show/hide all quotes cite this lemma export to TEI
صلح ṣalaḥa (or: ṣaluḥa)
adaptari
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): to be suitable show/hide quotes-
Avic. Met. 205, 89: nisi cum fuerit esse corporum secundum modum commixtionis, per quam adaptatur fieri instrumentum eius [sc. animae ]
Marm. 137, 14: وهو إمكان حدوثها عند وجود أجسامٍ على نحوٍ من الامتزاج تصلح أن تكون آلة لها [sc. للنفس]
-
Avic. Met. 323, 98: Comparatione vero quae est in subiecto non utimur plerumque nisi cum fuerit subiectum sic ut aliud praeter illud adaptetur formae
Marm. 218, 3: وأما بالنسبة إلى الموضوع فإنما يستعمل فى الأكثر إذا كان الموضوع قد يصلح غيره للصورة
- 3 also s.v. adaptare aṣlaḥa Avic. Met.
adaptus
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): (+ li) to be suitable for show/hide quotes-
Nico. Plan. §87: Et multotiens inveniuntur partes, quae adaptae sunt ad generandum
Dross.: وقد توجد فى النبات اجزاء اخر تصلح للنتاج
- 1 Nico. Plan.
تصلح للنتاج – quae adaptae sunt ad generandum Nico. Plan. §87
aptari
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): (+ li) to be suitable for show/hide quotes-
Alcab. diff. IV, li. 41: Et si fuerit ante gradum signi ascendentis per .v. gradus et infra, aut fuerit in .x. aut in .11. aut in quarto vel in .v. in signo femino, aptatur hilesg
-
Alcab. diff. IV, li. 63: Luna quoque aptatur hilesg in die ac nocte
Yama.: وإن القمر إنّما يصلح للهيلاجية بالنهار والليل
- 3 Alcab.
aptus
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): (+ li or an) to be suitable for, to be appropriate to show/hide quotes-
Alcab. diff. IV, li. 46: Qui, si fuerit ante gradum .vii. per .v. gradus et infra, … erit in loco hilesg apto
-
Alcab. diff. IV, li. 53: Qui, si fuerit in aliquo angulorum vel in succedentibus eorum, erit in loco apto hilesg
Yama. see fn. 39: فإن كانت [sc. درجة الاجتماع] في بعض الأوتاد أو ما يليها فهي في موضع يصلح للهيلاجية
-
Avic. Met. 147, 66: Cum igitur fuerit hic unum aptum ad mensurandum eo aliquid, tamen possunt esse multa sine numero quae non mensurabuntur per illud
Marm. 101, 6: وإذا كان هناك واحد يصلح لكيل شىء فستكون أشياء تكاد أن لا تتناهى لأن تكال به
-
Aver. Ep. Parv. 192ra49: et similiter, quando inter eos [sc. sensus tres ] et sensibilia interiacent corpora grossa, non apta ut sint media
Blum. 9, 6: وكذلك اذا قامت بينها وبين المحسوسات اجسام غليظة ليس يصلح ان يكون متوسطًا
- 3 also s.v. aptari Alcab.
- 1 s.v. aptum est Avic. Met.
- 1 Aver. Ep. Parv.
وإذا كان هناك واحد يصلح لكيل شيء – Cum igitur fuerit hic unum aptum ad mensurandum eo aliquid Avic. Met. 101 / 147
aptus esse
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): to be suitable, to be appropriate, to be fit show/hide quotes-
Alcab. diff. IV, li. 35: Que si fuerit in die, incipies a Sole, qui, si fuerit ante gradum signi ascendentis per .5. gradus et infra, … aptus erit ut sit hilesg
Yama.: فإن كان نهاريا تبدأ بالشمس فإن كانت قبل درجة الطالع بخمس درج فما دون ذلك … فهي تصلح أن تكون هيلاجا
-
Alcab. diff. IV, li. 72: Si vero non aspexerit eum aliquis dominorum illius, … non erit aptus hilesg
-
Avic. An. vol. I 40, 94: et ideo fuerunt [sc. corpora indivisibilia ] apta ad movendum aliud
Rahm. 18, 4: ولذلك صلحت [sc. الأجرام] أن تحرك غيرها
-
Avic. An. vol. II 177, 79: complexio spiritus qui est aptus ad vehendum virtutes sensus et motus ad corpora
Rahm. 264, 12: مزاج الروح الذى يصلح لأن يكون حاملا لقوى الحسّ والحركة إلى الأعضاء حملا
-
Avic. Met. 353, 95: Nam sensus convenientiae et diversitatis est <…> ut, cum posita fuerint quasi duae naturae, invenientur eis aliqua quae diversis respectibus apta sint poni quasi genera eorum
- 13 s.v. aptari Alcab.
- 10 Avic. An.
- 1 Avic. Met.
aptus fieri
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): to become suitable show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 177, 80: In cerebro autem perficitur complexio spiritus qui est aptus ad vehendum virtutes sensus et motus ad corpora, ad hoc ut fiant apta ad exercendum suas actiones
Rahm. 264, 13: فيكون الدماغ هو الذى يتم فيه مزاج الروح الذى يصلح لأن يكون حاملا لقوى الحسّ والحركة إلى الأعضاء حملا يصلح معه أن تصدر عنها أفعالها
- 1 Avic. An.
bene posse
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): to be proper, to be fitting (that) show/hide quotes-
Avic. Gen. 94, 35: et bene potest dici madidum super totum
Qass. 152, 1: ويصلح أن يقال على التعميم wa-yaṣluḥu an yuqāla ʿalā l-taʿmīmi
- 1 Avic. Gen.
bonus esse
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): to be sound, to be good show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. II, li. 394: Quod si unum eorum impediatur et alterum fuerit bonum
-
Albu. Coni. tr. II, li. 515: etsi directio fuerit bona a gradu medii caeli
-
Avic. Gen. 94, 34: est ergo bonum quod nomen madidum appropriaretur madido
Qass. 151, 17: فيصلح أن يخص باسم المبتل fa-yaṣluḥu an yuḫaṣṣa bi-smi l-mubtalli
-
Avic. Gen. 117, 40: quod non est bonum advertere in definitiones
Qass. 171, 17: لا يصلح أن يلتفت إليه فى التحديدات lā yaṣluḥu an yultafatu ilayhi fī l-taḥdīdāti
- 2 Albu. Coni.
- 2 Avic. Gen.
competere
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): (+ li) to be suitable for, to match s.th. show/hide quotes-
Avic. Gen. 21, 49: tollunt ab ea denominationem per quam dicebatur competere elemento
Qass. 96, 3: فقد جعل تكاثفه مزيلا عنه الصفة التى لها صلحت للأسطقسية
- 1 Avic. Gen.
congrue
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): to be correct show/hide quotes-
Avic. Met. 232, 4: et tunc nostra dictio … non est pars subiecti, eo quod <non> congrue dicitur humanitas quae est ex hoc quod est humanitas
Marm. 152, 2: فحينئذ لا يكون قولنا … جزءا من الموضوع، لأنه لا يصلح أن يقال
- 1 Avic. Met.
لأنه لا يصلح أن يقال – eo quod <non> congrue dicitur Avic. Met. 152 / 232
congruus esse
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): (+ li) to be suitable for show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 111, 15: et complexatur angulos et elementa complexione quae est congrua animali
Rahm. 56, 7: فتمزج الأركان والعناصر مزاجا يصلح للحيوان
- 1 Avic. An.
convenire
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): to be proper; to be suitable show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. VI, li. 276: significat … renovationem regis Babilonie ex his qui non conveniunt regno
-
Alcab. diff. I, li. 6: set quosdam ex eis non fuisse scrutatos diligenter universa que necessaria sunt in eodem magisterio de his que conveniunt introductorio
-
Thab. Fig. GC §11, Bjö. 7, 28: et conveniunt ad exponendum in hac scientia
Lorch 46, 27: وتصلح للتخرج بها فى هذا الفن
-
Avic. Met. 67, 51: quoniam non convenit dicere quod sit in aliquo nisi in universitate vel in materia subiecta
Marm. 47, 5: وذلك لأن ليس يصلح أن يقال: إنه في شىء، إلا في الجملة، أو في المحل
-
Avic. Met. 101, 13: igitur materia est id de quo convenit dici quod in se habet esse in potentia
- 1 Albu. Coni.
- 1 Alcab.
- 1 Thab. Fig. GC
- 3 Avic. Met.
debere
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): (+ li) to be appropriate (for), to be suitable (for) show/hide quotes-
Avic. Met. 534, 45: Non debet autem legislator dicere vulgo se occultasse aliquid quod eis non revelaverit
Marm. 366, 9: ولا إنسان يصلح له أن يظهر أن عنده حقيقة يكتمها عن العامة
-
Aris. Anim. III 758a26: Iam ergo diximus quod debemus dicere in generatione aliorum animalium volantium et ambulantium et natantium
Brug.: فقد قلنا ما صلح فى ولد سائر الحيوان الطائر والمشّاء 〈و〉الذى يعوم
- 1 Avic. Met.
- 1 Aris. Anim. III
debet habere
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): (+ li) to be appropriate for, to be suitable for show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 10, 31: cum scieris actionem et inveneris eam, scies quem saporem aut quam figuram aut quem colorem debebat habere, et revocabitur comparatio
Rahm. 168, 7: فلما عرفت الفعل ووجدته وعرفت أنه أى طعم ولون وشكل يصلح له فاستثبت النسبة به
- 1 s.v. debere Avic. An.
dignus esse
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): (+ li) to be suitable (for) show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 115, 80: Cum enim creatur materia corporis quod sit dignum fieri instrumentum animae et eius regnum
Rahm. 228, 21: فإنه إذا حدثت مادة بدن تصلح أن تكون آلة للنفس ومملكة لها
-
Avic. An. vol. II 146, 2: Iam autem diximus quod corpus earum et quod pendet ex corpore earum non est dignum ad hoc
Rahm. 245, 10: وقد قلنا إن بدنها وما يتعلق ببدنها مما لا يصلح لذلك
- 3 Avic. An.
disponi
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): to be appropriate show/hide quotes-
Avic. Qual. 71, 15: Dicit igitur quod color qui invenitur in terra, invenitur propter admixtionem aqueitatis quae accidit ei vel aliquid aliud, <et> quod disponitur ad illam mixtionem quod sit colorata
Qass. 250, 10: فيقول: إن اللون الموجود للأرض إنما يوجد لها بعد ما يعرض لها من امتزاج المائية، وغير ذلك. ويصلح لذلك المزاج أن تكون ملونة
- 1 Avic. Qual.
expedit
– for ṣalaḥa (or: ṣaluḥa): to be right show/hide quotes-
Avic. Gen. 63, 57: quia non expedit quod deperdita dicantur mixta, nec et corruptum cum permanente
Qass. 127, 9: فإن الفاسدين لا يصلح أن يقال لهما ممتزجين، ولا الفاسد والباقى
- 1 Avic. Gen.
أصلح aṣlaḥa
adaptare
– for aṣlaḥa: to make good, to rectify show/hide quotes-
Avic. Met. 341, 68: cum ipsum erat in potentia, est bonum quod adaptat ipsum, malum vero privatio est suae perfectionis
Marm. 231, 1: وهو بالقوة خير يصلحه، لأن الشر هو العدم لكماله
- 1 Avic. Met.
aptare
– for aṣlaḥa: (+ acc.) to improve s.th. show/hide quotes-
Aver. MC Int. diff. II*, 67, 347: Quia responsio secundum viam dialectice vel topice non est ut aptentur querenti questiones, ut intelligantur ille intentiones de quibus dicitur illud nomen equivocum
Butt. 100, 1: فإِن المجيب على طريق الجدل ليس عليه أن يصلح على السائل سؤاله بأن يفهمه تلك المعانى التى يقال عليها ذلك الاسم المشترك
- 1 s.v. aptari Aver. MC Int.
اصطلح iṣṭalaḥa
consentire
– for iṣṭalaḥa: to agree upon (sc. the usage of a technical term) show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 20, 33: si consenserint ut perfectio speciei forma vocetur speciei
Rahm. 6, 17: أللهم إلّا أن يصطلح فيقال لكمال النوع صورة النوع
- 1 Avic. An.
استصلح istaṣlaḥa
complacere
– for istaṣlaḥa: (+ acc.) to deem s.th. right show/hide quotes-
Avic. Met. 442, 66: Vides quod nunc complacuit sibi illud facere vel advenit hora eius
Marm. 304, 13: أتراه استصلحه الآن؟ أو حدث وقته؟
- 1 Avic. Met.
صلح ṣulḥ
concordia
– for ṣulḥ: peace show/hide quotes-
Alcab. diff. V, li. 89: Pars pacis et concordie exercituum accipitur in die ac nocte a Luna in Mercurium
Yama.: سهم الصلح في العساكر يؤخذ بالنهار والليل من القمر إلى عطارد
- 1 Alcab.
أصلح aṣlaḥ
aptior
– for aṣlaḥ: (+ li) best suited for show/hide quotes-
Avic. Met. 493, 12: ut, cum completa fuerit eius natura, servetur in loco qui est aptior sibi ad conservandum illum
-
Avic. Met. 538, 95: et ut designet loca orationum, et quod ipsa sunt aptiora omnibus aliis locis ad serviendum Deo, et quia sunt propria loca Dei
Marm. 368, 3: على أن يعين مواضع من البلاد بأنها أصلح المواضع لعبادة اللّه تعالى
- 3 Avic. Met.
صلاح ṣalāḥ
apparitio
– for ṣalāḥ: soundness show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 158, 788: sed mutatur esse eorum in semetipsis, ad apparitionem editionis et complexionis atque compositionis
Lemay 259, 428: ولكِنَّها إنَّما تتغيَّر حالاتها في أنفُسِها إلى صلاح التأليف والمزاج والتركيب
- 1 Albu. Intro. JS
aptatio
– for ṣalāḥ: good condition, health show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 20, 662: in his que accidunt ex aptatione vel detrimento in suis corporibus
-
Albu. Intro. JS 151, 549: quod invenerunt ex fortitudine motus eorum in hoc mundo in esse temporum per temperamentum et aptationem
Lemay 254, 297: بما وجدوا من قوى حركاتها في هذا العالم في حالات الأزمنة بالاعتدال والصلاح
- 3 Albu. Intro. JS
bonitas
– for ṣalāḥ: sound condition; piety show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. III, li. 132: Et quando coniungitur ei Luna, significat multum uti homines bonitate
Yama.: وإذا قارنه القمر دلّ على كثرة استعمال الناس الصلاح
-
Albu. Coni. tr. VI, li. 658: Et cum fuerit Mercurius transiens super Lunam, significat illud bonitatem esse pluviarum
Yama.: دلّ ذلك على صلاح حال الأمطار dalla ḏālika ʿalā ṣalāḥi ḥāli l-amṭāri
- 14 Albu. Coni.
bonum
– for ṣalāḥ: goodness (e.g. of condition or morals) show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. II, li. 305: utetur religione et bono et castitate
-
Albu. Coni. tr. V, li. 596: significat … bonum esse bestiarum
Yama.: و[sc. على] صلاح حال الدوابّ wa- [sc. ʿalā ] ṣalāḥi ḥāli l-dawābbi
- 2 Albu. Coni.
صلوح ṣulūḥ
dignus fieri
– for ṣulūḥ: suiting, matching (n.) show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 109, 88: propter quas affectiones illa anima fit propria illius corporis, quae sunt habitudines quibus unum fit dignum altero
Rahm. 225, 8: وتلك الهيئات تكون مقتضية لاختصاصها [sc. النفس] بذلك البدن ومناسبة لصلوح أحدهما للآخر
- 1 Avic. An.
مصلحة maṣlaḥa
commoditas
– for maṣlaḥa: beneficial act; benefit, interest show/hide quotes-
Avic. Met. 343, 26: vel secundum aliquid aliud in sua essentia, vel in suis commoditatibus
Marm. 232, 16: أو بحسب شىء آخر فى ذاته، أو فى مصالحه
-
Avic. Met. 537, 93: Oportet autem, si possibile fuerit, ut cum his dispositionibus commisceat alias commoditates ad confortandum [var. confortandam ] et exponendam consuetudinem
Marm. 368, 1: ويجب إن أمكن أن تخلط بهذه الأحوال مصالح أخرى فى تقوية السنة وبسطها
- 5 Avic. Met.
إصلاح iṣlāḥ
adaptare
– for iṣlāḥ: improving, correcting (n.) show/hide quotes-
Aver. MC Int. diff. II*, 67, 360: quia intentio doctoris est adaptare questionem cum distinctione eius quod significat illud nomen equivocum
Butt. 100, 11: لأن على المعلم إصلاح السؤال بتفصيل ما يدل ذلك الاسم المشترك عليه
- 1 Aver. MC Int.
اصطلاح iṣṭilāḥ
convenientia
– for iṣṭilāḥ: conventional usage show/hide quotes-
Avic. Met. 218, 75: Convenientia enim fecit ea accipi eodem modo
Marm. 147, 8: فإن الاصطلاح أجراهما بعد ذلك مجرى واحدًا
- 1 Avic. Met.
وقع الاصطلاح waqaʿa l-iṣṭilāḥu
convenire
– for waqaʿa l-iṣṭilāḥu: (+ ʿalā) (linguistic) convention settles on show/hide quotes-
Avic. Met. 218, 64: Et tu scies quod haec nomina debent accipi secundum quod convenerimus
Marm. 147, 1: وأنت تعلم أن هذه الألفاظ يجب أن تستعمل على ما يقع عليه الاصطلاح
- 1 Avic. Met.
استقرّ الاصطلاح istaqarra l-iṣṭilāḥu
consentire
– for istaqarra l-iṣṭilāḥu: (+ ʿalā) a convention is established for show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 20, 34: Sed iam consenserunt in hoc, ut haec res, scilicet anima, comparatione materiae sit forma
Rahm. 6, 18: وبالحقيقة فإنه قد استقر الاصطلاح على أن يكون الشىء بالقياس إلى المادة صورة
- 1 Avic. An.
صالح ṣāliḥ
aptus
– for ṣāliḥ: (+ li) suitable for; disposed to show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 108, 78: Ergo iam manifestum est animas incipere esse cum incipit materia corporalis apta ad serviendum eis
Rahm. 225, 1: فقد صح إذن أن الأنفس تحدث كما تحدث مادة بدنية صالحة لاستعمالها إياها
-
Avic. An. vol. II 177, 91: Immo oportet ut principium diversarum virtutum non sit aptum ad hoc ut emanent ex loco eius omnes actiones earum
Rahm. 264, 22: بل ينبغى أن يكون المبدأ للقوى المختلفة غير صالح لأن يصدر عن معدنه جميع أفعالها
-
Avic. Met. 258, 37: Spermati etenim quod est aptum formae animalis et est assignatum differentiae propriae animalis universalis, accidit passibilitas calefactiva et fit masculus
-
Avic. Met. 532, 7: Esse vero hominem aptum ad instituendum et exsequendum iura, possibile est
Marm. 365, 6: ووجود الإنسان الصالح لان يسن ويعدل ممكن
-
Aver. MC Gen. 174ra38: agens quod faciat ea per temperamentum et alterationem apta ut aliquid fiat
- 2 Avic. An.
- 2 Avic. Met.
- 1 Aver. MC Gen.
bonus
– for ṣāliḥ: good (astr.: aspect, sign) show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. VIII, li. 277: signa et prodigia bona
-
Alcab. diff. II, li. 204: et a Sole in bono aspectu
Yama.: ومن الشمس في منظر صالح wa-mina l-šamsi fī manẓarin ṣāliḥin
- 1 Albu. Coni.
- 1 Alcab.
convenientior
– for ṣāliḥ: suitable show/hide quotes-
Avic. Met. 20, 62: cum fecerimus inductionem de dictionibus convenientioribus huic capitulo excepta causalitate
Marm. 14, 7: إذا استقريت الألفاظ الصالحة فى هذا الباب عثرت عليه
- 1 Avic. Met.
firmiter
– for ṣāliḥ: good show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 32, 45: necesse est enim sine dubio ut forma quae advenit illi, describatur in istis virtutibus firmiter
Rahm. 180, 18: لأنها تحتاج لا محالة فيما يرد عليها من ذلك أن ترتسم صورته فى هذه القوى ارتساما صالحا
- 1 Avic. An.
مصالح muṣāliḥ
amicabilis
– for muṣāliḥ: friendly show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 74, 281: Et ob hanc causam omnia tria signa faciunt triplicitatem amicabilem et concordem
Lemay 121, 179: ولهذه العلّة صارت كلّ ثلثة منها مثلثات مصالحات موافقات
- 1 s.v. maṣalaḥat Albu. Intro. JS