show/hide all quotes cite this lemma export to TEI
صدق ṣadaqa
certificari
– for ṣadaqa: to be true show/hide quotes-
Avic. Met. 191, 32: certificatur ex parte causati
Marm. 129, 2: ولا تصدق من جانب المعلول من وجهين
-
Avic. Met. 192, 43: Per secundam vero … certificatur tua dictio
Marm. 129, 8: وأما الثانى منهما … فيصدق منه قولك
- 3 Avic. Met.
certus esse
– for ṣadaqa: to be true show/hide quotes-
Avic. Met. 191, 26: non est certum ex parte causae
Marm. 128, 17: فلا يصدق فى جانب العلة
-
Avic. Met. 197, 49: quia non … sequetur certum esse eum non velle
Marm. 133, 2: فإنه ليس … يلزم أن يصدق
- 3 Avic. Met.
صدّق ṣaddaqa
approbare
– for ṣaddaqa: to confirm show/hide quotes-
Avic. Met. 507, 99: Et alia est promissio quae apprehenditur intellectu et argumentatione demonstrativa, et prophetia approbat
Marm. 348, 3: ومنه ما هو مدرك بالعقل والقياس البرهانى وقد صدقته النبوة
- 1 Avic. Met.
concedere
– for ṣaddaqa: to accept as true show/hide quotes-
Anar. 26, 29: et eorum item quedam [sc. petitiones ] que parum sunt declaranda, donec concedantur et recipiantur per se
Arnz. 41, 9: ومنها ما يحتاج إلى بيان يسير حتّى تصدَّق بها [sc. المصادرات] وتقبل بذاتها
- 1 Anar.
credere
– for ṣaddaqa: to believe s.th., to be convinced of; (+ bi) to believe in show/hide quotes-
Anar. 33, 10: iam diximus in precedentibus per se nota esse que necesse est per se ab omnibus recipi, et ut per se credantur absque medio
Arnz. 51, 6: إنّا قد قلنا فيما تقدّم إنّ العلوم المتعارفة ينبغي أن تكون مقبولة بذاتها عند الناس كلّهم ويصدّقون بها بانفسها اعني بغير توسّط
-
Avic. Met. 516, 83: quia puto hoc esse scilicet ut anima hominis imaginet principia separata verissime et credat illa esse credulitate verissima
Marm. 353, 13: وأظن أن ذلك أن يتصور نفس الإنسان المبادئ المفارقة تصورا حقيقيا، وتصدق بها تصديقا يقينيا
-
Avic. Met. 528, 23: Similiter crede esse istarum intentionum pendere ex cura
-
Aris. Anim. II 673a17: In regione vero quae dicitur Graece Archadie crediderunt homines hunc sermonem, ita quod disputaverunt de quodam homine decollato
-
Aris. Anim. III 716a7: Et rectum est credere hoc, quando fuit consideratum quomodo erit semen et unde et a quo
-
Avic. Gen. 43, 89: crederes quod istud non est per introitum ignis
-
Avic. Gen. 43, 90: crederes veritatem alterationis in qualitate et quantitate
-
Avic. Qual. 21, 34: Et plurimi istorum non credunt quod puteis et fontibus subterraneis accidit quod dictum est
- 1 Anar.
- 4 Avic. Met.
- 1 Aris. Anim. II
- 1 Aris. Anim. III
- 2 Avic. Gen.
- 1 Avic. Qual.
صدق ṣidq
certitudo
– for ṣidq: veracity; truth show/hide quotes-
Avic. Met. 55, 56: Capitulum in quo ostenditur quid sit veritas et certitudo
Marm. 38, 14: فصل فى بيان الحق، والصدق
-
Avic. Met. 446, 44: Iam igitur ostensa est certitudo eius quod praediximus
Marm. 307, 4: فقد وضح صدق ما قدمناه
- 6 Avic. Met.
certum
– for ṣidq: truth show/hide quotes-
Avic. Met. 57, 90: quamvis id certum non sit
Marm. 39, 17: وإن لم يكون صدقا
-
Avic. Met. 57, 91: vel est certum
Marm. 39, 17: وإن كان صدقا
- 2 Avic. Met.
credere
– for ṣidq: veracity show/hide quotes-
Ibn Tum. 112a, 21: et statuit ipsum [sc. Alchoranum ] Deus in miraculum, ut crederent in eum
Goldz. 239, 2: فجعله [sc. القرآن] اللّه آية لصدقه
- 1 Ibn Tum.
لصدقه – ut crederent in eum Ibn Tum. 239 / 112a
credi
– for ṣidq: veracity show/hide quotes-
Ibn Tum. 109a, 40: lex vero [sc. non confirmatur nisi ] per quod creditur Legato
Goldz. 230, 4: والشرع [sc. لا يصح الا] بصدق الرسول
- 1 Ibn Tum.
بصدق الرسول – per quod creditur Legato Ibn Tum. 230 / 109a
Goichon 1938, no. 360.
أصدق aṣdaq
certior
– for aṣdaq: more reliable, more correct show/hide quotes-
Alhaz. Opt. 55, 30: quoniam visibile propinquum visui est certioris visionis
Sabra II 96a, corr. ref. II 96b, 3: فإنها [sc. المبصرات] تكون أصدق رؤية
- 1 Alhaz. Opt.
dignius est
– for aṣdaq: truer show/hide quotes-
Aris. Anim. III 740b27: sed dignius est dicere quod hoc non erit nisi per suos motus
Brug.: بل هو اصدق ان نقول ان ذلك يكون بحركتها
- 1 Aris. Anim. III
صديق ṣadīq
amicus
– for ṣadīq: (pl. aṣdiqāʾ) friend show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 259, 1577: significat … amicitatem seu amicos
Lemay 410, 978: وهو يدلّ على … المصادقة والأصدقاء
-
Albu. Coni. tr. VII, li. 170: significat quod apparebit in regionibus quarum significationes sunt illius signi multa usura et donatio et concupiscentia in mulieribus et in filiis et amicis
-
Alcab. diff. I, li. 362: Undecima, domus fiducie et fortune atque laudis, amicorum quoque
-
Alcab. diff. V, li. 74: Pars amicorum accipitur in die ac nocte a Luna in Mercurium
Yama.: سهم الأصدقاء يؤخذ بالنهار والليل من القمر إلى عطارد
-
Avic. Met. 328, 94: quod aliquando imaginatur in anima hominis forma videndi aliquem amicum suum et desiderat videre illum
-
Avic. Met. 331, 60: ille qui pervenit ad locum in quo putat invenire amicum
- 1 Albu. Intro. JS
- 1 Albu. Coni.
- 11 Alcab.
- 3 Avic. Met.
صدقة ṣadaqa
eleemosyna (or: elemosina)
– for ṣadaqa: almsgiving (n.) show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. VI, li. 297: significat illud apparentiam salutis et multitudinem elemosinarum in terra Babilonie et Persie et Alhauez et Eradie et Romanorum
Yama.: دلّ ذلك على ظهور السلامة وكثرة الصدقات في أرض بابل وفارس والأهواز والعراق والروم
-
Albu. Coni. tr. VI, li. 895: significat illud … apparentiam elemosinarum
-
Avic. Met. 528, 32: Scias etiam quod causa orationis hic et eleemosynae et similium … non sunt nisi illinc
Marm. 362, 14: واعلم أن السبب فى الدعاء منا أيضا وفى الصدقة وغير ذلك … يكون من هناك
- 2 Albu. Coni.
- 1 Avic. Met.
صداقة ṣadāqa
amicitia
– for ṣadāqa: friendship show/hide quotes-
Alcab. diff. II, li. 159: significat amicitiam et ludum et dilectionem
Yama.: وتدلّ على الصداقة والهوى واللهو
-
Alcab. diff. V, li. 75, versions bklnpwpr, see fn. 44: Pars significans effectum amicorum et amicitie accipitur in die a Parte Fortune in partem futurorum
Yama.: سهم يدلّ على كون الصداقة والعداوة يؤخذ بالنهار من سهم السعادة إلى سهم الغيب
-
Avic. An. vol. II 130, 92: non quod humanitas quae est coniuncta proprietatibus Socratis ipsa eadem sit iuncta proprietatibus Platonis, quasi ambo haberent unam essentiam, sicut fit in amicitia et in aliis relationibus
Rahm. 237, 3: ليس على أن الإنسانية المقارنة لخواص عمرو هى بعينها الإنسانية التى تقارن خواص زيد كأن ذاتا واحدا هى لزيد ولعمرو كما يكون بالصداقة أو بالملك أو بغير ذلك
- 2 Alcab.
- 1 Avic. An.
amor
– for ṣadāqa: friendship, love (as elemental principle) (philos.) show/hide quotes-
Aris. Anim. III 722b19: sicut generavit Empedocles ex amore
Brug.: كما يولّد انبدوقليس من الصداقة
-
Aris. Anim. III 722b26: sicut accidit orienti ex terra et hoc erit ex amore
Brug.: مثل ما يعرض للنبات من الارض، وذلك من قبل الصداقة
- 2 Aris. Anim. III
تصديقي taṣdīqī
creditivus
– for taṣdīqī: verifiable, by way of assent show/hide quotes-
Avic. Met. 1, 12: scilicet per adeptionem scientiae imaginativae et creditivae de rebus quae non sunt nostra opera
Marm. 2, 4: وذلك بحصول العلم التصوّرى والتصديقى بأمور ليست هى هى بأنها أعمالنا وأحوالنا
-
Avic. Met. 2, 18: Practicae vero sunt illae in quibus primum quaerit perfici virtus animae speculativa per adeptionem scientiae imaginativae et creditivae de rebus quae sunt nostra opera
- 2 Avic. Met.
creditus
– for taṣdīqī: verifiable, by way of assent show/hide quotes-
Aver. Ep. Parv. 202ra26: Declaratum est enim in Posterioribus quod cognitionem creditam et intellectam antecedunt naturaliter duo modi cognitionis
Blum. 71, 8: فانه قد تبين فى كتاب البرهان ان المعرفة التصديقية والتصورية يتقدمها بالطبع صنفان من المعرقة
- 1 Aver. Ep. Parv.
تصديق taṣdīq
consentire
– for taṣdīq: assent show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 104, 23: Anima autem humana iuvatur corpore ad acquirendum principia illa consentiendi et intelligendi
Rahm. 222, 17: فالنفس الإنسانية تستعين بالبدن لتحصيل هذه المبادئ للتصور والتصديق
- 1 Avic. An.
credere
– for taṣdīq: assent, granting assent; belief show/hide quotes-
Avic. Log. 2va62: Id autem quod opponitur ei fit cognitum: deinde per illud cognoscitur aliud ad modum credendi illud
Madk. 18, 7: وأما الشىء الذى يترتب أولا معلوما، ثم يُعْلم به غيره على سبيل التصديق
-
Avic. Log. 3ra15: Impossibile est animum moveri ab uno solo intellectu ad credendum aliquid
Madk. 21, 3: ليس يمكن أن ينتقل الذهن من معنى واحد مفرد إلى تصديق شىء
-
Avic. An. vol. I 97, 47: sed prima intelligibilia sunt propositiones quas contingit credere non aliunde nec quia auditor percepit ullo modo esse possibile eas aliquando non credere
Rahm. 49, 8: أعنى بالمعقولات الأولى المقدمات التى يقع بها التصديق لا باكتساب ولا بأن يشعر المصدق بها أنه كان يجوز له أن يخلو عن التصديق بها وقتا البتة
-
Avic. An. vol. II 104, 20: Quartum vero est verba quibus facile creduntur eo quod probabilia sunt
-
Avic. Met. 58, 13: dictio … non est potior … ad credendum
-
Avic. Met. 507, 93: non est via ad probandum eam nisi credendo testimonio prophetae
-
Avic. Gen. 31, 65: Quod autem magis movet nos ad credendum vel ad non credendum hoc
- 2 Avic. Log.
- 8 Avic. An.
- 2 Avic. Met.
- 1 Avic. Gen.
credulitas
– for taṣdīq: assent, granting assent; belief show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 315, 1548: Et significat … sapientiam quoque, credulitatem et pulcritudinem seu bonitatem discipline, ingenii accuitatem
Lemay 555, 875: ويدلّ على … العلم والتصديق وحسن التعليم والذكاء
-
Alcab. diff. II, li. 164: significat deitatem et oracula prophetarum et credulitatem
-
Ps.-Fara. Flos 316: Scientia dividitur in formationem absolutam … et in formationem cum credulitate, sicut verificatur quod celi sunt sp[h]ere in se ad invicem mote
-
Ps.-Fara. Flos 317: Et scientia quidem qua sciuntur vie iste, et perducit nos ad formationem rerum, et perducit nos a [sic] credulitatem rerum, est scientia dialectice
Cruz Her. li. 28: والعِلْم الذي نعلم به هذه الطرق، وتوصلنا تلك الطرق الى تصوّر الأشياء والى التصديق هو علم المنطق
-
Avic. Log. 2va33: Altero ut cum in intellectu sit credulitas
-
Avic. Log. 2va48: Sed mentiri differt ab hoc sicut res est incognita duobus modis: uno secundum intellectum, alio secundum credulitatem
-
Avic. An. vol. I 65, 24: Et hoc contingit cum id quod percipit anima est credulitas
-
Avic. Met. 32, 4: sicut credulitas quae habet prima principia
-
Avic. Met. 38, 15: Credulitas vero quae contingit
- 1 Albu. Intro. JS
- 1 Alcab.
- 7 Ps.-Fara. Flos
- 4 Avic. Log.
- 1 Avic. An.
- 5 Avic. Met.
fides
– for taṣdīq: assent (log.); (+ bi) belief in show/hide quotes-
Avic. Log. 2vb8: et etiam ut sciat homo qualis sit dictio que facit fidem necessarie veritatis
Madk. 18, 15: وأيضا أن يعرف الإنسان أنه كيف يكون القول الموقع للتصديق، حتى يكون موقعا تصديقا يقينيا بالحقيقة
-
Avic. Log. 2vb12: et qualis sit ita quod cogat opinari et flectat animum et sufficiat absque fide certissima
Madk. 18, 19: وكيف يكون حتى يوقع عليه ظن وميلُ نفسٍ وقناعة من غير تصديق جَزْم
-
Aver. MC Gen. 163rb2: Et hec declaratio, quamvis non det fidem per se simpliciter, cum sit circularis, tamen dat nobis, sicut dicit Alexander, aliquam fidem
Eich. 60, 8: وهذا البيان وإنْ كان لا يفيد بذاته تصديقا على الإطلاق إذ كان بيانا بالدور، فقد يفيدنا كما يقول الإسكندر تصديقا ما
-
Aver. Ep. Parv. 202ra22: Et ista fides quam habemus post ignorantiam non acquiritur ex cognitione precedente
Blum. 71, 5: وكان هذا التصديق الحاصل لنا بعد الجهل، ليس يحصل عن معرفة متقدمة عندنا
-
Aver. Ep. Parv. 202vb35: secundus autem est secundum similitudinem et opiniones secundum quas nati sunt secundum leges suas, et receperunt fidem a nativitate
Blum. 85, 11: والثانية، بحسب المحاكات والآراء التى نشؤوا على قبولها، وعودوا التصديق بها منذ الولادة
- 3 Avic. Log.
- 1 Aver. MC Gen.
- 5 Aver. Ep. Parv.
Goichon 1938, no. 361.
مصادقة muṣādaqa
amicitas
– for muṣādaqa: friendship show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 259, 1577: significat … amicitatem seu amicos
Lemay 410, 978: وهو يدلّ على … المصادقة والأصدقاء
-
Albu. Coni. tr. VII, li. 365, version c, see fn. 7: significat quod apparebit in regionibus quarum significationes sunt illius signi sollicitudo et cogitatio et multitudo amicitatum
Yama.: دلّ على أنّه يظهر في البلدان التي دليلها ذلك البرج النباهة والفكرة وكثرة المصادقات
- 1 Albu. Intro. JS
- 1 Albu. Coni.
The Latin term is not documented in MLW, DMLBS and LLNMA.
amicitia
– for muṣādaqa: friendship (also among planets, astrol.), fraternizing with women show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. III, li. 152: Et si fuerit ex quadratura et fuerit ex quarto, significat multam fornicationem et adulterium et amicitias
Yama.: وكان من الرابع دلّ على كثرة الزناء والفجور والمصادقات
-
Albu. Coni. tr. VII, li. 365: significat quod apparebit in regionibus quarum significationes sunt illius signi sollicitudo et cogitatio et multitudo amicitiarum
-
Alcab. diff. II, li. 145: Et ex qualitate animi, suavitatem et risus et amicitiam
-
Alcab. diff. III, li. 166: Fortior autem planetarum amicitia est ut concordet planeta cum planeta in natura
- 3 Albu. Coni.
- 2 Alcab.
صادق ṣādiq
certissimus
– for ṣādiq: true show/hide quotes-
Avic. Met. 57, 86: scilicet aut est argumentatio in se et haec est cuius propositiones sunt certissimae in seipsis
Marm. 39, 14: قياس فى نفسه، وهو الذى تكون مقدماته صادقة فى أنفسها
- 1 Avic. Met.
certus
– for ṣādiq: true; veracious; veridical show/hide quotes-
Avic. Met. 55, 65: Veritas autem quae adaequatur rei, illa est certa, sed est certa
Marm. 39, 1: واما الحق من قبل المطابقة فهو كالصادق
-
Avic. Met. 197, 37: hoc autem non est certum
Marm. 132, 13: وهذا ليس بصادق
-
Avic. Met. 413, 86: id de cuius esse est certa sententia
Marm. 284, 12: وقد يقال حق، أيضا، لما يكون الاعتقاد بوجوده صادقا
- 6 also s.v. certus est Avic. Met.
Goichon 1938, no. 362.
مصدّق muṣaddiq
auditor
– for muṣaddiq: (+ bi) s.o. assenting show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 97, 48: nec quia auditor percepit ullo modo esse possibile eas aliquando non credere
Rahm. 49, 9: ولا بأن يشعر المصدق بها أنه كان يجوز له أن يخلو عن التصديق
- 1 Avic. An.
مصادق muṣādiq
amicus
– for muṣādiq: (+ li) being friendly to (of planets) (astrol.) show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 303, 1098: iungatur ipse planete sibi amico
Lemay 545, 628: يتَّصل هو بكوكبٍ له مصادق
-
Alcab. diff. III, li. 156: Nam de diligentibus quidam Antiquorum dixerunt quod Iupiter diligat omnes planetas, et ut sit amicus eorum
Yama.: فأمّا المصادقة فإنّ بعض القدماء قال إنّ المشتري مصادق لجميع الكواكب سوى المرّيخ وهي مصادقة له
-
Alcab. diff. III, li. 157: Veneris amici sunt omnes planete, et omnes diligunt eam preter Saturnum
Yama.: والزهرة مصادقة لجميع الكواكب وهي مصادقة لها إلّا زحل
- 1 Albu. Intro. JS
- 2 Alcab.
والزهرة مصادقة لجميع الكواكب – Veneris amici sunt omnes planete Alcab. diff. III, li. 157
diligens
– for muṣādiq: friendly (+ li: to) (of a planet) (astrol.) show/hide quotes-
Alcab. diff. III, li. 155: Et dicitur in planetis quod sint quidam eorum se invicem diligentes vel odientes
Yama.: ويقال في الكواكب إنّ بعضها مصادق لبعض ومعاد له
-
Alcab. diff. III, li. 155: Nam de diligentibus quidam Antiquorum dixerunt quod Iupiter diligat omnes planetas
Yama.: فأمّا المصادقة فإنّ بعض القدماء قال إنّ المشتري مصادق لجميع الكواكب
- 2 Alcab.
diligere
– for muṣādiq: (+ li) friendly to (of a planet) (astrol.) show/hide quotes-
Alcab. diff. III, li. 156: Nam de diligentibus quidam Antiquorum dixerunt quod Iupiter diligat omnes planetas
Yama.: فأمّا المصادقة فإنّ بعض القدماء قال إنّ المشتري مصادق لجميع الكواكب
-
Alcab. diff. III, li. 157: Veneris amici sunt omnes planete, et omnes diligunt eam preter Saturnum
Yama.: والزهرة مصادقة لجميع الكواكب وهي مصادقة لها إلّا زحل
- 2 Alcab.
إنّ المشتري مصادق لجميع الكواكب – quod Iupiter diligat omnes planetas Alcab. diff. III, li. 156
متصادق mutaṣādiq
amicus
– for mutaṣādiq: being friendly to each other (of planets) (astrol.) show/hide quotes-
Alcab. diff. III, li. 169: Cum autem concordaverint duo planete in natura et substantia, … sunt amici
Yama.: وإن اتّفق كوكبان في طبائع الجواهر … فإنّهما متصادقان
- 1 Alcab.
فإنّهما متصادقان – sunt amici Alcab. diff. III, li. 169