adiuvare
أعانaʿāna
v. ʿwn – to help, to give help, to assist, to aid; to lead to-
Mesue Aph. A §2: Ingenium autem naturale adiuvat artem et naturam regentem
Troup.: النفس المطبوعة تعين الصناعة الطبية والطبيعة المدبرة al-nafsu l-maṭbūʿatu tuʿīnu l-ṣināʿata l-ṭibbiyyata wa-l-ṭabīʿata l-mudabbirata
-
Avic. An. vol. I 159, 14: Dicemus igitur quia id quod adiuvat nos ad sciendum
-
Avic. An. vol. II 102, 97: Virtutes animales adiuvant animam rationalem in multis
-
Avic. Met. 210, 5: sed creator adiuvit naturas eorum et ordinavit ea
-
Avic. Met. 539, 29: Ad memorandum autem ista, adiuvant actiones laboriosae quae sunt praeter usum naturae et ultra vires
-
Nico. Plan. §183: Montes vero quia attrahunt humores et adiuvat illos claritas aeris
Dross.: واما الجبال فانها تجذب الرطوبات ويعينها صفو الهواء
-
Nico. Plan. §195: et quia saepe usus est lapide adiuvitque illum sol in sua digestione
Dross.: فلما باين الحجر عقده وأعانته الشمس على طبخه
-
Aris. Anim. III 753a18: quoniam tempus calidum adiuvat ad digestionem creationis
-
Aris. Anim. III 757a2: et hoc etiam adiuvit ipsos ad errorem
Brug.: وهذا ايضا ممّا اعانهم على خطأهم
- 1 Mesue Aph. A
- 6 Avic. An.
- 4 Avic. Met.
- 5 Nico. Plan.
- 3 Aris. Anim. III
عاونʿāwana
v. ʿwn – to help, to assist-
Avic. Met. 311, 26: potentia naturalis … quae vel adiuvat virtutem quae est extrinsecus ad infrigidandum vel non adiuvat
Marm. 209, 1: قوة طبيعية … تعاوق* القوة الخارجة فى التبريد أو لا تعاوقه [ * Bertolacci 2006, 519: تعاون ]
-
Avic. Met. 313, 71: sed et eius virtus infrigidans formalis quae est in substantia aquae … sive adiuvet eam, sive non adiuvet frigiditas aeris
Marm. 210, 11: بل والقوة المبردة الصورية التى فى جوهر الماء … إذا عاونها ولم يعاوقها برد الهواء
-
Avic. Gen. 141, 94: quando fuerit adiuta qualitas quae non vincit quousque fortificetur ei et vigoretur, <vincit> et convertit aliud ad suam similitudinem
Qass. 192, 10: فإٍنها ذا عادنت* كيفية غير الغالب، حتى قوى، غلب وأحال الآخر إلى مشابهته [ * sic, correct: إذا عاونت ]
- 4 also s.v. taʿāwaqa Avic. Met.
- 1 Avic. Gen.
معاونةmuʿāwana
n. ʿwn – help, aid-
Avic. An. vol. II 105, 30: ut percipiat principium aliud ab eo quod habuerat, et adiuvent repraesentare id quod appetitur in imaginatione
Rahm. 223, 4: وذلك لاقتناص مبدأ غير الذى حصل أو معاونة بتمثيل الغرض فى الخيال
-
Avic. Met. 545, 12: sicut debitum unius sustentandi alium et adiuvandi se
-
Avic. Met. 550, 80: Et doceat ut homines adiuvent se et defendant tam se quam ea quae possident subveniendo sibi
- 1 Avic. An.
- 2 Avic. Met.
معينmuʿīn
act. part. ʿwn – supporting, helping-
Aris. Anim. II 667a35: quia quando corrumpetur principium, in nullo adiuvat residua membra
Kruk: لانه اذا فسد الاول لا يمكن شىء آخر معين لسائر الاعضاء دافعا عنها
-
Aris. Anim. III 715b24: quoniam quaedam arbores faciunt fructum sibi similem in genere, et quaedam non faciunt fructum nisi per convenientiam, quoniam adiuvantur in digestione
Brug.: لأن فى الشجر ما يثمر ثمرة شبيهة بجنسها ومن الشجر ما لا يحمل ثمرة بل موافق حمل الثمرة، لأنه معين على النضوج
- 1 Aris. Anim. II
- 1 Aris. Anim. III
لا يمكن شىء آخر معين لسائر الاعضاء – in nullo adiuvat residua membraAris. Anim. II 667a35
معونةmaʿūna
n. ʿwn – aid, assistance-
Albu. Coni. tr. II, li. 91, version u, see fn. 19: cum eo quod adiuvabunt eos gentes ex civibus prime secte
Yama.: مع معونة قوم من أهل الملّة الأولى لهم
-
Aver. Ep. Parv. 201ra60: inducit sensum communem ad interius corporis ad adiuvandum cogitativam
Blum. 55, 2: ويقبل بالحاسة المشتركة الى داخل الجسم لمعونة القوة المفكّرة
- 1 Albu. Coni.
- 1 Aver. Ep. Parv.
مع معونة قوم – cum eo quod adiuvabuntAlbu. Coni. tr. II, li. 91 fn.
إعانةiʿāna
n. ʿwn – helping, assisting (n.)-
Avic. An. vol. II 14, 83: occupatio animae circa aliquam istarum [ sc. virtutum ] retinet eam ne adiuvet alias
Rahm. 170, 17: اشتغال النفس ببعض هذه [sc. القوى] يصرفها عن إعانة القوى الأُخرى على فعلها
- 1 Avic. An.
استعانistaʿāna (+ bi)
v. ʿwn – to make use of, to resort to-
Albu. Coni. tr. II, li. 341: Et adiuvatur cum hoc per perventionem revolutionis ab anno coniunctionis usque ad angulos infortunarum, unicuique signo annus
Yama.: ويستعان مع ذلك بانتهاء الدور من سنة القران إلى أوتاد النحوس لكلّ برج سنة
- 1 Albu. Coni.
عاوقʿāwaqa
v. ʿwq – to impede-
Avic. Met. 311, 27: potentia naturalis … quae vel adiuvat virtutem quae est extrinsecus ad infrigidandum vel non adiuvat
Marm. 209, 1: قوة طبيعية … تعاوق* القوة الخارجة فى التبريد أو لا تعاوقه [ * Bertolacci 2006, 519: تعاون ]
-
Avic. Met. 313, 71: sive adiuvet eam, sive non adiuvet frigiditas aeris
Marm. 210, 12: إذا عاونها ولم يعاوقها برد الهواء
- 2 Avic. Met.
The Latin translator probably read ʿāwana ‘to help’ instead of ʿāwaqa.
مغنٍmuġnin
act. part. ġny – assisting, helping-
Aver. MC Gen. 171vb16: Quapropter iste modus equalitatis non adiuvat in permanentia eorum
Eich. 114, 14: وإذا كان ذلك كذلك فليس هذا النوع من التعادل والتساوى مغنيا فى ثباتها
- 1 s.v. afāda Aver. MC Gen.
فليس … مغنيا فى ثباتها – non adiuvat in permanentia eorumAver. MC Gen. 114 / 171vb
اُنتفعuntufiʿa (+ bi)
impers. pass. v. nfʿ – to be put to use, to be useful-
Aris. Anim. II 685a31: Quoniam non adiuvant [ sc. pedes ] ad accipiendum neque ad exeundum a lapidibus
Kruk: ولان رجليها قصار لا ينتفع بها فى شىء من الاخذ ولا الخروج من الصخور
- 1 Aris. Anim. II
عنّʿanna
v. ʿnn – to present itself, to appear-
Avic. An. vol. II 20, 71: Illae autem inspirationes sunt ex causis quae adiuvant animam
Rahm. 174, 7: وهذه الخواطر تكون لأسباب تعن للنفس
- 1 Avic. An.
The Latin translator probably read aʿāna ‘to help’ instead of ʿanna.
فترfatara
v. ftr – to abate, to slow down-
Avic. An. vol. I 279, 31: causae quas invenies praedictas in eo quod adiuvat motum eius
Rahm. 159, 6: لأسباب تجدها مذكورة فيما تفتر حركته
- 1 Avic. An.
The Latin translator perhaps read tufīdu ‘bestows, gives’ instead of tafturu.