Freely available on a non-commercial basis.
No print source exists: This is an original digital text.
Lemma display for ‘actio’
1 entry matching
action, act; activity; verb (gram.)
Et fuerunt significationes planetarum superiorum … secundum quod premisimus, evidentioris actionis quam haberent in revolutionibus quartarum
فكانت دلالات الكواكب العلوية … على حسب ما وصفنا أظهر أفعالًا منها في تحاويل الأرباع
et mutilatio adveniet hominibus et mutationem in actionibus et festinationem permutationis de esse ad esse
والتلوّن في الأفاعيل وسرعة الانتقال من حال إلى حال
Et in omni quidem secta sunt sententie et actiones
scilicet ipsa forma erit primum principium et erit prima actio eius mediante hoc corpore
ويكون أول فعله بوساطة هذا الجسم
suas actiones perficiunt in cerebro et in partibus eius
et loquamur de actione et passione
وأن نتكلم في الفعل والانفعال
et ab hac potentia proveniunt actiones corporales
وهذه القوة عنها تصدر الأفاعيل الجسمانية
in animali et planta superfluitates … descendunt a superioribus ad inferiora in actionibus suis
insitum est (est) enim animabus eorum quod actio indiget actore
استقر فى نفوسهم ان الفعل لا بد له من فاعل
quoniam natura agit et patitur talem actionem et passionem
بل لأن الطباع يفعل او يلقى مثل هذا الفعل واللقاء
scilicet in actione et passione
Et omnes iste virtutes conveniunt in hoc, quod actio earum non completur nisi per instrumentum
quapropter actio simplicium fortior erit in ea
verbum, quod nominatur aqud Arabes «actio»
et actio et passio eorum semper est aequalis et omnino consimilis
Expedit ergo a modo scire modum cursus actionis et passionis inter ista elementa
necessitas est actio divina perpetua eius exaltati super omnia a quo infunduntur necessitates
quando accesserit frigiditas partibus exterioribus eius et non receperint actionem ab eo
non sunt res quae attingunt huiusmodi qualitates et sequantur eas propter diversitatem suarum dispositionum, quae non sunt actiones istarum qualitatum
affection (philos.)
Capitulum de actionibus elementorum ad invicem
فصل فى انفعالات العناصر بعضها من بعض
esset sensibus impossibile imaginari ex eo contrarias imaginationes vel pati contrarias actiones
لاستحال أن تتخيل منها الحواس تخيلات مختلفة، أو تنفعل انفعالات مختلفة
agency, acting
in anima enim agente, prior estquia anima adinvenit eam prius et postea imaginat apud se actionem
أما فى نفس الفاعل فلأنها توجد أولا ثم يتصور عنده الفاعلية
influence, effect
Aliquando etiam unius virtutis diversae sunt actiones secundum diversa receptibilia
وقد تكون القوة الواحدة أيضًا يختلف تأثيرها بحسب القوابل المختلفة
et fuerit inter ea corpus quod non habet colorem, actionem quae est forma qualis eius forma
tunc haec accidentia habent actiones in individuo Platonis
فيكون لهذه الأعراض تأثير في شخص زيد
accidentia … habent actionem in homine vel in humanitate, eo quod referuntur ad hominem
فيكون لهذه الأعراض … تأثير في الإنسان أو الإنسانية بأنها منسوبة إليه
sic est ignis inducens actionem diversam
tota pars attingatur a communi actione contactus non corrumpente
وبالجملة ليكون جميع الجهة ينال منه التأثير نيلا معتدلا غير مفسد
actio caelestium corporum non penetrat illud penetratione sensibili
actio ista est similis assationi
effect
Ergo unumquodque agentium agit actionem diversam ab eo quod est in eo
Et multa sunt huiusmodi scilicet ut aliquid agat actionem diversam a natura sua
ومثل هذا كثير أعني أن يكون شيء يؤثر في شيء أثرًا خلاف طبيعته
quia gelare non est fortitudo frigiditatis, immo est actio proveniens ex fortitudine frigiditatis
والجمود ليس إفراط برد، بل أثر يعرض من إفراط البرد
sed crescit et acquiritur additio actionis modicae
إنما يتعدى عنه إلى هذا أثر زيادة قليلة
aliquotiens non aget actionem per quam liquefiat
وربما لم يؤثر أثرًا يذوب به
action, activity
quod apparebit in civitatibus super quas est almuztauli … mutatio in actionibus et transportatio rerum adinvicem
أنه يظهر في المدن المستولى عليها … التلوّن في الأعمال ونقل الأشياء بعضها إلى بعض
et hae sunt intentiones quae pendent ex actionibus et divulgantur famose
Capitulum … de assignatione contemplationis et actionis
acquisitio unius temporis convenientioris actioni quam alterius
practical (intellect) (philos.)
الذى تتولد فيه بين العقل العملى والعقل النظرى
qui generat in ea actionem et intellectum contemplantem
Respectus autem quem habet comparatione sui ad se est modus qui generat in ea actionem et intellectum contemplantem, et hae sunt intentiones
واعتبارها الذى بحسب القياس إلى نفسها هو القبيل الذى تتولد فيه بين العقل العملى والعقل النظرى الآراء
disposition
quae etiam erunt duae actiones et duo mores
propter collectionem quarum differat ab actione quae est ei similis in alia
تكون على جملة متميزة عن الهيئة المناظرة لها في أخرى تميز المزاجين في البدنين
way of acting
Deinde virtuti imaginativae deserviunt duae virtutes diversarum actionum
ثم المتخيلة تخدمها قوتان مختلفتا المأخذين
movement
aliam virtutem, quae non retrahitur a suis actionibus superfluis nisi per custodiam animae
إنما تضبطهاsc. قوة عن حركاتها المفرطة مراعاة النفس
governorship, direction
Si hoc autem est ex actione animae
فإن كان ذلك لتدبير النفس
realm (fig.)
Sed in actione intellectus, definitio sinistri et definitio dextri adveniunt quadrato
وأما فى صقع العقل فإن حد التيامن وحد التياسر يلحق المربع
path
naturae etenim infinitae sunt actiones in dividendo et comparando
والطبيعة لا تتناهى مذاهبها فى القسمة والنسبة
what is required, what is needed
ut illae virtutes sint priores aestimatione in actione sua, sicut plerumque aestimatio ducit virtutes ad aestimationem
فتكون تلك القوى سائقةvar.: سابقة للتوهم إلى مقتضاها كما أن التوهم فى أكثر الأمر يسوق القوى إلى المتوهم
something
sed potius quodlibet eorum habet propriam complexionem et facit actionem unam in tactu et aliam in visu
بل كل واحد منها مزاج خاص يفعل فى اللمس شيئًا، وفى البصر شيئًا
difference
Actio ergo ista congregandi et separandi quae in opposita est
فهذا الفصل المنسوب إلى الحار من جمع وتفريق