show/hide all quotes cite this lemma export to TEI
عيّن ʿayyana
assignare
– for ʿayyana: to determine, to specify show/hide quotes-
Avic. Met. 451, 41: quia motus de hoc ad illud assignat initium aliquod universale ad extremum aliud universale cum mensura aliqua descripta universali
Marm. 310, 5: من أن حركة من كذا إلى كذا فهو من كذا إلى كذا، فتعين مبدأ ما كليا إلى طرف آخر كلى بمقدار ما موهوم كلى
-
Avic. Met. 453, 66: Quoniam a et b et c consimiles sunt in sono, nulla autem voluntatum universalium est quae assignet potius a quam b, vel b potius quam c
Marm. 311, 1: فإن «ا» و«ب» و«ج» متشابهة بالنوع، وليس شىء من الإرادات الكلية بحيث يعين «ا» دون «ب» و«ب» دون «ج»
- 2 Avic. Met.
designare
– for ʿayyana: to designate show/hide quotes-
Avic. Met. 538, 95: et [sc. oportet ] ut designet [sc. propheta ] loca orationum, et quod ipsa sunt aptiora omnibus aliis locis ad serviendum Deo
Marm. 368, 3: على أن يعين مواضع من البلاد بأنها أصلح المواضع لعبادة الله تعالى
- 1 Avic. Met.
Goichon 1938, no. 472.
عُيّن ʿuyyina
assignare
– for ʿuyyina: to be determined, to be specified show/hide quotes-
Avic. Met. 538, 96: et ut assignet actiones necessarias hominibus quae pertinent ipsi Deo, ut sacrificia
Marm. 368, 3: وتعيَّن أفعال لا بد منها للناس وأنها فى ذات الله تعالى مثل القرابين
- 1 s.v. ʿayyana Avic. Met.
عاين ʿāyana
considerare
– for ʿāyana: to see with one’s own eyes, to inspect show/hide quotes-
Aris. Anim. II 650a31: Et qui voluerit scire has res, debet considerare eas ex Anatomia
-
Aris. Anim. II 677a34: Et non consideraverunt animalia similiter quae non habent fel et vivunt multum, sicut delphin et camelus
Kruk: وايضا من الحيوان ما لم يعاينوه ولم يعلموا انه ليس له مرة مثل الدلفين والجمل
- 2 Aris. Anim. II
تعيّن taʿayyana
appropriari
– for taʿayyana: to be specifically assigned show/hide quotes-
Avic. Met. 154, 82: quod adaptatur ei a quo pendet secundum certitudinem sui esse principaliter; igitur appropriatur ei per hoc
Marm. 105, 5: يقتضى الذى تعلق به صحة وجوده أوَّلًا فيتعينَّ له بذلك
- 1 Avic. Met.
assignari
– for taʿayyana: to be assigned; to be specified show/hide quotes-
Avic. Met. 45, 63: et hoc iterum eget ut sit aliquid tertium per quod assignetur ei esse post non esse
Marm. 31, 15: وهذا محتاج من رأس إلى وجود شىء ثالث يتعين له به الوجود عن العدم
-
Avic. Met. 453, 69: Postquam autem illi termini non assignantur in intelligentia, sed fiunt termini universales tantum
Marm. 311, 3: وإذا لم تتعين تلك الحدود فى العقل بل كانت حدودا كلية فقط
- 4 Avic. Met.
designare
– for taʿayyana: to be specified, to be characterized show/hide quotes-
Avic. Met. 269, 36: non quod intentioni adiungatur alia [sc. intentio ] quae designat eius esse, sed quia ipsa intentio continetur in eo
Marm. 183, 3: فيضم [sc. الذهن] إليه [sc. المعنى] معنى آخر تعين وجوده بأن يكون ذلك المعنى متضمنا فيه
- 1 s.v. ʿayyana Avic. Met.
exprimi
– for taʿayyana: to be specified show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 108, 86: Corpori autem singulari principium singularitatis suae accidit ex affectionibus quibus exprimitur singulare
Rahm. 225, 7: فلا بد أنها إذا وجدت متشخصة فإن مبدأ تشخصها يلحق بها من الهيئات ما تتعيّن به شخصا
- 1 Avic. An.
تعيّن taʿayyun
alternari
– for taʿayyun: (+ ʿalā) assigning to (n.) show/hide quotes-
Avic. Met. 90, 89: oportet autem ut mensura alternetur in ea propter causam quam convenit esse
Marm. 61, 19: بل يجب أن يكون تعين [var.: تغير] المقدار عليها [sc. المادة] بسبب يقتضى فى الوجود ذلك المقدار
- 1 s.v. taʿayyana Avic. Met.
The Latin translator apparently read taġayyur ‘alternation’ instead of taʿayyun.
أن يكون تعين [var.: تغير] المقدار عليها – ut mensura alternetur in ea Avic. Met. 61 / 90
عين ʿayn
anima
– for ʿayn: eye show/hide quotes-
Ibn Tum. 112d, 18: non astringitur ymaginationi, neque describitur in anima
Goldz. 241, 16: لا يتخصص فى الذهن ولا يتمثل فى العين
- 1 Ibn Tum.
corpus
– for ʿayn: disc, body (of the sun) show/hide quotes-
Aver. MC Int. diff. II*, 68, 366: quid est oculus, … quod significat multas intentiones, scilicet oculum animalis, et oculum (fontem) aque, et oculum (corpus) solis, et aliud
Butt. 100, 14: ما هو العين، … إنه يدل على معان شتى، على الجارحة وعلى عين الماء وعلى عين الشمس وغير ذلك
- 1 Aver. MC Int.
fons
– for ʿayn: (pl. ʿuyūn) spring (of water) (also as part of the name of a constellation) (astr.) show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 107, 783: aut quod exit ex ea, vel fuerit aqua mobilis, subtilis ac mutabilis ut flumina et fontes
Lemay 171, 428: او كان الماء متحرَّكًا لطيفًا منتقلًا كالأودية والأنهار والعيون
-
Albu. Intro. JS 233, 731: Et ascendit in tercia facie Aquarii Avis Magna, que est Gallina. Et posteriora Retinentis Equi ac posteriora Feithoris. Fons quoque Malus
Lemay 388, 453: ويطلع في الوجه الثالث من الدلو الطائر الكبير وهي الدجاجة الكُبرَى … ومؤَخَّر ممسك الفرس ومؤَخَّر اسب* قنطورس … ويطلع … العين الرديئة [* sic, correct: أبي]
-
Albu. Coni. tr. III, li. 83: significat illud … paucitatem aque fontium et fluminum
-
Albu. Coni. tr. VI, li. 116: significat … doloribus emorroidarum, cum … paucitate aque fontium
Yama.: دلّ ذلك على … وأوجاع البواسير مع … نزارة ماء العيون
-
Nico. Plan. §149: scindetque terram et apparebunt fontes et flumina quae prius cooperta erant
-
Nico. Plan. §173: Et ideo fiunt fontes et flumina in montibus et ascenderunt phlegma et sanguis ad cerebrum
Dross.: فمن هنا صارت العيون والانهار فوق الجبال وصعد البلغم والدم الى الدماغ
-
Aris. Anim. II 666a8: et non venit sanguis ad cor ex alio loco, quoniam est fons
Kruk: وليس يأتى الدم الى القلب من مكان آخر لان القلب عين
-
Aris. Anim. II 668a15: Et hoc assimilatur canalibus aquae praeparatis in hortis, quae exeunt ab uno principio et ab uno fonte
Kruk: وذلك شبيه يقنى ومجارى الماء التى تهيأ فى البساتين فانها تخرج من اول واحد وعين واحد
-
Aver. MC Int. diff. II*, 68, 366: oculus … significat multas intentiones, scilicet oculum animalis, et oculum (fontem) aque
Butt. 100, 14: العين … يدل على معان شتى، على الجارحة وعلى عين الماء
-
Avic. Qual. 12, 79: et sunt in mari aliqua loca quae dulcorantur per illud quod emanat in eis ex fontibus sui litoris
-
Avic. Qual. 15, 28: et adhuc innovantur fontes et flumina ab aliis partibus
Qass. 209, 9: وستستجد عيون وأودية وأنهار من جهات أخرى
- 5 Albu. Intro. JS
- 13 Albu. Coni.
- 3 Nico. Plan.
- 2 Aris. Anim. II
- 1 Aver. MC Int.
- 9 Avic. Qual.
gemma
– for ʿayn: (pl. ʿuyūn) bud (of a plant) show/hide quotes-
Nico. Plan. §128: Et quaedam arbores ex suis radicibus folia producunt, quaedam ex suis gemmis, quaedam ex suo ligno, quaedam ubique … quaedam quoque diversis temporibus folia pauca
Dross.: ومن الشجر ما يورق من اصوله ومنه ما يورق من عيونه ومنه ما يورق من خشبه الاملس ومنه ما يورق من كل مكان فيه … ومنه ما يختلف وقت توريقه
- 1 Nico. Plan.
See Lane.
لا عين lā ʿayn
alius
– for lā ʿayn: (+ genit.) not the same as show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 254, 98: Unde nos dicimus quod visus recipit a viso formam similem ei quae in illo est, sed aliam
Rahm. 141, 19: ونحن نقول إن البصر يقبل فى نفسه صورة من المبصر مشاكلة للصورة التى فيه لا عين صورته
- 1 s.v. forma Avic. An.
بعينه bi-ʿaynihī
aliquis, aliquid (adj.)
– for bi-ʿaynihī: individual, specific show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 41, 82: sicut ille cuius mentem subit liber aliquis per quem recordatur magistri qui se docuit eum
Rahm. 186, 8: كمن يخطر بباله كتاب بعينه فتذكر منه معلمه الذى قرأ عليه ذلك الكتاب
- 1 Avic. An.
كمن يخطر بباله كتاب بعينه – sicut ille cuius mentem subit liber aliquis Avic. An. 186 / vol. II 41
designatus
– for bi-ʿaynihī: specific, proper show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 74, 45: Possibile est autem ut vis sit apta ad unam actionem tantum designatam, sed sit ei necesse aliquid aliud sibi adiungi
Rahm. 37, 2: وقد يجوز أن تكون القوة معدة نحو فعل بعينه لكنها تحتاج إلى أمر آخر ينضم إليها
- 1 Avic. An.
نحو فعل بعينه – ad unam actionem tantum designatam Avic. An. 37 / vol. I 74
كان نصب عين kāna nuṣba ʿayn
aequidistare
– for kāna nuṣba ʿayn: (+ genit.) to be in front of, to be very close to (lit. ‘to be before the eye of’) show/hide quotes-
Avic. Met. 538, 2: hic unus locus prophetae non potest aequidistare ab omni populo
Marm. 368, 7: والمأوى الواحد ليس يجوز أن يكون نصب عين الأمة كافة
- 1 Avic. Met.
تعيين taʿyīn
assignare
– for taʿyīn: specifying (n.) show/hide quotes-
Avic. Met. 53, 24: quod dicimus quod necessitas essendi cum assignatur proprie illi rei, inquantum est illius
Marm. 37, 11: كلامنا فى تعيين وجوب الوجود صفة له، من حيث هو له
- 1 Avic. Met.
assignatio
– for taʿyīn: making specific, determining (n.) show/hide quotes-
Avic. Met. 288, 42: Cum autem accipitur propinquitas alicuius linearum ad aliam absolute et accipitur eius inclinatio ab ea absolute sine assignatione inclinationis ab ea
Marm. 192, 10: أخذنا قرب أحد الخطين من الآخر مطلقًا وأخذنا ميله إليه مطلقا من غير تعيين الميل عنه
- 1 Avic. Met.
designatio
– for taʿyīn: determination, assignment show/hide quotes-
Avic. Met. 269, 37: nec est [sc. intentio ] aliud nisi designatione vel ignorantia, non in esse
Marm. 183, 4: وإنما يكون [sc. المعنى] آخر من حيث التعيين والإبهام لا فى الوجود
- 1 Avic. Met.
معاينة muʿāyana
aspectus (n.)
– for muʿāyana: observation show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 46, 1663: manifeste significationes super eas constant pro aspectu et inventione presenti
Lemay 41, 955: والدلالات الواضحة عليه تقوم مقام المُعاينة والوجود الحاضر
- 1 s.v. al-muʿaynat Albu. Intro. JS
معيّن muʿayyan
aliquis, aliquid (adj.)
– for muʿayyan: particular, specific show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 49, 1: hoc modo scilicet ut inspiciamus et consideremus si anima non est anima, nisi quia est numerus aliquis, scilicet ut quattuor aut quinque
Rahm. 22, 16: وذلك بأن ننظر ونتأمل هل النفس إنما تكون نفسا بأنها عدد معين كأربعة أو خمسة
-
Avic. An. vol. I 50, 4: anima non est id quod est, nisi quia ipsa est numerus aliquis
- 3 Avic. An.
assignatus
– for muʿayyan: specific, individual show/hide quotes-
Avic. Met. 154, 80: quomodo aptabitur uni tantum assignato?
Marm. 105, 4: فكيف يقتضى الواحد المعين؟
-
Aver. Iunior §28: quoniam ipse scit triangulum in quantum est triangulus et non triangulum determinatum et adsignatum in actu
Burn.: لانه يعلم المثلث بما هو مثلث لا مثلثًا معينًا بالفعل
- 1 Avic. Met.
- 1 Aver. Iunior
designatus
– for muʿayyan: specific, particular, special show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 51, 24: Si autem non fuerit anima numerus designatus, sed fuerit numerus alicuius qualitatis …, videbuntur esse in uno corpore multae animae
-
Avic. An. vol. II 46, 57: et cum angulis eius qui sunt AB coniungantur duo quadrata inter se aequalia, quorum unumquodque habeat locum designatum
-
Avic. Met. 78, 65: ex hoc autem quod ipsa [sc. substantia hyle ] dicitur aliquid, non sequitur ipsam esse aliquid designatum in effectu, nam hoc commune est
Marm. 54, 10: «وأنه أمر» ليس يلزم منه أن يكون شيئا معينا بالفعل لأن هذا عام
-
Avic. Met. 91, 2: intelligo autem per hoc quod dico aliquid condicionem quae adiungitur materiae per quam meretur mensuram designatam
- 4 Avic. An.
- 6 Avic. Met.
singularis designatus
– for muʿayyan: particular, individual show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 63, 98: efficiens enim singulare designatum ipsum est cui debet comparari effectus singularis designatus
Rahm. 30, 19: والصانع المعين هو الذى ينسب إليه المصنوع المعين
- 2 Avic. An.
determinatus
– for muʿayyan: particular, specific show/hide quotes-
Aver. Iunior §28: quoniam ipse scit triangulum in quantum est triangulus et non triangulum determinatum et adsignatum in actu
Burn.: لانه يعلم المثلث بما هو مثلث لا مثلثًا معينًا بالفعل
- 1 Aver. Iunior
Goichon 1938, no. 477.
متعيّن mutaʿayyin
appropriatus
– for mutaʿayyin: specifically assigned show/hide quotes-
Avic. Met. 153, 76: sed pendet ex subiecto, tunc ipsum subiectum appropriatum est ei, eo quod deductum est ad id quod est appropriatum per se
Marm. 105, 2: بل يعلقه بموضوع فيكون ذلك الموضوع متعينا له، لأنه يقتضى أمرا متعينا بعينه
- 2 s.v. mutaʿayyan Avic. Met.
assignatus
– for mutaʿayyin: assigned show/hide quotes-
Avic. Met. 258, 37: Spermati etenim quod est aptum formae animalis et est assignatum differentiae propriae animalis universalis, accidit passibilitas calefactiva et fit masculus
Marm. 170, 17: فإن المنى الذى كان صالحا لصورة الحيوان وكان متعينا لفصل خاص من الحيوان الكلى عرض له انفعال حار فصار ذكرا
- 1 s.v. mutaʿayyan Avic. Met.
designatus
– for mutaʿayyin: determined, particular show/hide quotes-
Avic. Met. 106, 53: Quicquid autem est, non est id quod est nisi quia est unum designatum
Marm. 73, 4: وكل شىء فإنما يصير هو ما هو بأن يكون واحدا متعينا
- 1 s.v. mutaʿayyan Avic. Met.
Goichon 1938, no. 478.