show/hide all quotes cite this lemma export to TEI
أنْ an
an sit (or: an est)
– for an: that show/hide quotes-
Avic. Met. 22, 16: possibile est etiam ut scientia naturalis et disciplinalis acquirant nobis demonstrationem de an est, et non acquirant nobis demonstrationem de quare est
Marm. 16, 1: وقد يجوز أن يكون العلم الطبيعى أو الرياضى أفادنا برهان «أن» وإن لم يفدنا فيه برهان «اللِمَ»
- 1 Avic. Met.
أفادنا برهان «أن» – acquirant nobis demonstrationem de an est Avic. Met. 16 / 22
cum (conj.)
– for an: that (conj.) show/hide quotes-
Alcab. diff. I, li. 423: hoc est cum fuerit planeta diurnus in die super terram et in nocte sub terra
Yama.: وهو أن يكون الكوكب النهاري بالنهار فوق الأرض وبالليل تحت الأرض
-
Alcab. diff. IV, li. 87: et hoc est cum fuerit Soli unitus
Yama.: وذلك أن يكون مع الشمس صميما
-
Anar. 36, 19: et hoc est cum dixerimus
Arnz. 57, 11: وهو أن نقول
-
Anar. 37, 15: Et forsitan erit probatio ex eis que non sunt per se nota, sicut cum probatur quod omnes anguli trianguli sunt equales duobus rectis
Arnz. 59, 3: وربّما كان البرهان من استدلال مثل أن نبيّن أنّ زوايا المثلّث الثلث مساوية لزاويتين قائمتين
- 6 Alcab.
- 2 Anar.
بأنْ bi-an
cum (conj.)
– for bi-an: by (doing s.th.) show/hide quotes-
Anar. 12, 16: eo quod vidit Apolonium excepisse post difinitionem suam, cum dixit quod non convenit ut hec sit universalis difinitio
Arnz. 15, 2: لمّا رأى أن استثناء ابولونيوس مع ذكره البسيط والمجسّم في هذا الحدّ بأن قال إنّه لا يليق 〈بأنّه حدّ كلّي … 〉
- 1 Anar.
dato quod
– for bi-an: by (doing s.th.) show/hide quotes-
Avic. Gen. 65, 8: et tu scis quod non poteris amovere aqueitatem ipsi aquae, dato quod fortiter calefiat
Qass. 129, 5: وأنت تعلم أن الماء لا تزول مائيته بأن يسخن شديدًا
- 1 Avic. Gen.
Mantello/Rigg 1996, 88.
إنْ in
cum (conj.)
– for in: if show/hide quotes-
Alcab. diff. III, li. 169: Cum autem concordaverint duo planete in natura et substantia, ut Iupiter et Venus, sunt amici
Yama.: وإن اتّفق كوكبان في طبائع الجواهر كالمشتري والزهرة فإنّهما متصادقان
-
Aris. Anim. II 643a7: cum ista individua non dividantur neque differentiae dividantur
Kruk: ان كانت هذه الاشخاص لا تقسم ولا تجزأ
-
Aris. Anim. III 766a30: Et cum mas est principium et non dicitur mas nisi quia potest
-
Aver. MC Int. diff. IV, 100, 114: Ergo cum sit contrarium in credulitate ei quod non habet contrarium negatio
- 1 s.v. fa-inna Alcab.
- 1 Aris. Anim. II
- 1 Aris. Anim. III
- 1 Aver. MC Int.
dato quod
– for in: if show/hide quotes-
Avic. Gen. 24, 3: Si ergo posuerint vaporem medium, verisimile est quod ponunt fumum medium, dato quod non ponunt pulverem medium
Qass. 98, 4: فإذا جعل البخار متوسطا فبالحرى أن يجعل الدخان متوسطا، إن لم يجعل البخار متوسطا من العناصر
-
Avic. Gen. 147, 26: Et quaelibet potentiarum corporis et quaelibet materia habet [necesse vel] necessario certum terminum ultra quem non est transitus, dato quod inveniantur earum causae secundum quod indigent
Qass. 196, 2: ولكل قوة من قوى البدن، ولكل مادة، حد يقتضيه كل واحدة منهما، ولا يحتمل مجاوزته، وذلك إن جرت أسبابها على ما ينبغى
-
Avic. Qual. 39, 59: Et iam tardatur putrefactio quando non est caliditas extranea, dato quod naturalis amittatur a materia
Qass. 225, 5: وقد يبطئ التعفن إذا لم تكن حرارة غريبة، وإن بطلت الحرارة الغريزية
- 5 also s.v. wa-ḏālika in Avic. Gen.
- 1 s.v. li-anna Avic. Qual.
Mantello/Rigg 1996, 88.
dum
– for in: if show/hide quotes-
Alcab. diff. V, li. 23: et dum fuerit Saturnus sub radiis, accipitur in die a Sole in Iovem
Yama.: فإن كان زحل تحت الشعاع فخذ بالنهار من الشمس إلى المشتري
- 1 Alcab.
فإنْ fa-in
cum autem
– for fa-in: but if show/hide quotes-
Avic. Met. 543, 71: Cum autem causa huius fuerit infirmitas vel nocumentum aliquod, tunc constituendus est eis locus
Marm. 370, 14: فإن كان السبب فى ذلك مرضا أو آفة أفرد لهم موضعا
- 1 s.v. autem fa-inna Avic. Met.
وإنْ wa-in
dato quod
– for wa-in: even if show/hide quotes-
Avic. Gen. 74, 00: erit ergo de usu simplicium quod recipiant formam specierum quando convertuntur, dato quod non componantur
-
Avic. Gen. 134, 65: vel appareret quod frigus ita bene facit descendere illud cui accidit sua frigiditas, dato quod non convertat neque mutet in sua substantia
Qass. 185, 13: أو يشبه أن يكون البرد يهبط أيضًا ما يعرض له، وإن لم يحل المعروض له عن جوهره
-
Avic. Qual. 27, 39: Ex hoc ergo sequitur quod, quanto magis adderetur in magnitudine sua, quod adderetur eius infrigidatio, dato quod non esset ibi calefaciens
Qass. 216, 11: فيجب من هذا أن يكون كلما ازداد عظما ازداد تبردًا، وإن لم يكن هناك مسخن
-
Avic. Qual. 29, 92: Et ista superficies erit semper eiusdem modi, dato quod corpus quod continetur cum ea sit in quacumque magnitudine possibili
Qass. 218, 11: وهذا السطح يكون على طبيعة واحدة، وإن كان للجسم الذى وراءه أى عظم شئت
- 2 Avic. Gen.
- 4 Avic. Qual.
Mantello/Rigg 1996, 88.
etsi
– for wa-in: even if, even though show/hide quotes-
Alcab. diff. V, li. 138: Introduximus quoque has partes novissimas, etsi est in eis narratio debilis
-
Aver. MC Int. diff. II, 40, 279: etsi non compleatur nobis scientia ipsorum et ignoremus quomodo sit res in eo
Butt. 83, 6: وإن لم تتحصل لنا معرفته وجهلنا كيف الأمر فيه
-
Aver. MC Int. diff. III, 90, 263: etsi non precessit possibilitas in ea actu in tempore
Butt. 116, 7: وإن لم يتقدم الإمكان فيه الفعل، بالزمان
- 1 Alcab.
- 3 Aver. MC Int.
أنّ anna
cum (conj.)
– for anna: that (conj.) show/hide quotes-
Aris. Anim. II 648b4: et maxime cum sit manifestum quod ista sunt causae vitae et mortis
Kruk: ولا سيما انه بين ان هذه الاشياء علل الحياة والموت
- 1 Aris. Anim. II
etenim
– for anna: that show/hide quotes-
Avic. An. voI. I 115, 62: Exempli gratia: forma etenim humana et substantia est natura
Rahm. 58, 11: مثاله أن الصورة الإنسانية والماهية الإنسانية طبيعة
- 1 Avic. An.
وذلك أنّ wa-ḏālika anna
causa
– for wa-ḏālika anna: and that is (to say) that, for show/hide quotes-
Nico. Plan. §251: Causa: calor quando fuerit prope temperantiam fueritque humor apparens aerque clarus, non egebit fructus multo calore in digestione
Dross.: وذلك ان الحرارة اذا كانت قريبة من الاعتدال وكانت الرطوبة ظاهرة وكان الهواء صافيا لم يحتج الثمر الى افراط الحرارة فى الطبخ
-
Nico. Plan. §254: Causa: arbor eius rara nimis
- 3 Nico. Plan.
enim
– for wa-ḏālika anna: this is because show/hide quotes-
Anar. 7, 27: Cum enim dicit non plus, tantum valet ac si diceret: non habet profunditatem
Arnz. 6, 10: وذلك أنّ قوله 〈فقط〉 قوّته قوّة القول السالب القائل بأنّه لا عمق له
-
Avic. An. vol. II 59, 39: non enim appetunt aliquo modo nisi postquam aestimaverint volitum
Rahm. 196, 10: وذلك أنه لا يكون شوق البتة إلّا بعد توهم المشتاق إليه
-
Avic. An. vol. II 147, 17: Impossibile est enim dici hanc formam esse in anima in effectu perfecte
-
Avic. Met. 109, 24: in unitate enim continuali non est multitudo in effectu
Marm. 75, 16: وذلك أن الوحدة الاتصالية لا كثرة فيها بالفعل
-
Avic. Met. 154, 91: de primo enim remanet aliquid in secundo
Marm. 105, 10: وذلك أنه يبقى من الأول شيء فى الثانى
- 1 Anar.
- 4 Avic. An.
- 3 also s.v. ḏālik anna Avic. Met.
et etiam
– for wa-ḏālika anna: this means that, that is to say that show/hide quotes-
Anar. 28, 26: et est possibile etiam ut sit linea protracta continua alii linee et tamen non sit continuatio secundum rectitudinem, et hoc est cum comprehendunt angulum
Arnz. 44, 9: وذلك أنّه قد يمكن أن يكون المخرج متّصلا بالخطّ ولا يكون الاتّصال على استقامة إذا احاط بزاوية
- 1 Anar.
etenim
– for wa-ḏālika anna: this is because, that is to say that, for show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 216, 90: Necesse est etenim ut visui reddatur forma speculi
Rahm. 118, 6: وذلك أنه لا يخلو إما أن يكون البصر تتأدى إليه صورة المرآة
-
Avic. An. vol. II 39, 40: Animal etenim cum habuerit dolorem aut delicias
Rahm. 184, 13: وذلك أن الحيوان إذا أصابه ألم أو لذة
- 2 also s.v. anna Avic. An.
إنّ inna
autem
– for inna: verily, truly (often untranslated) show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 104, 21: Nutrimentum autem, quamvis eius plures utilitates sint ex hoc quod fit restitutio eius quod solutum est, non tamen ad hoc solum est necessarium
Rahm. 52, 15: وإنه وإن كان الغذاء أكثر منافعه أنه يقوم بدل ما يتحلّل فإنه ليست الحاجة إلى الغذاء لذلك فقط
- 1 Avic. An.
etenim
– for inna: verily, truly (often untranslated) show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 43, 22: Alii vero dixerunt quod est frigiditas: anima etenim denominata est ab anhelitu, et anhelitus est infrigidans
Rahm. 19, 7: ومنهم من قال بل برودة وإن النفس مشتق من النفس، والنفس هو الشىء المبرد
-
Avic. An. vol. I 186, 34: Relucentium etenim lumen apparet in obscuro et tegitur color eorum
- 2 Avic. An.
إنّما innamā
autem
– for innamā: rather show/hide quotes-
Aris. Anim. II 677b14: Mirac autem est tela
Kruk: وانما المراق صفاق
- 1 Aris. Anim. II
debere
– for innamā: indeed show/hide quotes-
Aris. Anim. III 778b28: et etiam affirmamus hoc quoniam mutatio quae habet fieri a non esse ad esse debet fieri per medium
Brug.: وايضا نوجب ذلك من قبل ان التنقّل الذى يكون من لا كينونة الى كينونة انما يكون بالاوسط
- 1 Aris. Anim. III
أن التنقّل … انما يكون بالاوسط – quoniam mutatio … debet fieri per medium Aris. Anim. III 778b28
enim
– for innamā: indeed show/hide quotes-
Albu. Coni. tr. I, li. 108: Augentur enim in unoquoque signo quo iunguntur super illud quo iuncti fuerint in primo signo .2. gradus et .25. minuta et .17. secunda, .10. quoque tertia et .6. quarta
Yama.: وإنّما يزيدان في كلّ برج يقترنان فيه على حسب ما اقترنا في البرج الأوّل درجتين وخمسا وعشرين دقيقة وسبع عشرة ثانية وعشر ثوالث وستّ روابع
- 1 Albu. Coni.
etenim
– for innamā: however, rather show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 147, 24: alterius etenim virtutis est apprehendere
Rahm. 246, 9: وإنما إدراكها لقوة أُخرى
- 1 s.v. wa Avic. An.
أنّي annī
esse (n.)
– for annī: existing show/hide quotes-
Ps.-Aris. Caus. ch. I §11: et, si [sc. individuum ] non est animal, est esse tantum
Bad. 4, 3: وإن لم يكن [sc. الشخص] حيوانًا كان أنّيًا فقط
- s.v. anniyya Ps.-Aris. Caus.
كان أنّيًا فقط – est esse tantum Ps.-Aris. Caus. 4 / ch. I §11
See GALex. The Arabic term is not documented in Lisān, Freytag, Lane, Dozy and Wehr.
أنّية anniyya (or: inniyya)
anitas
– for anniyya (or: inniyya): existence, the fact of existence show/hide quotes-
Avic. Met. 411, 45: Cum autem designatur eius certitudo, non designatur nisi post anitatem, per negationem consimilium ab ipso
Marm. 283, 2: وأنه إذا حققته فإنما يوصف بعد الإنية بسلب المشابهات عنه
-
Avic. Met. 416, 39: Similiter relativorum cognoscitur anitas per aliquid, non per ipsam comparationem et relationem in intellectu positam
Marm. 286, 7: وكذلك المضافات تعرف إثنينيتها* لأمر، لا لنفس النسبة والإضافة المفروضة فى الذهن [* Bertolacci 2006, 538: أنيتها]
- 9 also s.v. iṯnayniyya Avic. Met.
esse
– for anniyya (or: inniyya): existence, the fact of existence show/hide quotes-
Avic. Met. 1, 3: Capitulum de inquisitione subiecti primae philosophiae ad hoc ut ostendatur ipsa esse de numero scientiarum
Marm. 1, 8: فى ابتداء طلب موضوع الفلسفة الأولى لتتبين إنيته فى العلوم
-
Avic. Met. 5, 94: sed voluimus per hoc accelerare hominem ad tenendum esse primum principium
Marm. 4, 18: إلا أنه أريد بذلك أن يُعَجَّل للإنسان وقوف على إنية المبدأ الأول
- 2 Avic. Met.
لتتبين إنيته فى العلوم – ad hoc ut ostendatur ipsa esse de numero scientiarum Avic. Met. 1 / 1
esse (n.)
– for anniyya (or: inniyya): existence, the fact of existence show/hide quotes-
Ps.-Aris. Caus. ch. XIX §158: quia non est bonitas nisi per suum esse et suum ens et suam virtutem
Bad. 21, 2: لأنه إنما هو خير بأنيته وهويته وقوّته
-
Ps.-Aris. Caus. ch. XIX §159: Redeamus ergo et dicamus quod inter omne agens, quod agit per esse suum tantum, et inter factum suum non est continuator neque res alia media
-
Ps.-Fara. Flos 317: Neque est ei essentia, nisi quia ipsum est necesse esse, et est eius esse
Cruz Her. li. 56: وإنّه لا ماهيّة له غير أنّه واجب الوجود، وهي أنّيّته
- Ps.-Aris. Caus.
- 1 Ps.-Fara. Flos
See Dozy. Goichon 1938, no. 27. GALex s.v. anniyyatun.