intentio

1.1

معنًىmaʿnan (pl. maʿānin)

n. ʿnymeaning, signification (of a term); concept, notion; sense, respect, kind; attribute, property (e.g. of visible objects); intention, connotational attribute (i.e. what is sensed by the estimative faculty); subject, topic (of a science or a book); purpose (e.g. in nature)
  1. Albu. Intro. JS Ι.1.9a, Lemay 4, 71: invenimus plures libros quos iam ediderant magistri huius artis in hac intentione

    Yama. Ι.1.9a, 5: لأنّا وجدنا كتبا كثيرة قد كان ألّفها قوم من أهل هذه الصناعة في هذا المعنى

  2. Albu. Intro. JS VIII.7.2, Lemay 380, 1987: Primo scilicet, cum fuerint due partes vel tres diverse intentionis et fuerint concordes in extractione concordaverintque in uno minuto

    Yama. VIII.7.2, 3: فالجهة الأولى أن يكون سهمان أو ثلاثة في معان مختلفة وتكون متّفقة لاستخراج فيقعان في دقيقة واحدة

  3. Kindi Grad. 270, 6: Si enim quid sit resolutionis intentio queratur, dicitur quod sit augmentorum ab equalitate ablatio donec equalitas remaneat

    Gauth. 2, 13: ومعنى الانحلال رفع الزيادات عن الاعتدال حتى يكون الاعتدال

  4. Kindi Som. 21, 22: Istae ergo sunt intentiones cogentes animam ad visionem vel ad innuitionem

    Rīda 305, 4: فبهذا المعنى تضطر النفس إلى الرمز

  5. Thab. Fig. GC §5, Bjö. 7, 6: Ipse vero non attulit nisi duas tantum intentiones quae in ipsa reperiuntur de compositione proportionis

    Lorch 42, 9: إلا أنه إنما أتى بمعنيين فقط من المعانى التى توجد فيه من تأليف النسبة

  6. Thab. Fig. GC §17, Bjö. 9, 1: aestimo quod Ptholomeus ad hoc illud opus intendit in eo cuius dimisit probationem de divisionibus harum duarum intentionum

    Lorch 48, 46: أظن أن بطلميوس إلى هذا العمل بعينه ذهب فيما ترك برهانه من أقسام هذين المعنيين

  7. Anar. 24, 18: Quidam extimant quod equalitas spatii quod est inter eas, sit causa quare non concurrant, si non fuerit intentio utriusque orationis una

    Arnz. 37, 5: وقد يظنّ أنّ مساواة البعد بينهما هي العلّة التي لها صارت لا يلتقي إن كان ليس المعنى في القولين جميعًا واحدًا

  8. Anar. 38, 14: Intentionem vero convertere ad impossibile est ut ponatur contradictoria intentionis, et ostendatur quod ex ea accidit quod est impossibile

    Arnz. 61, 3: وأمّا صرف المعنى إلى ما لا يمكن فهو أن نضع نقيض المعنى ونبيّن أنّه يعرض من ذلك شيء آخر غير ممكن

  9. Avic. Log. 7ra16: et sicut nomen generis continebat intentionem vulgarem et logicam

    Madk. 54, 13: وكما أنَّ لفظة الجنس كانت تتناول المعنى العامى والمعنى المنطقى

  10. Avic. Log. 9ra21: Privationes vero ex hoc quod sunt privationes non sunt intentiones constitutive rerum

    Madk. 79, 13: والسلوب لا تكون معانى مُقَوِّمة للأشياء من حيث هى سلوب

  11. Avic. An. vol. I 11, 33: non enim adeo percipimus differentias specificas huius intentionis generalis in vegetabilibus

    Rahm. 2, 10: ولسنا نشعر كثير شعور بالفصول المنوعة لهذا المعنى الجنسى فى النبات

  12. Avic. An. vol. II 6, 79: Deinde aliquando diiudicamus de sensibilibus per intentiones quas non sentimus

    Rahm. 166, 5: ثم إنا قد نحكم فى المحسوسات بمعان لا نحسّها

  13. Avic. Met. 1, 4: Postquam, auxilio Dei, explevimus tractatum de intentionibus scientiarum logicarum et naturalium et doctrinalium

    Marm. 1, 10: وإذ قد وفقنا الله ولى الرحمة والتوفيق، فأوردنا ما وجب إيراده من معانى العلوم المنطقية والطبيعية والرياضية

  14. Avic. Met. 528, 23: Similiter crede esse istarum intentionum pendere ex cura

    Marm. 362, 9: فكذلك يصدق بوجود هذه المعانى؛ فإنها متعلقة بالعناية

  15. Fara. Int. li. 126: Igitur intencio de hoc quod ipsa est intelligens in effectu et intellectus in effectu et intellectum in effectu una et eadem intencio est

    Bouy. 16, 2: فاذًا معنى انها عاقلة بالفعل وعقل بالفعل ومعقول بالفعل معنى واحد بعينه

  16. Nico. Plan. §211: nec habent folia aliam intentionem nisi attractum humoris et ut sint cooperimentum fructuum a vehementia solis

    Dross.: وليس للورق معنى آخر من جذب المواد وستر الثمر عن افراط الشمس

  17. Aris. Anim. II 660a36: Aves vero parvae sunt multae vociferationis , ita quod quaedam cognoscunt intentiones quarundam vociferando

    Kruk: فاما ما كان من الطائر صغيرا فهو كثير التصويت ويستعمل اللسان بتصويت يعرف بعضه معانى بعض

  18. Aris. Anim. III 767b20: quoniam intentio in omnibus istis sermonibus est eadem

    Brug.: فان معنى جميع هذه الاقاويل واحد

  19. Aver. MC Gen. 162vb9: Hec est igitur intentio tactus in rebus naturalibus

    Eich. 56, 15: فهذا هو معنى المسّ فى الأمور الطبيعية

  20. Aver. Ep. Parv. 193ra29: Et cum declaratum est hanc comprehensionem esse spiritualem, dicamus negantibus sensus comprehendere per medium quod intentiones quas anima comprehendit spiritualiter, quedam sunt universales, scilicet intelligibilia, et quedam particulares, scilicet sensibilia

    Blum. 24, 10: واذا تبين ان هذا الادراك روحانى، فنقول لمن انكر ان يكون ادراك الحواس بمتوسط ان المعانى التى تدركها النفس ادراكًا روحانيًا، منها كلى، وهو المعقولات، ومنها جزئى، وهى المحسوسات

  21. Aver. Ep. Parv. 256rb54: Et proportio naturalis, quam habent animalia et vegetabilia in hac intentione est ut calor sit maior frigiditate

    Blum. 98, 4: والنسبة الطبيعية التى للحيوان والنبات فى هذا المعنى ان تكون الحرارة فيه اغلب من البرودة

  22. Aver. MC Int. diff. I, 1, 7: dictiones quibus ratiocinatur significant primo intentiones que sunt in anima

    Butt. 57, 7: فنقول: إن الألفاظ التى ينطق بها هى دالة أولا على المعانى التى فى النفس

  23. Aver. MC Int. diff. IV, 104, 178: Hic completur expositio intentionum quas continet iste liber

    Butt. 125, 1: وهنا انقضى تلخيص المعانى التى تضمنها هذا الكتاب

  24. Alhaz. Opt. 34, 11: incipiemus modo ad declarandum … qualitates argumentorum, per quae acquirit virtus distinctiva intentiones comprehensas sensu visus

    Sabra II 34b, 17: فإنا نشرع الآن في تبيين … كيفيات المقاييس التي بها تكتسب القوة المميزة المعاني المدركة بحاسة البصر

  25. Alhaz. Opt. 73, 40: et non sunt ita intentiones occultae subtiles, quae sunt in visibilibus

    Sabra II 147b, 7: وليس كذلك المعاني الخفية والمعاني اللطيفة التي تكون في المبصرات

  1. 10 Albu. Intro. JS
  2. Kindi Grad.
  3. 1 Kindi Som.
  4. 3 Thab. Fig. GC
  5. 9 Anar.
  6. 124 Avic. Log.
  7. 80 Avic. An.
  8. 347 Avic. Met.
  9. 1 Fara. Int.
  10. 1 Nico. Plan.
  11. 1 Aris. Anim. II
  12. 1 Aris. Anim. III
  13. 1 Aver. MC Gen.
  14. 57 Aver. Ep. Parv.
  15. passim Aver. MC Int.
  16. 9 also s.v. appropriari, dubitabilis and experimentatio Alhaz. Opt.
1.2

عنايةʿināya

n. ʿnyprovidence
  1. Avic. Met. 237, 26: et hoc est cuius esse proprie dicitur divinum esse, quoniam causa sui esse ex hoc quod est animal est Dei intentione

  2. Avic. Met. 237, 27: Ipsum vero esse cum materia et accidentibus et ipsum esse hoc individuum, quamvis sit divina intentio, attribuitur tamen naturae particulari

    Marm. 156, 9: وأما كونه مع مادة وعوارض وهذا الشخص وإن كان بعناية اللّه تعالى فهو بسبب الطبيعة الجزئية

  1. 2 Avic. Met.
[ Goichon 1938, no. 468. ]
1.3

عنىʿanā

v. ʿnyto have in mind, to mean
  1. Avic. Met. 149, 93: non autem intelligo quod sit genus, sed est intentio quae comitatur unumquodque illorum duorum

    Marm. 102, 4: لست أعنى أنه جنس، بل أعنى أنه يلزم كل واحد منهما

  1. 1 Avic. Met.

بل أعنى أنه يلزم – sed est intentio quae comitaturAvic. Met. 102 / 149

2.

غرضġaraḍ

n. ġrḍgoal, aim (e.g. of a science); intention, purpose; object of desire
  1. Albu. Intro. JS I.1.7a, Lemay 3, 35: quia perfectio intentionis sapientum est perfectio scientie eorum ad que tendunt

    Lemay I.1.7a, 4: لأنّ تمام غرض العلماء بتمام المعرفة لما له يقصدون

  2. Albu. Intro. JS III.2.13, Lemay 94, 289: Hec est enim intentio magistri huius scientie [ sc. scientie iudiciorum astrorum ]

    Yama. III.2.13, 10: فهذا غرض صاحب هذه الصناعة [sc. صناعة الأحكام]

  3. Albu. Coni. tr. II, li. 504: Sed secundum partem perscrutationis in scientia quantitatis eius quod significant due partes invenitur in Libro duarum partium, cuius quidem iteratio in hoc loco species dispendii reputetur, cum sit nostra intentio colligere

    Yama.: فأمّا على جهة الاستقصاء في معرفة كمّية ما يدلّ عليه السهمان فإنّه موجود في كتاب السهمين ممّا اعادته في هذا الموضع ضرب من الإكثار إذ كان غرضنا فيه الجمل

  4. Ps.-Fara. Flos 317: et eius [ sc. scientie dialectice ] intentio est cognitio harum duarum viarum quas diximus

  5. Thab. Fig. Grec. §11, Lorch 125, 34: et mea intentio est exponere hoc

    Lorch 46, 26: غرضى الذى قصدته فهو تصنيف ذلك وتبيينه

  6. Anar. 35, 4: dico ergo quod intentio geometrie est sicut precessit ex his que diximus, sc. declaratio quantitatum et figurarum et situs et proportionum unius ad aliud

  7. Avic. An. vol. I 68, 65: Intentio autem nostra est nunc sciamus vires ex quibus proveniunt istae actiones

  8. Avic. An. vol. II 41, 78: Item in recordatione non itur ad id quod intenditur per aliqua quae sequatur acquisitio intentionis necessario, sed ad modum signorum: cum enim iam habetur id quod est propinquius intentioni, movetur anima ad intentionem tali dispositione qualis ipsa erat. Si autem dispositio fuerit diversa, … non tamen oportebit propter hoc moveri

    Rahm. 186, 6: وأيضا فإن التذكر ليس يصار إلى الغرض فيه من أشياء توجب حصول الغرض ضرورة، بل على سبيل علامات إذا حصل أقربها من الغرض انتقل النفس إلى الغرض فى مثل تلك الحال، ولو كانت الحال غير ذلك لم يجب … أن تنتقل

  9. Avic. Met. 6, 9: ita ut intentio huius scientiae sit considerare ea quae accidunt causis inquantum sunt causae absolutae

  10. Avic. Met. 540, 33: hae [ sc. actiones laboriosae ] autem affligunt corpus et vires animales et destruunt voluntates eorum, quae sunt quietis … et discedendi ab exercitio nisi acquirendi intentiones bestiales

    Marm. 369, 8: فإنها تتعب البدن والقوى الحيوانية وتهزم إرادتها من الاستراحة … واجتناب الارتياض إلا فى اكتساب أغراض من اللذات البهيمية

  11. Alpet. ch. 7 §24: Sed intentio nostra est hic explanare qualitatem istorum motuum

  12. Alpet. ch. 20 §52: sed non fuit intentio nostra nisi expergefacere in qualitatibus motus verificati

  13. Aver. MC Gen. 155ra1: Intentio nostra in hoc libro est quod oportet determinare causas universales omnium generatorum et corruptorum naturaliter

    Eich. 2, 3: إنّ الغرض الذى قصد إليه هاهنا والأمر الواجب هو تلخيص الأسباب العامّة لجميع ما يكون ويفسد بالطبع

  14. Aver. MC Int. diff. II*, 59, 230: Sed quod exposuimus nos in hoc loco, est ostensio in intentione huius libri

    Butt. 94, 13: لكن ما فسرنا نحن به الموضع هو أليق بغرض هذا الكتاب

  15. Aver. Iunior §1: Intencio nostra de hac dictione est quod probemus omnes vias claras et demonstraciones firmas

    Burn.: الغرض في هذا القول ان نبيّن جميع الطرق الواضحة والبراهين الوثيقة

  16. Avic. Gen. 56, 3: Scitur quod nostra intentio in contradicendo istis non fuit nisi ad assignandum differentiam inter generationem et alterationem

    Qass. 122, 4: قد علم أن غرضنا فى مناقضة هؤلاء إنما كان بسبب تفصيل أمر الكون والاستحالة

  17. Avic. Gen. 144, 50: Et posuerunt domino inclinationis motum tardum, et posuerunt ei alium motum consequentem motum properum, ut reperiantur ambae intentiones

  1. 8 Albu. Intro. JS
  2. 1 Albu. Coni.
  3. 1 Ps.-Fara. Flos
  4. 1 s.v. ʿaraḍ Thab. Fig. Grec.
  5. 1 Anar.
  6. 4 Avic. An.
  7. 42 Avic. Met.
  8. 2 Alpet.
  9. 1 Aver. MC Gen.
  10. 1 Aver. MC Int.
  11. 1 Aver. Iunior
  12. 4 Avic. Gen.
3.1

قصدqaṣd

n. qṣdintention, purpose; goal, aim; endeavour; way (primary or secondary)
  1. Albu. Intro. JS I.3.2a, Lemay 21, 720: Nos autem in hoc libro ad hoc tendimus et hec est intentio nostra ut narremus significationes planetarum

    Yama. I.3.2a, 2: فأمّا نحن فإنّما قصدنا في هذا الكتاب للإخبار عن دلالات الكواكب

  2. Albu. Intro. JS VI.1.6a, Lemay 214, 104: Et non fuit intentio antiquorum nec ad hoc tetenderunt in commemoratione harum imaginum secundum esse quo narraverunt eas, quod …

    Yama. VI.1.6a, 12: ولم يكن قصد الأوائل في ذكرهم هذه الصور على الحال التي ذكروها عليه إنّ …

  3. Anar. 35, 6: dico ergo quod intentio geometrie est … declaratio quantitatum et figurarum et situs et proportionum unius ad aliud; et intentio eius in unoquoque istorum aut est theorica aut practica

    Arnz. 55, 3: فنقول إنّ غرض الهندسة … الابانة عن المقادير والاشكال والوضع ونسب هذه بعضها عند بعض وقصدها في كلّ واحد إمّا علمي وإمّا عملي

  4. Anar. 35, 30: Et hoc est cum non fuerit nostra intentio ad sciendum neque operandum, sed ad inveniendum illud quod est per se inventum, sicut nostra intentio quam habemus in prima figura tertie partis

    Arnz. 56, 9: وهو إذا لم نجعل قصدنا أن نعلم ولا أن نعمل بل أن نقف على ما هو موجود مثل قصدنا في الشكل الأوّل من المقالة الثالثة

  5. Avic. An. vol. II 11, 50: Et videtur quod formalis et cogitativa huius sit memoria, quae provenit ex intentione ipsa quae intelligitur hominis

    Rahm. 169, 3: ويشبه أن يكون التذكر الواقع بالقصد معنى للإنسان وحده

  6. Avic. Met. 19, 45: Cum autem in principiis scientiarum inquiritur de utilitate earum, non est intentio earum perducendi ad hoc [ sc. ad acquisitionem perfectionis humanae animae ] , sed ut adiuvent se adinvicem

    Marm. 13, 14: ولكنه إذا فُتش فى رؤوس الكتب عن منفعة العلوم لم يكن القصد متجهًا إلى هذا المعنى، بل إلى معونة بعضها فى بعض

  7. Avic. Met. 542, 61: Oportet ut instituendo legem haec sit prima intentio, scilicet ordinare civitatem in tres partes, dispositores et ministros et legis peritos

    Marm. 370, 8: ،فيجب أن يكون القصد الأول للسان فى وضع السنن وترتيب المدينة على أجزاء ثلاثة؛ المدبرون والصناع والحفظة

  8. Aver. MC Int. diff. I, 15, 189: Et intentio hic quidem est loqui in oratione enuntiativa

    Butt. 66, 16: والقصد هاهنا إنما هو التكلم فى القول الجازم

  9. Aver. MC Int. diff. IV, 99, 93: Et ex quo quidem sequitur remotio affirmationis per se, <…> dignius contrarietate inventa in credulitate, quam quod ex quo erunt credulitas per accidens aut intentionem secundam, et est completioris contrarietatis et fortioris

    Butt. 121, 16: والذى يلزم عنه ارتفاع الإيجاب بالذات هو أحرى بالضدية الموجودة فى الاعتقاد من الذى عنه يكون الارتفاع بالعرض أو بالقصد الثانى، وهو أتم مضادة وأشد

  10. Alhaz. Opt. 53, 44: Quoniam illud, quod est ex terra apud pedes, semper mensuratur ab homine sine intentione per pedes eius, quando ambulat super ipsum

    Sabra II 91b, corr. ref. II 91a, 24: فإن ما يلي القدمين من الأرض فالإنسان يقدره دائمًا من غير قصد بقدميه حين يخطو عليه

  11. Alhaz. Opt. 53, 60: Quoniam vero longitudines istarum verticationum semper mensurantur per corpus hominis sine intentione

    Sabra II 91b, 15: لأن أطوال هذه السموت هي تتقدر أبدًا بجسم الإنسان بغير قصد

  1. 4 also s.v. qaṣada Albu. Intro. JS
  2. 6 Anar.
  3. 1 Avic. An.
  4. 41 Avic. Met.
  5. 5 Aver. MC Int.
  6. 2 Alhaz. Opt.
3.2

مقصودmaqṣūd

nominalized pass. part. qṣdpurpose, object of intention; what is intended, what is meant
  1. Avic. An. vol. II 164, 77: intentio autem de eo quod cognosco quod sit ego est id quod designo mea dictione cum dico «sensi», «cognovi», «feci»

    Rahm. 256, 9: ويكون المقصود بما أعرفه منى أنى أنا الذى أعنيه فى قولى "أنا أحسست وعقلت وفعلت …"

  2. Avic. Met. 26, 86: Erit igitur haec scientia quasi cuius perfectio et cuius pars aliqua nobilior et cuius prima intentio est cognitio eius quod separatum est a natura omnimodo

  3. Avic. Met. 469, 90: nisi interim dixerint quod prima intentio est quiddam, et hoc est per intentionem secundam ad modum consecutionis

    Marm. 321, 14: اللهم إلا أن يقال إن المقصود الأول شىء، وهذا بالقصد الثانى وعلى جهة الاستتباع

  4. Alpet. ch. 7 §25: Et intentio omnium [ sc. celorum ] est moveri prope supremum

    Gold. 33r, 6: وإن مقصودها [sc. الأفلاك] أجمع الاقتداء بالأعلى

  1. 1 Avic. An.
  2. 7 Avic. Met.
  3. 1 Alpet.
3.3

ما قصدهmā qaṣadahū

rel. clause qṣdwhat he intended
  1. Aver. Iunior §36: quoniam non est dubium quod qui facit hoc contradicit intencioni Creatoris in invencione huius complementi

    Burn.: اذ لا يُشَك ان الفاعل لذلك ايضًا يُضاد الخالق سبحانه ويخالفه فيما قصده من وجود هذا الكمال

  1. 1 Aver. Iunior
4.

مذهبmaḏhab (pl. maḏāhib)

n. ḏhbdoctrine, teaching; field (of research); method; course, path
  1. Albu. Intro. JS I.1.11, Lemay 5, 105: quia cum sciverit lector quod editor libri sit sapiens in intentione libri et verax in eius tractatu

    Yama. I.1.11, 3: إذا علم القارئ له أنّ واضع الكتاب عالم بمذهب الكتاب صادق القول فيه

  2. Albu. Intro. JS I.5.23a, Lemay 43, 1545: Et hoc patet ex operibus eorum apud eum qui noverit eorum intentionem

    Yama. I.5.23a, 7: وذلك ظاهر من أفاعيلهم عند من عرف مذهبهم

  3. Albu. Coni. tr. V, li. 520: significat illud apparitionem moderationis et providentie et bonam intentionem in rebus fidei

    Yama.: دلّ ذلك على ظهور جودة السياسة والتدبير وحسن المذهب في أمور الدين

  4. Kindi Grad. 284, 9: Huius autem intentio falsa existit et secundum modum experimenti et secundum eum qui contra eum argumentatus est, ponens principium suum secundum dicta illius

    Gauth. 26, 3: وهذا مذهب فاسد من طريق التجربة ومن طريق من قاس عليه وجعل دليلا منه

  5. Thab. Fig. GC §16, Bjö. 8, 23: et feci te scire, quod hic sunt viae et intentiones aliae communes, quae aggregant has divisiones

    Lorch 48, 42: وأعلمتك أن هاهنا طرقًا ومذاهب أخر عامة تجمع هذه الأقسام

  6. Avic. Met. 42, 98: sicut notum est ex intentione eorum

    Marm. 29, 8: على ما عرف من مذاهبهم

  7. Avic. Met. 357, 77: Capitulum de assignandis intentionibus antiquissimorum

    Marm. 243, 3: فى اقتصاص مذاهب الحكماء الأقدمين

  8. Aris. Anim. III 758a28: Modo vero volumus dicere de generatione animalium anulosi corporis et animalium testeae cutis, et intentio nostra erit in hoc sicut intentio praeteritorum

    Brug.: فاما حيننا هذا فانّا نريد ذكر ولاد الحيوان المحزّز الجسد والحيوان الخزفىّ الجلد ويكون مذهبنا فى ذلك مثل المذهب الذى سلف

  1. 2 Albu. Intro. JS
  2. 1 Albu. Coni.
  3. Kindi Grad.
  4. 1 Thab. Fig. GC
  5. 3 Avic. Met.
  6. 1 Aris. Anim. III
5.

رأيraʾy (pl. ārāʾ)

n. rʾyopinion, personal judgment; consideration
  1. Avic. An. vol. I 90, 66: Vis autem activa est vis quae est principium movens corpus hominis ad actiones singulas quae sunt propriae cogitationis, secundum quod intentionibus convenit ad placitum quae appropriantur ei

    Rahm. 45, 20: فالعاملة قوة هى مبدأ محرك لبدن الإنسان إلى الأفاعيل الجزئية الخاصة بالروية على مقتضى آراء تخصها اصطلاحية

  2. Avic. An. vol. II 77, 17: Actiones enim egent rebus particularibus et proveniunt ex intentionibus particularibus

    Rahm. 207, 1: فإن الأفعال تتناول أمورا جزئية وتصدر عن آراء جزئية

  3. Nico. Plan. §9: Huius igitur mirabilis erat intentio, qui eas [ sc. plantas ] sentire et desiderare opinabatur

    Dross.: فقد صح ان رأى الذى زعم ان للنبات حسا وشهوة رأى عجيب جدا

  1. 3 Avic. An.
  2. 1 Nico. Plan.
6.

حالḥāl

n. ḥwlstate; state of affairs
  1. Avic. Met. 317, 66: Sed cum converterimus nos ad considerandum illa quantum ad intentionem essendi

    Marm. 213, 12: إذا رجع إلى حال اعتبار الوجود

  2. Avic. Met. 390, 98: igitur intelligamus et sciamus intentionem eorum

    Marm. 267, 19: فلنقصد ولنعرف الحال فيه

  1. 2 Avic. Met.
7.

ضميرḍamīr

n. ḍmrmind, secret thought, innermost
  1. Albu. Intro. JS VIII.3.7, Lemay 328, 298: Significat quoque intentionem et inicium operum et rerum

    Yama. VIII.3.7, 4: وهو يدلّ … على الضمير وعلى ابتداء الأعمال والحوائج

  2. Albu. Intro. JS VIII.3.10b, Lemay 329, 333: Et significat fidem et prophetiam, religionem et Dei cultum, et secreta et cogitationes atque intentiones et res occultas et celatas

    Yama. VIII.3.10b, 9: وخاصّية الدلالة … على الدين والنبوّة والنسك والعبادة وعلى الأسرار والفكرة والضمائر والأشياء المكتومة الخفية

  1. 2 Albu. Intro. JS
8.

مرادmurād

nominalized pass. part. rwdwhat is intended
  1. Avic. Met. 116, 52: Item, cum dicunt quod unitas est res in qua non est multitudo, significat quod intentio huius verbi res prius est intellecta apud nos, quae est opposita huic alii; non est autem haec

    Marm. 80, 8: فإذا قالوا: إن الوحدة هى الشىء الذى ليس فيه كثرة دلّوا على أن المراد بهذه اللفظة الشىء المعقول عندنا بديئا الذى يقابل هذا الآخر أو ليس هو

  1. 1 Avic. Met.
9.

تخمينtaḫmīn (pl. taḫmīnāt)

n. ḫmnconjecture, supposition
  1. Avic. Met. 215, 15: non est enim noster usus loqui de huiusmodi rebus quae fabricantur super intentiones rhetoricas nec sunt de speculationibus demonstrativis

    Marm. 145, 6: فليس من عادتنا أن نتكلم فى مثل هذه الأشياء التى تبنى على تخمينات إقناعية وليست من طرق القياسات العلمية

  1. 1 Avic. Met.
10.

معقولmaʿqūl

nominalized pass. part. ʿqlconcept
  1. Avic. Met. 39, 32: dicatur de ea intentio tertia intellecta: quae est intentio, scilicet est

    Marm. 27, 4: أن يوصف بمعنى ثالث معقول، وهو معقول الوجود

  1. 1 Avic. Met.
11.

أمرamr

n. ʾmrsubject, topic
  1. Avic. Met. 142, 57: Sed primum oportet scire quod privatio quae est una ex his duobus est privatio rei, cuius natura erat essendi in subiecto eius vel in specie eius vel in genere eius, sicut iam manifestum est tibi de intentione privationis

    Marm. 97, 15: إنه يلزم أول ذلك أن يكون العدم منهما عدم شىء من شأنه أن يكون للموضوع أو لنوعه أو لجنسه، على ما قد مضى لك من أمر العدم

  1. 1 Avic. Met.
12.

انبعاثinbiʿāṯ

n. bʿṯimpulse, upsurge
  1. Avic. Met. 328, 13: nam id ad quod < … > tendit virtus secundum intentionem animalis est per desiderium animalis sine dubio quod fit postquam non fuerat

    Marm. 222, 5: لأن الشىء الذى لا تنبعث إليه القوة ثم تنبعث إليه انبعاثًا نفسانيًا يكون بتشوق نفسانى لا محالة قد حدث بعد ما لم يكن

  1. 1 Avic. Met.
13.

اعتبارiʿtibār

n. ʿbrconsideration
  1. Avic. Met. 143, 87: Quod enim ex his est in verbis, est praeter intentionem nostram

    Marm. 98, 14: لأن ما كان من ذلك فى الألفاظ فهو خارج عن موافقة هذا الاعتبار

  1. 1 Avic. Met.
14.

اختيارiḫtiyār

n. ḫyrchoice
  1. Avic. Gen. 18, 55: Adhaerent ergo isti evidentioribus quam alii, separantur ergo isti ab aliis in hac intentione

    Qass. 92, 15: فتشبث هؤلاء إنما هو بجنبته أوضح من جنبة تشبث أولئك .فقد فاقوا أولئك فى هذا الاختيار

  1. 1 Avic. Gen.
15.

تمنّىtamannā

v. mnw / mnyto desire
  1. Alpet. ch. 1 §2: Et novit Deus quod non feci ut contradicerem, nec ad hoc fuit mea intentio

    Gold. 1v, 9: فإنى علم الله لم أتعمد ذلك ولا أتمنى فيما هُنالك

  1. 1 s.v. ʿamd Alpet.

ولا أتمنى فيما هُنالك – nec ad hoc fuit mea intentioAlpet. 1v / ch. 1 §2

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: