show/hide all quotes cite this lemma export to TEI
لاءم lāʾama
advenire
– for lāʾama: to be adequate to show/hide quotes-
Avic. Gen. 123, 8: Iam enim invenimus calidum et frigidum quod adveniunt qualitatibus passivis
Qass. 176, 7: وقد وجدنا الحر والبرد يلائمان الكيفيتين المنفعلتين
- 1 Avic. Gen.
competere
– for lāʾama: (+ acc.) to be adequate to show/hide quotes-
Avic. Gen. 123, 9: Iam enim invenimus calidum et frigidum quod adveniunt qualitatibus passivis, non quod uni eorum competat humiditas et non siccitas
Qass. 176, 8: ليس إنما يلائم الواحد منهما الرطوبة دون اليبوسة
- 1 Avic. Gen.
congruere
– for lāʾama: (+ acc.) to be suitable for; to agree with show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 28, 952: Et non proficit opus eius nisi cum instrumentis que congruunt eius magisterio
Lemay 25, 554: ولا يصلح عمله إلَّا بأداته الَّتي تلائم صناعته
-
Avic. An. vol. II 70, 18: nutrimenta … non congruunt ei nec ex illis est vita eius bona
Rahm. 202, 16: فإنها [sc. الأغذية] لا تلائمه ولا تحسن معها معيشته
-
Avic. An. vol. II 184, 5: actio enim eius [sc. virtus irascibilis ] una est et congruit complexioni calidissimae et eget ea
Rahm. 268, 21: لأن فعلها [sc. قوة الغضب] فعل واحد وتلائم المزاج الشديد الحر وتحتاج إليه
- 1 Albu. Intro. JS
- 2 Avic. An.
conveniens
– for lāʾama: (+ acc.) to correspond to show/hide quotes-
Aris. Anim. II 652a3: Et necessarium est ut sint in animali ossa naturaliter vel membra convenientia ossibus, sicut spina quae est in animali aquoso
Kruk: او العضو الذى يلائم العظام
-
Aris. Anim. II 692a9: Et in hoc animali est membrum conveniens pectori
Kruk: وفى هذا الحيوان عضو يلائم الصدر
-
Aris. Anim. III 726b2: Et iam declaravimus superius quod sanguis est ultimus cibus in animalibus habentibus sanguinem aut ei conveniens in aliis
Brug.: ان الدم هو الغذاء الاخير فى الحيوان الدمىّ او ما يلائم الدم فى الحيوان الذى له شىء آخر ملائم للدم
-
Aris. Anim. III 743a10: et primum quod erit ex illo cibo est caro vel membrum sibi conveniens
Brug.: فاوّل ما يكون من ذلك الغذاء اللحم او العضو الذى يلايمه
- 5 Aris. Anim. II
- 6 Aris. Anim. III
convenire
– for lāʾama: to correspond, to be analogous; to be suitable show/hide quotes-
Aris. Anim. II 646b19: Et propter hoc molle convenit quibusdam operationibus … et ex eis convenit palmae et eius extensioni
Kruk: ولذلك صار اللين موافقا لبعض اصناف الفعال … ومنها ما يلائم المد والانبساط
-
Aris. Anim. II 650a35: animal vero carens sanguine cibatur per illud quod convenit cum sanguine
Kruk: فاما الحيوان الذى ليس له دم فهو يغذى بما يلائم الدم
-
Aris. Anim. III 729a22: sed propter sanguinem menstruum et quod convenit ei in animalibus habentibus sanguinem
Brug.: وهو تقويم دم الطمث وما يلائمه فى الحيوان غير الدمىّ
-
Aris. Anim. III 740a22: Et ultimus cibus non est nisi id quod est in animalibus habentibus sanguinem vel quod convenit ipsi
-
Aver. Ep. Parv. 202vb65: Et isti actioni convenit complexio frigida et sicca
Blum. 87, 8: الذى يلائم هذا الفعل انما هو المزاج البارد اليابس
- 4 also s.v. allaḏī and mā yulāʾimu Aris. Anim. II
- 2 also s.v. mā yulāyimuhū Aris. Anim. III
- 1 s.v. alʾama Aver. Ep. Parv.
لاءم وأشبه lāʾama wa-ašbaha
assimilari
– for lāʾama wa-ašbaha: to be analogous and resemble show/hide quotes-
Aris. Anim. II 647a31: Et hoc membrum in animalibus carentibus sanguine est illud quod assimilatur cordi
Kruk: وفى الحيوان الذى ليس بدمى العضو الذى يلائم ويشبه القلب
- 1 Aris. Anim. II
التأم iltaʾama
adunatus
– for iltaʾama: to unite, to become one show/hide quotes-
Aris. Anim. III 722b23: neque possunt esse sicut animalia multa continua et adunata ad invicem
Brug.: ولا يمكن ان يكون مثل كثرة الحيوان ويتّصل ويلتئم بعضها ببعض
- 1 Aris. Anim. III
مثل كثرة الحيوان ويتّصل ويلتئم بعضها ببعض – sicut animalia multa continua et adunata ad invicem Aris. Anim. III 722b23
aptari
– for iltaʾama: to unite, to be joined (in sexual intercourse) show/hide quotes-
Aris. Anim. III 718a29: et propter longitudinem corporis non aptantur [sc. serpentes ] ad coitum nisi difficile
Brug.: ولحال طول جثّتها [sc. الحيّات] لا تلتئم سفادها إلّا بعسرة
- 1 Aris. Anim. III
componi
– for iltaʾama: (+ min) to be joined show/hide quotes-
Aver. Ep. Parv. 202va23: ita ista enuntiatio componitur ex universali, quod datur ex intelligentia, et ex intentione particulari simili universali
Blum. 80, 5: والعلم يلتئم من الكلى الذى يعطيه العقل، ومن المعنى الجزئى الذى تأتى به النفس المتخيلة المناسب لذلك الكلى
- 1 s.v. componere Aver. Ep. Parv.
consolidari
– for iltaʾama: to unite again show/hide quotes-
Aris. Anim. II 657b3: Et super palpebram est corium continens ipsum, et propter hoc non consolidatur palpebra, neque praeputium, quoniam sunt corium sine carne
Kruk: وعلى الشفر جلد محدق به ولذلك لا يلتئم الشفر ولا طرف الكرة لانه جلد بغير لحم
- 1 Aris. Anim. II
continuari
– for iltaʾama: (+ bi) to fit together with; to be connected, to unite (with) show/hide quotes-
Aris. Anim. II 656b18: Via ergo oculorum pervenit ad venas quae sunt circa cerebrum, et etiam exeunt viae ab auriculis, et continuantur cum posteriori capitis
Kruk: وايضا يخرج سبيل من الاذنين ويلتئم بمؤخر الرأس
-
Aris. Anim. II 693b25: Et cum crescit avis latet umbilicus et non apparet omnino, quoniam continuatur cum intestino per aliquam partium venarum
-
Aris. Anim. III 747b1: Quoniam sperma feminarum et masculorum est molle, et non continuantur loca profunda cum debilibus
Brug.: فانه يلتئم المواضع العميقة بالسفيقة
-
Aris. Anim. III 770a14: propter congregationem duorum spermatum quae sunt ex duobus coitibus, quoniam duo spermata continuantur propter casum unius spermatis in propinquo alterius
Brug.: فإن النطفتين تلتئم لوقوع النطفة الواحدة قريبة من الأخرى
- 3 Aris. Anim. II
- 10 Aris. Anim. III
ملاءمة mulāʾama
conveniens
– for mulāʾama: appropriateness, properness show/hide quotes-
Aris. Anim. III 768b31: quoniam propter multitudinem cibi non potest natura vincere, ita quod crementum sit modo convenienti
Brug.: فانه لحال كثرة الطعم لا يقوى الطباع على القهر بقدر ما يكون النشوء بنوع ملاءمة
- 1 Aris. Anim. III
بقدر ما يكون النشوء بنوع ملاءمة – ita quod crementum sit modo convenienti Aris. Anim. III 768b31
convenientia
– for mulāʾama: correspondence; properness, adequacy; harmony show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 148, 432: Nam quicquid esset ex concordia et effectu et temperamento et convenientia seu congruitione … nominabant fortunam
-
Avic. Met. 431, 57: Omnis enim pulchritudo et convenientia cum apprehenditur diligitur et delectat
Marm. 297, 7: وكل جمال وملاءمة وخير مدرك فهو محبوب معشوق
-
Aris. Anim. II 644b11: Quoniam membra istorum generum sunt diversa, et non assimilantur in convenientia, ut in homine et piscibus
-
Aris. Anim. II 644b12: quoniam os hominis est simile spinae piscium secundum convenientiam
Kruk: فان العظم الذى فى الانسان شبيه بالشوكة التى فى السمك بالملاءمة
-
Aris. Anim. III 718b5: Et in hoc etiam secundum convenientiam diversantur
Brug.: وفى ذلك ايضا اختلاف بقدر الملاءمة
-
Aris. Anim. III 760a12: Et propter hoc in generatione eorum est convenientia aliquo modo, quoniam reges in magnitudine assimilantur ad kikinez et in aculeo apibus
Brug.: ولذلك فى ولادها ملاءمة بنوع من الانواع
- 1 Albu. Intro. JS
- 1 Avic. Met.
- 7 Aris. Anim. II
- 2 Aris. Anim. III
convenire
– for mulāʾama: suitability show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 183, 276: Pre omnibus ergo domibus circuli Leo dignior est <Sole>, eo quod conveniat unus alteri per naturam
Lemay 313, 156: فأولى بيوت الفلك بها الأسد لملاءمة أحدهما للآخَر بالطبيعة
- 1 Albu. Intro. JS
لملاءمة أحدهما للآخَر – eo quod conveniat unus alteri Albu. Intro. JS 313 / 183
أكثر ملاءمةً akṯar mulāʾamatan
convenientior
– for akṯar mulāʾamatan: (+ li) more adequate show/hide quotes-
Aris. Anim. II 666a15: Et ita debet esse principium, scilicet quod debet esse principium et unum et in medio, quoniam ille locus est convenientior
Kruk: وكذلك ينبغى ان يكون الاول اعنى انه ينبغى ان يكون واحدا ويكون حيث الاوسط فان ذلك المكان اكثر ملآمة له من غيره
- 1 Aris. Anim. II
التئام iltiʾām
aggregatio
– for iltiʾām: joining (intr.) (n.) show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 53, 46: quandoquidem colligatio uniuscuiusque eorum cum alio et aggregatio eorum non fit nisi vel ex hoc quod sunt unitates vel ex hoc quod sunt puncta
Rahm. 24, 11: لأنه إن كان ارتباطها بعضها ببعض والتئامها للطبيعة الوحدية والنقطية
- 1 Avic. An.
compositio
– for iltiʾām: sticking close together, juxtaposition show/hide quotes-
Aris. Anim. II 660b24: Et maxime quia locus oris est spinosus, et compositio eius non est nisi ex compositione brancorum, et natura brancorum est spinosa
Kruk: وانما تركيبه من التئام النغانغ وطبع النغانغ شوكى
- 1 Aris. Anim. II
congregatio
– for iltiʾām: joining (intr.) (n.) show/hide quotes-
Aris. Anim. III 770a14: Et propter hoc plures gallinae faciunt ova in quibus inveniuntur duo vitella, propter congregationem duorum spermatum quae sunt ex duobus coitibus
Brug.: ولهذه العلّة يبيض كثير من الدجاج بيضا فيه محّتان لحال التئام النطفتين التى تكونان من سفادين
- 1 Aris. Anim. III
coniunctio
– for iltiʾām: joining (n.) show/hide quotes-
Avic. Met. 75, 13: tunc potest concedi quod, secundum naturam et secundum substantiam, est inter illas duas coniunctio separationis et separatio coniunctionis
Marm. 52, 18: فجائز من حيث الطبيعة والجوهر أن يكون بينهما التئام عن افتراق وافتراق عن التئام
- 2 Avic. Met.
continuatio
– for iltiʾām: conjoining, joining, junction show/hide quotes-
Aris. Anim. II 667a8: Et illa divisio non est continua ad invicem, sicut continuatio rei compositae ex multis
Kruk: وليس ذلك التجزىء بملتئم بعضه ببعض مثل التئام شىء مركب من كثرة
-
Aris. Anim. II 667b8: Et infirmitates epatis apparent in loco continuationis eius cum vena magna
-
Aris. Anim. III 773a12: et forte erunt duo corda in duobus continuatis, et hoc accidit eis propter continuationem duorum corporum
Brug.: وربما كان لهما قلبان فى الاثنين الملتئمين، فذلك يعرض لها لحال التئام الجسدين
- 2 Aris. Anim. II
- 1 Aris. Anim. III
continuitas
– for iltiʾām: restoration (of a continuity) show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 137, 73: ergo tactu etiam deprehenditur solutio continui et eius contrarium, quod est eius restitutio in continuitatem
Rahm. 70, 16: فاللمس أيضا يدرك به تفرق الاتصال ومضاده وهو عوده إلى الالتئام
-
Avic. An. vol. I 138, 1: aliquando dolet aut delectatur non mediante alia qualitate quae sit primum sensatum, sed propter solutionem continui et propter suam continuitatem
- 2 Avic. An.
ملائم mulāʾim
aptus
– for mulāʾim: suitable show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 51, 20: quia una pars corporis animalis gracillimi non habet principium reservandi complexionem aptam animae
Rahm. 23, 10: بل بعض بدن الحيوان المجزر* لا مبدأ فيه لاستبقاء المزاج الملائم للنفس [* sic, correct: المحزّز]
-
Avic. Met. 508, 17: Sed omnes conveniunt in uno communi, scilicet in percipere quod suum conveniens et sibi aptum est bonum
Marm. 348, 13: ويشترك كلها نوعا من الشركة فى أن الشعور بموافقتها وملائمتها* هو الخير [* Bertolacci 2006, 551: بموافقها وملائمها]
- 1 Avic. An.
- 1 Avic. Met.
conveniens
– for mulāʾim: (+ li) suitable, appropriate, beneficial (for, to); corresponding, analogous (to); agreeable show/hide quotes-
Ps.-Aris. Caus. ch. XV §135: scilicet quia ipsum [sc. ens primum ] est quod creavit entia et mensuravit ea mensura convenienti omni enti
Bad. 17, 11: أعنى أنها [sc. الهوية الأولى] هى التى ابتدعت الهويات وقَدَّرَتْها مقدارا ملائمًا لكل هوية
-
Avic. An. vol. I 138, 97: Sed olfactus et gustus dolent et delectantur cum afficiuntur convenienti qualitate aut inconvenienti
-
Avic. Met. 432, 68: quoniam delectatio non est nisi apprehensio convenientis secundum quod est conveniens
-
Avic. Met. 509, 50: Item perfectio et res conveniens praeparata est virtuti apprehendenti
-
Nico. Plan. §176: loco naturae suae convenienti
-
Nico. Plan. §199: Tota siquidem planta quattuor indiget …: semine terminato, loco convenienti, aqua moderata, aere consimili
-
Aris. Anim. II 645b8: quoniam quaedam habent pulmonem, et quaedam non, sed habent membrum conveniens pulmoni
Kruk: لان لبعضها رئة وليس لبعضها رئة بل عضو آخر ملائم للرئة
-
Aris. Anim. II 691b30: Serpens vero secundum quod opinatur non habet collum, sed habet aliud membrum conveniens collo
-
Aris. Anim. III 721a21: Et matrices feminarum sunt convenientes figurae istius generis et inveniuntur prope intestinum sicut in aliis animalibus
Brug.: وارحام الاناث ملاءمة لشكل هذه الجنس
-
Aris. Anim. III 782a17: In animalibus autem habentibus loco pilorum sibi conveniens, ut plumam in avibus et squamas in piscibus
-
Aver. Ep. Parv. 191vb38: per gustum enim distinguitur cibus conveniens a non convenienti
-
Aver. Ep. Parv. 256va1: siccitas enim videtur esse materia conveniens frigiditati, sicut humiditas caliditati
Blum. 99, 2: فان اليبوسة يشبه ان تكون هى المادة الملائمة للبرودة
-
Avic. Qual. 39, 71: quia non invenitur [sc. qualitas ] in alio ut sit ei conveniens
Qass. 225, 13: ولأنها ليست [sc. الكيفية] موجودة فى شىء آخر حتى تصير ملائمة له
- Ps.-Aris. Caus.
- 1 Avic. An.
- 10 Avic. Met.
- 2 Nico. Plan.
- 12 Aris. Anim. II
- 10 Aris. Anim. III
- 3 Aver. Ep. Parv.
- 1 Avic. Qual.
convenire
– for mulāʾim: (+ li) corresponding, analogous to show/hide quotes-
Aris. Anim. III 728a20: quoniam non potest digerere sperma ex ultimo cibo, scilicet ex sanguine aut ex eo quod convenit ei
Brug.: التى لا تقوى على نضوج زرع 〈من〉 الغذاء الأخير اعنى الدم او الذى هو ملائم له
- 1 Aris. Anim. III
او الذى هو ملائم له – aut ex eo quod convenit ei Aris. Anim. III 728a20
devenire
– for mulāʾim: (+ li) adapted to, appropriate to show/hide quotes-
Avic. Qual. 39, 70: et remanet humiditas domina qualitatis extraneae ut <non> deveniat ad speciem
Qass. 225, 12: بل صارت الرطوبة ذات كيفية غريبة غير ملائمة للنوع
- 1 Avic. Qual.
غير ملائمة للنوع – <non> deveniat ad speciem Avic. Qual. 225 / 39
dignus
– for mulāʾim: suitable show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 177, 94: ex quo emanet ad illa virtus digna complexione illius membri et aptitudine eius
Rahm. 264, 24: وتفيض من ذلك العضو إليها قوة ملائمة لمزاج ذلك الفرع واستعداده
- 1 Avic. An.
ملائم متّفق mulāʾim muttafiq
conveniens
– for mulāʾim muttafiq: suitable and corresponding show/hide quotes-
Aris. Anim. II 670b21: Et unumquodque contrariorum est divisum secundum genus elementorum conveniens, scilicet quod dextrum est contra sinistrum
Kruk: وكل واحد من الاضداد مجزأ بقدر جنس الاسطقس الملائم المتفق اعنى ان الايمن ضد الايسر
- 1 Aris. Anim. II
ملتئم multaʾim
compositus
– for multaʾim: firmly attached show/hide quotes-
Aris. Anim. II 685b15: Propter ergo longitudinem et gracilitatem fuit corpus compositum ex uno osse
Kruk: فلحال الطول والدقة صارت الجثة من عضو واحد ملتئم
- 1 Aris. Anim. II
continuari
– for multaʾim: (+ bi) connected with, joined with show/hide quotes-
Aris. Anim. III 754b14: sed ova plurium eorum continuantur cum matrice et erunt ova completa
Brug.: بل بيض اكثرها ملتئم بالرحم ويكون البيض تامّا
- 1 s.v. iltāma Aris. Anim. III
بل بيض اكثرها ملتئم بالرحم – sed ova plurium eorum continuantur cum matrice Aris. Anim. III 754b14
continuatus
– for multaʾim: (+ bi) attached to; grown together show/hide quotes-
Aris. Anim. III 752a10: Et principium quod erit ex mare separabitur in ovis ex parte in qua erunt ova continuata cum matrice
Brug.: والاوّل الذى يكون من الذكر يفترق فى البيض من الناحية التى يكون البيض فيها ملتئم بالرحم
-
Aris. Anim. III 773a8: et erit animal unum monstruosum et duo continuata, et habebunt unum cor
Brug.: ويكون الحيوان واحدا عجيبا او يكون اثنين ملتئمين
- 5 Aris. Anim. III
continuus
– for multaʾim: (firmly) joined show/hide quotes-
Aris. Anim. II 659b25: ita quod si aliquis elevaverit unum labium hominis et posuerit partem superiorem dentium continuam per se
Kruk: لو رفع إحدى شفتي الإنسان وصير الناحية العليا من الاسنان ملتئمة على حدتها
-
Aris. Anim. II 669b16: sicut epar, quoniam habet duas partes quamvis sint continuae ad invicem
Kruk: مثل الكبد فان له جزئين وان كانا ملتئمين كل واحد بالآخر
-
Aris. Anim. III 758a21: Et pullus sepiae est continuus cum ovo in anteriori parte corporis
Brug.: وفرخ الصنف الذى يسمّى سيبيا يكون ملتئما بالبيضة فى مقدم ناحية الجسد
- 4 Aris. Anim. II
- 1 Aris. Anim. III
ملتئم متّصل multaʾim muttaṣil
continuatus
– for multaʾim muttaṣil: (+ bi) attached and connected show/hide quotes-
Aris. Anim. II 685b18: Et illae alae sunt in aliis modis continuatae cum corpore, et in animali quod dicitur tani
Kruk: وهذا الجناح فى سائر الاصناف ملتئم متصل بالجسد وفى الحيوان الكبير الذى يسمى طاوتس
- 1 Aris. Anim. II
ملتئم متّصل multaʾim muttaṣil (or: muttaṣil multaʾim)
continuus
– for multaʾim muttaṣil (or: muttaṣil multaʾim): firmly joined and continuous show/hide quotes-
Aris. Anim. II 692b13: Et alae quarundam avium sunt divisae, et aspectus earum non assimilatur aspectui alarum continuarum
Kruk: واجنحة بعض الطير مشقوقة وليس منظرها شبيه بمنظر الاجنحة المتصلة الملتئمة
-
Aris. Anim. II 693a25: Anterius vero corporis et posterius eius, et membrum quod dicitur pectus in animalibus quadrupedibus, est continuum in omnibus avibus
Kruk: فاما مقدم الجسد ومؤخره والعضو الذى يسمى صدرا فى الحيوان الذى له اربعة ارجل وهو ملتئم متصل فى جميع الطائر
- 2 Aris. Anim. II