avic. Gen. 13, 72: Aer enim vapor igneus est

    Qass. 89, 6: وأما الهواء فبخارى مائى

  4. Avic. Gen. 59, 87: si enim totum recipit, non est hoc dubium

    Qass. 125, 1: أما إن قبل بكليته فلا شك فيه

  1. 23 Avic. Met.
  2. 3 Avic. Gen.
9.1

إذًا / إذنiḏan

conj. ʾḏāhence, therefore
  1. Avic. An. vol. I 67, 46: Anima enim est perfectio substantiae

    Rahm. 32, 19: فالنفس إذن كمال كالجوهر

  2. Avic. Met. 11, 00: tunc praecederet enim in esse ipsa sensibilia

    Marm. 8, 15: فهو إذن أيضا متقدم بالذات على المحسوسات

  3. Avic. Met. 92, 22: Materia enim corporea non habet esse separata a forma

    Marm. 62, 18: فإذن المادة الجسمية لا توجد مفارقة للصورة

  1. 1 s.v. fa-iḏan Avic. An.
  2. 2 s.v. ayḍan and fa-iḏan Avic. Met.
9.2

إذاiḏā

conj. ʾḏāwhen, if
  1. Avic. An. vol. II 171, 84: Unde rationes illorum nihil prosunt: virtus enim non separatur cum specialitate sua

    Rahm. 260, 16: واحتجاجهم غير منتفع به إذا كانت القوة لا تفارق بنوعيتها

  1. 1 Avic. An.
10.1

على أنّʿalā anna

conj. ʿlw / ʿly ʾnas, on the basis that
  1. Avic. An. vol. I 57, 6: Non enim omne id, quo destructo, vita destruitur, est anima

    Rahm. 26, 19: وعلى أنه ليس كل ما تفسد بفساده الحياة يكون نفسا

  2. Avic. Gen. 23, 90: Vapor enim non est aliud quam aqua rarefacta et sparsa

    Qass. 97, 13: على أن البخار ليس شيئًا إلا ماء قد تفرق وانبسط

  1. 1 Avic. An.
  2. 1 Avic. Gen.
10.2

على سبيل أنّʿalā sabīl anna

conj. phrase ʿlw / ʿly sbl ʾnin the way that, such that
  1. Avic. Met. 81, 26: et deinde sequatur ut sit linea vel superficies. Ipsa enim est res quae non habet esse in effectu sine illa

    Marm. 56, 10: ثم يتبعه أن يكون خطا أو سطحا على سبيل أن ذلك شىء لا يوجد الأمر دونه بالفعل

  1. 1 Avic. Met.
11.

قدqad (+ perf.)

particle qdthus, already
  1. Avic. An. vol. I 150, 77: Notum est enim quod in terra Graecorum et Occidentalium non fuit umquam visa avis tigris

    Rahm. 79, 3: فقد علم أن بلاد اليونانيين والمغاربة لا يرى فيها رخمة البتة

  2. Avic. Gen. 88, 4: Tu enim scivisti quod nec est possibile nec est verum ut illud quod in sui substantia est ignis sit aqua

    Qass. 147, 5: وقد علمت أنه لا يصح أن يكون ما هو فى جوهره نار ماء

  1. 1 s.v. fa-qad Avic. An.
  2. 1 s.v. wa-qad Avic. Gen.
12.

ثُمّṯumma

conj. ṯmmmoreover, further
  1. Avic. An. vol. I 54, 64: si enim fuerit in anima homo

    Rahm. 25, 5: ثم إن كان فى النفس إنسان

  2. Avic. An. vol. II 155, 44: Dixerunt enim quod, postquam una est et non corpus, impossibile est eam dividi per instrumenta

    Rahm. 251, 5: ثم قال فإذا كانت واحدة غير جسم استحال أن تنقسم فى الآلات

  1. 3 Avic. An.
13.

إنّماinnamā

particle ʾnindeed
  1. Albu. Coni. tr. I, li. 108: Augentur enim in unoquoque signo quo iunguntur super illud quo iuncti fuerint in primo signo .2. gradus et .25. minuta et .17. secunda, .10. quoque tertia et .6. quarta

    Yama.: وإنّما يزيدان في كلّ برج يقترنان فيه على حسب ما اقترنا في البرج الأوّل درجتين وخمسا وعشرين دقيقة وسبع عشرة ثانية وعشر ثوالث وستّ روابع

  1. 1 Albu. Coni.
14.

نعمْnaʿam

particle nʿmadmittedly, to be sure
  1. Avic. Met. 112, 73: unusquisque enim eorum est unus unitate sui subiecti

    Marm. 77, 11: نعم، كل واحد منها واحد بموضوعه الواحد

  1. 1 Avic. Met.
15.

أيضًاayḍan

adv. ʾyḍalso
  1. Avic. Met. 83, 52: Ipsa enim intellecta absque forma corporali

    Marm. 57, 13: وأيضا إنها إن فارقت الصورة الجسمية

  1. 1 s.v. wa-ayḍan Avic. Met.
16.

إلّا أنّillā anna

conj. ʾll ʾnexcept that, yet
  1. Avic. Gen. 23, 89: Non enim apparet necessarium quod medium, cum movetur ad extrema cum dublici oppositione

    Qass. 97, 11: إلا أنه ليس بينًا بنفسه أنه يجب أن يكون المتوسط الذى ينتقل إلى الأطراف بمتقابلين

  1. 1 Avic. Gen.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: