acquirere (or: adquirere)

1.1

استفادistafāda (+ acc.)

v. fydto acquire s.th. (+ min: from)
  1. Avic. An. vol. I 171, 18: si autem hoc fuerit in corpore acquirenti hoc ex alio corpore

    Rahm. 91, 15: فإن كان في جسم قد استفاد ذلك من جسم آخر

  2. Avic. Met. 292, 16: scilicet ut essentia agentis secundum primam intentionem non sit subiectum illius esse quod acquiritur ab eo nec informetur per illud

    Marm. 194, 13: أي لا تكون ذاتها [sc. العلة] بالقصد الأول محلًا لما يستفيد منها وجود شيء يتصور بها

  3. Avic. Met. 540, 42: si durat in homine haec actio acquiret ei habitum intendendi ad partem veritatis

    Marm. 369, 13: فإن دام هذا الفعل من الإنسان استفاد ملكة التفاتٍ إلى جهة الحق

  4. Aver. MC Gen. 167ra32: Et propter hoc forte non acquirit alterum mixtorum ab altero nisi tantum qualitatem propter difficultatem recipiendi

  5. Aver. Ep. Parv. 192vb34: forme sensibilium sunt in anima et in actu, et … non acquirit eas ab extrinseco

  6. Aver. Ep. Parv. 256vb30: et cum hoc acquirit calorem naturalem qui est in eo a sole plus quam animalia

  7. Avic. Gen. 13, 69: et, quando fuerit debita commixtio sicci cum humido, acquirit compositum, ex parte humiditatis, habilitatem laudabilem ad recipiendum formam

    Qass. 89, 5: وإذا تخمر اليابس بالرطب استفاد المركب من الرطب حسن مطاوعته للتخليق

  8. Avic. Gen. 74, 83: acquirunt per mixtionem quandam formam additam quam simplicia non habent

  9. Avic. Qual. 73, 49: nisi fuerit natus odor per mixitionem et non, <ut> crediderunt aliqui, scilicet quod acquisivit illud ex terrestreitate

    Qass. 251, 16: إلا أن تكون الرائحة قد تتولد بالامتزاج، وليست إنما تستفاد من الأرضية على ما ظنه بعضهم

  10. Avic. Qual. 86, 27: intendimus dicere quod agit per illud quod acquisivit ab elementis per qualitatem suam vel per suam complexionem

    Qass. 262, 2: فيعنى أنه يفعل بما استفاده من العناصر، أو بمزاجه

  1. 1 Avic. An.
  2. 5 Avic. Met.
  3. 1 Aver. MC Gen.
  4. 3 Aver. Ep. Parv.
  5. 2 Avic. Gen.
  6. 4 Avic. Qual.
1.2

أفادafāda

v. fydto yield, to bestow, to make available (+ 2 acc.: s.th. to/on s.o.); (+ acc.) to gain, to acquire
  1. Kindi Int. GC 2, 11: cumque adquirit eam anima, tunc ipsa est in anima. et non adquirit eam nisi quoniam est ipsa in ea in potentia

    Rīda 354, 6: فإذا أفادتها النفسُ فهى فى النفس؛ وإنما تفيدها النفس، لأنها فى النفس بالقوة

  2. Avic. Met. 18, 28: Differt etiam a topico per se in fortitudine eo quod verbum topici acquirit opinionem, non certitudinem

    Marm. 13, 3: وأما مخالفته للجدل خاصة فبالقوة، لأن الكلام الجدلي يفيد الظن لا اليقين

  3. Avic. Met. 468, 69: dicemus quod bonus acquirit bonitatem non secundum viam intentionis et inquisitionis ut sit hoc

  4. Avic. Gen. 124, 28: similiter caliditas in veram materiam non acquirit caliditatem ultra illam quam fecit acquirere

    Qass. 177, 3: والسخونة الموجودة أيضًا فى المادة إذا لم تفد سخونة بعد التى أفادت

  5. Avic. Qual. 45, 76: accidet ei quod acquiret terrestreitatem per ignem et coadunationem suarum partium qua de causa fit minor

    Qass. 231, 3: فقد يعرض أن تفيده [sc. الجسدَ] النار رزانة واجتماع أجزاء يصغر به

  6. Avic. Qual. 48, 26: quando acquirit acritatem ab aliqua re pingui ignea in qua involvitur vel proiicitur

    Qass. 232, 15: إذا أفيد كيفية حادة دسمة من شىء نارى مشوّى به، أو يلقى عليه

  1. 1 Kindi Int. GC
  2. 25 Avic. Met.
  3. 1 Avic. Gen.
  4. 2 Avic. Qual.
1.3

إفادةifāda

n. fydbestowing; acquiring (n.)
  1. Avic. Met. 294, 59: causa eius est principium propinquum ad acquirendum causato suum esse in effectu

    Marm. 196, 7: هو المبدأ القريب لإفادة المعلول وجوده بالفعل

  2. Avic. Met. 294, 62: et ideo erit medium cum participe ad acquirendum illi suum esse in effectu

  3. Avic. Qual. 37, 19: convertitur cum caliditate et humiditate ad convenientiam finis intenti qui est acquirere loco illius quod resolutum fuit

    Qass. 223, 13: إلى موافقة الغاية المقصودة التى هى إفادة بدل ما يتحلل

  1. 2 Avic. Met.
  2. 1 Avic. Qual.
1.4

أُفيدufīda

pass. v. fydto be acquired, to be derived
  1. Avic. Gen. 138, 10: et observat [ sc. terra ] observationem illius quod ex factione et figuratione acquisivit

    Qass. 189, 8: فالأرض تفيد الكائن تماسكًا وحفظًا لما يفاد من التشكيل والتخليق

  1. 1 s.v. fāda Avic. Gen.
1.5

مستفادmustafād

pass. part. fydacquired
  1. Avic. Qual. 86, 30: Nam scammonea calefacit per illud quod est in eadem de substantia ignis, sed non attrahit choleram ex ista causa, immo per potentiam quam acquisivit et habet per sui speciem

    Qass. 262, 4: فالسقمونيا يسخن بما فيه من الجوهر النارى. لكنه ليس يسهل الصفراء بذلك؛ بل بالقوة المستفادة التى له فى نوعيته

  1. 1 Avic. Qual.

بل بالقوة المستفادة – immo per potentiam quam acquisivit Avic. Qual. 262 / 86

1.6

مفيدmufīd (+ 2 acc.)

act. part. fydbestowing s.th. upon
  1. Avic. Met. 102, 16: tamen non constituitur ab hyle, sed a causa quae acquirit sibi hyle

    Marm. 70, 7: فليست تتقوم بالهيولى، بل بالعلة المفيدة إياها الهيولى

  1. 1 Avic. Met.

بل بالعلة المفيدة إياها الهيولى – sed a causa quae acquirit sibi hyle Avic. Met. 70 / 102

2.1

اكتسبiktasaba

v. ksbto acquire, to gain
  1. Avic. An. vol. II 152, 92: quod intelligibilia quae studet homo acquirere, non acquirit nisi cum habuerit terminum medium in syllogismo

    Rahm. 249, 5: أن الأمور المعقولة التي يتوصل إلى اكتسابها إنما تكتسب بحصول الحد الأوسط في القياس

  2. Avic. Met. 201, 22: anima acquirit ex hoc aptitudinem

    Marm. 135, 7: فتكتسب النفس بذلك ملكة

  3. Avic. Met. 539, 26: mores vero et habitus acquiruntur actionibus quarum natura est retrahere animam a corpore

  4. Avic. Gen. 74, 92: existens ignis, confractus et non corruptus, acquireret formam carnis

    Qass. 136, 14: قد اكتسب صورة اللحمية

  5. Avic. Qual. 78, 68: materia ignis est quae acquisivit formam per quam agit istam actionem per sui essentiam

  6. Avic. Qual. 90, 11: corpora quae acquirunt colorem tendentem ad nigredinem et rubedinem et similia

  1. 1 Avic. An.
  2. 12 Avic. Met.
  3. 1 Avic. Gen.
  4. 2 Avic. Qual.
2.2

كسبkasaba

v. ksbto acquire, to obtain, to get; (+ bi) to gain profit from
  1. Albu. Intro. JS 49, 1745: Prohibuit autem nos narrare quid sit in unoquoque ipsorum librorum ex confusione perseverantia qua volumus manere in dilectione quorumdam fratrum nostrorum qui utuntur eis et adquirunt per eos

    Lemay 43, 996: و ما منعنا أن نذكر ما في كل واحد من الزيجة من الفساد إلا الإبقاء على مودّة كثير من إخواننا ممن يستعملها ويكسب بها

  2. Avic. An. vol. II 100, 76: ergo quicquid acquisierat [ sc. anima ] , habebat esse in illa aliquo modo

    Rahm. 220, 21: فقد كان إذًا ما كسبته [sc. النفس] موجودًا معها بنوع ما

  3. Aris. Anim. II 693a19: Et quaedam avium istius generis habent longum rostrum, propter longitudinem colli et quia acquirit suum cibum ex profundo

  4. Aris. Anim. III 749b25: aves autem uncorum unguium non acquirunt cibum nisi difficile

    Brug.: فأما الطير المعقّف المخاليب فليس يكسب طعمه إلا بعسرة وشدة

  5. Aris. Anim. III 754a13: quoniam non potest habere cibum ex matre neque potest acquirere cibum statim

    Brug.: لأنه ليس من الأم غذاء ولا يقوى أن يكسب الغذاء بذاته من ساعته

  1. 1 Albu. Intro. JS
  2. 1 Avic. An.
  3. 1 Aris. Anim. II
  4. 2 Aris. Anim. III
2.3

اكتسابiktisāb

n. ksbacquisition, acquiring
  1. Avic. An. vol. I 98, 62: est enim hic intellectus qui intelligit quotiens vult intelligere sine labore acquirendi

    Rahm. 50, 1: لأنه عقل يعقل متى شاء بلا تكلف اكتساب

  2. Avic. An. vol. II 152, 92: quod intelligibilia quae studet homo acquirere, non acquirit nisi cum habuerit terminum medium in syllogismo

    Rahm. 249, 5: أن الأمور المعقولة التي يتوصل إلى اكتسابها إنما تكتسب بحصول الحد الأوسط في القياس

  3. Avic. Met. 540, 33: discedendi ab exercitio nisi acquirendi intentiones bestiales

  1. 3 Avic. An.
  2. 1 Avic. Met.
2.4

كسبkasb

n. ksbacquiring (n.)
  1. Avic. Log. 2va49: unusquisque autem horum non fit cognitus, nisi acquirendo

    Madk. 17, 19: فيكون كل واحد منهما لا يحصل معلوما إلا بالكسب

  2. Avic. Met. 515, 73: Isti vero aut negligunt studere ad acquirendum perfectionem humanam aut adversantur

    Marm. 353, 7: وهؤلاء إما مقصرون عن السعى فى كسب الكمال الأسنى، وإما معاندون

  1. 1 Avic. Log.
  2. 1 Avic. Met.
2.5

أكسبaksaba (+ 2 acc.)

v. ksbto bestow
  1. Avic. An. vol. II 97, 27: Assiduitas enim suae actionis et formandi ea quae sunt difficilia, acquirit ei virtutem

    Rahm. 219, 6: وتصورها للأمور التي هي أقوى يكسبها قوة وسهولة قبول لما بعدها

  2. Avic. Met. 456, 43: Id autem quod inferius est non acquirit id quod nobilius et dignius est

    Marm. 313, 9: والأخس لا يكسب الأشرف والأكمال كمالًا

  1. 1 s.v. kasaba Avic. An.
  2. 1 Avic. Met.
2.6

كان مكتسبًاkāna muktasiban

verb. phrase kwn ksbto acquire
  1. Avic. Met. 519, 47: Animae vero insipientes, quae non acquisierunt desiderium boni nec acquisierunt dispositiones malas, cum fuerint separatae a corpore

    Marm. 355, 14: وأما النفوس البله التي لم تكتسب الشوق فإنها إذا فارقت البدن وكانت غير مكتسبة للهيئات الرديئة

  2. Avic. Met. 519, 49: Si quis vero acquisierit dispositiones corporis malas

    Marm. 355, 16: وإن كانت مكتسبة للهيئات البدنية الرديئة

  1. 2 Avic. Met.
3.1

تحصيلtaḥṣīl

n. ḥṣlattaining (n.)
  1. Avic. An. vol. II 70, 23: unus autem solus homo non potest per se acquirere quicquid est sibi necessarium

    Rahm. 203, 1: لا يتمكن الإنسان الواحد من تحصيل كل ما يحتاج إليه

  2. Avic. An. vol. II 104, 22: Anima autem humana iuvatur corpore ad acquirendum principia illa consentiendi et intelligendi

    Rahm. 222, 16: فالنفس الإنسانية تستعين بالبدن لتحصيل هذه المبادئ للتصور والتصديق

  3. Avic. Met. 252, 18: Unde anima contendit hoc acquirere

    Marm. 166, 13: وتطلب النفس تحصيل ذلك

  1. 3 Avic. An.
  2. 1 Avic. Met.
3.2

حصلḥaṣala

v. ḥṣlto occur, to be realized
  1. Avic. Met. 162, 31: quod enim tunc sciremus de eis non esset nisi quod acquireremus de eis

  2. Avic. Met. 515, 79: Sed quantum de imaginatione intelligibilium oporteat animam hominis acquirere

  3. Aver. Ep. Parv. 202va33: et homo non potest acquirere istam cognitionem, nisi in individuis que iam prescivit

    Blum. 80, 11: فالإنسان إنما تحصل له هذه المعرفة وهذا العلم في الأشخاص الذين قد تقدم فعرفهم

  1. 2 Avic. Met.
  2. 1 Aver. Ep. Parv.
3.3

حصّلḥaṣṣala

v. ḥṣlto attain
  1. Avic. An. vol. II 104, 23: deinde cum acquisierit, redibit ad seipsam

    Rahm. 222, 17: ثم إذا حصلتها رجعت إلى ذاتها

  2. Avic. An. vol. II 141, 28: Habens enim hoc, habet certitudinem in effectu acquisitam quam non est necesse acquirere, nec per potentiam remotam nec per propinquam

    Rahm. 242, 13: لأن لصاحبه يقينا بالفعل حاصلا لا يحتاج أن يحصله بقوة بعيدة أو قريبة

  3. Avic. Met. 456, 48: habitus vero honesti quem acquirimus per actionem causa non est actio

    Marm. 313, 12: والملكة الفاضلة التي نحصلها بالفعل ليس سببها الفعل

  1. 2 Avic. An.
  2. 1 Avic. Met.
3.4

محصّلmuḥaṣṣil

act. part. ḥṣlattaining; realizing
  1. Avic. An. vol. I 258, 72: coniunctio autem redditus et distinctionis acquirit visui quale ipsum et visum

    Rahm. 144, 20: فيكون جملة الأداء والتحدد محصلًا لصورة مثل المبصر في البصر

  2. Avic. Met. 523, 22: Sed ex hominibus ille est nobilior cuius anima fit intelligentia in effectu et acquirit mores

    Marm. 359, 1: وأفضل الناس من استكملت نفسه عقلًا بالفعل، ومحصلًا للأخلاق

  1. 1 Avic. An.
  2. 1 Avic. Met.

من استكملت نفسه … محصلًا للأخلاق – cuius anima … acquirit moresAvic. Met. 359 / 523

3.5

حُصّلḥuṣṣila

pass. v. ḥṣlto be attained
  1. Avic. An. vol. II 150, 63: Hic enim modus intelligendi in potentia est virtus quae acquirit animae intelligere

    Rahm. 247, 20: هذا الضرب من العقل بالفعل، وهو القوة تحصّل للنفس أن تعقل بها ما تشاء

  1. 1 s.v. ḥaṣṣala Avic. An.
3.6

تحصّلtaḥaṣṣul

n. ḥṣlrealization
  1. Avic. Met. 80, 12: Corporeitas … non enim acquirit sibi specialitatem suam aliquid quod adiungatur ei

    Marm. 56, 1: ليس تحصل نوعيتها [sc. الجسمية] بشىء ينضم إليها

  1. 1 s.v. sibi acquirere Avic. Met.
4.

اقتنىiqtanā

v. qnw / qnyto acquire
  1. Kindi Int. DG 9, 4: et intellectus tertius quidem est ille qui in effectu est animae, quem iam adquisivit

    Rīda 358, 1: والثالث [sc. العقل] هو الذى بالفعل للنفس، قد اقتنتهُ

  2. Alhaz. Opt. 70, 24: quas anima acquirit ex formis visibilium

    Sabra II 139b, 11: التي قد اقتنتها النفس من صور المبصرات

  3. Alhaz. Opt. 71, 2: non cognoscet illam rem visam et sic erit cognitio illius rei visae ab eo secundum speciem tantum et acquiret ex intuitione et certificatione formae eius formam eius particularem

    Sabra II 141a, 1: لم يعرف المبصر نفسه، فتكون معرفته لذلك المبصر بالنوع فقط، ويقتني من تأمله وتحقق صورته صورته الجزئية

  1. 1 Kindi Int. DG
  2. 2 Alhaz. Opt.
5.

نالnāla

v. nylto obtain, to attain
  1. Avic. Met. 345, 52: reducuntur ad essentiam eius,quibus acquirat perfectionem et dignitatem propriam

    Marm. 233, 12: فيعود إلى أن ذاته تنال بذلك كمالًا وحظًا خاصًا

  2. Avic. Met. 456, 36: Et necessario illa bonitas fit de perfectionibus substantiae quae movetur ut acquirat eam per motum

  1. 4 Avic. Met.
6.

استدعاءistidʿāʾ

n. dʿw / dʿyinvoking, summoning (n.)
  1. Avic. Met. 526, 1: Comparatio autem rogandi ad acquirendam illam virtutem

    Marm. 361, 15: ونسبة التضرع إلى استدعاء هذه القوة

  2. Avic. Met. 526, 2: comparatio cogitationis ad acquirendam manifestationem rei

  1. 2 Avic. Met.
7.1

طلبṭalab

n. ṭlbseeking (n.)
  1. Alpet. ch. 7 §25: Et intentio omnium est moveri prope supremum et sequi ipsum et acquirere appropinquationem suo motui

    Gold. 33r, 6: وإن مقصودها أجمع الاقتداء بالأعلى والاتباع له أو طلب القرب من حركته

  1. 1 s.v. acquerere Alpet.
7.2

طُلب استقصاءṭuliba stiqṣāʾ (+ genit.)

pass. verb. phrase ṭlb qṣw / qṣya thorough investigation of s.th. is aimed at
  1. Aris. Anim. II 642b4: et secundum hoc licet accipere causas quando quis acquisiverit aliquid

    Kruk: وعلى مثل هذه الحال ينبغى ان تؤخذ العلل اذا طلب استقصاء شىء من الاشياء

  1. 1 Aris. Anim. II
8.

تأمّلtaʾammala

v. ʾmlto consider
  1. Avic. An. vol. II 148, 35: ad hoc ut acquirat eam sensus cum voluerit

    Rahm. 246, 17: ليتأملها الحسّ متى شاء

  1. 1 Avic. An.
9.

جلبǧalaba

v. ǧlbto obtain
  1. Avic. Met. 31, 3: Dicemus igitur quod res et ens et necesse talia sunt quod statim imprimuntur in anima prima impressione, quae non acquiritur ex aliis notioribus se

    Marm. 22, 12: فنقول: إن الموجود، والشيء، والضروري، معانيها ترتسم فى النفس ارتسامًا أوليًا، ليس ذلك الارتسام مما يُحتاج إلى أن يُجلب بأشياء أعرف منها

  1. 1 Avic. Met.
10.

باشرbāšara

v. bšrto apply o.s. to, to come into contact with
  1. Kindi Int. GC 2, 12: cum ergo adquirit eam anima, fit in anima actu

    Rīda 354, 7: فاذا باشرتها النفسُ صارت فى النفس بالفعل

  1. 1 s.v. bašara Kindi Int. GC
11.

لحاقlaḥāq

n. lḥqcatching up (n.)
  1. Alpet. ch. 13 §4: volo dicere motum celi huius stelle quem habet super suos duos polos quo circuit et acquirit motum superioris

    Gold. 59v, 11: أعني حركة فلك هذا الكوكب على قطبيه التي يقارب بها اللحاق بحركة الأعلى

  1. 1 s.v. acquerere laḥiqa Alpet.
12.

استجدّistaǧadda (+ bi)

v. ǧddto be renewed
  1. Aver. Ep. Parv. 201rb8: Et quia sompnus est abscondens hanc virtutem, accidit ei ut sit ligamentum istarum virtutum, quia acquirunt per ipsum fortitudinem

    Blum. 56, 2: والنوم لما كان حسامًا لهذه القوى، عرض له أن يكون رباط هذه القوى، لأنها تستجد به نشاطًا وقوة

  1. 1 Aver. Ep. Parv.
13.

خلفḫalafa

v. ḫlfto follow
  1. Aver. Ep. Parv. 201vb3: et sic augmentatur substantia eius, et acquirit aliquid aliud loco eius quod dissolutum est ab eo

    Blum. 64, 10: ليتوفر جوهره ويخلف به بدل ما تحلل بالحركة

  1. 1 Aver. Ep. Parv.
14.

كساkasā (+ 2 acc.)

v. ksw / ksyto clothe s.th. with
  1. Avic. Gen. 25, 31: quod unio reducit ea ad primam materiam sine dubio participatam et amittunt formam elementorum et acquirunt formam sphaerae

    Qass. 99, 4: فيكون الاجتماع عنده يردها إلى المادة المشتركة لا محالة، ويفسخ عنها صورة العناصر، ويكسوها صورة الكرة

  1. 1 Avic. Gen.
15.

شُعرšuʿira (+ bi)

impers. pass. v. šʿrto be perceived
  1. Avic. Qual. 82, 55: color attingitur et videtur et non acquirit mixtionem alicuius qualitatis

    Qass. 259, 3: واللون يدرك ويبصر، ولا يشعر بمزاج أصلا

  1. 1 s.v. šaʿara Avic. Qual.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: