accipere

1.1

أخذaḫaḏa

v. ʾḫḏto take; to assume; to accept; to take up, to seize; to use, to include (sc. in a definition)
  1. Albu. Coni. tr. I, li. 216: coniunctionem significantem sectam Arabum per .360. acceperimusque unicuique signo annum unum

    Yama.: والقران الدالّ على ملّة العرب على ثلثمائة وستّين وأخذنا لكل برج سنة

  2. Albu. Coni. tr. VI, li. 43, version c, see fn. 44: postea accipiatur superfluitatem que est inter locum eius et locum Solis

  3. Alcab. diff. IV, li. 101: scientia est ut aspicias quot anni transierint nato ex annis solaribus perfectis, accipiesque omni anno signum unum

    Yama.: فمعرفة ذلك أن تنظر ما مضى للمولود من السنين الشمسية التامّة فتأخذ لكل سنة برجًا

  4. Alcab. diff. IV, li. 287: accipies residuum quod est inter locum eius et locum Solis

  5. Thab. Ann. §79: Oportet quod accipiemus tres considerationes quas consideravimus cum instrumentis que memoravimus

    Morel. 49, 1: ونأخذ لذلك ثلاثة قياسات ممّا رصدناه على تدقيق، بالآلات التي قد ذكرناها

  6. Thab. Ann. §137: Accipiemus ergo motum Cordis Leonis in tempore quod est inter considerationem nostram et regnum Nabugodonosor

  7. Thab. Almag. §3: Altitudo est arcus circuli altitudinis qui cadit inter ea quorum altitudo accipitur et orizonta

  8. Thab. Almag. §23: Gressus autem planetarum in longitudine, cum accipiuntur secundum rationem medii gressus qui vocatur equalis, sunt secundum quod narrabo

  9. Anar. 5, 8: et acceperimus dimensionem que est inter ea

  10. Anar. 38, 15: sicut accepimus in figura septima latus maius

  11. Avic. An. vol. I 27, 30: sicut opus accipitur in definitione opificis

    Rahm. 10, 19: كما يؤخذ مثلًا البناء في حد الباني

  12. Avic. An. vol. II 129, 88: ex hoc quod est illud accidens, ita ut aliquando accipiat illam nudam, aliquando cum illo accidente

    Rahm. 236, 20: من حيث هو ذلك العرض بأن يأخذه مرة مجردًا ومرة مع ذلك العرض

  13. Avic. Met. 19, 51: Si igitur acceperimus utilitatem absolute, profecto haec scientia utilitatem habet

    Marm. 14, 1: فاذا أخذنا المنفعة بالمعنى المطلق كان لهذا العلم منفعة

  14. Avic. Met. 544, 91: hic enim accipit et non prodest civitati

    Marm. 371, 11: فإن المقامر يأخذ من غير أن يعطي منفعة البتة

  15. Nico. Plan. §166: Accipiamus ergo duo vasa aequalia ponamusque in illis aquam dulcem et aquam salsam

  16. Ibn Tum. 110d, 18: vivens, existens, in quem non subire potest dormitatio, nec ipsum accipiat [sic] dormitio, neque ipsum occupat dormitio, agnoscens occulta

    Goldz. 235, 7: حي قيوم لا تاخذه سنة ولا نوم عالم الغيب

  17. Alpet. ch. 15 §12: sed quia Tholomeus … accepit hanc proportionem retrogradationis stellarum 5

    Gold. 76r, 13: لكن لمّا كان بطلميوس … إنما أخذ هذه النسبة لهذا الرجوع فى الكواكب الخمسة

  18. Aris. Anim. II 642b5: Et quidam homines accipiunt quamlibet rem per se, et dividunt genus in duas differentias

    Kruk: ومن الناس من يأخذ كل واحد من الأشياء مفردًا بذاته ويجزئ الجنس في فصلين

  19. Aris. Anim. II 685b8: quando animal volet accipere per ipsam aliquid

    Kruk: إذا أراد الحيوان أن يأخذ به شيئا

  20. Aris. Anim. III 766a14: Et debemus accipere modum tertium

    Brug.: وينبغي أن نأخذ نوعًا ثالثًا

  21. Aris. Anim. III 776b2: Non ergo accipitur in illo tempore quod accipiebatur ante ex lacte

    Brug.: فليس يأخذ فى ذلك الزمان ما كان يأخذ من اللبن قبلا

  22. Aver. Ep. Parv. 193rb66: quasi homo acciperet speculum habens duas facies

  23. Aver. Ep. Parv. 203ra28: tunc disciplina non esset accepta necessario in definitione eius

  24. Aver. MC Int. diff. I, 3, 25: cum accipiuntur separata

  25. Alhaz. Opt. 81, 61: accipiatur cera alba

    Sabra III 18a, 2: فليؤخذ جزء يسير من الشمع الأبيض

  26. Aris. Phys. VII 1, 10 (241b26): Quod vero principium sui motus in ipso est, accipiatur per se

    Bad. 733, 11: وأما إن كان مبدأ حركته فيه فلنأخذ الذى عليه ا ب

  27. Aris. Phys. VII 16, 15 (242b28): Accipiatur ergo utrumlibet possibile

    Bad. 739, 4: فلنأخذ أى ذلك كان ممكنا

  28. Avic. Gen. 51, 54: Quando ergo acceperimus <…> maius spatium <quam> quod continetur inter partes ignis

    Qass. 118, 1: فإذا أخذنا بين الأجرام بعدًا أكثر من البعد الذى بين أجزاء النار مثلًا

  29. Avic. Gen. 118, 63: tunc ergo accipimus calidum in definitione frigidi quod fuit acceptum in definitione calidi

    Qass. 172, 12: فنكون قد أخذنا الحار فى حد البارد المأخوذ فى حد الحار

  30. Avic. Qual. 42, 17: quod accipit ab humiditate corporis assati extrinseca cum resolutione est plus quam quod accipit ab humiditate interiori eius

  1. 20 Albu. Coni.
  2. 12 et passim Alcab.
  3. 2 s.v. aḫḏ Thab. Ann.
  4. 2 s.v. waǧada and aḫḏ Thab. Almag.
  5. 4 Anar.
  6. 7 Avic. An.
  7. 56 Avic. Met.
  8. 1 Nico. Plan.
  9. 1 Ibn Tum.
  10. 1 Alpet.
  11. 20 Aris. Anim. II
  12. 8 Aris. Anim. III
  13. 3 Aver. Ep. Parv.
  14. 14 Aver. MC Int.
  15. 1 Alhaz. Opt.
  16. 2 s.v. accipi Aris. Phys. VII
  17. 11 Avic. Gen.
  18. 2 Avic. Qual.
1.2

أخذaḫḏ

n. ʾḫḏtaking; seizure
  1. Albu. Coni. tr. VI, li. 236: significat illud … ipsos accipere pecunias mercatorum

    Yama.: دلّ ذلك على … أخذهم لأموال التجّار

  2. Aris. Anim. II 683a28: Et non potest accipere quod volet nisi per virtutem pedum anteriorum

    Kruk: ولا يقوى على أخذ ما يريد إلا بقوة مقاديم رجليه

  3. Aris. Anim. II 693a12: Et rostrum rectum erit in avibus indigentibus ad accipiendum cibum tantum

    Kruk: والمنقار المستقيم يكون في الطائر الذي يحتاج إلى أخذ الطعم فقط

  4. Aris. Anim. III 746a7: Et dum embryo est parvus impotens accipere multum cibum

    Brug.: فما دام الجنين صغيرًا لا يقوى على أخذ غذاء كثير

  5. Avic. Gen. 49, 13: minoratio, secundum ipsos, non erit nisi accipiendo aliquid a minorato

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 17 Aris. Anim. II
  3. 1 Aris. Anim. III
  4. 1 Avic. Gen.

في الطائر الذي يحتاج إلى أخذ الطعم فقط – in avibus indigentibus ad accipiendum cibum tantumAris. Anim. II 693a12

1.3

اتّخذittaḫaḏa

v. ʾḫḏto take; to adopt, to assume
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 1045: acceperunt itaque illas convenientias quasi radices sine radice qua significaverunt super illud

    Yama.: فاتّخذوا تلك الاتّفاقات أصولًا دون الأصل الذي فيه كانت الدلالة على ذلك

  2. Alhaz. Opt. 81, 37: Accipiatur tabula levis ligni

    Sabra III 17b, 3: يُتَّخذ لوح من خشب خفيف مسفر اللون

  3. Avic. Gen. 34, 19: Et similiter poterunt accipere aquas peracutas liquefacientes lapidem et convertentes eum subito in aquam fluidam

    Qass. 105, 10: وكذلك قد يمكن أن تتخذ مياه حارة محل [var.: يحل]* الحجارة مياها سيالة فى الحال [ * probably corrupt for بحلّ ]

  4. Avic. Qual. 11, 55: Et iam possunt accipere unam pilam ceream et proiicere eam intus

    Qass. 206, 16: وقد تتخذ كرة من شمع فترسل فيه

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 1 Alhaz. Opt.
  3. 1 Avic. Gen.
  4. 1 Avic. Qual.
1.4

كان آخذًاkāna āḫiḏan

verb. phrase kwn ʾḫḏto be taking
  1. Avic. Met. 544, 92: sed oportet ut qui accipit, accipiat pro studio afferente fructum alii ut sit commercium

    Marm. 371, 11: بل يجب أن يكون الآخذ آخذا من صناعة يعطى بها فائدة تكون عوضا

  1. 1 Avic. Met.
1.5

آخذāḫiḏ

nominalized act. part. ʾḫḏwho takes
  1. Avic. Met. 544, 91: sed oportet ut qui accipit, accipiat pro studio afferente fructum alii ut sit commercium

    Marm. 371, 11: بل يجب أن يكون الآخذ آخذا من صناعة يعطى بها فائدة تكون عوضا

  1. 1 Avic. Met.

أن يكون الآخذ آخذا – sed oportet ut qui accipit, accipiatAvic. Met. 371 / 544

1.6

اتّخاذittiḫāḏ

n. ʾḫḏacceptance
  1. Albu. Coni. tr. V, li. 916: significat illud reges accipere ligationem

    Yama.: دلّ ذلك على اتّخاذ الملوك العقد

  1. 1 Albu. Coni.
1.7

أُخذuḫiḏa

pass. v. ʾḫḏto be grasped
  1. Aris. Anim. II 642b4: Hoc ergo est ingenium summae cognitionis rerum naturalium, et secundum hoc licet accipere causas quando quis acquisiverit aliquid

    Kruk: فهذه جملة مأخذ معرفة الأشياء الطباعية وعلى مثل هذه الحال ينبغي أن تؤخذ العلل إذا طلب استقصاء شيء من الأشياء

  1. 1 Aris. Anim. II
2.

وُجدwuǧida

pass. v. wǧdto be included (sc. in a definition); to take place
  1. Avic. Met. 117, 72: Aequalitas enim est de accidentibus propriis quantitatis quoniam oportet accipi in definitione aequalitatis

    Marm. 81, 5: لأن المساواة من الأعراض الخاصة بالكمية التي يجب أن توجد في حدها الكمية

  2. Avic. Met. 287, 17: convenit accipere digitum in eius descriptione

    Marm. 191, 13: وجب أن يوجد الأصبع حينئذ في رسمه

  3. Alpet. ch. 20 §4: Tunc erit propter hoc quod reversiones quas accipient inter duas eclipses que sunt consimiles

    Gold. 98r, 8: فتكون لذلك الأدوار التي توجد ما بين الكسوف متساوية

  4. Avic. Gen. 111, 59: quantumcumque ars logicalis prohibeat accipere in definitionibus rerum non respectualium rationes respectivas

    Qass. 166, 6: على أن صناعة المنطق منعت أن توجد فى حدود الأمور غير المضافة معان مضاقة

  1. 3 s.v. waǧada Avic. Met.
  2. 1 Alpet.
  3. 1 Avic. Gen.
3.

جعلǧaʿala

v. ǧʿlto make
  1. Avic. An. vol. I 80, 17: melius esset accipere perfectionem primam necessariam tantum in descriptione secunda

    Rahm. 40, 5: لكان الأحسن أن يجعل كل أول شرطًا مذكورًا فى رسم الثانى

  2. Avic. An. vol. I 81, 25: Melius est autem ut vegetabilis accipiatur genus sensibili

    Rahm. 40, 10: فالصواب أن تجعل النباتية جنسًا للحيوانية والحيوانية جنسًا للإنسانية

  3. Avic. Met. 244, 76: accipitur hic respectus ex intentione universalitatis, tunc haec natura cum universalitate erit in signatis

    Marm. 161, 12: فإن جعل هذا الاعتبار بمعنى الكلية كانت هذه الطبيعة مع الكلية في الأعيان

  1. 2 Avic. An.
  2. 1 Avic. Met.
4.1

تناولtanāwala

v. nwlto accept; to obtain, to get
  1. Aris. Anim. II 676a1: Et est in omni animali magni corporis ieiunum, quod non accipit aliquid, quasi res habens communicationem in duobus locis

    Kruk: ويكون في جميع الحيوان العظيم الجثة الصائم الذي لم يتناول من الطعام بعد شيئا فهو يكون مثل شيء له شركة من المكانين

  2. Aris. Anim. II 696b26: Et non accipiunt cibum nisi quando revertuntur super dorsum

    Kruk: فإنما يتناول الطعام إذا انقلب وصار على ظهره

  1. 2 Aris. Anim. II
4.2

نالnāla

v. nylto reach
  1. Aris. Anim. II 681b24: Et si esset inter hoc et dorsum, non posset accipere cibum

    Kruk: ولو كان فيما بين هذا وما يلى الظهر لم يكن يستطيع ان يناله الطعام

  1. 1 Aris. Anim. II
5.1

استعملistaʿmala

v. ʿmlto use
  1. Avic. Met. 218, 64: Et tu scies quod haec nomina debent accipi secundum quod convenerimus

    Marm. 147, 1: وأنت تعلم أن هذه الألفاظ يجب أن تستعمل على ما يقع عليه الاصطلاح

  1. 1 Avic. Met.
5.2

استعمالistiʿmāl

n. ʿmluse, employing
  1. Avic. Met. 391, 17: nisi prohibeat quod verbum accipitur in eo quod est praeter intentionem generationis quae est in substantia

    Marm. 268, 13: إلا أن نمنع استعمال لفظ يكون فيما خلا التكون الذى فى الجوهر

  1. 1 Avic. Met.
6.

علقʿaliqa

v. ʿlqto cling (sc. to the earth), to germinate
  1. Albu. Intro. JS 134, 1729: Nam arbores et plantationes, cum plantate fuerint Luna augmentata lumine, aut veniente ad medium celi, accipiunt et crescunt

    Lemay 192, 953: فأمَّا الأشجار والغروس فإنَّها إن غُرِسَت والقمر زائد في ضوئه أو مقبلًا إلى وسط السماء، علقت وكبُرت

  1. 1 Albu. Intro. JS
7.

تلقٍّtalaqqin

n. lqyreceiving (n.)
  1. Avic. An. vol. II 27, 64: Sed cum hoc imaginatio est fortis, et est potens accipere absentia dum vigilat

    Rahm. 177, 20: ولذلك فإن تخيله قوى، فهو قادر على تلقى الأمور الغيبية فى حال اليقظة

  1. 1 Avic. An.
8.

حدثḥadaṯa

v. ḥdṯto come to be
  1. Avic. Met. 252, 11: ei enim quod est species non attribuitur natura generalitatis in esse et in intellectu simul, nisi cum iam acceperis speciem in sua perfectione

    Marm. 166, 7: بل إنما يحدث للشىء الذى هو النوع طبيعة الجنسية فى الوجود وفى العقل معًا إذا حدث النوع بتمامه

  1. 1 s.v. ḥaddaṯa Avic. Met.
9.

اقتصرiqtaṣara (+ ʾalā)

v. qṣrto content o.s. with
  1. Thab. Ann. §32: Ideoque accipiemus ad presens in tempore solaris anni quod inde memoravit Ptholomeus

    Morel. 34, 12: ولذلك رأينا أن نقتصر، من زمان سنة الشمس في هذا الموضع، على ما ذكر بطلميوس منه

  1. 1 s.v. aḫḏ Thab. Ann.
10.

قبلqabila (+ min)

v. qblto receive from
  1. Aris. Anim. II 682a20: Genus vero animalis strepentis alchearrar habet naturam propriam, quoniam habet hoc membrum, et habet orificium et linguam per quae recipit cibum, sicut accipiunt arbores a radice

    Kruk: فاما جنس الحيوان الصرار فله طباع خاص لان له هذا العضو وهو فم ولسان معا وهو ملتئم به يقبل الطعام كما يقبل الشجر من الاصل

  1. 1 Aris. Anim. II
11.

جمع وأخذǧamʿ wa-aḫḏ

n. + n. ǧmʿ ʾḫḏcollecting and taking (n.)
  1. Aris. Anim. II 662b8: Rostrum vero generum avium parvarum est subtile, conveniens ad accipiendum grana, et similiter aves parvae quae vivunt ex cimicibus et sibi similibus

    Kruk: فاما مناقير اجناس الطائر الصغير فهى دقيقة موافقة لجمع الحبوب واخذ ما صغر من الحيوان

  1. 1 Aris. Anim. II

موافقة لجمع الحبوب واخذ ما صغر من الحيوان – conveniens ad accipiendum grana, et similiter aves parvae quae vivunt ex cimicibus et sibi similibusAris. Anim. II 662b8

12.

شربšurb

n. šrbdrinking, taking (of medicine)
  1. Mesue Aph. B §22: Medicinas accipere que caput purgant post cenam, cum dormiendi est tempus, magis est conveniens

    Troup.: شرب بعض الأدوية لا سيما التي تفعل في أعالي البدن بعد العشاء وعند النوم أوفق

  1. 1 Mesue Aph. B

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: