show/hide all quotes cite this lemma export to TEI
جعل ǧaʿala
accipere
– for ǧaʿala: to make show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 80, 17: melius esset accipere perfectionem primam necessariam tantum in descriptione secunda
Rahm. 40, 5: لكان الأحسن أن يجعل كل أول شرطًا مذكورًا فى رسم الثانى
-
Avic. An. vol. I 81, 25: Melius est autem ut vegetabilis accipiatur genus sensibili
Rahm. 40, 10: فالصواب أن تجعل النباتية جنسًا للحيوانية والحيوانية جنسًا للإنسانية
-
Avic. Met. 244, 76: accipitur hic respectus ex intentione universalitatis, tunc haec natura cum universalitate erit in signatis
Marm. 161, 12: فإن جعل هذا الاعتبار بمعنى الكلية كانت هذه الطبيعة مع الكلية في الأعيان
- 2 Avic. An.
- 1 Avic. Met.
acquirere facit
– for ǧaʿala: to make show/hide quotes-
Avic. Qual. 80, 7: quod penetrat per corpora et faciat taliter ut acquirant ex eo saporem et odorem
Qass. 257, 10: ينفذ فى الأجسام، فيجعلها بحال من الطعم والرائحة
-
Avic. Qual. 80, 9: quando commiscetur corporibus, facit ea acquirere dispositionem per quam videantur
Qass. 257, 11: إذا خالط [sc. الضوء] الأجسام جاز أن يجعلها على حال من الرؤية
- 2 also s.v. facere taliter ut acquirant Avic. Qual.
apprehendere
– for ǧaʿala: (+ fī) to place inside of, to put into show/hide quotes-
Nico. Plan. §120: quando folia masculi in illa fuerint apprehensa
Dross.: اذا جعل فيها من طلع الذكر
- 1 Nico. Plan.
اذا جعل فيها – quando … in illa fuerint apprehensa Nico. Plan. §120
assignare
– for ǧaʿala: (+ acc.) to make s.th.; (+ 2 acc.) to make s.th. s.th., to turn s.th. into show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 167, 30: sicut dubitantes de tactu assignavimus ei multas virtutes eo quod apprehendit multa contraria
-
Avic. An. vol. I 167, 34: cur ergo non assignamus ei multas virtutes?
Rahm. 89, 23: فلم لا تجعلونه قوى
-
Avic. Met. 247, 13: Assignemus autem nunc differentiam inter genus et exempla multitudinis suarum figurarum secundum mediocres in speculando
Marm. 163, 1: ولنجعل بياننا فى الجنس وفى مثال يكثر إشكاله على المتوسطين فى النظر
- 2 Avic. An.
- 1 Avic. Met.
attribuere
– for ǧaʿala: (+ acc. + li) to posit s.th. for, to assign s.th. to show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 110, 1: attribuamus etiam similiter radicare et ramificare animae
Rahm. 55, 17: فليجعل التعريق والتفريع أيضا للنفس
-
Avic. An. vol. II 155, 36: et dixit locum eius esse cor, cui attribuit concupiscentiam nutriendi et generandi simul
-
Avic. Met. 60, 44: omnino autem attribuit verbo significationem aliquarum rerum terminatarum, in qua significatione non continentur aliae res praeter illas
-
Avic. Met. 363, 87: Et ex his fuit qui unicuique ordini disciplinalis numeri attribuit convenientiam alicuius formae
- 3 Avic. An.
- 9 Avic. Met.
causare
– for ǧaʿala: to make, to bring about show/hide quotes-
Avic. Gen. 88, 11: ut eius coniunctio cum elemento causet elementum proprie et non competat alii
Qass. 147, 8: حتى يجعل تركيبها مع العنصر اسطقسا بالتخصيص دون غيره
- 1 Avic. Gen.
concedere
– for ǧaʿala: (+ acc. + li) to grant s.th. to show/hide quotes-
Mesue Aph. A prol.: atque meo velle de te dignetur [sc. deus ] concedere
Troup.: وجعل [sc. الله] لنا حظا من المثوبة على ما كنا أردناك به من النافعات
- 1 Mesue Aph. A
considerare
– for ǧaʿala: to make show/hide quotes-
Avic. Met. 126, 44: unde considera de ea secundum illam
Marm. 86, 17: فاجعله قياسًا عليه
-
Avic. Met. 363, 5: iam enim considerasti illud non adiunctum illi
- 2 Avic. Met.
convertere
– for ǧaʿala: (+ 2 acc.) to turn s.th. into show/hide quotes-
Nico. Plan. §148: Ut in balneo calor humorem attrahit et in vaporem convertit qui elevatur
Dross.: وكذلك الحمام: فان الحرارة تجذب تلك الرطوبة فتجعلها بخارا عاليا
-
Avic. Qual. 9, 18: quando aer admiscetur ei [sc. aquae ] , … non convertit eam ad sal
Qass. 205, 11: والهواء إذا خالطه جعله أرق وأعذب، ولم يجعله ملحًا
- 1 Nico. Plan.
- 1 Avic. Qual.
converti
– for ǧaʿala: (+ 2 acc.) to make s.th. s.th. show/hide quotes-
Mesue Aph. A §51: Oportet ergo ut ad purgandum intra pulsos humores in similitudinem cibi per ingenium convertatur
Troup.: يجب على الطبيب اذا أراد أن يسهل الخلط من داخل العروق أن يجعل الدواء ضعيف الكيفية* ويتحيل فيه فيشبهه بالغذاء [* see fn. 2, ms. l omits: ضعيف الكيفية]
- 1 s.v. convertere Mesue Aph. A
dare
– for ǧaʿala: (+ acc. + li) to give s.th. to; to take s.th. for show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. II, li. 351, version c, see fn. 42: et quod remanserit post diminutionem detur unicuique gradui mensis et omnibus .2.bus minutis dies
Yama.: فما بقي بعد النقصان فليجعل لكلّ درجة شهرا
-
Albu. Coni. tr. II, li. 750: Et quia directio fuit a signo fixo usque ad signum mobile, datur omni gradui mensis
Yama.: ولأنّ التسيير كان من برج ثابت إلى برج منقلب جعل لكلّ جزء شهرا
-
Alcab. diff. I, li. 116: Prima ergo facies est a primo gradu signi Arietis usque in decimum et datur Marti
-
Alcab. diff. IV, li. 260: Dabis scilicet dominum uniuscuiusque hore domui ex domibus radicalibus
Yama.: تجعل ربّ كلّ ساعة لبيت من البيوت الأصلية
- 12 also s.v. dari Albu. Coni.
- 8 Alcab.
dicere
– for ǧaʿala: (+ acc.) to make s.th.; to render, to make (+ 2 acc.: s.th. s.th.) show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 194, 62: Fuerunt autem multi qui dicerent quod corporum … quaedam videntur propter qualitatem alienam quae dixit esse translucentia
Rahm. 105, 3: ومن الناس من قال إن من الأجسام … ما يرى بكيفية فى غيره وجعل القسم الأخير هو الشفاف
-
Avic. An. vol. II 155, 35: Ex istis etiam est ille qui tenuit quod anima concupiscibilis est nutritiva et dixit locum eius esse cor
-
Avic. Met. 106, 61: Illi etiam non sunt contenti tantum hoc, sed processerunt dicentes quod nihil fit nisi per numerum
-
Avic. Met. 359, 18: Id vero de formis naturalibus quod non sint separatae definitione dixerunt non separari per essentiam
-
Avic. Gen. 41, 37: Sequeretur ergo necessario quod semper est quantitas observata vel addita, nisi dicatur quod, in separatione ignis, multa portio corporis separatur cum eo
Qass. 109, 11: فيجب أن يكون المقدار محفوظا، إن لم يكن زايدا، اللهم إلا أن تجعل النارية إذا انفصلت استصحبت شيئا كثيرًا من الجسم
- 2 Avic. An.
- 3 Avic. Met.
- 1 Avic. Gen.
dicere vult
– for ǧaʿala: (+ 2 acc.) to make s.th. s.th. show/hide quotes-
Avic. Gen. 37, 76: nisi velint dicere quod potentior est magis vincens
Qass. 107, 10: إلا أن يجعل الأغلب أجذب
- 1 s.v. dicere Avic. Gen.
dividere
– for ǧaʿala: (+ 2 acc.) to turn s.th. into (several parts), to divide s.th. into show/hide quotes-
Alcab. diff. I, li. 12: Et divisi eum [sc. hunc librum ] in quinque differentias
Yama.: وجعلته [sc. كتابي] خمسة فصول
-
Avic. An. vol. I 194, 63: Sed primum membrum divisit in duo
Rahm. 105, 4: وأما القسم الأول فقد جعله أولا قسمين
- 1 Alcab.
- 1 Avic. An.
esse
– for ǧaʿala: (+ 2 acc.) to render s.th. into, to make s.th. s.th. show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 24, 92: ex hoc quod sunt in illo non sicut aliquid in subiecto, sunt substantia, sicut putavit aliquis illorum
Rahm. 9, 7: وكونه فيه لا كالشىء فى الموضوع لا يجعله جوهرا كما ظن بعضهم
-
Avic. An. vol. I 26, 23: Erravit igitur qui putavit hoc sufficere ad eam esse substantiam
Rahm. 10, 14: وغلط من ظن أن هذا يكفيه فى أن يجعلها جوهرا
-
Avic. Met. 142, 58: Tu autem potes sustinere quod unitas, aliquo modo, est privatio multitudinis
Marm. 97, 16: ولك أن تتمحل وجها تجعل به الوحدة عدم الكثرة
- 2 Avic. An.
- 1 s.v. ǧuʿila Avic. Met.
facere
– for ǧaʿala: (+ 2 acc.) to make, to render s.th. s.th.; to make, to create; (+ acc. + li) to grant s.th. to show/hide quotes-
Mesue Aph. A prol.: conservet [sc. te deus ] in via prosperitatis atque meo velle de te dignetur concedere teque in eodem agilem facere
Troup.: ثبتك [sc. الله] على طريق الخيرة وجعل لنا حظا من المثوبة على ما كنا أردناك به من النافعات وجعل لك نزعة الى ذلك
-
Alcab. diff. I, li. 325: hunc facies merito auctorem substantie et significatorem acquisitionis eius
-
Alcab. diff. IV, li. 29: facies hunc angulum ad instar gradus ipsius planete et eius minuti
Yama.: فاجعل ذلك الوتد مثل درج الكوكب ودقائقه
-
Avic. An. vol. I 58, 31: Anima enim est quae facit eam [sc. materiam propriam ] illius complexionis
-
Avic. An. vol. II 184, 24: propter quod facti sunt testiculi qui iuvantur etiam aliis instrumentis
Rahm. 269, 13: فجعل له الأنثيان وأعينتا بآلات أُخرى
-
Avic. Met. 54, 45: scilicet quia ipsum necessario eget alio quod faciat illud esse in effectu
-
Avic. Met. 370, 55: unitas enim propter coniunctionem non variat dispositionem, sed facit totum maius
Marm. 252, 11: فإن الوحدة لا تتغير بالمقارنة حالا، بل تجعل الكل أكثر
-
Mesue Aph. B §51: Decet magistrum ut … medicinam cibo similem faciat
Troup.: يجب على الطبيب … أن يجعل الدواء ضعيف الكيفية ويتحيل فيه فيشبهه بالغذاء
-
Avic. Gen. 84, 21: additio enim non fecit eam maiorem
-
Avic. Gen. 121, 16: Et iste ordo non facit qualitatem esse passivam
Qass. 174, 8: وهذا النمط لا يجعل الكيفية انفعالية
-
Avic. Qual. 48, 14: Et iam laborant aliqui qui faciunt sal nitrum et similia per istum modum
-
Avic. Qual. 92, 50: et erit mixtio quae fecit ea unum
- 1 Mesue Aph. A
- 2 Alcab.
- 13 Avic. An.
- 14 Avic. Met.
- 1 Mesue Aph. B
- 2 also s.v. esse Avic. Gen.
- 2 Avic. Qual.
fieri
– for ǧaʿala: (+ 2 acc.) to make s.th. s.th. show/hide quotes-
Avic. Qual. 54, 52: Mel autem fit <per caliditatem> subtilius in sui substantia primitus
Qass. 237, 1: وأما العسل فيجعله الحر أولا أرق فى قوامه
- 1 Avic. Qual.
من جعل man (or: allaḏī) ǧaʿala
faciens
– for man (or: allaḏī) ǧaʿala: (+ 2 acc.) who makes s.th. s.th., who postulates s.th. as show/hide quotes-
Aver. MC Gen. 155ra17: Facientes autem elementa esse plura uno
Eich. 3, 1: وأمّا مَنْ جعل العناصر والأسطقسّات أكثر من واحد
-
Aver. MC Gen. 169ra33: Nam facientes illa corpora prima esse elementa diversati sunt in numero
Eich. 96, 1: فإنّ الذين جعلوا هذه الأجسام الأول أسطقسّات، اختلفوا فى عددها
- 3 Aver. MC Gen.
جُعل ǧuʿila
addi
– for ǧuʿila: to be given show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. II, li. 351: et quod remanserit post diminutionem addetur unicuique gradui mensis
Yama.: فما بقي بعد النقصان فليجعل لكلّ درجة شهرا
- 1 Albu. Coni.
concedi
– for ǧuʿila: to be established show/hide quotes-
Avic. Gen. 145, 57: Et, postquam fuit concessa ipsi soli ista circumgiratio, habuit sol nutrire materias ad nutrimentum plantarum et animalium
Qass. 194, 10: فلما جعل لها ذلك التكرر صار للشمس أن تحرك المواد إلى غذو النبات والحيوانات
- 1 Avic. Gen.
esse
– for ǧuʿila: (+ acc.) to be rendered into, to be made s.th. show/hide quotes-
Avic. Gen. 14, 75: non est rationale quod unum eorum sit elementum alterius magis
Qass. 89, 9: لا شىء منها أولى بأن يجعل عنصرا لصاحبه من صاحبه
- 1 Avic. Gen.
جاعل ǧāʿil
efficere
– for ǧāʿil: rendering show/hide quotes-
Avic. Met. 242, 34: quorum comparatio quae efficit ea universalia non fuit nisi ad extrinseca
Marm. 160, 4: وهذا إنما كانت نسبتها الجاعلة إياها كلية هى إلى أمور من خارج
- 1 s.v. ǧaʿala Avic. Met.