show/hide all quotes cite this lemma export to TEI
عدم ʿadima
carere
– for ʿadima: to be devoid of, not to have, to lack show/hide quotes-
Aris. Anim. II 684a16: Et carent additamentis propter multitudinem pedum
Kruk: فانها عدمت الزبانتين لكثرة ارجلها
-
Aris. Anim. II 690b15: Et iam diximus causam quare serpentes carent pedibus in sermonibus quos diximus in motu serpentum
-
Aris. Anim. III 753a16: Et propter hoc quando femina non cubaverit ova vergetur in malam dispositionem, ac si careret aliqua re ex rebus quae generabantur cum ea
-
Aver. MC Gen. 168vb20: Coagulatum autem est quod caret istis duobus modis humiditatis
-
Aver. Ep. Parv. 193va53: Et ideo dicit Aristoteles quod illa que non carent hiis duobus sensibus sunt maioris intellectus
-
Aver. Ep. Parv. 256vb5: Et universaliter qui carent hiis duobus predictis, necessario habent vitam brevem
- 2 Aris. Anim. II
- 1 Aris. Anim. III
- 1 Aver. MC Gen.
- 4 Aver. Ep. Parv.
deesse
– for ʿadima: to be deficient show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. I, li. 57: Quia cum defuerit unum ex his, pertinget diminutio perfectionem utrarumque aliarum rerum secundum quod decet res naturales ex his tribus rebus
Yama.: وذلك أنّه متى عدم أحدها لحق التقصير لتكامل الحالتين الآخرتين على حسب ما أوجبته الأمور الطبيعية من الأحوال الثلاثة
- 1 Albu. Coni.
عُدم ʿudima
amoveri
– for ʿudima: to vanish, to disappear show/hide quotes-
Avic. Qual. 72, 29: et iudicium terrae esset secundum iudicium aquae et aeris, nam, quamvis misceatur, non amovetur ab eis pervietas
Qass. 251, 4: ولكان حكم الأرض حكم الماء أيضًا والهواء. فإنها، وإن امتزجت، فلا يُعدم فيها مشف
- 1 Avic. Qual.
annihilari (or: adnichilari)
– for ʿudima: to cease to exist, to be annihilated show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 179, 33: Item etiam, si illae partes fuerint corpora … necesse est eis contingere ut aut annihilentur aut permutentur aut superexcedat nubes
Rahm. 96, 8: ثم إن كانت هى أجساما … لم يخل إما أن يتفق لها أن تعدم أو تستحيل أو تسبق الغام
-
Avic. An. vol. I 180, 37: quomodo enim iudicabunt quod corpus, cum penetraverit inter duo corpora, annihiletur alterum illorum?
Rahm. 96, 10: فإنه كيف يحكم أن جسما إذا تخلّل بين جسمين عدم أحدهما
-
Avic. Met. 88, 41: Si autem fuerit diversum ab eo, necesse est tunc ut vel sit hoc eo quod remansit hoc et annihilatum est illud, vel e converso
Marm. 60, 11: فإن خالفه فلا يخلو إما أن يكون لأن هذا بقى وذلك عُدم، أو بالعكس
-
Avic. Met. 154, 88: quod primum annihilaretur et alterum haberet esse
Marm. 105, 9: فيكون الأول قد عدم والآخر قد حصل
- 2 Avic. An.
- 6 Avic. Met.
annihilatus
– for ʿudima: to cease to exist show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 152, 9: Si enim cogitares camphoram iam mutatam vel delatam alias unde non potest tibi reddi odor eius, immo iam annihilatam omnino
Rahm. 80, 11: فإنك لو توهمت الكافور قد نقل إلى حيث لا تتأدى إليك رائحته بل قد عدم دفعة
- 1 s.v. annihilari Avic. An.
فإنك لو توهمت الكافور … قد عدم دفعة – Si enim cogitares camphoram … iam annihilatam omnino Avic. An. 80 / vol. I 152
deficere (or: defficere)
– for ʿudima: to cease to exist show/hide quotes-
Avic. Met. 372, 98: si autem fuerit [sc. unitas ] temporalis nec defecerit interim, tunc ipsa est sicut erat, nam iterata est
Marm. 254, 1: فإن كانت [sc. الوحدة] زمانية ولم تعدم فى الوسط فهى كما كانت لا أنها كررت
-
Avic. Met. 372, 99: sed si defecerit, tunc unitas erit aliud individuum
Marm. 254, 1: وإن عدمت ثم أوجدت فالموجدة شخصية أخرى
- 2 Avic. Met.
deperditio
– for ʿudima: to cease (intr.) show/hide quotes-
Avic. Gen. 57, 35: et quandoque erit illud gelu irresolubile de quo non fit aliqua deperditio
Qass. 123, 7: وربما كان ذلك الجمد لم يتحلل منه شىء ولم يعدم
- 1 s.v. yuʿdam šayʾ Avic. Gen.
لم يتحلل منه شىء ولم يعدم – irresolubile de quo non fit aliqua deperditio Avic. Gen. 123 / 57
desinit esse
– for ʿudima: to cease to exist show/hide quotes-
Avic. Met. 44, 40: Cum vero desierit esse, iam acquisitum est sibi non esse discretum ab esse
-
Avic. Met. 88, 57: Si vero utrumque desinit esse in unitione et provenit aliquid tertium ex eis
Marm. 60, 19: وإن عدما جميعا بالاتحاد وحدث شىء ثالث منهما
- 2 s.v. ʿadima Avic. Met.
destructio
– for ʿudima: to be annihilated, to cease to exist show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 122, 74: si enim fuerit in eo [sc. quod est simplex ] potentia destructionis, impossibile est esse in eo effectum permanendi
Rahm. 232, 11: فإن كانت فيه [sc. كل … بسيط] قوة أن يعدم فمحال أن يكون فيه فعل أن يبقى
- 1 s.v. ʿadima Avic. An.
فإن كانت فيه قوة أن يعدم – si enim fuerit in eo potentia destructionis Avic. An. 232 / vol. II 122
destruere
– for ʿudima: to be annihilated, to be rendered non-existent show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 122, 73: non conveniunt effectus permanendi et potentia destruendi comparatione suae essentiae [sc. eius quod est simplex ]
Rahm. 232, 10: فهو [sc. كل شىء هو بسيط] غير مجتمع فيه فعل أن يبقى وقوة أن يعدم بالقياس إلى ذاته
-
Avic. An. vol. II 122, 76: tunc non est in eo [sc. quod est simplex ] potentia destruendi
- 2 Avic. An.
destrui
– for ʿudima: to cease to exist show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 132, 97: tamen possibile est ut, destructo gustu, animal remaneat animal
Rahm. 67, 19: فقد يجوز أن يعدم الذوق ويبقى الحيوان حيوانا
-
Avic. An. vol. II 119, 17: et tunc hoc prius non habet esse cum ponitur destrui id quod est posterius
Rahm. 230, 11: وحينئذ لا يوجد أيضا هذا المتقدم فى الوجود إذا فرض المتأخر قد عدم
-
Avic. Met. 98, 47: Si enim haec forma sola per se esset causa, destrueretur materia ad remotionem illius
-
Avic. Met. 98, 54: Quapropter non destruitur [sc. materia ] privatione formae
- 3 s.v. destructus and destruere Avic. An.
- 3 Avic. Met.
Goichon 1938, no. 413.
أعدم aʿdama
annihilare
– for aʿdama: to annihilate show/hide quotes-
Avic. Met. 166, 3: quod, si annihilarentur omnes hae partes et remaneret pars illa quae erat in centro et quae erat in circumferentia
Marm. 113, 3: أرأيت لو أُعدمت هذه الأجزاء كلها وبقى الذى فى المركز والمحيط
- 1 Avic. Met.
annihilari facit
– for aʿdama: to annihilate, to render non-existent show/hide quotes-
Avic. Met. 88, 45: non autem fecit annihilari unum eorum nisi remotio formae corporalis
Marm. 60, 13: وإنما أعدَم أحدَهما رفعُ الصورة الجسمانية
- 1 Avic. Met.
carere
– for aʿdama: to deprive show/hide quotes-
Aris. Anim. II 689b24: Quia ergo habet ancas, caruit cauda qua indigebat necessario
Kruk: ولأن له وركين أعدمته الطبيعة حاجة الذنب الذى يحتاج اليه باضطرار
- 1 Aris. Anim. II
destruere
– for aʿdama: to annihilate, to render non-existent show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 119, 20: nisi quia prius accidit priori aliquid in natura sua quod destruxit illud
-
Avic. An. vol. II 120, 35: Dicemus igitur quod nulla causa destruit animam aliquo modo
Rahm. 231, 3: وأقول أيضا إن سببا آخر لا يعدم النفس البتة
- 2 Avic. An.
Goichon 1938, no. 414.
عدم ʿadam
annihilari (or: adnichilari)
– for ʿadam: non-existence show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 127, 37: attenuatio etenim non est via vel causa annihilandi corpus
Rahm. 65, 12: فإن الرقة ليس هو طريقا إلى عدم الجسم
- 1 Avic. An.
ليس هو طريقا إلى عدم الجسم – non est via vel causa annihilandi corpus Avic. An. 65 / vol. I 127
annihilatio
– for ʿadam: ceasing to exist, annihilation show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 180, 35: Annihilatio autem propter obnubilationem est huius generis
Rahm. 96, 9: والعدم أيضا بالستر من ذلك الجنس
- 1 Avic. An.
carere
– for ʿadam: lack, absence show/hide quotes-
Ibn Tum. 111d, 37: siquidem asseveret quod miracula facit in hoc, eius asseveratio frustratoria est, eo quod careat argumento veritatis, cum nemo defficiat in operationibus istis
Goldz. 238, 13: بطل دعواه لعدم الامارة على صدقه اذ لا احد يعجز عن تلك الافعال
- 1 Ibn Tum.
لعدم الامارة على صدقه – eo quod careat argumento veritatis Ibn Tum. 238 / 111d
commixtio
– for ʿadam: non-existence show/hide quotes-
Ps.-Fara. Flos 318: et esse eius est sempiternum per essentiam suam immortale, cui non comiscetur comistio [sic] , neque esse per potentiam
Cruz Her. li. 60: ووجوده بذاته أبديّ أزليّ، لا يمازجه العدم، وليس وجوده بقوّة
- 1 s.v. comistio Ps.-Fara. Flos
comistio is perhaps corrupt for privatio.
defectus (or: deffectus) (n.)
– for ʿadam: absence, lack show/hide quotes-
Avic. Met. 267, 5: Sed defectus nominum et parvitas percipiendi differentias, aut hoc, aut illud, facit necessario deviare a vera differentia ad comitans
Marm. 181, 19: لكن عدم الأسماء وقلة شعورنا بالفصول يضطرنا - إما هذا وإما ذاك - إلى الانحراف عن حقيقة الفصل إلى لازمه
-
Avic. Met. 356, 66: Iam autem ponunt contrariis media per negationem duorum extremorum, sed hoc aliquando fit ex defectu nominis medii
- 2 Avic. Met.
destrui
– for ʿadam: non-existence show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 119, 18: non ut, quia posterius posuimus destructum, ideo oporteat destrui id quod est prius
Rahm. 230, 11: لا أن فرض عدم المتأخر أوجب عدم المتقدم
- 1 s.v. destruere Avic. An.
non ens
– for ʿadam: non-existence show/hide quotes-
Aver. MC Gen. 174vb48: et quia ens est melius quam non ens
Eich. 136, 5: وكان الوجود أفضل من العدم
- 1 Aver. MC Gen.
non esse
– for ʿadam: non-existence; absence show/hide quotes-
Avic. Met. 296, 00: Si quis autem dixerit quod suum esse postquam non fuit potuit esse et potuit non esse
Marm. 197, 16: فإن قال قائل: كذلك وجوده بعد عدمه، يجوز أن يكون، ويجوز أن لا يكون
-
Avic. Gen. 46, 44: et per alias rationes per quas non est nobis declaratum quod non sit ibi ponderositas
Qass. 114, 2: وبغير ذلك مما لا يوضح عدمها للثقل
- 1 s.v. non Avic. Met.
- 1 s.v. non Avic. Gen.
بعد عدمه – postquam non fuit Avic. Met. 197 / 296
non esse (n.)
– for ʿadam: non-existence show/hide quotes-
Avic. Met. 38, 22: secundum quod scitur et annuntiatur de illo, sunt res quae non habent similitudinem cum eo quod debent loqui de non esse
Marm. 26, 16: أن فى جملة ما يخبر عنه ويعلم أمورًا لا شيئية لها فى العدم
-
Avic. Met. 439, 18: quod non erat cum erat prius non esse
-
Aver. MC Gen. 158rb19: ex elementis ea quorum differentie sunt propinquiores ad non esse et minus significant aliquod ens
Eich. 25, 8: مِن العناصر ما كان فصله أقرب إلى العدم وأقلّ دلالة على المشار إليه
- 31 s.v. non Avic. Met.
- 1 Aver. MC Gen.
Goichon 1938, no. 415.
عدم القدرة ʿadam al-qudra
defectus (or: deffectus) (n.)
– for ʿadam al-qudra: (+ ʿalā) lack of possibility to, lack of ability to show/hide quotes-
Aver. MC Gen. 156va16: tamen iste defectus non destrueret naturam istius possibilitatis
Eich. 13, 9: لم يكن عدم القدرة على ذلك ممّا يبطل طبيعة هذا الإمكان
- 1 Aver. MC Gen.
عديم ʿadīm
carens
– for ʿadīm: devoid of (e.g. rationality) show/hide quotes-
Avic. Met. 257, 9: et carens rationalitate faciunt notari
-
Avic. Met. 257, 11: habens rationalitatem et carens rationalitate
Marm. 170, 1: فإنه ذو نطق وعديم النطق
- 2 Avic. Met.
expers
– for ʿadīm: devoid show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 143, 81: Si vero hic humor fuerit expers saporum
Rahm. 75, 9: فإن كانت هذه الرطوبة عديمة الطعوم
- 1 Avic. An.
عادم ʿādim
carens
– for ʿādim: lacking show/hide quotes-
Aris. Anim. II 669b7: aliquod animal generans animal et non carens pedibus
Kruk: ولا يكون عادم الرجلين
- 1 Aris. Anim. II
carere
– for ʿādim: lacking, privative of show/hide quotes-
Avic. Met. 509, 39: quae sunt proxima Domino saeculorum careant omni delectatione et gaudio
Marm. 349, 8: المقربة عند رب العالمين عادمة اللذة والغبطة
-
Aris. Anim. II 676a31: et humiditas istorum animalium est parva, non quia pulmo caret sanguine, sicut accidit avibus
Kruk: ليس لان الرئة عادمة دم
-
Aris. Anim. II 695a4: habent [sc. aves ] duos pedes, et propter hoc habent duas ancas, et non carent ancis
Kruk: فلذلك له وركان مثل الإنسان . وليس هو عادم الوركين
- 1 Avic. Met.
- 2 Aris. Anim. II
لان الرئة عادمة دم – quia pulmo caret sanguine Aris. Anim. II 676a31
معدوم maʿdūm
quod annihilatum est
– for maʿdūm: non-existent thing, what has ceased to exist show/hide quotes-
Avic. Met. 126, 42: quoniam quod annihilatum est non reducitur
Marm. 86, 16: وذلك لأن المعدوم لا يعاد
- 1 Avic. Met.
desinit esse
– for maʿdūm: non-existent show/hide quotes-
Avic. Met. 88, 55: Si autem uniuntur [sc. duae substantiae ] ita ut unum eorum desinat esse et alterum habeat esse
Marm. 60, 19: وان اتحدا [sc. جوهران] وأحدهما معدوم والآخر موجود
- 1 Avic. Met.
وأحدهما معدوم – ita ut unum eorum desinat esse Avic. Met. 60 / 88
non ens
– for maʿdūm: non-existent thing; non-existing show/hide quotes-
Aver. MC Gen. 158rb68: Necesse est igitur ut sensibile sit ens et non sensibile sit non ens
Eich. 26, 7: فواجب أن يكون المحسوس هو الموجود والغير محسوس هو المعدوم
-
Aver. MC Gen. 158va7: inquantum dicunt quod ens est comprehensum, et non comprehensum naturaliter est non ens
Eich. 26, 13: وهو قولهم إنّ الموجود هو المدرك والغير مدرك بالطبع هو المعدوم
-
Aver. Ep. Parv. 202ra22: et est in hora cognitionis in maiori parte non ens
Blum. 71, 5: وهى فى وقت المعرفة فى الاكثر معدومة
- 2 Aver. MC Gen.
- 1 Aver. Ep. Parv.
non esse
– for maʿdūm: non-existent show/hide quotes-
Avic. Met. 36, 85: quod res potest esse id quod non est absolute
Marm. 25, 9: إن الشىء قد يكون معدوما على الإطلاق
-
Avic. Met. 468, 73: sed quamdiu non est et non intenditur
Marm. 321, 4: وما دام معدومًا وغير مقصود
- 7 s.v. non Avic. Met.
وما دام معدوما – sed quamdiu non est Avic. Met. 321 / 468
non esse (n.)
– for maʿdūm: s.th. non-existent show/hide quotes-
Avic. Met. 36, 86: Si enim intelligitur non esse id quod non est in singularibus, hoc potest concedi quod sit ita
Marm. 25, 9: فإن عنى بالمعدوم المعدوم فى الأعيان، جاز أن يكون كذلك
-
Avic. Met. 179, 24: et quod de relatione esset ligatio quae est inter esse et non esse
Marm. 120, 13: وأن تكون أيضا من الإضافات ما هى علاقة بين موجود ومعدوم
- 22 s.v. non Avic. Met.
Goichon 1938, no. 419.
كان معدومًا kāna maʿdūman
non habet esse
– for kāna maʿdūman: to be non-existent show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 135, 60: si autem primum non habuerit esse, tunc hoc quod erat aliquid fit nihil
Rahm. 239, 20: وإن كان معدوما فقد صار هذا الموجود شيئا معدوما
- 1 s.v. non maʿdūm Avic. An.
صار معدومًا ṣāra maʿdūman
non habet esse
– for ṣāra maʿdūman: to become non-existent show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 135, 58: Dicemus igitur quod, cum aliquid fit aliud, illud primum aut habet esse, aut non
Rahm. 239, 17: فنقول إذا صار الشىء شيئا آخر فإما أن يكون إذ هو قد صار ذلك الشىء موجودا أو معدوما
- 1 s.v. non maʿdūm Avic. An.
معدم muʿdim
destructivus
– for muʿdim: bringing about non-existence, annihilating show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 119, 24: oportet ut causa destructiva contingat in substantia animae
Rahm. 230, 16: فيجب أن يكون السبب المعدم يعرض فى جوهر النفس
- 1 Avic. An.