addere

1.1

زادzāda

v. zydto add; (+ acc. + ʿalā) to add s.th. to; to increase, to augment (trans.); (+ ʿalā) to exceed s.th.
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 420: Et si super hoc addiderit, non operabitur super quantitatem more eorum per partem istam

    Yama.: فإن زاد على ذلك لم يعمل على قدر كمّية أعمارهم من هذه الجهة

  2. Alcab. diff. I, li. 135: sume ab initio Arietis signa usque in signum integrum quod est ante illud signum de quo faciem volueris scire et triplica ea, et quot fuerint adde super hoc quod preterierit ex faciebus illius signi cuius faciem volueris scire

  3. Alcab. diff. V, li. 103: Quod si fuerit Iupiter in signo communi et fuerit revolutio diurna, fueritque Iupiter cadens ab angulis, accipiatur tunc a Saturno in Iovem, et addantur desuper .xxx. gradus

  4. Thab. Ann. §17: Cum ergo addidimus hoc tempus super tempus quod est inter considerationem nostram et considerationes antiquorum

    Morel. 31, 5: فإذا زدنا هذا الزمان على الزمان الذي بين رصدنا ورصد القدماء

  5. Thab. Ann. §133: et addemus illud super radicem positam

  6. Thab. Almag. §54: cum ei additur cursus augis

    Morel. 16, 17: إذا زيد عليه مسير الأوج

  7. Anar. 16, 24: In difinitione autem ideo addidit quod est punctum intra figuram

  8. Anar. 37, 22: Dicetur ergo confirmative quoniam probatum est, ideoque nichil additur ei nisi ‘ergo’

  9. Avic. An. vol. I 88, 29: quamvis etiam postea addemus certitudinem huius

  10. Avic. An. vol. II 110, 3: impossibile est ut faciat esse singularem nisi addiderit supra specialitatem eius

  11. Avic. Met. 51, 80: Oportet autem ut adhuc addamus super hoc manifestationem alio modo

  12. Avic. Met. 435, 30: Nos tamen adhuc addemus tibi aliquid ad declarationem huius

    Marm. 300, 6: إلا أنا نزيدك بصيرة

  13. Alpet. ch. 17 §16: Tunc cum quantitate quam addidit ei diminuet conversum ab eo

    Gold. 84r, 7: فبقدر ما كانت تزيد [sc. النقلة] فيها تعود تنقص منها

  14. Alpet. ch. 20 §7: Et cum illis partibus quas addit Sol et secat in hoc tempore quod prediximus sunt revolutiones 18

    Gold. 98v, 10: وهى [sc. الأجزاء] التى تزيد الشمس فتقطعها فى هذا الزمان على الأدوار الثمان عشرة التى لها في هذه المدّة

  15. Aris. Anim. II 687a14: Quoniam natura addit minus maiori et nobilius et maius minori

  16. Aris. Anim. II 689b13: abstulit natura ex illa parte carnem, et addidit ipsam super inferiorem partem

    Kruk: رفع الطباع اللحم من تلك الناحية وزاده على الناحية السفلى

  17. Avic. Gen. 55, 35: si addiderint in isto principio condicionem

  18. Avic. Gen. 141, 75: terrestreitas multa quae addat ponderositatem super aqueitatem

    Qass. 191, 15: إلا أن تكون أرضيته كثيرة تزيد ثقلا على مائيته

  19. Avic. Qual. 5, 38: et tamen tota aqua sine dubio non est minus quam terra, immo potius addit super eam

  20. Avic. Qual. 10, 36: si non addiderunt ibi aliam condicionem

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 15 Alcab.
  3. 3 Thab. Ann.
  4. 1 Thab. Almag.
  5. 11 Anar.
  6. 6 Avic. An.
  7. 13 Avic. Met.
  8. 2 s.v. additio zayd Alpet.
  9. 2 Aris. Anim. II
  10. 7 also s.v. zayyada Avic. Gen.
  11. 6 Avic. Qual.
1.2

زيادةziyāda

n. zydaddition; augmentation
  1. Anar. 31, 30: hoc equidem exposuimus et interposuimus quod Aganix addidit post probationem figure 26

    Arnz. 49, 10: قد ذكرنا تفسيره مع زيادات اغانيس بعد برهان الشكل السادس والعشرين

  2. Avic. An. vol. I 105, 38: et addit alii parti et unit ei ut illa pars augeatur potius quam alia

  3. Avic. An. vol. I 106, 47: sed addere longitudini difficilius est quam addere latitudini

  4. Avic. Qual. 28, 56: Addere autem super illud quod est actu, accidit ex parte agentis venientis ab extra

    Qass. 217, 4: وأما الزيادة عن الحاصل فقد تقع من الطارئ

  5. Avic. Qual. 31, 13: Et non verificatur quod post iunctionem istius necessitetur ut addatur tanta frigiditas quanta in radice prima praeexistens est

    Qass. 219, 6: وليس إذا كان انضمام ذلك إليه يوجب زيادة برد فيه، يجب أن تكون تلك الزيادة مثل الأصل الأول

  1. 1 s.v. addi Anar.
  2. 2 Avic. An.
  3. 2 Avic. Qual.

مع زيادات اغانيس – quod Aganix addiditAnar. 49 / 31

1.3

متزائدmutazāʾid

act. part. zydincreasing gradually
  1. Alpet. ch. 17 §14: Et quia mutatio poli E et poli A utriusque est ad partem signorum, tunc vident stellam addere in motu

    Gold. 83v, 9: ولأجل أن نقطة قطب .ه. وقطب .ا. جميعًا إلى جهة توالى البروج ما يُرى الكوكب لذلك متزائد الحركة

  1. 1 s.v. additio zayd Alpet.

يُرى الكوكب لذلك متزائد الحركة – tunc vident stellam addere in motuAlpet. 83v / ch. 17 §14

2.

أضافaḍāfa (+ ilā)

v. ḍyfto add to
  1. Avic. Met. 89, 70: et esset de eo iudicium unum cum non adderetur ei aliquid sicut cum adderetur ei aliquid

    Marm. 61, 8: و[sc. أن يكون] حكمه [sc. الموضوع] ولم يضف إليه شىء حكمه وقد أضيف إليه شىء

  2. Avic. Met. 269, 49: et deinde si intellectus addiderit ei aliquid insuper, illud superadditum non erit quasi intentio extrinseca

  3. Aver. MC Int. diff. I, 7, 84: Sed nomen non declinatum … cum additur unum ex istis, erit verum aut falsum

    Butt. 61, 5: والاسم الغير مصرف … إذا أضيف إليه واحد من هذه، كان صادقا أو كاذبا

  4. Aver. MC Int. diff. II*, 47, 62: et illud ut addamus figure habenti quatuor latera figuram aliam configuratam figure

  1. 2 Avic. Met.
  2. 3 Aver. MC Int.
3.

كثرkaṯura

v. kṯrto increase, to multiply
  1. Avic. An. vol. I 69, 78: aliquando secundum prohibentia extrinsecus quae erunt aut non erunt et quae addent aut minuent

    Rahm. 34, 6: وبحسب عوائق من خارج أن يكون أو لا يكون وأن يقل أو يكثر

  1. 1 Avic. An.
4.

فضلfaḍala (+ ʿalā)

v. fḍlto surpass s.th.
  1. Kindi Grad. 282, 19: hoc est quod frigiditas caliditatis tercii gradus addit super frigiditatem caliditatis quarti gradus

    Gauth. 22, 8: وذلك انه يفضل بارد الدرجة الثالثة من الحار على بارد الدرجة الرابعة من الحار

  1. Kindi Grad.
5.

عدّىʿaddā (+ bi + ilā)

v. ʿdwto make s.o. go beyond (a limit)
  1. Avic. Met. 534, 31: Sed si addiderit ut faciat eos credere eum habere esse non signatum in loco

    Marm. 365, 19: فأما أن يعدى بهم إلى أن يكلفهم أن يصدقوا بوجوده وهو غير مشار إليه فى مكان

  1. 1 Avic. Met.
6.

عطفʿaṭafa (+ acc. + ʿalā)

v. ʿṭfto conjoin s.th. with
  1. Avic. Met. 134, 2: Dictio enim tua qua dicis quod decem sunt novem et unum, est dictio qua praedicasti novem de decem et insuper addidisti unum

    Marm. 92, 7: فإن قولك: العشرة تسعة وواحد، قول حملت فيه التسعة على العشرة وعطفت عليه الواحد

  1. 1 Avic. Met.
7.

تمّمtammama

v. tmmto complete (trans.)
  1. Avic. Met. 165, 85: si enim addiderit minuetur, et si minuerit addetur

    Marm. 112, 10: لأنه إن زاد أزيل، وإن نقص تمم

  1. 1 Avic. Met.
8.

مدّدmaddada

v. mddto spread (trans.)
  1. Avic. Qual. 13, 90: illuc una pars [ sc. aquae maris ] conservatur cum vicinitate alterius et additur salsedo quae accedit ad eam

    Qass. 208, 4: وإنما ينحفظ بعضه [sc. ماء البحر] بمجاورة بعض وبمدد التمليح [var.: ويمدد التملح] الذى يصل إليه

  1. 1 Avic. Qual.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: