show/hide all quotes cite this lemma export to TEI
نشأ ونما našaʾa wa-namā
crescere
– for našaʾa wa-namā: (+ min) to grow and rise (from) show/hide quotes-
Aris. Anim. II 647b26: et quaedam humiditates sunt cibus istis, quoniam omnia membra crescunt ex humiditatibus
Kruk: لان جميع الاعضاء ينشؤ وينمو من الرطوبة
- 1 Aris. Anim. II
نشأ وعظم našaʾa wa-ʿaẓuma
crescere
– for našaʾa wa-ʿaẓuma: to grow and become big show/hide quotes-
Aris. Anim. III 725a19: omnia animalia et arbores crescunt
Brug.: جميع الحيوان والشجر ينشؤ ويعظم فى كلّ يوم قليلا قليلا
-
Aris. Anim. III 774b12: et possunt propter hoc creare eos [sc. filios ] in principio, cum autem creverint non sufficiunt creare eos sed parient eos
Brug.: ولهذا السبب يقوى على تربية اولاده اذا كان حديث السنّ، فاما اذا نشأ وعظم جسده، فانه لا يقوى على تربيته
- 2 Aris. Anim. III
نشأ وكبر našaʾa wa-kabura
crescere
– for našaʾa wa-kabura: to grow and become large show/hide quotes-
Aris. Anim. III 732b7: quoniam omnia ova istorum modorum postquam ovantur crescunt
Brug.: فان بيض جميع هذه الاصناف ينشؤ ويكبر بعد ان يباض
- 1 Aris. Anim. III
نشأ / نشؤ našaʾa (or: našuʾa)
augmentum
– for našaʾa (or: našuʾa): to grow (intr.) show/hide quotes-
Avic. Gen. 146, 12: et est ei tempus augmenti
Qass. 195, 9: وله مدة ينشؤ فيها
- 1 Avic. Gen.
وله مدة ينشؤ فيها – et est ei tempus augmenti Avic. Gen. 195 / 146
coalescere
– for našaʾa (or: našuʾa): to grow up show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 74, 67: quod docetur dum est puer et coalescit in eo, et a pueritia consuescit audire quod has actiones non licet agere, ita quod conceptio horum fit ei quasi naturalis
Rahm. 204, 17: فيعلم ذلك صغيرا وينشأ عليه fa-yaʿlamu ḏālika ṣaġīran wa-yanšaʾu ʿalayhi
- 1 Avic. An.
crescere
– for našaʾa (or: našuʾa): to grow (intr.) show/hide quotes-
Nico. Plan. §204: crescit planta ut fila
-
Aris. Anim. II 655b32: Quoniam non potest generari animal vel crescere sine cibo
Kruk: لانه لا يمكن ان يكون ولا ينشؤ الحيوان بغير غذاء
-
Aris. Anim. II 694b20: Quia ergo sunt mali volatus, et cibus qui transibat in posterius pectoris transit in crura, et propter hoc creverunt et facta sunt magna
-
Aris. Anim. III 718b18: Et debent illa ova esse durae testae, et dum crescunt sunt mollia
Brug.: فينبغى ان يصير ذلك البيض جاسى القشر فهو يكون ليّنا ما دام ينشؤ
-
Aris. Anim. III 757b5: cum coierit crescent ova cito
-
Aver. Ep. Parv. 256vb28: tertia causa que facit longitudinem vite et est ut corrumpatur et crescat in suis partibus
- 1 Nico. Plan.
- 7 Aris. Anim. II
- 7 Aris. Anim. III
- 1 Aver. Ep. Parv.
نشأ وخُلق našaʾa wa-ḫuliqa
crescere
– for našaʾa wa-ḫuliqa: to come into being and be formed show/hide quotes-
Aris. Anim. III 757b15: Ova autem venti quousque perveniant ad rem quae est eis possibilis crescunt
Brug.: فاما بيض الريح فانه ينشؤ ويخلق حتى ينتهى الى الامر الذى يمكن
- 1 Aris. Anim. III
أنشأ anšaʾa
creare
– for anšaʾa: to create show/hide quotes-
Ibn Tum. 109c, 10: deinde ipsum creavimus hominem
Goldz. 231, 6: ثم انشأناه خلقا آخر
-
Ibn Tum. 111a, 19: Creavit eas, non de aliquo quod haberet antiqu[u]m
Goldz. 236, 3: انشأها لا من شيء كان معه قديما
- 2 Ibn Tum.
facere
– for anšaʾa: to create show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 188, 450: quod factor omnipotens et altissimus fecit hos VII. planetas in initio creationis eorum
Lemay 317, 250: فإن كان الصانع البارئ ــ تبارك وتعالى ــ أنشأ هذه الكواكب السبعة في ابتداء كونها
- 1 Albu. Intro. JS
generare
– for anšaʾa: to generate, to bring forth show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 167, 18: quae generat membra secundum unamquamque virtutem congrua actioni illius virtutis
Rahm. 258, 3: فتنشئ أعضاء على حسب موافقة أفعال تلك القوة
- 1 s.v. generari Avic. An.
نشء našʾ
crementum
– for našʾ: growth, growing up show/hide quotes-
Aver. MC Gen. 174va68: quoniam multotiens accidit accidentaliter quod tempus corruptionis sit minus tempore crementi
Eich. 134, 13: وأمّا الفساد الغير طبيعي فقد يعرض كثيرا فى زمان أقلّ من زمان النشء
-
Aver. Ep. Parv. 256ra57: et quod omne quod attribuitur animali de generatione et corruptione, cremento et diminutione … non attribuitur nisi quatuor qualitatibus
Blum. 93, 4: ما ينسب الى الحيوان من الكون والفساد والنشء والاضمحلال
- 1 Aver. MC Gen.
- 1 Aver. Ep. Parv.
نشأة našʾa
exordium
– for našʾa: initial phase show/hide quotes-
Avic. Met. 358, 91: Dico igitur quod omnis ars in exordio suo est cruda et immatura
Marm. 243, 10: ونقول: إن كل صناعة فإن لها نشأة تكون فيها نيئة فجة
- 1 Avic. Met.
نشوء nušūʾ
aetas iuvenilis
– for nušūʾ: growing up, adolescence show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 98, 33: Item omnium partium corporis debilitantur virtutes in fine aetatis iuvenilis
Rahm. 219, 11: وأيضا فإن أجزاء البدن كلها تأخذ فى الضعف من قواها بعد منتهى النشوء والوقوف
- 1 Avic. An.
augmentum
– for nušūʾ: growth, development show/hide quotes-
Avic. Gen. 79, 21: sed potius est necesse quod sit ista additio perpetua et regulata quousque compleatur augmentum
Qass. 140, 13: بل يجب أن يكون ذلك الازدياد مستمرًا على تناسب مؤد إلى كمال النشوء
-
Avic. Gen. 80, 24: et augmentator erit corruptus et conversus ad similitudinem augmentati, et crescit augmentatum extensum in omnibus dimensionibus ultra quousque completur augmentum
- 2 Avic. Gen.
crementum
– for nušūʾ: growth; increase show/hide quotes-
Aris. Anim. II 639a21: quoniam multa accidentia sunt communia pluribus animalibus quamvis sint diversorum generum, sicut somnus et vigilia, et crementum et corruptio
-
Aris. Anim. II 688b26: Et causa illius est quoniam corporis crementum est in parte superiori
Kruk: وعلة ذلك من قبل ان نشوء اجسادها يكون فيما يلى الناحية العليا
-
Aris. Anim. III 718b15: quoniam crementum quantitatis transit eis in semen
-
Aris. Anim. III 775b15: In aliis autem animalibus superfluitas est pauca temperata secundum indigentiam crementi concepti
Brug.: فاما فى سائر الحيوان فالفضلة قليلة معتدلة بقدر حاجة نشوء المحمول
- 10 Aris. Anim. II
- 9 et passim Aris. Anim. III
crescere
– for nušūʾ: growing up, youth show/hide quotes-
Alcab. diff. II, li. 165, version u, see fn. b: Et ex etate, [sc. Mercurius significat ] adolescentiam et crescere in ea
Yama.: وله [sc. عطارد] من السنّ الحداثة والنشوء
-
Alcab. diff. II, li. 202: Et significat etatem puerilem et initium crescendi
Yama.: وله من السنّ الصبى وبدء النشوء
- 2 Alcab.
وله من السنّ … بدء النشوء – Et significat … initium crescendi Alcab. diff. II, li. 165, fn.
facultas
– for nušūʾ: growth show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. VII, li. 380, version c, see fn. 28: significat facultatem multam et bonitatem temporis et hominum
Yama.: دلتّ على كثرة النشوء وصلاح الزمان والناس
- 1 Albu. Coni.
أخذ من نشوء aḫaḏa min nušūʾ
crescere
– for aḫaḏa min nušūʾ: (+ genit.) to begin with the growth of show/hide quotes-
Aris. Anim. III 725b23: Et in quinque annis crescit corpus viri
Brug.: وفى خمسة اعوام يأخذ جسد الرجال من نشوء عظم الاجساد
- 1 Aris. Anim. III
منشأ manšaʾ
unde augetur
– for manšaʾ: origin show/hide quotes-
Anar. 1, 5: punctum est principium quantitatum et est unde augentur
Arnz. 1, 4: النقطة هي مبدأ المقادير ومنشأها
- 1 Anar.
ومنشأها – et est unde augentur Anar. 1 / 1
إنشاء inšāʾ
creatio
– for inšāʾ: creation show/hide quotes-
Ibn Tum. 111a, 17: non habuit participem in earum creatione
Goldz. 236, 2: ليس له شريك فى انشائها
- 1 Ibn Tum.
generatio
– for inšāʾ: (faculty of) generation show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 167, 18: ut primum quod emanat ab ea in sperma et semen sit virtus generationis
Rahm. 258, 3: أن يكون أول ما يفيض عنها فى البزر والمنى قوة الإنشاء
- 1 Avic. An.
ناشئ nāšiʾ
augmentatus
– for nāšiʾ: growing (intr.) show/hide quotes-
Aver. MC Gen. 161ra45: Quapropter oportet ut in membris augmentatis sit humiditas dispersa
Eich. 44, 1: ولذلك وجب أن يكون فى الأعضاء الناشئة رطوبة مبثوثة
- 1 Aver. MC Gen.
منشئ munšiʾ
creans
– for munšiʾ: promoting life, generating show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 153, 605: temperabitur aer eiusdem temporis per calorem et humiditatem creantem et efficientem
Lemay 255, 326: اعتَدَلَ هواء ذلك الفصل بالحرارة والرطوبة المنشئة المصوّبة
- 1 Albu. Intro. JS
منشئ مربٍّ munšiʾ murabbin
creare
– for munšiʾ murabbin: causing to rise and letting grow show/hide quotes-
Aris. Anim. III 789a8: nascuntur in eis dentes citius, nam calor creat
Brug.: تنبت اسنانهم اسرع من نبات غيرهم، لأن الحارّ منشى مربّى
- 1 Aris. Anim. III
لأن الحارّ منشى مربّى – nam calor creat Aris. Anim. III 789a8