show/hide all quotes cite this lemma export to TEI please email us to send feedback to this lemma
impediens
عائق ʿāʾiq (pl. ʿawāʾiq)
(nominalized) act. part. ʿwq – hindering; impediment, obstacle show/hide quotes-
Avic. Met. 207, 32: nisi sit aliquid impediens
-
Avic. Met. 520, 77: propter paucitatem impedientium … et claritatem recipientis
Marm. 356, 13: بحسب قلة العوائق … وصفاء القابل
-
Avic. Gen. 47, 71: hoc erit per aliquod impediens per vim quod est extraneum
Qass. 115, 1: فإن لم يتصل به فلعائق قسرى غريب
-
Avic. Gen. 146, 23: propter causas resolutivas humiditatis interioris et exterioris et causas impedientes donationem cambii loco illius quod resolutum fuit
Qass. 195, 15: إلا إلى أجل لأسباب محللة للرطوبة خارجة وباطنة، وأسباب عائقة عن الاعتياض مما يتحلل
- 10 also s.v. impedire Avic. Met.
- 21 Avic. Gen.
معاوق muʿāwiq
(nominalized) act. part. ʿwq – hindering; impeding, impediment show/hide quotes-
Avic. Met. 311, 24: Aptitudo vero perfecta est ut non sit in natura rei impediens id quod est in potentia in ea
Marm. 208, 17: والاستعداد التام أن لا يكون فى طباع الشىء معاوق ومضاد لما هو بالقوة فيه
-
Avic. Gen. 129, 19: et frigiditas impediens erit minor
Qass. 180, 10: ويكون البرد المعاوق أقل
-
Avic. Gen. 131, 57: Dicamus ergo quod hoc est verum quando impeditio non habuit aliquod impediens, sed haec potentia calefaciens est impediens impedimento frigiditatis
Qass. 181, 15: فنقول: نعم إذا لم يكن للعوق عائق. وأما القوة المسخنة فمعاوقة للعوق
- 1 Avic. Met.
- 2 also s.v. muʿāwaqa Avic. Gen.
معاوقة muʿāwaqa
n. ʿwq – impediment, s.th. impeding show/hide quotes-
Avic. Gen. 127, 83: et inveniatur patiens dispositum absque impediente
Qass. 179, 4: ووجد القابل المستعد بلا معاوقة
-
Avic. Gen. 131, 49: et impedit eam a complemento, et minuit aptitudinem in tantum quantum impediens impedit
Qass. 181, 10: وتعاوقها عن الاستكمال، وتنقص الاستعداد النقص المنسوب إلى المعاوقة
- 2 Avic. Gen.
عوق ʿawq
n. ʿwq – impeding thing show/hide quotes-
Avic. Gen. 131, 54: quando non fuerit ibi impediens, ita bene impeditio debet attingere usque ad finem
Qass. 181, 14: إذا لم يكن عوق، كذلك العوق يجب أن يبلغ الغاية
-
Avic. Gen. 131, 64: impediens autem est per istum modum
Qass. 182, 4: ومعنى العوق هو هذا المعنى
- 2 Avic. Gen.
معوّق muʿawwiq
act. part. ʿwq – impeding show/hide quotes-
Avic. Gen. 129, 17: tanta quanta est dispositio impedientis
Qass. 180, 8: ما بقدر الاستعداد المعوق
- 1 Avic. Gen.
الاستعداد المعوق – dispositio impedientis Avic. Gen. 180 / 129
عاوق ʿāwaqa
v. (in indef. rel. clause) ʿwq – to impede show/hide quotes-
Avic. Met. 527, 15: Si autem non habet esse, tunc hic est secretum quod nos non apprehendimus, vel est causa alia impediens
Marm. 362, 3: فإن لم يوجد فهناك شر وسبب لا ندركه، أو سبب آخر يعاوقه
- 1 s.v. impedire Avic. Met.
See Dozy.
مانع māniʿ
nominalized act. part. mnʿ – obstacle; s.o. objecting show/hide quotes-
Avic. Gen. 77, 46: [et] non est ei necessarium nisi quod amoveatur impediens
-
Avic. Gen. 128, 91: quia de usu eius est quod inducat caliditatem in quacumque materia obviata recipiente caliditatem absque impediente
Qass. 179, 9: لاقتها قابلة للسخونة ولا مانع لها
-
Avic. Qual. 71, 13: Sed istud est per aliquod impediens quod prohibet
Qass. 250, 9: لكن لمانع أن يمنع ذلك
-
Avic. Qual. 84, 86: Complexio autem et mixtio est quoddam accidentale ad dispositionem vel aptitudinem, propterea quod obviet impedienti
Qass. 260, 4: فالمزاج علة عرضية للاستعداد، بمعنى أنه يميط المانع
- 5 Avic. Gen.
- 2 Avic. Qual.
شاغل šāġil
(nominalized) act. part. šġl – (s.th.) distracting, preoccupying show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 27, 68: alio, ut sint iuvantes et deservientes ei ad libitum eius, non impedientes eam nec trahentes eam post se
Rahm. 178, 1: والثانى لتكون معينة لها متصرفة فى جهة إرادتها لا شاغلة إياها جاذبة لها إلى جهتها
-
Avic. Met. 509, 51: Item perfectio et res conveniens praeparata est virtuti apprehendenti, sed si hic fuerit prohibens vel impediens animam
Marm. 349, 14: وأيضا فإن الكمال والأمر الملائم قد يتيسر للقوة الدراكة وهناك مانع أو شاغل للنفس
- 1 Avic. An.
- 1 Avic. Met.
مقاوم muqāwim
(nominalized) act. part. qwm – (s.th.) resisting show/hide quotes-
Avic. Gen. 129, 10: et, quamvis ruptum patiatur per materiam suam, est impediens per suam formam impedimento forti vel debili
Qass. 180, 4: وإن كان قابلا بمادته فهو مقاوم بصورته مقاومة شديدة أو غير شديدة
-
Avic. Gen. 130, 31: quod istud dicitur per comparationem ad aliquem impedientem sed, quando non fuerit aliquod impediens, illud verbum erit mendosum
Qass. 180, 17: فإن ذلك إنما يكون إذا قيس إلى مقاوم. وأما إذا لم يكن مقاوم فهذا القول محال
- 2 Avic. Gen.
مقاومة muqāwama
n. qwm – resistance show/hide quotes-
Avic. Gen. 126, 56: et, nisi esset impediens ex parte medii
Qass. 178, 2: ولو لم تكن مقاومته من جهة المتوسط
- 1 Avic. Gen.
ضارّ ḍārr
nominalized act. part. ḍrr – s.th. harmful show/hide quotes-
Albu. Intro. JS IV.4.5, Lemay 150, 501: quia per fortitudinem eorum prelata est dignitas individuorum diversarum specierum … impedientes animalia vel proficientes eis
Yama. IV.4.5, 7: فلهذه العلّة أسعدت وأنحست ولأنّه عن قواها كان تفصيل أشخاص الأنواع المختلفة … أو [sc. في] الضارّ للحيوان أو النافع له
- 1 Albu. Intro. JS
The term ḍārr is not documented in the glossary of Yamamoto/Burnett 2019.
مضرّ muḍirr (+ bi)
act. part. ḍrr – harming s.th., harmful to show/hide quotes-
Albu. Intro. JS V.7.10, Lemay 193, 651: Et cum fuerint mali minus gradibus quam fortune, erunt euntes ad eas impedientes eas, minuentes ex earum fortitudine
Yama. V.7.10, 11: وإذا كانت النحوس أقلّ درجا من السعود كانت ذاهبة إليها مضرّة بها ناقصة عن قواها
- 1 s.v. maḍarra Albu. Intro. JS
حائل ḥāʾil
nominalized act. part. ḥwl – obstacle, s.th. obstructing show/hide quotes-
Avic. Gen. 125, 46: sicut est usus eius procedere in renovata calefactione caliditatis in ea, quae non habet impediens [nec est] inter ipsam et ipsam
Qass. 177, 12: التى من شأنها أن تبلغها حادئًا فيها السخونة عن السخونة التى لا حائل بينها وبينها
- 1 Avic. Gen.
مفسد mufsid
act. part. fsd – destructive show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. V, li. 295: significat sanitatem corporum hominum … cum … multis pluviis impedientibus in omnes partes
Yama.: دلّ على صحّة أبدان الناس … مع … كثرة الأمطار المفسدة في جميع النواحي
- 1 Albu. Coni.
آفة āfa
n. ʾwf – harm show/hide quotes-
Avic. Met. 510, 69: sed, cum removetur impediens, sentit nocumentum magnum
Marm. 350, 5: حتى تزول الآفة، فيحس حينئذ بالألم العظيم
- 1 Avic. Met.
مضادّ muḍādd
act. part. ḍdd – opposed, opposing show/hide quotes-
Avic. Met. 311, 33: vel in adaptato erit virtus impediens rem
Marm. 209, 5: وإما أن يكون فى المستعد قوة مضادة للأمر
- 1 Avic. Met.
أنحس anḥasa
v. nḥs – to make unfortunate (astrol.) show/hide quotes-
Albu. Intro. JS VIII.7.5, Lemay 381, 2014: Tunc si fuerit Saturnus cum hac parte impediens eam
Yama. VIII.7.5, 16: وإن كان زحل مع هذا السهم وهو ينحسه
- 1 s.v. impedire Albu. Intro. JS
Cf. Dozy.
وهو ينحسه – impediens eam Albu. Intro. JS VIII.7.5
راجّ rāǧǧ
nominalized act. part. rǧǧ – s.th. shaking, s.th. putting in violent motion (trans.) show/hide quotes-
Avic. Gen. 67, 57: cum sit certum quod descendet cum amotum fuerit impediens per declinationem quae innovatur ei
Qass. 131, 1: وقد صحّ أنه ينفذ، بعد مفارقة الراج، بميل يحدث فيه
- 1 Avic. Gen.