show/hide all quotes cite this lemma export to TEI
تأوّل taʾawwala
declarare
– for taʾawwala: to interpret show/hide quotes-
Avic. Gen. 17, 35: et voluerunt pro declarata scilicet apud eos dubia declarare
Qass. 92, 2: فراموا أن يتأولوا المشكل من الواضح
- 1 Avic. Gen.
آلة āla
apparatus (n.)
– for āla: instrument show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 105, 36: sicut homo qui aliquando indiget iumento et eius apparatu quo perveniat eo quo proponit
Rahm. 223, 8: مثل أن الإنسان قد يحتاج إلى دابة وآلات ليتوصل بها إلى مقصد ما
- 1 Avic. An.
centrum
– for āla: instrument show/hide quotes-
Avic. Log. 9rb34: similiter cor et cerebrum sunt centra virtutis rationalis
Madk. 82, 4: القلب والدماغ آلتان للقوة النطقية
- 1 Avic. Log.
ferculum
– for āla: instrument show/hide quotes-
Alcab. diff. II, li. 173: Et si complectitur ei Luna, significat ferculorum numerum que fiunt ad comestiones itinerantium extra domum
Yama.: وإن مازجه القمر دلّ على حساب الآلات التي تعمل لأجل البريدات
- 1 Alcab.
The Latin translator perhaps read akalāt ‘meals’ or maʾkūlāt ‘edibles’ instead of ālāt ‘instruments’.
آلي ālī
divinus (adj.)
– for ālī: instrumental, auxiliary (science, i.e. logic) show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 169, 52: Auctorum vero de reminiscendo iam destruximus rationes in divina doctrina
Rahm. 259, 10: وأما أصحاب التذكر فقد نقض احتجاجهم فى الصناعة الآلية
- 1 Avic. An.
The Latin translator apparently read ilāhī ‘divine’ instead of ālī. Van Riet 1968, 169 fn.
أوّل awwal
alii (pl.)
– for awwal: first show/hide quotes-
Avic. An. vol. I 233, 66: alia minima croci sint inferius taliter ut, si eleventur cum aliis , cooperiant superficiem aquae
Rahm. 128, 12: فإن أجزاء أُخرى من تحت تقع مواقع لو رفعت لغطّت سطحا مع الأول
- 1 Avic. An.
الأوائل al-awāʾil (or: al-awwalūn)
antiqui (pl.)
– for al-awāʾil (or: al-awwalūn): (pl.) the Ancients show/hide quotes-
Albu. Intro. JS 215, 131: Invenimus quoque quosdam antiquorum retulisse quod sint in circulo imagines et res alie diverse ab hoc quod diximus
Lemay 373, 74: وقد ذكر خواصّ من الأوائل أنَّ في الفلك صورًا وأشياء أخر خلاف ما وصفنا
-
Alcab. diff. V, li. 79: et secundum quosdam antiquorum accipitur in die ac nocte a Saturno in Martem
-
Avic. An. vol. I 38, 71: Dicemus igitur quod antiqui dissenserunt in hoc
-
Avic. An. vol. I 125, 6: Dixerunt etiam aliqui antiquorum quod possibile est ut anima aliquo modo sentiat sensibilia sine mediis
-
Avic. Met. 40, 56: Quicquid enim dictum est ab antiquis de ostensione istorum, in plerisque reducitur ad circularem
-
Avic. Met. 202, 35: Quidam autem ex antiquis dixerunt quod potentia est simul cum effectu
-
Nico. Plan. §211: Antiqui autem sapientes folia omnia fructus esse asserebant
-
Mesue Aph. B §28: antiqui enim physici in medicinis compositis dubitabant ut singularium virtutes agnoscerent
Troup.: لأن من الأوائل من قد أتى الى دواء وهو يفعل فعله بطبيعته وظن أن ذلك الفعل بخاصيته فسماه خاصة
- 1 Albu. Intro. JS
- 1 Alcab.
- 2 Avic. An.
- 2 Avic. Met.
- 1 Nico. Plan.
- 1 Mesue Aph. B
أوّلًا awwalan
antea
– for awwalan: firstly, at first show/hide quotes-
Avic. An. vol. II 26, 50: virtus imaginativa incipit repraesentare e contrario eius quod repraesentaverat antea
Rahm. 177, 11: فأخذت القوة المتخيلة تحاكيه بعكس ما حاكت أولا
- 1 Avic. An.
أيّل ayyil
cerva
– for ayyil: red deer (zool.) show/hide quotes-
Aris. Anim. II 688b24: Et similis est dispositio animalis habentis sotulares, et etiam cerva et vacca et capra et similia
Kruk: وكذلك حال الحيوان الذى له ظلفان وايضا الايل والبقر والعنز وجميع الاجناس التى تشبه هذه
- 1 Aris. Anim. II
cervus
– for ayyil: (pl. iyala) red deer (zool.) show/hide quotes-
Nico. Plan. §72: Sed folia et omnia quae sunt in illa sunt partes eius, licet non sint determinata et paulatim decidant – quoniam cornua cervi … cadunt
-
Aris. Anim. II 662a1: Et propter hoc habent mares cervorum cornua, feminae autem non
Kruk: ولهذه العلة لذكورة الأيلة قرون وليس لأناثها قرون
-
Aris. Anim. II 664a3: Causa vero propter quam non habent feminae cervorum cornua, … et naturaliter debent habere cornua
- 1 Nico. Plan.
- 9 Aris. Anim. II
تأويل taʾwīl
expositio
– for taʾwīl: interpretation (e.g. of the Quran) show/hide quotes-
Fara. Scien. GC 130, 9: et possibile est eis exponere dictiones quibus interpretatus est de ea positor secte secundum modum convenientem illi contrarietati licet expositione longinqua
Amine 135, 13: وأمكنهم أن يتأولوا اللفظ الذى به عبر عنه واضع الملة على وجه موافق لذلك المناقض، ولو تأويلًا بعيدًا
-
Ibn Tum. 110b, 14: Illi autem qui scrupulum habent in cordibus imittantur de ipso quod est similitudinarium, affectantes expositionem eius
Goldz. 233, 20: فاما الذين فى قلوبهم زيغ فيتبعون ما تشابه منه ابتغاء الفتنة وابتغاء تاويله
-
Ibn Tum. 110b, 14: et nemo novit expositionem ipsius, nisi Deus et qui fundati sunt in scientia
Goldz. 233, 20: وما يعلم تاويله الا اللّه والراسخون فى العلم
- Fara. Scien. GC
- 4 Ibn Tum.