antiquus

1.1

قديمqadīm (pl. qudamāʾ)

(nominalized) adj. qdmancient, old; eternal; former, previous; (pl. with article) the Ancients (i.e. the Greek scientists or the Presocratics in particular)
  1. Albu. Intro. JS 199, 869: non invenerit [ sc. Ptholomeus ] memoriam ipsorum terminorum in libris antiquorum eorum, nec fecerunt de eis memoriam antiqui antecessores

    Lemay 327, 486: لم يوجد ذكر تلك الحدود في كتب أوائلهم ولا ذكر ذلك قدماء أسلافهم

  2. Albu. Intro. JS 204, 1027: Quia antiqui omnes sapientes in stellis diviserunt unumquodque signum per XII. divisiones

    Lemay 331, 597: إنَّ كلّ القُدماء من العلماء بالنجوم قسموا كلّ برجٍ باثنا عشر قسمًا

  3. Albu. Coni. tr. VII, li. 171: significat quod apparebit in regionibus quarum significationes sunt illius signi … consideratio in rebus antiquis

  4. Alcab. diff. I, li. 351: dominus triplicitatis domus mortis primus significat mortem, et secundus precepta seu res antiquas

    Yama.: صاحب مثلّثة بيت الموت الأوّل يدلّ على الموت والثاني يدلّ على الأمور القديمة

  5. Alcab. diff. III, li. 156: Nam de diligentibus quidam Antiquorum dixerunt quod Iupiter diligat omnes planetas

  6. Thab. Ann. §102: Deinde consideravimus tempus quantum est in quo movetur sol 13° et 34' secundum medium motum quem posuerunt antiqui

    Morel. 56, 12: ثم نظرنا كم الزمان الذي فيه تسير الشمس بوسط مسيرها يج [13] درجة و كد [24] دقيقة، على ما ذكرته القدماء من وسط مسيرها

  7. Anar. 9, 24: Oportet autem nos scire antiquos consuevisse nominare omne planum superficiem et posuisse in divisione oppositum corpori

    Arnz. 10, 4: وقد ينبغي أن يعلم أنّ القدماء كانوا يسمّون كلّ بسيط سطحًا ويصيّرونه في القسمة بإزاء الجسم

  8. Anar. 32, 3: Supra hoc Sambelichius: hec petitio non invenitur in antiquis scriptis

    Arnz. 49, 13: قال سنبليقيوس إنّ هذه المصادرة ليست توجد في النسخ القديمة

  9. Avic. An. vol. I 38, 69: Capitulum de enumerando ea quae dixerunt antiqui de anima et de eius essentia

  10. Avic. An. vol. II 154, 20: Capitulum in quo enumerantur sententiae antiquorum probabiles de anima

  11. Avic. Met. 142, 68: Quidam ergo ex antiquis posuerunt oppositionem … quae est inter unum et multum

  12. Avic. Met. 474, 2: dixerunt antiqui quod universitas habet motorem unum amabilem

  13. Nico. Plan. §131: Et consideremus quae dixerunt in his antiqui et inspiciamus libros eorum de his scriptos

  14. Ibn Tum. 111a, 20: Creavit eas, non de aliquo quod haberet antiqu[u]m

    Goldz. 236, 3: انشأها لا من شيء كان معه قديما

  15. Alpet. ch. 1 §2: Et non properet ad reprehendendum meam diversitatem ad sapientes antiquos

  16. Alpet. ch. 20 §24: Et hoc est quod apparuit antiquis

  17. Aris. Anim. II 640a11: Et licet nos etiam scire quod antiqui etiam usi sunt

  18. Aris. Anim. II 677a30: Et propter hoc debemus mirari ex sermone antiquorum

  19. Aris. Anim. III 768b33: Et forte erit illa diversitas multa ita quod non assimilabitur id quod generabitur ab eo suo antiquo omnino

    Brug.: وربما كان ذلك الاختلاف كثير بقدر ما لا يشبه الذى يكون منه لقديمه البتّة

  20. Aris. Anim. III 778b7: Antiqui vero scientiae naturalis aestimabant contrarium illius quod diximus

    Brug.: فاما قدماء اصحاب العلم الطباعىّ فقد ظنّوا خلاف ما ذكرنا

  21. Aver. MC Gen. 155ra10: Antiquorum igitur quidam opinantur quod generatio simplex et alteratio idem sunt

  22. Aver. Ep. Parv. 192vb31: opiniones antiquorum in comprehensione sensibilium sunt quatuor

  23. Aver. Ep. Parv. 256vb37: Antiqui vero attribuunt longitudinem et brevitatem vite causis accidentalibus

  24. Aver. MC Int. diff. II*, 71, 412: non omne quod verificatur divise, verificatur composite, sicut videbatur multis antiquorum

    Butt. 102, 13: فقد تبين من هذا أنه ليس كل ما يصدق فرادي يصدق مجموعا على ما كان يرى كثير من القدماء

  25. Avic. Gen. 76, 29: Et quod inde provenit de discordia inter antiquos est quia aliqui eorum non separant nec cognoscunt formam

  26. Avic. Gen. 83, 88: Erit ergo ac si in complementis illius potentiae esset aliquid antiquum et aliquid coniunctum ei de novo

  1. 2 Albu. Intro. JS
  2. 1 Albu. Coni.
  3. 7 Alcab.
  4. 1 Thab. Ann.
  5. 2 Anar.
  6. 3 Avic. An.
  7. 3 Avic. Met.
  8. 1 Nico. Plan.
  9. 1 Ibn Tum.
  10. 10 Alpet.
  11. 6 Aris. Anim. II
  12. 7 Aris. Anim. III
  13. 1 Aver. MC Gen.
  14. 3 Aver. Ep. Parv.
  15. 1 s.v. qādim Aver. MC Int.
  16. 4 Avic. Gen.
1.2

متقدّمmutaqaddim

(nominalized) act. part. qdmpreceding, old, of the past; predecessor
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 726: Et iam diversificati sunt antiqui in sitibus elementorum ex quibus extrahitur quantitas temporum vicis regni

    Yama.: وقد اختلف المتقدّمون في أوضاع العناصر المستنبطة منها قدر كمّية أزمان الدول

  2. Alcab. diff. I, li. 4: Cum vidissem conventum quorumdam Antiquorum ex auctoribus magisterii iudiciorum astrorum edidisse libros quos vocaverunt introductorios huius magisterii

    Yama.: فإنّي لمّا رأيت جماعة من متقدّمي أهل صناعة أحكام النجوم قد عملوا كتبًا سمّوها مداخل إلى هذه الصناعة

  3. Alcab. diff. I, li. 8: cepi edere hunc librum, et posui eum introductorium atque collegi in eo ex dictis Antiquorum quicquid necessarium est huic magisterio secundum modum introductorium

    Yama.: فألفت هذا الكتاب وجعلته مدخلًا وجمعت فيه من أقاويل المتقدّمين كلّ ما يحتاج إليه في الصناعة على سبيل المدخل

  4. Thab. Ann. §18: Et manifestum est quod quando fecerimus secundum quod dixerimus, non erit quod estimamus de errore considerationum antiquorum scilicet contingens nobis error quod nos pervenit in eo

    Morel. 31, 11: وإنّه ليتبيّن أنّا، إذا عملنا على ما ذكرنا، لم يكن ما يظنّ من خطأ الأرصاد المتقدّمة يدخل علينا خطأ فيما نحن فيه

  5. Avic. An. vol. II 67, 74: verbum cui non invenietur apud antiquos consimile in distinctione

    Rahm. 201, 16: وغير ذلك كلاما لا يوجد للمتقدمين ما يجرى مجراه فى تفصيله وتحصيله

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 2 Alcab.
  3. 1 Thab. Ann.
  4. 1 Avic. An.
1.3

قدمqaduma

v. qdmto be old
  1. Mesue Aph. B §73: Cum pillulas informatas antiquas inveneris, nemini ministres nisi ante in aqua calida eas humectaveris

    Troup.: اذا قدم الدواء محببا واشتد فلا تسقه حتى تلينه في الماء الحار

  1. 1 Mesue Aph. B

اذا قدم الدواء محببا – Cum pillulas informatas antiquas inveneris Mesue Aph. B §73

2.

شيخšayḫ (pl. mašāyiḫ , šuyūḫ)

n. šyḫelderly person, old man
  1. Mesue Aph. B §54: Potius tyriace opere indigemus cum sudorem provocare volumus et expellere et solvere, tam in iuvenibus quam in antiquis, et in debilibus ab egritudine et maxime in iuvenibus fortis nature

    Troup.: أكثر حاجتنا في الترياق أن نعرق ونفش ونحلل وننقي لا غير ذلك، ونجنبه الأطفال والمشايخ والمنهوكين والشباب الا اليسير منه

  2. Mesue Aph. B §61: Egritudines calide in antiquis timorosiores sunt quam in iuvenibus et in eis facilius terminantur vel ad bonum vel ad malum

    Troup.: العلل الحارة في الشيوخ أشد خوفا منها في الشبان لكن برءها أسرع اما الى خير واما الى شر

  1. 6 Mesue Aph. B
3.1

الذي سلفallaḏī (or: mā) salafa

rel. clause slfwhich has passed (of time)
  1. Aris. Anim. III 763a31: Et in antiquo tempore erat quidam dux qui perrexit per mare et fixit ancoram in quodam portu

    Brug.: وقد كان فيما سلف قائد من القوّاد غزا فى البحر وارسى فى بعض المرافئ

  2. Aris. Anim. III 770b37: Et iam apparuit caper habens in suis cruribus cornua in antiquo tempore

    Brug.: وقد ظهرت عنز فى ساقها قرن فى الزمان الذى سلف

  1. 2 Aris. Anim. III
3.2

سالفsālif

act. part. slfancient, earlier
  1. Aris. Anim. II 677a2: Et forte erit multum, tantum quod erit mirabile in quantitate, sicut accidit in antiquo in regione quae dicitur Halkiz, in climate Obo

    Kruk: وربما كانت تلك المرة كثيرة بقدر ما يظن ان كثرتها عجب من العجائب كما عرض فى الدهر السالف فى البلدة التى تسمى باليونانية ناقسوس

  1. 1 Aris. Anim. II
4.

مزمنmuzmin

act. part. zmnchronic, lasting (of an illness)
  1. Mesue Aph. B §12: ita et in antiquis egritudinibus hereditantur et maxime in egritudinibus membrorum principalium

    Troup.: كذلك الأمراض المزمنة موروثة عنهم، لا سيما في الأعضاء الرئيسية

  2. Mesue Aph. B §95: Dolores antiquos et debilitatem membrorum filii a patribus contrahere consueverunt

    Troup.: الأمراض المزمنة والضعف في الأعضاء موروثة في الأبناء

  1. 2 Mesue Aph. B
5.

باقٍbāqin

act. part. bqypermanent, lasting
  1. Alcab. diff. II, li. 11: Et si fuerit fortunatus, significat de substantia res antiquas et durabiles

    Yama.: وإذا كان مسعودا دلّ من المال على الأشياء الباقية والدائمة

  1. 1 Alcab.
6.

ذاوٍḏāwin

act. part. ḏwywithered
  1. Avic. Gen. 94, 43: Et iam erit corpus siccum humidum, idest madidum, et remollificativum, et non erit aliter nisi sicut humiditas novi recentis et humiditas antiqui et sicci remollificati

    Qass. 152, 7: وقد يكون الجسم اليابس رطبا أو منتقعا، ولا سواء رطوبة الغصن النضير، ورطوبة الذاوى اليابس النقيع

  1. 1 Avic. Gen.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: