show/hide all quotes cite this lemma export to TEI
جزّأ ǧazzaʾa
dividere
– for ǧazzaʾa: to divide (into parts) (trans.) show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 169, 53: Ratio autem eorum qui dividunt animam assumpsit ad hoc propositiones falsas
-
Aris. Anim. II 643a34: Et quodlibet istorum etiam debet dividi in contraria, et non debent dividi quaedam scilicet per pondus et quaedam per mensuram
Kruk: وكل واحد من هذه الفصول يجزأ فى الذى يضاده ويخالفه وليس شىء يجزأ بعضه باللون وبعضه بالسباحة
-
Aris. Anim. II 644a2: Et si quis diviserit recte
Kruk: ومن جزأ التجزىء بنوع الصواب
- 1 Avic. An.
- 12 also s.v. debere and dividi Aris. Anim. II
ما يجزّئ mā yuǧazziʾu
divisio
– for mā yuǧazziʾu: what he divides show/hide quotes-
Aris. Anim. II 643a17: quod non est possibile ut inveniantur formae quae non dividuntur, sicut divisio illorum qui dividunt animalia in duo
Kruk: انه لا يمكن ان تؤخذ الصورة التى لا تجزأ مثل ما يجزئ الذين يجزئون الحيوان فى اثنين
- 1 Aris. Anim. II
تجزّأ taǧazzaʾa
abscindi
– for taǧazzaʾa: to be partitioned show/hide quotes-
Aris. Anim. III 729a12: ita erit illud quod abscinditur a mare in femina
Brug.: وكذلك يكون الذى يتجزّأ من الذكر فى الانثى
- 1 Aris. Anim. III
dividi
– for taǧazzaʾa: to be divided (into parts), to be divisible show/hide quotes-
Ps.-Aris. Caus. ch. VI §64: intelligentia est substantia quae non dividitur
Bad. 9, 16: العقل جوهر لا يتجزأ
-
Avic. Met. 108, 99: et unum specie similiter aliquando est unum propinqua specie quae non dividitur in species
-
Avic. Met. 167, 22: nec est … dubium non posse imaginari ex partibus quae non dividuntur et componi certe vel circulum, vel aliquid aliud
-
Nico. Plan. §64: Et quaelibet harum partium dividuntur aliquo modo per partes consimiles
Dross.: وكل جزء من هذه الاجزاء تتجزأ على جهة لاجزاء متشابهة
-
Aris. Anim. II 668a15: Et hoc assimilatur canalibus aquae praeparatis in hortis, quae … dividuntur prius per canales
Kruk: وذلك شبيه بقنى ومجارى الماء التى تهيأ فى البساتين فانها … تتجزأ فى سواق
-
Aris. Anim. III 729a14: Et iam diximus superius causam propter quam dividitur sperma in multa in quibusdam
-
Aris. Anim. III 773b12: et cum dividetur illud sperma generabuntur ex eo multi filii
Brug.: فاذا تجزّأ ذلك الزرع كانت منه ولاد كثيرة
- Ps.-Aris. Caus.
- 3 Avic. Met.
- 1 Nico. Plan.
- 1 Aris. Anim. II
- 4 also s.v. ǧazzaʾa Aris. Anim. III
ما لا يتجزّأ mā lā yataǧazzaʾu
atomus
– for mā lā yataǧazzaʾu: what is indivisible, atom (philos.) show/hide quotes-
Avic. Met. 165, 78: hoc enim certum est ex positione atomorum
Marm. 112, 5: فإن ذلك صحيح الوجود مع فرض ما لا يتجزأ
- 1 s.v. aǧzāʾ lā tataǧazzaʾ Avic. Met.
جزء ǧuzʾ
atomus
– for ǧuzʾ: (pl. aǧzāʾ) indivisible part, atom (philos.) (lit. ‘part’) show/hide quotes-
Avic. Met. 165, 84: Si autem addiderit vel minuerit, poterit adaequari cum atomis
Marm. 112, 9: وإن زاد أو نقص فيمكن أن يتم ذلك بالأجزاء
- 1 Avic. Met.
collectio
– for ǧuzʾ: part show/hide quotes-
Avic. Met. 248, 38: quia est collectio substantiae compositae
Marm. 163, 17: إذ هو خزء من الجوهر الموكب من الجسم والصورة iḏ huwa ǧuzʾun mina l-ǧawhari l-murakkabi mina l-ǧismi wa-l-ṣūrati
- 1 Avic. Met.
corpus
– for ǧuzʾ: part show/hide quotes-
Aris. Anim. II 650b35: Et ista corpora parva quae sunt in sanguine assimilantur pilis duris terrestribus
Kruk: وهذه الاجزاء الصغار التى تكون فى الدم شبيهة بالشعر صلبة ارضية
- 1 Aris. Anim. II
جزءان ǧuzʾān
duo
– for ǧuzʾān: (du.) two parts show/hide quotes-
Aris. Anim. III 716b33: sicut dividuntur testiculi marium in duo
Brug.: مثل تجزّؤ انثى الذكورة بجزءين
- 1 Aris. Anim. III
عدّة أجزاء ʿiddat aǧzāʾ
alii (pl.)
– for ʿiddat aǧzāʾ: several parts show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 31, 83: opus igitur earum perficitur ex aliis quae habent motum
Rahm. 13, 7: فتكون حينئذ كل واحدة من الكرات يتم فعلها بعدة أجزاء ذوات حركة
- 1 Avic. An.
يتم فعلها بعدة أجزاء – opus igitur earum perficitur ex aliis Avic. An. 13 / vol. I 31
جزء لا يتجزّأ ǧuzʾun lā yataǧazzaʾu
atomus
– for ǧuzʾun lā yataǧazzaʾu: (pl. aǧzāʾun lā tataǧazzaʾu) indivisible part, atom (philos.) show/hide quotes-
Avic. Met. 164, 66: Qui autem tenent corpora componi ex atomis negant esse circulum
Marm. 111, 17: ثم الدائرة مما ينكر وجودها من يرى تأليف الأجسام من أجزاء لا تتجزأ
-
Avic. Met. 165, 77: Ponamus igitur positum centrum quantum ad sensum extremitatem lineae rectae compositae ex atomis
Marm. 112, 4: ويجعل المفروض مركزا فى الحس طرف خط، مؤلف من أجزاء لا تتجزأ، مستقيم
- 4 Avic. Met.
جزئي ǧuzʾī
aliqui, aliqua, aliquod (adj.)
– for ǧuzʾī: particular (adj.) show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 51, 20: sed nisi primum quod apparet in imaginatione habuerit situm terminatum aliquem, non describetur in ea
Rahm. 192, 2: وأما الخيال فما لا يقع للمتمثل فيه أولا وضع محدود جزئى لم يرتسم فى الخيال
-
Avic. Met. 241, 15: haec forma est dispositio in anima aliqua
Marm. 159, 12: هذه الصورة هيئة فى نفس جزئية
- 1 s.v. aliquis Avic. An.
- 1 Avic. Met.
تجزئة taǧziʾa
divisio
– for taǧziʾa: division (into parts) show/hide quotes-
Avic. Qual. 93, 70: sicut caro et ossa in quibus quaelibet pars sensibilis eorum non deperditur a divisione
Qass. 266, 17: مثل اللحم والعظم اللذين كل جزء منهما محسوس لا يحتاج إلى إفساده فى تجزئته إليه
- 1 Avic. Qual.
تجزيء taǧzīʾ
cursus (n.)
– for taǧzīʾ: division show/hide quotes-
Aris. Anim. II 642b11: Dico quod non est conveniens dividere modos avium, et ponere quasdam in cursu uno et quasdam in alio
Kruk: كقولى انه لا ينبغى ان يجزأ جنس الطائر فيوضع بعضه فى تجزىء وبعضه فى تجزىء آخر
-
Aris. Anim. II 642b13: dicetur quod quaedam ponuntur in cursu avium aquosarum
Kruk: وبعضه يوضع مع [sc. تجزىء] الطائر المائى
- 2 Aris. Anim. II
dividere
– for taǧzīʾ: dividing, cutting up (n.) show/hide quotes-
Aris. Anim. II 643b9: Et necessarium est ut accidat hoc accidens ei qui voluerit dividere recte
Kruk: فباضطرار يعرض هذا العرض للذى يريد التجزىء بفن صواب
-
Aris. Anim. II 675a6: Et omnes dentes piscium sunt acuti, ut possint abscindere et dividere cibum
Kruk: وجميع أسنان السمك حادة بقدر ما يقوى على قطع وتجزىء الطعام
- 2 Aris. Anim. II
dividi
– for taǧzīʾ: division, being divided show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 238, 45: Deinde impossibile est ut corpora constricta terrena recipiant divisionem in partes quae sunt minores partibus quas recipit corpus radiale, cum dividitur in illas
Rahm. 131, 11: ثم من البعيد أن تقبل الأجرام الكثيفة الأرضية تجزيئًا إلى أجزاء أصغر من الأجزاء التى يقبل إليها الجسم الشعاعى التجزيء
- 1 s.v. dividere taǧazzuʾ Avic. An.
divisio
– for taǧzīʾ: division, dividing show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 238, 44: Deinde impossibile est ut corpora constricta terrena recipiant divisionem in partes
Rahm. 131, 10: ثم من البعيد أن تقبل الأجرام الكثيفة الأرضية تجزيئًا إلى أجزاء
-
Aris. Anim. II 643b14: quod idem cadit in multa genera divisionum
Kruk: الذى هو فهو يقع فى اصناف تجزيء كثيرة
-
Aris. Anim. II 683b4: Corpus vero animalium durae testae non est multae divisionis
- 1 Avic. An.
- 18 Aris. Anim. II
تجزّؤ taǧazzuʾ
dividi
– for taǧazzuʾ: divisibility, being divisible, being divided show/hide quotes-
Avic. Met. 373, 3: cum ipsi sciant mensuras dividi in infinitum
Marm. 254, 4: وعلموا أن المقادير تذهب إلى مذهب فى التجزؤ إلى غير النهاية
-
Aris. Anim. III 716b33: Matrices vero habent duas partes in omnibus animalibus, sicut dividuntur testiculi marium in duo
Brug.: واما الارحام فلها جزآن فى جميع الحيوان مثل تجزّؤ انثى الذكورة بجزءين
- 1 Avic. Met.
- 1 s.v. ǧazzaʾa Aris. Anim. III
مثل تجزّؤ انثى الذكورة – sicut dividuntur testiculi marium Aris. Anim. III 716b33
divisio
– for taǧazzuʾ: divisibility show/hide quotes-
Ps.-Fara. Flos 318: quod ipsum [sc. necesse esse ] non recipit divisionem, sicut sunt res quibus est magnitudo
Cruz Her. li. 65: أنّه لا يقبل [sc. واجب الوجود] التجزّؤ كما تكون الأشياء التي لها عظم
-
Avic. An. vol. II 48, 82: Item impossibile est ut in virtute indivisa, sicut est divisio virtutum corporalium, accidat accidens alicui quod non habeat aliud quod est illi conforme
Rahm. 190, 8: فإنه لا يجوز إن كان هو فى قوة غير متجزئة تجزؤ القوى الجسمانية أن يعرض له شىء دون الآخر الذى هو مثله
- 1 Ps.-Fara. Flos
- 1 Avic. An.
مجزّأ muǧazzaʾ
divisus (adj.)
– for muǧazzaʾ: divided (into parts), divided up, segmented show/hide quotes-
Aris. Anim. II 670b20: Et unumquodque contrariorum est divisum secundum genus elementorum conveniens
-
Aris. Anim. II 691a27: Et caput istius animalis est divisum in duo
Kruk: ورأس هذا الحيوان مجزأ باثنين
-
Aris. Anim. III 717a6: et propter hoc opiniatur quod matrix sit <non> divisa in eis
Brug.: ولذلك يظنّ ان يكون رحمه واحدا ليس بمجزّأ
-
Aris. Anim. III 717a8: Et matrices etiam animalium anulosi corporis sunt divisae in duo
- 6 Aris. Anim. II
- 3 Aris. Anim. III
متجزّئ mutaǧazziʾ
divisibilis
– for mutaǧazziʾ: divisible show/hide quotes-
Avic. Met. 90, 82: tunc comparatio eius quod non est divisibile nec quantitativum in sua essentia … , ad aliquam mensuram quae potest esse, esset una comparatio
Marm. 61, 15: ونسبة ما هو غير متجزئ ولا متكّمم فى ذاته، … إلى أى مقدار يجوز وجوده، نسبة واحدة
-
Avic. Met. 418, 88: quod omnis forma sensibilis et imaginabilis non apprehenditur secundum quod est sensibilis et imaginabilis, nisi cum instrumento divisibili
- 2 Avic. Met.