show/hide all quotes cite this lemma export to TEI
كان kāna
accidere
– for kāna: to be; to occur, to happen, to take place; (+ li) to have; (+ min) to result from show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 72, 16: quod solvitur quod sit aequale ei quod solvitur, et accidat syntexis
-
Avic. An. vol. II 19, 56: et multotiens non accidit
-
Avic. Met. 27, 3: scientia de numero … non speculatur in eo nisi secundum respectum quo accidit ei esse in natura
-
Avic. Met. 381, 17: Possunt enim hic accidere causae ante causas in infinitum tam in praeterito quam in futuro
-
Nico. Plan. §9: et non accident hae dispositiones nisi cum sensu
-
Nico. Plan. §244: quia arbores quibus hoc accidit habebunt calorem grossum
Dross.: وذلك ان الشجر الذى له يكون هذا الفعل فى داخله حرارة غليظة
-
Aris. Anim. II 653a2: et cum infrigidatur superfluitas cerebri propter fortitudinem huius loci, accidet catarrhus phlegmatis
-
Aris. Anim. II 659b26: ex huius creatione accideret rostrum avium
Kruk: لكان من هذه الخلقة منقار مثل مناقير الطيور
-
Aris. Anim. III 748b14: et hoc accidit quando admiscetur suum sperma cum spermate asini
-
Aris. Anim. III 776a9: Et debemus inquirere et scire qua de causa non accidit ista infirmitas aliis animalibus
-
Aver. MC Gen. 164va52: modum quo accidit generatio et corruptio et alteratio in omnibus entibus naturalibus
-
Aver. Ep. Parv. 201va5: Motus enim non accidit corpori, nisi secundum quod est motus
Blum. 60, 8: فان الحركة انما تكون للجسم بما هى حركة
-
Aver. Ep. Parv. 256rb45: et quando calida [sc. virtus ] fuerit minor, accidet indigestio et cruditas
-
Avic. Gen. 39, 7: multotiens accidit in corporibus quod aliqua sunt modica in quantitate sui corporis
-
Avic. Gen. 131, 59: et ideo non attingit ad ultimitatem finis et, quando sic acciderit, solvitur dubitatio nominata
Qass. 181, 17: فلا تبلغ الحد الأقصى. وإذا كان كذلك انحل الشك المذكور
-
Avic. Qual. 67, 60: Et istud accidit molli propterea quod est in eo oboedientia
Qass. 246, 12: وذلك يكون للين فيه مطاوع
-
Avic. Qual. 73, 62: color apparens est situs et ordo proprius qui accidit corporibus indivisibilibus quibusdam
- 4 Avic. An.
- 2 Avic. Met.
- 2 Nico. Plan.
- 2 Aris. Anim. II
- 6 Aris. Anim. III
- 1 Aver. MC Gen.
- 4 Aver. Ep. Parv.
- 4 Avic. Gen.
- 2 Avic. Qual.
accipi
– for kāna: to be show/hide quotes-
Avic. Met. 287, 26: nisi cum accipiuntur partes eius in aestimatione aut positione
Marm. 191, 19: إلا أن تكون الأقسام بالوهم وبالفرض
- 1 Avic. Met.
adesse
– for kāna: to exist show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 44, 21: desiderium vero est imaginatio rei et concupiscentia eius, et iudicare quod delectabitur in illa si affuerit
Rahm. 187, 19: والأمنية تخيل أمر وشهوته والحكم بالتذاذ يكون إن كان
- 1 Avic. An.
advenire
– for kāna: to happen; (+ li) to be possible for, to be able to show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 180, 35: quia hoc res est quae advenit subito
Rahm. 96, 9: فإن ذلك أمر يكون دفعة
-
Avic. Met. 218, 79: eo quod advenit eis [sc. rebus non habentibus quantitatem ] intendi et remitti, sicut dicitur calor totus et virtus tota
Marm. 147, 10: أو كان لها [sc. غير ذوات الكمية] أن تشتد وتضعف كالحرارة كلها والقوة كلها
- 1 Avic. An.
- 1 Avic. Met.
apparere
– for kāna: to be show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 211, 7: Quomodo ergo erunt pori recti in transversum aliorum pororum rectorum, ita ut non appareat in eis tortuositas ex qua parte inspexeris?
Rahm. 114, 19: ومن أى جهة أثبت فكيف تكون مستقيمات تداخل مستقيمات فتكون من أى جهة تأملتها لا تتعرج؟
- 1 Avic. An.
competere
– for kāna: (+ li) to belong to show/hide quotes-
Avic. Gen. 74, 89: non haberet formas ex formis provenientibus ex congregatione numerorum vel etiam quantitatum, ut competat illud toti aggregato et non alicui parti eius
Qass. 136, 12: حتى تكون للجملة
-
Avic. Qual. 3, 10: si imaginatus fueris puritatem, videtur quod competat partibus superioribus ignis
Qass. 202, 10: فيشبه أن تكون للأجرام العلوية من النارية
- 1 Avic. Gen.
- 1 Avic. Qual.
compleri
– for kāna: (+ bi) to occur through show/hide quotes-
Anar. 37, 6: sicut in figura prima ad protrahenda latera trianguli equilateri et ad circumducendos circulos cum quibus opus trianguli et probatio ipsius completur
Arnz. 58, 9: ورسم الدوائر التي تكون بها صنعة المثلّث والبرهان عليه
- 1 Anar.
consistere
– for kāna: to be, to take place show/hide quotes-
Anar. 27, 13: non sunt necessaria, nisi ei cuius geometria consistit in materia tantum
Arnz. 42, 7: من كانت هندسته عنصرية فقط
-
Anar. 28, 18: Et hoc necessario fuit premittendum quia essentia materie geometrie consistit in imaginatione
-
Avic. An. vol. I 268, 40: Primum autem cui imprimitur simulacrum visi est humor crystalleidos, penes quem non consistit certe videre
Rahm. 151, 15: وأن الإبصار بالحقيقة لا يكون عندها [sc. الرطوبة الجليدية]
-
Avic. An. vol. I 273, 24: quia angulus qui habetur inter lineam visus directi in aquam et lineam solis directam in aquam penes quem consistit nostrum videre
-
Avic. Gen. 3, 30: Relinquitur ergo quod consistet ratio in hoc quod pars erat in principio suae generationis, reperta in aliqua parte
Qass. 78, 14: فبقى أن يكون العمدة فيه أن الجزء إن كان، فى ابتداء تكونه، حاصلا فى حيز
- 2 Anar.
- 2 Avic. An.
- 1 Avic. Gen.
constitui
– for kāna: (+ min) to result from show/hide quotes-
Avic. Gen. 51, 59: ita quod, quando fuerint quattuor partes, constituetur ex eis figura pinealis ignis
Qass. 118, 4: حتى إذا كانت أجزاء أربعة يكون منها الصنوبرية النارية
- 1 Avic. Gen.
consuescere
– for kāna: (+ imperf.) to be used to show/hide quotes-
Anar. 9, 24: Oportet autem nos scire antiquos consuevisse nominare omne planum superficiem et posuisse in divisione oppositum corpori
Arnz. 10, 4: وقد ينبغي أن يعلم أنّ القدماء كانوا يسمّون كلّ بسيط سطحًا ويصيّرونه في القسمة بإزاء الجسم
-
Mesue Aph. B §118: Senes qui in iuventute multum minui consueverunt, cum ad LX annos pervenerint infrigidantur et paralisi capiuntur
Troup.: الذين كانوا يخرجون الدم في سن الشباب اخراجا كثيرا متواترا
- 1 Anar.
- 1 s.v. mutawātir Mesue Aph. B
continere
– for kāna: (+ li) to have show/hide quotes-
Avic. Gen. 75, 10: deinde advenit ei [sic; sc. elementis ] quod denudat unam formam et induit aliam quia, nisi propter istud, sua compositio non contineret utilitatem
Qass. 137, 9: ثم يعرض لها [sc. العناصر] أن تخلع صورة، وتلبس صورة، ولولا ذلك لما كان لتركيبها فائدة
- 1 Avic. Gen.
contineri
– for kāna: (+ fī) to be in show/hide quotes-
Avic. Gen. 47, 81: et quod tota terra non est figurae cubicae, immo quod in ea plures trianguli continentur
Qass. 115, 9: وأنه ليس الأرض كلها من مكعبات؛ بل قد يكون فيها مثلثات، لكنها كبيرة
- 1 Avic. Gen.
contingere
– for kāna: to be; to happen, to take place; (+ min) to result from show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 282, 86: quod fit ex hoc quod sonos maximos comparat magnis corporibus, qui saepe contingunt ex parvis corporibus, vel e contrario
Rahm. 161, 6: وكثيرا ما تكون [sc. الأصوات العظيمة] من أشياء صغيرة وبالعكس
-
Avic. An. vol. II 19, 54: Saepe enim inter utrumque istorum contingit eos in ultimo absentari a sensibilibus
Rahm. 173, 15: وكثيرا ما يكون لهم فى توسط ذلك أن يغيبوا آخر الأمر عن المحسوسات
-
Avic. Met. 120, 28: igitur continget etiam quod ex numeris alii ordinabuntur ex unitate accidentium
-
Avic. Met. 151, 36: Si autem sic fuerint quod hoc quod non sunt in hoc corpore ideo contingit quia motae sunt ad aliud corpus
-
Nico. Plan. §188: et hoc est quia calor digerit aquam in interioribus terrae detinetque eum sol: fit ergo vapor contingitque inde planta
Dross.: وذلك ان الحرارة تطبخ ما فى بطون الارض وتحقن الشمس فيحدث البخار فيكون منه النبت
-
Aver. MC Gen. 155rb42: Corruptio autem mundi contingit per congregationem partium eius
-
Aris. Phys. VII 13, 16 (242b16): Omnia ergo moveri contingit in hoc eodem tempore
Bad. 737, 15: فتكون كلها تتحرك فى هذا الزمان بعينه
-
Mesue Aph. B §35: et raro huiusmodi egritudines contingunt
-
Avic. Gen. 71, 42: sed [secundum] quod istud est aliquid quod provenit aliquibus partibus accidentaliter: quod, si istud sic esset, contingeret hoc ut in paucioribus
Qass. 135, 1: ولو كان كذلك لكان ذلك الأقل
- 6 Avic. An.
- 7 Avic. Met.
- 1 Nico. Plan.
- 1 Aver. MC Gen.
- 1 Aris. Phys. VII
- 1 Mesue Aph. B
- 1 Avic. Gen.
converti
– for kāna: (+ ilā) to become show/hide quotes-
Nico. Plan. §246: frigus quoque et siccitas prohibent ut compleantur. Convertuntur ergo ad amaritudinem
Dross.: والبرد واليبس يمنعانها ان يصير فيكون الى المرارة
- 1 Nico. Plan.
creari
– for kāna: to exist show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 113, 42: differunt suis proprietatibus propter quas corpora creata fuerunt aut non
Rahm. 227, 8: وتكون الأنفس كذلك تتميز بمخصصاتها فيها كانت الأبدان أو لم تكن أبدان
-
Avic. An. vol. II 125, 5: iam autem docuimus quod causae essentiales debent prius creari et, post illas, accidentales
Rahm. 233, 13: وقد عرفنا أن العلل الذاتية هى التى يجب أن تكون أولا
- 2 s.v. creare Avic. An.
debere
– for kāna: to be; (+ ilā) to appertain to, to behoove s.o. show/hide quotes-
Avic. Met. 253, 27: et tunc debet anima ponere qualemcumque signatum voluerit
Marm. 167, 1: ويكون إلى النفس أن يفرضه أى مشار إليه شاء
-
Avic. Met. 472, 46: sed ibi est eius comprehensio quod fit et cognitio qualiter est in eis ordinatio et bonitas et quia est sicut debet, sed in istis non
Marm. 323, 8: إلا أن هناك إحاطة بما يكون، وعلما بأن وجه النظام والخير فيها كيف يكون، وأنه على ما يكون، وليس فى تلك
- 2 Avic. Met.
debet esse
– for kāna: to be show/hide quotes-
Aris. Anim. II 639b30: Et secundum hanc dispositionem debet esse in modo naturali
Kruk: وعلى مثل هذه الحال يكون كلما يكون على فن الطباع
-
Aris. Anim. III 766b24: et illud membrum debet esse dissimile in se
Brug.: ويكون ذلك العضو غير شبيه بعضه ببعض
-
Avic. Qual. 3, 15: Videtur <quod> intrinsecum terrae, distans a sua superficie in fundo, debet esse istius modi fere
Qass. 202, 13: ويشبه أن يكون باطن الأرض البعيد من أديمها إلى غورها قريبا من هذه الصفة
-
Avic. Qual. 87, 58: Et videtur quod vinum novum debet esse calidius per seipsum quam vetus
- 1 Aris. Anim. II
- 1 also s.v. esse Aris. Anim. III
- 3 Avic. Qual.
declinare
– for kāna: (+ ilā) to tend towards show/hide quotes-
Nico. Plan. §236: Quod vero in planta angustarum partium fuerit, erit in colore ut lazulum et, quando non comprimentur partes eius, ad albedinem declinabit; cumque temperatum fuerit erit glaucum
Dross.: فما كان من النبات منحصر الاجزاء كان الى لون اللازوردى واذا لم ينحصر اجزاؤه كان 〈الى〉 البياض واذا اعتدل كان الى الصفرة
- 1 Nico. Plan.
deduci
– for kāna: (+ li) to belong to, to have show/hide quotes-
Avic. Gen. 86, 54: Quando ergo fuerit simile in potentia, non evadet quin, vel deducatur in actum, vel sit in potentia
Qass. 145, 5: فلا يخلو إما أن يكون ذلك له بالفعل عند ما هو شبيه بالقوة، أو يكون بالقوة
- 1 Avic. Gen.
deputari
– for kāna: (+ ʿalā) to be at the head of, to be in charge of show/hide quotes-
Avic. Met. 543, 73: constituendus est eis locus in quo permaneant huiusmodi homines et deputetur eis procurator
Marm. 370, 14: أفرد لهم موضعا يكون فيه أمثالهم، ويكون عليهم قيِّم
- 1 Avic. Met.
devenire
– for kāna: to exist, to occur show/hide quotes-
Avic. Gen. 15, 9: Et quia est neccessarium quod elementa deveniant ad compositionem generatorum ex eis, compositione et applicatione non inducente ad impossibile
Qass. 90, 14: ولأن العناصر ينبغى أن تكون بحيث تتركب منها الكائنات تركيبا لا يؤدى إلى المحال
-
Avic. Gen. 53, 86: Si ergo per congregationem inducitur quod innovatur caliditas decurrens in omni parte, quousque deveniat in quolibet simplici
Qass. 119, 4: وإن كان الاجتماع يوجب أن تحدث الحرارة سارية فى الجميع، حتى تكون فى كل فرد
- 2 Avic. Gen.
dicere
– for kāna: (+ fī) to deal with show/hide quotes-
Avic. Qual. 83, 61: Illud autem quod dicimus de facto dispositionis vel aptitudinis, debes scire quod dispositio vere est res quam habet materia
Qass. 259, 7: وأما ما كنا فيه من أمر الاستعداد فيجب أن نعلم أن الاستعداد بالحقيقة أمر للمادة
- 1 Avic. Qual.
durare
– for kāna: to go on, to endure show/hide quotes-
Aris. Anim. III 745a33: Et si vita duraret per millennium
Brug.: ولو كان العمر الف سنة
- 1 Aris. Anim. III
efficere
– for kāna: to be show/hide quotes-
Avic. Gen. 97, 21: Et apparet quod aqua est frigida et humida, et, si misceatur alteri, efficit eum frigidum et humidum
Qass. 155, 6: والماء ظاهر من أمره أنه بارد رطب، وبمخالطته، يكون غيره باردا راطبا
- 1 Avic. Gen.
effici
– for kāna: to be show/hide quotes-
Aris. Anim. II 649b32: sicut cholera quae infrigidatur et efficitur humida
Kruk: مثل المرة اعنى انها تبرد وتكون رطبة
-
Aris. Anim. II 682b26: quoniam quando timet non movetur et efficitur valde durum
-
Aris. Anim. III 722b24: neque possunt esse sicut animalia multa continua et adunata ad invicem ita quod ex omnibus efficitur unum animal
-
Aris. Anim. III 782b26: Illa ergo pars terrestris desiccatur ex aere continenti et corrugatur et efficitur crispa
- 9 Aris. Anim. II
- 6 Aris. Anim. III
egere
– for kāna: (+ li) to have show/hide quotes-
Avic. Met. 40, 52: Et ideo eget aliqua scientia in qua tractetur de eo
Marm. 27, 16: فلذلك يكون له علم واحد يتكفل به
- 1 Avic. Met.
esse
– for kāna: to be (s.th.); to be, to exist; to occur; (+ min) to result from show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. I, li. 151: Eritque coniunctio cadens in partes signi decimi
Yama.: فيكون اقترانهما واقعا في الأجزاء من البرج العاشر
-
Albu. Coni. tr. VIII, li. 206: et erunt omnia collecta cum ipse [sc. Sol ] absciderit reliqua signa .5. minuta
Yama.: يكون جملة ذلك عند قطعها [sc. الشمس] لسائر البروج خمس دقائق
-
Alcab. diff. I, li. 29: hoc est duo signa que fuerint unius longitudinis a capite Cancri obediunt sibi, ut Gemini
Yama.: وهو أنّ كلّ برجين يكون بعدهما من رأس السرطان بعدا واحدا كالجوزاء فإنّها مطيعة السرطان
-
Alcab. diff. V, li. 139: ne dimitteremus aliquid quod possit esse introductorium ad magisterium iudiciorum astrorum
Yama.: لئلّا نترك شيئًا ممّا يجوز أن يكون مدخلًا إلى صناعة أحكام النجوم
-
Anar. 11, 10: Et similiter si concursus earum foret secundum rectitudinem, non fieret ex eis angulus
-
Anar. 37, 14: Et forsitan erit probatio ex eis que non sunt per se nota
Arnz. 59, 2: وربّما كان البرهان من استدلال
-
Avic. An. vol. I 25, 2: et non inveneris ei subiectum aliquo modo, erit in se substantia
Rahm. 9, 16: فلم يوجد لها موضوع البتة كانت فى نفسها جوهرا
-
Avic. An. vol. II 146, 5: si autem essent in corpore habentes situm, non essent intelligibiles
Rahm. 245, 13: وإذا صارت فى البدن ذات وضع بطل أن يكون معقولة
-
Avic. Met. 7, 26: sed licet concurrant, non minus tamen debet esse una causa alterius
Marm. 5, 19: وليس إذا توافى شيئان، وجب أن يكون أحدهما سببا للآخر
-
Avic. Met. 478, 77: et intelligit qualiter est possibile et qualiter est elegantius provenire esse totius secundum iudicium sui intellecti
Marm. 327, 12: أن يعقل أنه كيف يمكن، وكيف يكون أفضل ما يكون أن يحصل وجود الكل على مقتضى معقوله
-
Ibn Tum. 109b, 37: Et homo quidem novit necessario quod aqua ex qua creatus est fuit uniformis
Goldz. 230, 21: والإنسان يعلم بالضرورة أن الماء الذى خلق منه كان على صفة واحدة
-
Ibn Tum. 111a, 28: Precepit quidem quando vult aliquid, dicit: Esto, et fit
Goldz. 236, 6: انما امره اذا اراد شيئا ان يقول له كن فيكون
-
Aris. Anim. II 641b24: scilicet in omni loco in quo apparet quod complementum et finis motus est ad ipsum
Kruk: اعنى فى كل موضع يظهر فيه تمام يكون منتهى 〈و〉 غاية الحركة اليه
-
Aris. Anim. II 672b30: quando … fuerit ille humor superfluus, subito mutabitur et alterabitur sensus et intellectus
Kruk: اذا … كانت تلك الرطوبة من فضلة من ساعته يتغير العقل والحس
-
Aris. Anim. III 725a22: nos autem dicimus quod sperma est illud quod habet naturam essendi conveniens toti
Brug.: ونحن نقول ان الزرع 〈هو〉 الذى فى طباعه ان يكون موافقا لكلّ
-
Aris. Anim. III 742a28: quoniam falsum est ut sit musicus ante suam scientiam et incipiat operari
Brug.: فإنه من الخطأ أن يكون صاحب الزمر جاهلا بعلمه ويبدأ بالعمل
-
Aver. MC Gen. 155rb39: ita quod unum eorum est ignis
Eich. 6, 8: حتّى يكون الواحد منها نارا
-
Aver. MC Gen. 170va39: Et etiam impossibile est illud corpus medium esse aliquo tempore existens per se
Eich. 106, 11: وأيضا فإنّه لا يمكن فى هذا الجسم المتوسّط أن يكون فى وقت من الأوقات قائما منفردا بنفسه
-
Aver. MC Int. diff. II, 36, 219: in esse illius quod apparet homini quod, si faciat illud quod oportet, erit quod oportet … est res falsa
Butt. 80, 8: فيكون ما يراه الإنسان من أنه إن فعل ما يجب كان ما يجب … أمرا باطلا
-
Alhaz. Opt. 55, 30: quoniam visibile propinquum visui est certioris visionis
Sabra II 96a, corr. ref. II 96b, 3: فإنها [sc. المبصرات] تكون أصدق رؤية
-
Avic. Gen. 65, 1: Ignis ergo et terra erunt unum simul diminute
Qass. 128, 18: فيكون شىء واحد نارًا أو أرضًا معًا ناقصتين
-
Avic. Gen. 142, 11: Esset igitur illic potestas ex parte unius qualitatis influxae ab illa stella
Qass. 193, 3: فيكون السلطان هناك لكيفية واحدة يوجبها ذلك الكوكب
-
Avic. Qual. 10, 35: et quod, ex ista ratione, est amara
Qass. 206, 5: فيكون بسببه مرا
-
Avic. Qual. 83, 77: nam non est verum quod, si eius actio sit unius generis, [quod] eius utilitas sit unius generis
Qass. 259, 16: وليس إذا كان فعله متجانسًا يجب أن يكون صلوحه متجانسًا
- passim Albu. Coni.
- 1 et passim Alcab.
- 76 also s.v. fore Anar.
- 4 et passim, also s.v. takawwun, ittafaqa, awǧaba ḏālika and non baṭala Avic. An.
- passim Avic. Met.
- 5 Ibn Tum.
- 16 et passim, also s.v. muntahan Aris. Anim. II
- 4 et passim Aris. Anim. III
- 4 also s.v. qāma munfaridan bi-nafsihī and qābil Aver. MC Gen.
- 1 Aver. MC Int.
- 1 s.v. certior Alhaz. Opt.
- passim Avic. Gen.
- passim Avic. Qual.
esse ibi
– for kāna: to be there, to exist show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 204, 98: Secundo quod, si aer ibi esset et infunderetur in humorem eius et faceret illud albere, egeret loco maiore
Rahm. 110, 14: وثانيا أنه لو كانت هوائية داخلت رطوبته فبيضته لكانت خثورة لا انعقاد
-
Avic. An. vol. I 206, 26: Si enim non fuerint ibi nisi albedo et nigredo et non fuerit origo albedinis nisi lux
Rahm. 111, 16: فإن لم يكن إلا بياض وسواد ولم يكن أصل البياض إلا الضوء
- 2 Avic. An.
evenire
– for kāna: to happen, to take place show/hide quotes-
Avic. Met. 100, 79: Evenit igitur quod, si non fuerit illa res, non erit materia
Marm. 68, 12: فيكون لو لم يكن ذلك الشىء لم تكن المادة
-
Avic. Met. 489, 24: Evenit igitur quod, cum haec res appropriaverit aliquam de impressionibus caelestibus
-
Avic. Qual. 52, 21: et aliquotiens eveniet id primitus cum participatione constrictionis caliditatis [quo] advenientis
Qass. 235, 13: فربما كان ذلك بمشاركة من ضغط الحار أولا
- 18 Avic. Met.
- 1 Avic. Qual.
exire
– for kāna: (+ min) to come from show/hide quotes-
Aris. Anim. II 682b32: et propter hoc exeunt ex una arbore multae arbores
Kruk: ولذلك يكون من شجرة واحدة شجر كثير العدد
-
Aris. Anim. III 722a19: Si ergo exit sperma ex istis tantum debet esse semper genitus similis generanti
Brug.: فان كان الزرع من هذه فقط فبها يشبه المولود الوالد
-
Aris. Anim. III 723b18: et sic non exit sperma a tota arbore
Brug.: ولم يكن الزرع من كلّ الشجرة
- 1 Aris. Anim. II
- 4 Aris. Anim. III
existens
– for kāna: to be show/hide quotes-
Avic. Met. 87, 25: tunc materia erit habens formam accidentem sibi, existens <…> non una in potentia
Marm. 60, 1: فيكون حينئذ للمادة صورة عارضة بها تكون واحدة بالقوة والفعل وصورة أخرى عارضة بها تكون غير واحدة بالقوة والفعل
-
Aris. Phys. VII 42, 1 (246b29): Unumquodque enim tunc maxime perficitur quando pervenit ad propriam virtutem existentem naturaliter in summo
Bad. 761, 6: فإن كل واحدٍ من الأشياء إنما يكون كاملًا فى ذلك الوقت خاصة الذى يتناهى فيه إلى فضيلته التى تخصه وتكون على نهاية الأمر الطبيعى له
-
Avic. Gen. 110, 40: sequeretur necessario quod aer temperatus inter calidum et frigidum, existens quietus sine aliqua motione
Qass. 165, 13: لكان يجب، إذا كان هواء معتدل، لاحار ولا بارد، وكان ساكنا لا حركة فيه
- 1 Avic. Met.
- 1 s.v. existere Aris. Phys. VII
- 1 Avic. Gen.
وكان ساكنا – existens quietus Avic. Gen. 165 / 110
existere
– for kāna: to be, to exist, to occur show/hide quotes-
Mesue Aph. A §43: urina enim, nisi cum morbus intra venas extiterit, fallax est
Troup.: فالماء أكذب دليل الا أن تكون العلة داخل العروق
-
Kindi Som. 14, 21: re existente coram visu ipsius
Rīda 296, 4: ويكون أمام بصره الشىءُ
-
Ibn Tum. 109b, 41, corr. ref. 109c, 1: deinde invente sunt in ea huiusmodi qualitates omnes, cum prius [non] extitissent
Goldz. 231, 2: ثم وجدت فيه هذه الصفات كلها بعد ان لم تكن
-
Aver. MC Gen. 155vb8: Plato enim non perscrutatus est … de alteratione et augmento, quomodo existunt in rebus
Eich. 9, 12: مثال ذلك أفلاطون فإنّه … لم يتكلّم أيضا لا فى الاستحالة ولا فى النمو بأيّ وجه يكونان فى الأمور
-
Aver. MC Gen. 165ra57: ut non recipiant [sc. corpora indivisibilia ] raritatem neque densitatem neque alias qualitates nisi in eis existat vacuum
-
Mesue Aph. B §43: et non verecundetur egrotantem interrogare ut sciat an egritudo intra venas vel extra existat
-
Avic. Gen. 125, 37: et cum fuerit materia calida, erit quantitas suae calefactionis, quanta est causa calefaciens, <fortior quam> materia, ipsa existente frigida
Qass. 177, 7: وإذا كانت [sc. المادة] حارة كان إمعانها فى التسخن، عند وجود ما بوجوده تكون السخونة، أولى منها إذا كانت باردة
-
Avic. Gen. 143, 31: et accideret eis forte illud quod accidit, non existente ibi inclinatione praedicta
Qass. 193, 15: وكان يعرض أيضا قريب مما يعرض، لو لم يكن مثل ما ذكرناه
- 1 Mesue Aph. A
- 1 Kindi Som.
- 1 Ibn Tum.
- 2 Aver. MC Gen.
- 1 Mesue Aph. B
- 2 s.v. existens Avic. Gen.
facere
– for kāna: (+ li) to have; to belong to show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 155, 50: Similiter si incideris rem parvam aut rem non habentem duritiem, scissio non faciet sonitum ullo modo
Rahm. 82, 11: وكذلك إذا شققت شيئا يسيرا يسيرا وكان الشىء لا صلابة له لم يكن للقلع صوت البتة
-
Avic. Gen. 42, 70: Quomodo ergo faceret hoc … quod partes eius rumperent corpus aggregaturo in testo duro
Qass. 110, 14: فكيف يكون لها … أن تقدر أجزاؤها على خرق الجسم المجتمع فى الإناء الصلب
- 1 Avic. An.
- 1 Avic. Gen.
ferre
– for kāna: to be, to lie (sc. on top) show/hide quotes-
Aris. Anim. II 686a29: et non posset ferre super se aliud membrum propter sui pondus
Kruk: فلم يكن يمكن ان يكون عليه عضو آخر
- 1 Aris. Anim. II
fieri
– for kāna: to be, to exist; to occur, to happen; to come to be (contr. of to pass away); (+ min) to come into being from; (+ min) to result from (geom.); (+ li) to have show/hide quotes-
Mesue Aph. A §35: Apostema in principali membro sine dolore naturam ibi regimen dimisisse significat, … quod raro fit
Troup.: اذا كان ورم في عضو رئيسي لا يحدث وجعا دل على أن الطبيعة قد خلت عن تدبيره، … وقلما يكون لا يحدث وجعا الا في الندرة
-
Albu. Intro. JS 21, 717: In Indicio corruptionis planetarum. Differentia tertia, in scientia qualitatis operis planetarum in hoc quod fit et destruitur in hoc mundo
-
Albu. Intro. JS 101, 537: Ex rebus autem que fiunt et accidunt in hoc mundo quedam fiunt in tempore noto ex temporibus anni
Lemay 165, 286: والأشياء الَّتي تكون وتحدث في هذا العالم منها أشياء تكون في وقت معلوم من أوقات السنة وأيّامها
-
Anar. 5, 18: Mensuratio etiam non fiet nisi cum linea recta
Arnz. 2,7: والمساحة إنّما تكون بالخطّ المستقيم
-
Anar. 11, 10: si concursus earum foret secundum rectitudinem, non fieret ex eis angulus
Arnz. 13, 2: إن كانا متلاقيين وكان تلاقيهما على استقامة لم يكن منهما زاوية
-
Avic. An. vol. I 156, 60: Ergo in unaquaque percussione et scissione fit motus aeris aut alterius huiusmodi
Rahm. 82, 18: فيكون مع كل قرع وقلع حركة للهواء أو ما يجرى مجراه
-
Avic. An. vol. II 130, 92: sicut fit in amicitia et in aliis relationibus
Rahm. 237, 3: كما يكون بالصداقة أو بالملك أو بغير ذلك
-
Avic. Met. 154, 99: necessario tunc fiet ei [sc. albedini ] assignatio
Marm. 105, 16: إما أن يكون حينئذ إليه [sc. البياض] إشارة
-
Avic. Met. 499, 29: ita ut, si non sit, fiat in aliquo privatio iudicii naturae
Marm. 342, 2: فإذا لم يكن، كان عدمًا فى أمر ما يقتضى فى الطباع
-
Ibn Tum. 111a, 28: Precepit quidem quando vult aliquid, dicit: Esto, et fit
Goldz. 236, 6: انما امره اذا اراد شيئا ان يقول له كن فيكون
-
Aris. Anim. II 643b7, version A, see fn.: Si isti ergo modi fiunt idem in forma, non possunt esse differentiae domesticorum et silvestrium
Kruk: فان كانت هذه الاصناف هى فهى واحدة بالصورة ليس يمكن ان تكون فصول للانيسة والوحشية
-
Aris. Anim. II 668b4: Et sudor non fit nisi quando calefit corpus
Kruk: وانما يكون العرق اذا حمي ودفئ الجسد
-
Aris. Anim. III 715a24: sicut animal quod fit sine coitu sed ex putrefactione et superfluitatibus
Brug.: مثل الحيوان الذى لا يكون من جماع ولا من سفاد بل من الهيولى التى تعفن ومن الفضول
-
Aris. Anim. III 778b28: et etiam affirmamus hoc quoniam mutatio quae habet fieri a non esse ad esse debet fieri per medium
Brug.: وايضا نوجب ذلك من قبل ان التنقّل الذى يكون من لا كينونة الى كينونة انما يكون بالاوسط
-
Aver. MC Gen. 155ra53: Et etiam cum opinatur quod impossibile est quod ex aqua fiat ignis, aut ex terra aqua
-
Aver. MC Gen. 155ra56: necesse est ut ex albo non fiat nigrum
Eich. 5, 3: فقد يجب ضرورة ألّا يكون من الأبيض أسود
-
Aver. Ep. Parv. 192vb65: Et hii quidem ponunt quod visio fit per figuram pyramidalem exeuntem ab oculo et pervenientem ad rem visam
Blum. 22, 7: وما يضعه من ان الابصار انما يكون بشكل صنبورى مخروط يخرج من العين وينتهى الى المبصرات
-
Aver. Ep. Parv. 256rb11: Et hoc fit ita, quia, quando calor mensuratus cum frigore dat generato formam propriam naturalem
-
Aris. Phys. VII 35, 26 (246a25): quod autem alteratur, convenit in nomine qualitatibus, a quibus alteratur, manifestum est in solis sensibilibus alterationem fieri
-
Aris. Phys. VII 44, 1 (247a26): ea [sc. voluptas ] vero quae per memoriam aut spem fiunt ex his
Bad. 762, 3: وما كان منها [sc. اللذة] بتذكر أو لرجاء فإنما يكون من ذلك
-
Avic. Gen. 20, 25: quod non res non erit subiectum rei, hoc est concedendum si intelligatur quod fit ex ea
Qass. 95, 5: وهى أن لا شىء لا يكون موضوعًا للشىء فإنما يصح هذا إذا قيل إنه كان عنه
-
Avic. Gen. 61, 11: Et actio <et receptio actionis> inter corpora quae sunt nobiscum sunt talis modi quod alia in aliis operantur quando fiunt contactus inter ea
-
Avic. Qual. 5, 44: nec sunt in terra tot profunditates quae fiunt in multitudine respectu totius terrae
Qass. 204, 1: ولا الأرض يكثر فيها التجويفات كثرة يكون لها تأثير بالقياس إلى كلية الأرض
-
Avic. Qual. 92, 61: immo fiunt distinctae in partibus et contrariae
- 1 Mesue Aph. A
- 3 Albu. Intro. JS
- 7 Anar.
- passim Avic. An.
- passim Avic. Met.
- 1 s.v. esse Ibn Tum.
- 2 Aris. Anim. II
- 9 Aris. Anim. III
- 2 also s.v. ʿāda Aver. MC Gen.
- 13 Aver. Ep. Parv.
- 5 Aris. Phys. VII
- 14 Avic. Gen.
- 7 Avic. Qual.
Cf. WKAS vol. I, 456.
لا يكون lā yakūnu
carens
– for lā yakūnu: (+ li) not to have show/hide quotes-
Aris. Anim. III 766b2: in aliis vero generibus carentibus corde creatur prius membrum conveniens cordi
Brug.: فانه يخلق العضو الملائم للقلب اذا لم يكن ذلك الجنس ممّا له قلب
- 1 Aris. Anim. III
اذا لم يكن ذلك الجنس ممّا له قلب – in aliis vero generibus carentibus corde Aris. Anim. III 766b2
carere
– for lā yakūnu: not to be; (+ li) not to have show/hide quotes-
Aris. Anim. II 650b22: et istis duobus caret terra
Kruk: وليس يكون شىء من هذين من الأرض
-
Aris. Anim. II 674a32: Et propter hoc non est camelus ex animalibus habentibus dentes in utraque mandibula, quamvis careat cornibus
Kruk: ومن أجل هذه العلة ليس الجمل من الحيوان الذى له أسنان فى الفك الأعلى والفك الأسفل وإن لم تكن له قرون
-
Aris. Anim. III 717b22: Et quia non possibile est esse in hoc, necessario accidit istis modis quod careant testiculis et virga
Brug.: فمن أجل أنه لا يمكن أن يكون ذلك باضطرار عرض لهذه الأصناف أن لا يكون لها انثيان وذكر
- 2 Aris. Anim. II
- 1 Aris. Anim. III
desinit esse
– for lā yakūnu: not to be show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 46, 52, corr. ref. vol. I 46, 62: Motus vero secundum permutationem, aut erit ex hoc quod est anima, et tunc anima, cum moverit, desinet esse anima
Rahm. 21, 1: وأما الحركة على سبيل الاستحالة فإما أن تكون حركة فى كونها نفسا، فتكون النفس إذا حركت لا تكون نفسا
- 1 Avic. An.
الذي يكون allaḏī yakūnu
existens
– for allaḏī yakūnu: which is, which exists show/hide quotes-
Avic. Qual. 87, 37: Multae autem potentiarum existentium in compositis non agunt actionem suam quousque ingrediuntur corpus animalis vel plantae
Qass. 262, 8: وكثير من القوى التى تكون فى المركبات لا تفعل فعلها ما لم يرد بدن حيوان
- 1 Avic. Qual.
كان فيما سلف kāna fīmā salafa
dixisse
– for kāna fīmā salafa: to have occured previously, to have preceded show/hide quotes-
Aris. Anim. III 735a28: et solvimus quaestiones quas diximus
Brug.: وحلّلنا مسائل العويص التى كانت فيما سلف
- 1 Aris. Anim. III
كُوّن kuwwina
habet esse
– for kuwwina: to be brought into existence show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 64, 33: continget saepe materiam pati ex eis quae solet pati ex eis, et ut habeant esse
Rahm. 200, 8: فقد يعرض كثيرا أن تنفعل عنها المادة التى من شأنها أن تنفعل عنها وتكوّن
- 1 s.v. takawwana Avic. An.
تكوّن takawwana
effici
– for takawwana: to come into existence, to be generated show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 95, 342: Item etiam si res efficerentur ex se absque alia causa
Lemay 161, 180: و أيضًا فلو كانت الأشياء تتكوَّن من ذاتها من غير علّة
- 1 Albu. Intro. JS
esse
– for takawwana: to come to be; to occur show/hide quotes-
Aver. MC Int. diff. II, 33, 187: Et similiter erit sermo in omni re futura, antequam sit, quod erit, sermo verus
Butt. 79, 3: وكذلك يكون القول فى كل شىء يكون قبل أن يتكون بأنه سيكون قولا صادقا
-
Avic. Gen. 57, 33: quia resudatio esset in parte terrei quae contingeretur a gelu, et non in alia parte
Qass. 123, 6: إذ الرشح تكون حيث يلاقى الإناء الراشح فقط
- 1 Aver. MC Int.
- 1 Avic. Gen.
fieri
– for takawwana: (+ min) to come into being from, to be generated from show/hide quotes-
Avic. Met. 322, 80: Qui autem tenent quod res non fiunt nisi ex generibus et differentiis, ponunt ea prima elementa
Marm. 217, 11: ومن رأى أن الأشياء إنما تتكون من الأجناس والفصول جعلها الاسطقسات الأولى
-
Avic. Met. 487, 82: et sequitur semper intelligentia post intelligentiam, quousque fiat sphaera lunae
-
Aver. MC Gen. 159rb34: verbi gratia ut ex aere fiat aqua
-
Aver. MC Gen. 161va33: Si ergo ista pars facta est divisa ab eo quod augmentatur quando fit, erit generatio in substantia
Eich. 49, 6: إنْ كان هذا الجزء المتكوّن منفصلا من النامى ومميَّزا عنه عندما يتكوّن، فهذا كون فى الجوهر
- 2 Avic. Met.
- 2 Aver. MC Gen.
كون kawn
adventus (n.)
– for kawn: being, proceeding (n.) show/hide quotes-
Avic. Met. 345, 50: Sed adventus illius ab essentia eius est sicut adventus retributionum quae appropriantur suae essentiae
Marm. 233, 11: بل يكون كونه عن ذاته كون الأغراض التى تختص بذاته
- 2 Avic. Met.
aptitudo
– for kawn: being, state of being show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 34, 18: unus est ut in esse sit aliquid praeter aptitudinem ipsam ex qua emanat id quod emanat
-
Avic. An. vol. I 35, 32: id quod intelligitur de hac aptitudine designata, non prohibeat quin praecedat eam essentialiter aliqua perfectio et aliquod principium in corpore in quo est haec aptitudo?
Rahm. 15, 11: والمفهوم من الكون الموصوف لا يمنع أن يسبقه بالذات كمال ومبدأ ثم للجسم هذا الكون
- 9 Avic. An.
comitari
– for kawn: (+ li) coming to belong to (n.) show/hide quotes-
Avic. Met. 239, 57: Capitulum qualiter naturas comitatur universalitas
Marm. 157, 13: فصل فى كيفية كون الكلية للطبائع الكلية
- 1 Avic. Met.
فى كيفية كون الكلية للطبائع الكلية – qualiter naturas comitatur universalitas Avic. Met. 157 / 239
creatio
– for kawn: existence show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 187, 439: in locis ex quibus ceperunt moveri in initio creationis eorum
Lemay 317, 244: هي الموضع الَّذي ابتدأت منه بالحركة في أوّل كونها
- 1 Albu. Intro. JS
cum fuerit
– for kawn: presence show/hide quotes-
Alcab. diff. I, li. 145: dicentes quia planeta cum fuerit in domo sua est similis viro in domo atque in dominatione sua
Yama.: فقال إنّ كون الكوكب في بيته كالرجل في منزله وضيعته
-
Alcab. diff. I, li. 147: et cum fuerit in facie sua erit sicut vir in magisterio suo
Yama.: وكونه في وجهه كالرجل في صناعته
- 5 Alcab.
كون الكوكب في بيته – planeta cum fuerit in domo sua Alcab. diff. I, li. 145
effectus (n.)
– for kawn: coming to be, generation; presence, existence show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 34, 1176: Et in conversione unius eorum ad alterum fit effectus et destructio
-
Albu. Intro. JS 145, 342: dixerunt quod hec sit natura effectus et incrementi ac vite, nominaveruntque hunc fortunam
Lemay 249, 184: فقالوا أنَّ هذا طبيعة الكون والنشوء والحياة فسمُّوه سعدًا
-
Albu. Coni. tr. I, li. 3: que efficiuntur in mundo effectus et corruptionis
-
Albu. Coni. tr. I, li. 48: Relata est igitur ad longiorem planetis superioribus a mundo effectus et corruptionis, qui est Saturnus
-
Alcab. diff. V, li. 75: Pars significans effectum amicorum et inimicitie accipitur in die a Parte Fortune in partem futurorum
Yama.: سهم يدلّ على كون الصداقة والعداوة يؤخذ بالنهار من سهم السعادة إلى سهم الغيب
- 20 also s.v. effici and saʿd Albu. Intro. JS
- 3 Albu. Coni.
- 1 Alcab.
esse
– for kawn: being (s.th.), existence (as), occurrence show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. VI, li. 351: significat … combustionem fore in Babilonia
-
Albu. Coni. tr. VI, li. 638, version c, see fn. 75: significat illud … terremotus et fulmina fore in principio temporis ei congruentis
Yama.: دلّ ذلك على … كون الزلازل والصواعق في أوّل الزمان المناسب له
-
Avic. An. vol. I 157, 83: ergo id ex quo est sonus in sua essentia et specialitate
-
Avic. An. vol. II 166, 5: Et quia inquiro eius esse, et an sit non corpus, non ideo sum ignarus eius ignorantia absoluta
Rahm. 257, 10: وليس إذا كنت طالبا لوجوده ولكونه غير جسم فقد كنت جاهلا بهذا جهلا مطلقا
-
Avic. Met. 373, 11: ut punctus non sit dignior ad essendum principium corporis quam corpus principium puncti
Marm. 254, 10: أن لا يكون كون النقطة مبدأ للجسم أولى من أن يكون الجسم مبدأ للنقطة
-
Avic. Met. 527, 6: ideo ab eo incipit esse omnis eius quod fit
Marm. 361, 17: ومن عنده يبتدئ كون ما يكون
-
Ibn Tum. 109b, 8: Necessarium quippe est quod non potest vitari quin sit, sicut opus egere operatore
Goldz. 230, 9: فالواجب ما لا بد من كونه كافتقار الفعل الى الفاعل
-
Aver. MC Int. diff. II, 30, 136: Et illud est quia esse Petrum inventum nunc aut non inventum, manifestum est per se quod unus horum sermonum de necessitate est verus et alter falsus
Butt. 76, 14: وذلك أن كون زيد موجودا الآن أو غير موجود من البين بنفسه أن أحد هذين القولين ضرورة هو صادق والآخر كاذب
-
Avic. Gen. 54, 9: Sed quod sunt partes infinitae
-
Avic. Gen. 106, 47: eo quod non est opposita nec contraria caliditatis
Qass. 162, 1: مع كونه غير مضاد للحرارة، ولا مقابل
- 21 s.v. fore Albu. Coni.
- 22 Avic. An.
- passim, also s.v. fī ġayr kawn and al-kawn min al-šayʾ Avic. Met.
- 1 Ibn Tum.
- 1 Aver. MC Int.
- 7 Avic. Gen.
ولكونه غير جسم – et an sit non corpus Avic. An. 257 / vol. II 166
esse in effectu
– for kawn: generation show/hide quotes-
Avic. Met. 339, 29: sed, ex modo quo eius intentio iam habet esse in effectu, accidit ei ut sit causata ex hoc modo
Marm. 229, 14: ويعرض لها من جهة أن معناها قد يكون واقعًا فى الكون أن يكون معلولا من جهة الكون
- 1 s.v. kāna wāqiʿan fī l-kawn Avic. Met.
quod est
– for kawn: existence show/hide quotes-
Aris. Anim. II 640a3: Quoniam quod est, est primum in quibusdam rebus
Kruk: فان الكون هو الاول فى بعض الاشياء
- 1 Aris. Anim. II
esse (n.)
– for kawn: occurrence, being, existence; generation; being (s.th.) (n.) show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. II, li. 782: significat illud esse guerre que erit inter Grecos et Arabicos
-
Albu. Coni. tr. VI, li. 737: significat illud … esse tonitruorum et coruscationum
-
Ps.-Fara. Flos 318: Et non est ex eo apparitio rerum, nisi propter esse eius sciens essentiam suam
Cruz Her. li. 86: وإنّما ظهر الأشياء منه لكونه عالمًا بذاته
-
Avic. Met. 27, 4: non speculatur in eo [sc. numero ] nisi secundum respectum quo accidit ei esse in natura
Marm. 18, 19: إنما ينظر [sc. علم الحساب] فيه وقد حصل له الاعتبار الذي إنما يكون له كونه في الطبيعة
-
Avic. Met. 338, 18: scilicet cum causa finalis iam habuerit esse. Si enim non habuerit esse in effectu
Marm. 229, 7: هذا إذا كانت العلة الغائية فى الكون، وأما إذا كانت العلة الغائية ليست فى الكون
-
Ibn Tum. 109b, 22: Et a quo dubium repellitur eius esse et magnifeste [sic] necessarium
Goldz. 230, 16: وما انتفى عنه الشك وجب كونه معلوما
-
Aris. Anim. III 741b23: quoniam generatio non erit nisi ex non esse ad esse
Brug.: لأن الولاد انما يكون من لا كون الى كون
-
Aver. MC Gen. 173vb20: et esse istarum rerum sensibilium est ex materia opposita
Eich. 128, 3: وإن كون هذه الأمور المحسوسة إنّما هو عن المادّة القابلة
-
Aver. MC Int. diff. II, 34, 199: quemadmodum id cuius esse aut non esse est oportunum de necessitate, non renovatur per accidens
Butt. 79, 12: كما أن ما كونه أو لا كونه واجب ضرورة فليس يحدث عن الاتفاق
-
Aver. MC Int. diff. II, 36, 225: si videt homo aliquis … et incipiat in numeratione causarum affirmationis renovationis illius et esse eius in hac distantia longa
Butt. 80, 12: لو روى إنسان ما … وأخذ فى إعداد الأسباب الموجبة لحدوثه وكونه فى هذه المدة الطويلة
- 27 Albu. Coni.
- 1 Ps.-Fara. Flos
- passim, also s.v. kāna fī l-kawn and ḏātu kawnin Avic. Met.
- 1 Ibn Tum.
- 1 Aris. Anim. III
- 1 Aver. MC Gen.
- 4 Aver. MC Int.
essentia
– for kawn: generation, coming into being; being (s.th.) (n.) show/hide quotes-
Nico. Plan. §184: Non ergo habebit sol virtutem ut efficiat continuationem essentiae plantae
Dross.: ولا يكون للشمس من القوة ما يثبت أصول كون النبات
-
Ibn Tum. 110d, 1: ex eo quod essentia Creatoris est fortis, sapiens, potens
Goldz. 235, 2: لوجوب كون الخالق حيا عالما قادرا
-
Alpet. ch. 13 §24: et inclinationi ecentrici super circulum signorum et essentie superficiei epicicli in superficie signorum
Gold. 63v, 8: وميل الخارج المركز على دائرة البروج وكون سطح فلك التدوير فى دائرة البروج
-
Aver. MC Int. diff. II, 32, 171: sed erit essentia rei aut non essentia necessario
Butt. 78, 9: بل يكون كون الشىء أو لا كونه ضرورة
-
Aver. MC Int. diff. III, 91, 270: et illius quod est ex eo in rebus corruptibilibus non est essentia necessaria
Butt. 116, 12: وما كان منه فى الأشياء الفاسدة فليس كونه واجبا
- 1 Nico. Plan.
- 1 Ibn Tum.
- 1 Alpet.
- 7 Aver. MC Int.
existere
– for kawn: being (s.th.) (n.); existing (n.) show/hide quotes-
Avic. Met. 135, 16: erit tunc quasi dixeris quod decem sunt novem et, existendo novem, sunt etiam unum
Marm. 92, 16: فتكون كأنك قلت: إن العشرة تسعة، ومع كونها تسعة هى أيضا واحد، فذلك أيضا خطأ
-
Avic. Met. 337, 00: Similiter est aliquando rei aliquid acquisitum ad hoc ut sit sua causalitas, <…> sicut ad existendum quadraturam in ligno vel lapide
Marm. 228, 15: وقد يكون اﻷمر زائدًا اﻷمر زائد على شيئيته مثل كون التربيع فى الخشب أو الحجر
- 3 Avic. Met.
factura
– for kawn: existence show/hide quotes-
Avic. Met. 443, 85: igitur iam fuit aliqua factura quae praeteriit antequam crearet creaturam
Marm. 305, 7: فقد كان كون مضى قبل أن خلق الخلق
-
Avic. Met. 487, 77: Similiter fit ab omni causato primo sublimiore, quousque perveniatur ad causatum quod fit cum factura elementorum receptibilium generationis et corruptionis
Marm. 333, 17: وكذلك عن كل معلول أول عال حتى ينتهى إلى معلول أول كونه مع كون الاسطقسات القابلة للكون والفساد
- 3 Avic. Met.
fieri
– for kawn: being, existence; (+ ʿan) coming into being from (n.) show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. V, li. 733: significat … bellum fieri inter eos et inter meridionales
Yama.: دلّ على … كون الحرب بينهم وبين أهل ناحية الجنوب
-
Avic. Met. 336, 74: unde possent multiplicari eius fines, et, secundum unumquodque quod fieret ab eo, esset agens propter alium finem
Marm. 227, 12: فيجوز أن تتكثر غاياته ويكون له بحسب كل كون منه فاعلا غاية أخرى
-
Avic. Met. 436, 39: et non fuit factum aliquid aliquo modo quod non erat, tunc debitum fiendi aliquid ex eis vel non fiendi erit sicut erat
Marm. 300, 11: كما كانت ولم يحدث البتة أمر لم يكن، كان وجوب كون الكائن عنها، أو لا وجوبه، على ما كان
- 1 Albu. Coni.
- 6 Avic. Met.
لاكون lā-kawn
non ens
– for lā-kawn: non-being (n.) show/hide quotes-
Aris. Anim. III 731b4: Inter ergo istud animal et nesp est differentia mirabilis, quoniam desiderat habere communicationem istius scientiae, et quod non sit positum sicut mortuum et non ens
Brug.: فبين هذا الحيوان والنصب فصل عجيب لأنه يشتهى ان تكون له شركة من هذا العلم ولا يكون موضوعا مثل ميّت ومثل لا كون
- 1 Aris. Anim. III
non esse (n.)
– for lā-kawn: non-being, non-existence show/hide quotes-
Aris. Anim. III 741b23: quoniam generatio non erit nisi ex non esse ad esse
Brug.: لأن الولاد انما يكون من لا كون الى كون
-
Aver. MC Int. diff. II 31, 155: Et illud est quia non est possibile ut inveniantur due res simul, scilicet esse et non esse
-
Aver. MC Int. diff. II, 34, 199: quemadmodum id cuius esse aut non esse est oportunum de necessitate, non renovatur per accidens
Butt. 79, 12: كما أن ما كونه أو لا كونه واجب ضرورة فليس يحدث عن الاتّفاق
- 1 Aris. Anim. III
- 2 s.v. esse kawn Aver. MC Int.
The Arabic term is not documented in Lisān, Freytag, Lane, Dozy, Wehr and WKAS.
ذو كون ḏū kawn
esse in effectu
– for ḏū kawn: having being show/hide quotes-
Avic. Met. 338, 22: Igitur causa finalis non est causata ceterarum causarum secundum quod est causa finalis, sed secundum quod iam est aliquid in effectu
Marm. 229, 10: فتكون إذن العلة الغائية ليست معلولة لسائر العلل لا لأنها علة غائية ولكن لأنها ذات كون
- 1 Avic. Met.
الكون بحيثُ al-kawn bi-ḥayṯu
aptus esse (ad hoc) ut
– for al-kawn bi-ḥayṯu: being such that show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 34, 19: sicut navis quae est apta ad hoc ut proveniant ex ea commoda navalia
Rahm. 15, 2: مثل كون السفينة بحيث تصدر عنه المنافع السفينية
-
Avic. An. vol. I 34, 23: sicut corpus quod est ita aptum ut proveniat ex eo combustio
Rahm. 15, 5: مثل كون الجسم بحيث يصدر عنه الإحراق
- 2 Avic. An.
مكان makān
cellula
– for makān: place show/hide quotes-
Aris. Anim. III 771b30: Et argumentum est super hoc quod diximus, quoniam possunt esse duo filii in una cellula matricis
Brug.: والدليل على ما ذكرنا من قبل انه ممكن ان يكون ولدين معا فى مكان واحد من اماكن الرحم
- 1 Aris. Anim. III
مكانَ makāna
ex
– for makāna: in place of show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 193, 43: Quaedam vero habent ex colore lucem
Rahm. 104, 10: ومنه ما يكون له مكان اللون الضوء
- 1 s.v. makān Avic. An.
كينونة kaynūna
ens
– for kaynūna: being (n.) show/hide quotes-
Aris. Anim. III 731b30: quod est ens nobilius non ente
Brug.: فالكينونة اكرم من لا كينونة
- 1 Aris. Anim. III
esse
– for kaynūna: being (s.th.) (n.) show/hide quotes-
Aris. Anim. II 667b27: Et iste calor est causa essendi sanguinem calidum et humidum
Kruk: فهو وتلك الحرارة علة كينونة الدم حارا رطبا
-
Aris. Anim. III 748b13: Et similiter etiam equus non convenit generationi, et esset conveniens si sperma eius esset magis frigidum modicum
Brug.: وكذلك ايضا الفرس غير موافق للولاد وانما ينقص من ان يكون عادم ولد كينونة زرعه ابرد قليلا
- 1 Aris. Anim. II
- 1 Aris. Anim. III
esse (n.)
– for kaynūna: being, existence show/hide quotes-
Aris. Anim. II 645b24: operationes vero attributae cuilibet generum differentiarum quae appropinquantur ad invicem, apparet nobis esse eorum secundum magis et minus
Kruk: فاما الافعال المنسوبة الى كل واحد من اجناس الفصول التى تقارب بعضها بعضا وتظهر لنا كينونتها بالفضلة والزيادة
-
Aris. Anim. III 778b28: quoniam mutatio quae habet fieri a non esse ad esse debet fieri per medium
Brug.: من قبل ان التنقّل الذى يكون من لا كينونة الى كينونة انما يكون بالاوسط
- 1 Aris. Anim. II
- 1 Aris. Anim. III
See WKAS.
لاكينونة lā-kaynūna
non ens
– for lā-kaynūna: non-being (n.) show/hide quotes-
Aris. Anim. III 731b30: quod est ens nobilius non ente
Brug.: فالكينونة اكرم من لا كينونة
- 1 Aris. Anim. III
non esse (n.)
– for lā-kaynūna: non-being, non-existence (n.) show/hide quotes-
Aris. Anim. III 778b28: quoniam mutatio quae habet fieri a non esse ad esse debet fieri per medium
Brug.: من قبل ان التنقّل الذى يكون من لا كينونة الى كينونة انما يكون بالاوسط
- 1 Aris. Anim. III
The Arabic term is not documented in Lisān, Freytag, Lane, Dozy, Wehr and WKAS.
تكوين takwīn
effectus (n.)
– for takwīn: formation, bringing into being show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 95, 350: et quod non efficiatur ex semetipso sed ex natura que est in ea per quam recipit effectum ab alia
Lemay 161, 184: وأنَّه لا يتكوَّن الشيء من ذاته بل من طبع فيه به يقبل التكوين من غيره
- 1 Albu. Intro. JS
fieri
– for takwīn: generating, forming (n.) show/hide quotes-
Avic. Met. 477, 47: Unde non potest esse ut esse omnium ab illo sit secundum viam intentionis ab illo, quemadmodum est nobis intentio in his omnibus quae fiunt a nobis
Marm. 326, 12: فلهذا لا يجوز أن يكون كون الكل عنه على سبيل قصد منه كقصدنا لتكوين الكل ولوجود الكل
- 1 Avic. Met.
تكوّن takawwun
essentia
– for takawwun: generation, coming into being show/hide quotes-
Aver. MC Int. diff. II, 33, 188: Et similiter erit sermo in omni re futura, antequam sit, quod erit, sermo verus, quemadmodum est in ea in instanti sue essentie
Butt. 79, 3: وكذلك يكون القول فى كل شىء يكون قبل أن يتكون بأنه سيكون قولا صادقا، كما كان فيه فى حين تكونه
- 1 Aver. MC Int.
ferre
– for takawwun: generation, formation show/hide quotes-
Avic. Met. 289, 69: Potentia enim propinqua ferendi cibaria est in potentia
Marm. 193, 8: فإن القوة القريبة على تكوّن الإنسان فى الغذاء تكون بالقوة
- 1 Avic. Met.
The Latin translator perhaps read taqawwut ‘being nourished’ instead of takawwun. Van Riet 1980, 289 fn.
fieri
– for takawwun: formation show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 198, 23: quod color albus non fit nisi ex aere et luce
Rahm. 107, 11: أن اللون الأبيض إنما تكونه من الهواء والضوء
- 1 Avic. An.
إنما تكونه من الهواء – non fit nisi ex aere Avic. An. 107 / vol. I 198
كائن kāʾin
accidere
– for kāʾin: happening show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. I, li. 103: coniunctio eorundem in omni signo, que accidit in omnibus .20. annis
Yama.: قرانهما في كل برج الكائن في كل عشرين سنة
-
Aris. Anim. III 748a2: Et non accidit ita, sed ex asino et equa generatur mulus
Brug.: وما نرى ذلك كائنا بل يكون من حمار وفرس بغل
- 1 Albu. Coni.
- 1 s.v. raʾā kāʾinan Aris. Anim. III
وما نرى ذلك كائنا – Et non accidit ita Aris. Anim. III 748a2
aliquis, aliquid (n.)
– for kāʾin: being, generable thing show/hide quotes-
Avic. Met. 436, 40: et ita non potest esse ut aliquid incepisset fieri
Marm. 300, 12: فلم يجز أن يحدث كائن البتة
- 1 Avic. Met.
creatura
– for kāʾin: (pl. kāʾināt) being, existing thing show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 76, 64: et actiones quae propriae sunt hominum, sicut est … meditari de creaturis
Rahm. 37, 17: وأفعال تختص بالناس مثل … الروية فى الكائنات
- 1 Avic. An.
effectus (n.)
– for kāʾin: generable show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 22, 751: Quapropter ex virtute mundi celestis terra iungitur mundo celesti, et per motus celestes efficiuntur in hoc mundo terrestri effectus et corruptio rerum iussu dei
Lemay 19, 419: فلذلك صار من قوة العالم السماويّ والحركات السماوية تنفعل في هذا العالم الأرضيّ الأشياء الكائنة والفاسدة بإذن اللّه
- 1 Albu. Intro. JS
الأشياء الكائنة والفاسدة – effectus et corruptio rerum Albu. Intro. JS 19 / 22
effici
– for kāʾin: occurring show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. I, li. 3: Hic est liber in quo continentur plura collectiva de significationibus individuorum superiorum super accidentia que efficiuntur in mundo effectus et corruptionis
Yama.: هذا كتاب في جمل من دلالات الأشخاص العلوية على الأحداث السفلية الكائنة في عالم الكون والفساد
- 1 Albu. Coni.
esse
– for kāʾin: existing, being; being (s.th.); coming into being, generated show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. III, li. 193: et [sc. significat ] apertiones magnas que erunt in mundo
Yama.: و[sc. دل على] الفتوح العظام الكائنة في العالم
-
Albu. Coni. tr. VIII, li. 164: Et pervenit divisio ab initio Arietis apud quasdam coniunctiones que fuerunt in eo in tempore revolutionis ex revolutionibus
Yama.: وانتهت القسمة من أوّل الحمل عند بعض القرانات الكائنة فيه في وقت دور من الأدوار
-
Avic. An. vol. I 33, 98: intellectus autem in effectu non est constituens animam quae est pars definitionis rationalis
Rahm. 14, 3: والعقل بالفعل غير مقوم للنفس الكائنة جزء حد للناطق
-
Avic. An. vol. II 28, 83: omnia quae in mundo sunt praeterita
Rahm. 178, 14: إن معانى جميع الأمور الكائنة فى العالم مما سلف
-
Avic. Met. 481, 48: sunt igitur ex ipso, sed mediante aliquo
Marm. 329, 19: فهى كائنة عنه بواسطة
-
Avic. Met. 500, 46: tunc esset malum multo maius quam hoc malum quod est propter esse eius
Marm. 342, 14: لكان يكون ذلك شرا فوق هذا الشر الكائن بإيجاده
-
Avic. Gen. 40, 32: et tunc sequeretur necessario quod diminutio illius corporis quae est cum convertitur ad frigiditatem esset fere insensibilis
Qass. 109, 9: فيجب أن لا يكون نقصان الحجم الكائن عند البرد أمرًا محسوسا
- 22 Albu. Coni.
- 7 Avic. An.
- 4 Avic. Met.
- 1 Avic. Gen.
فهى كائنة عنه – sunt igitur ex ipso Avic. Met. 329 / 481
existens
– for kāʾin: existing, occurring show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. I, li. 123: Augenturque super hoc quod prediximus ex quantitate temporum existentium ab hora coniunctionis eorum
Yama.: فتزيد على ما قدّمنا من قدر كمّية الأزمان الكائنة من وقت اقترانهما
-
Albu. Coni. tr. V, li. 450: significat … pavores et mortalitatem existentem in mundo
- 5 Albu. Coni.
facere
– for kāʾin: generable thing show/hide quotes-
Alcab. diff. II, li. 226: significat [sc. Luna ] omne quod faciendum est, et ab oppositione significat omne quod destruendum est
Yama.: ويدلّ [sc. القمر] على كلّ كائن وفاسد
- 1 Alcab.
ويدلّ على كلّ كائن – significat omne quod faciendum est Alcab. diff. II, li. 226
factum
– for kāʾin: (pl. kāʾināt) being, existing thing show/hide quotes-
Ibn Tum. 113a, 32: Laudetur ille cui signa testantur miranda, quod ipse providit omnia facta
Goldz. 244, 1: سبحان من شهدت الدلالات والآيات بانه مدبر لجميع الكائنات
- 1 Ibn Tum.
factus
– for kāʾin: generated, existing show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. III, li. 223, version c, see fn. 32: propter separationes ex duobus significatoribus super res factas
Yama.: بسبب الانصراف من الدليلين الدالّين على الأشياء الكائنة
-
Avic. Met. 443, 80: tunc necesse est ut utraque sint incipientia, scilicet et primus aeternus et quaecumque facta sunt ab ipso
Marm. 305, 3: فيجب أن يكونا كلاهما محدثين: الأول القديم، والأفعال الكائنة عنه
- 1 Albu. Coni.
- 1 Avic. Met.
fieri
– for kāʾin: being, taking place; generable thing show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. I, li. 228: Aspicitur quoque coniunctio que fit in expletione uniuscuiusque quartarum
-
Albu. Coni. tr. V, li. 420: significat multa bella fieri in parte orientis
Yama.: دلّ ذلك على كثرة الحروب الكائنة في ناحية المشرق
-
Avic. Met. 323, 90: Et aliquando id quod fit comparatur subiecto, et aliquando non
Marm. 217, 17: وأن ينسب الكائن إلى الموضوع فى مواضع وأن لا ينسب فى مواضع
-
Avic. Met. 529, 54: ideo non confidit nisi in signis unius generis ex causis eorum quae fiunt
Marm. 363, 8: إنما يعول على دلائل جنس واحد من أسباب الكائنات
- 12 Albu. Coni.
- 11 Avic. Met.
دلّ ذلك على كثرة الحروب الكائنة – significat multa bella fieri Albu. Coni. tr. V, li. 420
Goichon 1938, no. 638.
كائن هوائي kāʾin hawāʾī
animal
– for kāʾin hawāʾī: airy being, airy creature show/hide quotes-
Avic. Gen. 143, 15: et non esset ibi mixtio ex qua generarentur animalia
Qass. 193, 5: ولم يكن مِزاج به تتكون الكائنات الهوائية
- 1 Avic. Gen.
كان كائنًا kāna kāʾinan
esse in effectu
– for kāna kāʾinan: to be generated show/hide quotes-
Avic. Met. 339, 26: non ut sint in effectu et habeant esse in seipsis
Marm. 229, 12: لا فى أن تكون كائنة وموجودة فى أنفسها
- 1 Avic. Met.
صار كائنًا ṣāra kāʾinan
fieri
– for ṣāra kāʾinan: to become a being, to become existent show/hide quotes-
Avic. Met. 295, 86: Postquam autem res ex seipsa habet non esse, sequitur tunc ut esse eius sit post non esse et fiat postquam non fuerat
Marm. 197, 8: وإذن فإن كان له من ذاته اللاوجود، لزم أن صار وجوده بعد ما لم يكن، فصار كائنا بعد ما لم يكن
- 1 Avic. Met.
مكوّن mukawwan
fieri
– for mukawwan: (+ min) generated from show/hide quotes-
Avic. Met. 382, 41: Necesse est enim ut aut primum de quo fit aliud maneat secundum essentiam suam
Marm. 262, 11: وهو أنه لا يخلو: إما أن يكون الأول المكون منه هو على وجود ذاته لم يبطل منه شىء
- 1 Avic. Met.
متكوّن mutakawwin
fieri
– for mutakawwin: generated show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 203, 92: Item ponamus quod in gypso fiat hoc quemadmodum dixerunt
Rahm. 110, 8: ثم لنفرض أن الجص متكون فيه ذلك [sc. البياض] على الصورة المذكورة
-
Avic. Met. 435, 22: motus circularis non fit generatione incommunicante
Marm. 300, 2: أن الحركة المستديرة ليست متكونة تكونا زمانيا anna l-ḥarakata l-mustadīrata laysat mutakawwinatan takawwunan zamāniyyan
- 1 Avic. An.
- 1 Avic. Met.
أن الجص متكون فيه ذلك – quod in gypso fiat hoc Avic. An. 110 / vol. I 203