Freely available on a non-commercial basis.
No print source exists: This is an original digital text.
Lemma display for ‘aut’
1 entry matching
or
Tractatus septimus, in qualitate scientie significationum signi profectionis aut alicuius ascendentium revolutionum annalium
المقالة السابعة في كيفية معرفة دلالات برج المنتهى أو أحد طوالع التحويلات السنوية
quando contingit ut sit signum profectionis aut ascendens revolutionis duodecimum
vel sintsc. planete coniuncti eis aut sint mali cadentes ab eis
أو تكونsc. الكواكب مقارنة لهاsc. المواضع التي تسعد فيها أو تكون النحوس ساقطة عنها
Si vero fuerit in loco fortitudinis aut in angulo
Quare dixit ’in superficie’, eo quod si due linee secundum hunc modum forent in corpore aut in duabus superficiebus, non esset ex eis angulus superficialis, sed diceretur quod esset angulus superficialis in potentia
وأمّا قوله «في سطح» فلأنه إن كان الخطّان على هذه الصفة في مجسّم وتلاقيا في مجسّم أو قلنا في سطحين لم يكن في تلك زاوية مسطّحة إلا أن يقال لها زاوية مسطّحة بالقوّة
Illud ergo aliud facile ostenditur per ipsum, ideoque oportet ut premittatur aut ponatur post, sed tamen concedatur in probatione cito
ولذلك ينبغي أن يقدّم قبل ذلك الشيء أو يوضع تابعًا له بعدُ لأن يسلّم في البرهان في العاجل
aut quia est par vel impar aut aliquid quod est communius quam sit numerus aliquis
أو بأنها مثلا زوج أو فرد أو شىء أعم من عدد معين
sed virtus imaginativa opponit singulis eorum quae videntur in somnis imaginem simplicem aut compositam
بل كانت القوة المتخيلة توازى كل مفرد من المرئى فى النوم بخيال مفرد أو مركب
scilicet quod prius debent considerare res manifestas … , et post debet dare causas de eis, aut debet facere econtra in rebus quas narravimus
absque dubio habet verbum aut quod stat loco verbi
لا بد فيه من كلمة أو ما يقوم مقام الكلمة
utrum credulitas nostra quod ipsa est mala, aut credulitas nostra quod ipsa non est bona?
هل اعتقادنا أنها شر أو اعتقادنا أنها ليست بخير
and, or
Sed superficies simplices sunt quarum sunt recte linee aut quarum linee sunt rotunde
Dico igitur quod theorema est quod sumitur ad demonstrationem alterius, licet in se sit scientia aut figura
non enim est perfectio corporis artificialis sicut scamni aut scabelli et huiusmodi
فإنها ليست كمال الجسم الصناعى كالسرير والكرسى وغيرهما
posset esse quod res alba aut colorata paulatim attenuaretur
لكان يمكن أن يبلغ بالشىء الأبيض والملون بشدة الترقيق
Quod vero habet duos pedes aut multos sunt ex differentiis differentiarum
فاما الذى له رجلان فقط والذى له ارجل كثيرة فمن فضول الفصول
et maxime si animal fuerit boni labii indigens multo cibo propter magnitudinem aut calorem
ولا سيما اذا كان الحيوان جيد الشفة محتاجا الى طعام كثير لحال العظم ولحال حرارة الاماكن
quoniam embryo antequam completur sua creatio in matrice distinguitur mas aut femina
فان الجنين قبل ان تتمّ خلقته فى الرحم يتميّز ويفترق الذكر والانثى
et non est mas aut femina nisi propter diversitatem membrorum convenientium coitui
Et volo per clausuram dictionem «omnis» aut «quidam»
وأعنى بالسور لفظ كل وبعض
due res que contrariantur secundum unum contrarium aut sunt cum illo non contrarie in credulitate
and not, nor
Et etiam non habent isti modi causas propter quas erit intestinum interius in animalibus carentibus sanguine, quoniam non habent venas aut vesicam, neque anhelant
وايضا ليس لهذه الاصناف شىء من العلل التى من اجلها يكون معاء الجوف فى الحيوان الذى لا دم له من اجل انه ليس لها عروق ولا مثانة ولا يتنفس
Et nomen et verbum non est verum aut falsum
والاسم والكلمة ليس بصدق ولا كذب
either … or; be it … or
Et causa huius est quia sanguis … est in potentia corpus aut conveniens corpori
وعلة ذلك من قبل ان الدم … اما جسد واما الذى يلائمه
et alius modus habet cortices aut squamas, quae sunt naturaliter dura
وللصنف الآخر اما قشور واما فلوس. والقشور والفلوس من قبل الطباع جاسية
quod semper significat id de cuius proprietate est ut predicetur de alio predicatione alicuius de subiecto aut in subiecto
وهو أنها أبدا إنما تدل على ما شأنه أن يحمل على غيره إما حمل الشىء على الموضوع وإما فى الموضوع
et illud est ut sit subiectum aut predicatum
وذلك إما المحمول وإما الموضوع
as to
Aut sunt sensibiles sicut, exempli gratia, cum videmus aliquid ceruleum, iudicamus esse mel et dulce
وأما التى تكون محسوسة فإنا نرى مثلا شيئا أصفر فنحكم أنه عسل وحلو
thus
tunc debet finiri in ultimo defectus penes eum qui nullius est ingenii, aut in ultimo augmenti penes eum qui habet ingenium omnium quaestionum
وينتهى فى طرف النقصان إلى من لا حدس له البتة فيجب أن ينتهى أيضا فى طرف الزيادة إلى من له حدس فى كل المطلوبات
I mean, that is
أو اسم الموضوع أو المحمول - أعنى الكلمة - فى الثنائية
aut nomen subiecti aut predicati – aut verbi – in binariis
Et cum mutatur ordo nominis subiecti aut predicati aut verbi copulantis in enuntiationibus trinariis, aut nomen subiecti aut predicati – aut verbi – in binariis
وإذا تبدل ترتيب اسم المحمول أو الموضوع أو الكلمة الرابطة فى القضايا الثلاثية أو اسم الموضوع أو المحمول - أعنى الكلمة - فى الثنائية