cito

1.1

سريعًاsarīʿan

adv. acc. srʿquickly, rapidly
  1. Avic. An. vol. II 32, 50: qui vero est humidae complexionis, quamvis cito recipiat, tamen cito amittit et fit ei tamquam non recepisset

  2. Nico. Plan. §109: Et quidam [ sc. fructus ] cito maturantur, ut mora, quidam tarde

  3. Aver. Ep. Parv. 196rb45: qui autem habent locum dominatum humiditate non rememorant, quia forme non figuntur in humido, sed conservant cito, quia humor facile recipit formam

  4. Aver. Ep. Parv. 256vb6: et corruptio accidit eis cito duabus de causis

    Blum. 104, 1: والبوار يعرض لهم سريعًا من جهتين

  1. 1 Avic. An.
  2. 1 s.v. maturari Nico. Plan.
  3. 3 Aver. Ep. Parv.
1.2

سرعةsurʿa

n. srʿpromptness, quickness
  1. Avic. An. vol. I 68, 58: sed differt a certitudine in firmitudine et comprehensione, et subtilis differt ab hebete in cito discendo,

    Rahm. 33, 9: والحدس يخالف التلقن بسرعة الفهم wa-l-ḥadsu yuḫālifu l-talaqquna bi-surʿati l-fahmi

  2. Avic. An. vol. I 91, 72: Respectus autem eius secundum comparationem ad virtutem vitalem appetitivam est modus propter quem accidunt in ea affectiones quae appropriantur homini, quibus afficitur cito, sive actio scilicet aut passio

    Rahm. 46, 4: فيها هيئات تخص الإنسان يتهيأ بها لسرعة فعل وانفعال fīhā hayʾātun taḫuṣṣu l-insāna yatahayyaʾu bihā li-surʿati fiʿlin wa-nfiʿālin

  3. Aris. Anim. II 675b26: Et propter amplitudinem intestini erit gulosum, et propter rectitudinem intestini erit cito appetens

    Kruk: ان سعة المعاء تكون علة كثرة رغبته فى الطعام واستقامة المعاء تكون علة سرعة شهوة الطعام anna saʿata l-miʿāʾi takūnu ʿillata kaṯrati raġbatihī fī l-ṭaʿāmi wa-stiqāmata l-miʿāʾi takūnu ʿillata surʿati šahwati l-ṭaʿāmi

  4. Mesue Aph. B §126: Sanguis qui cito ad aerem coagulatur

    Troup.: سرعة جمود الدم عند الهواء surʿatu ǧumūdi l-dami ʿinda l-hawāʾi

  1. 2 Avic. An.
  2. 1 Aris. Anim. II
  3. 1 Mesue Aph. B

بسرعة الفهم – in cito discendoAvic. An. 33 / vol. I 68

1.3

سريعsarīʿ

adj. srʿfast, quick
  1. Avic. An. vol. I 167, 27: Haec autem commotio quae facit sonum, facit cito, sed non multum percutit

    Rahm. 89, 18: وهذا التموج الفاعل للصوت سريع لكنه ليس بقوى الصك wa-hāḏā l-tamawwuǧu l-fāʿilu li-l-ṣawti sarīʿun lākinnahū laysa bi-quwā l-ṣakki

  2. Avic. An. vol. II 60, 56: quorumdam enim hominum facies est facies irascibilis qui contestatur faciei suae quia cito irascitur

  1. 3 Avic. An.

وهذا التموج الفاعل للصوت سريع – Haec autem commotio quae facit sonum, facit citoAvic. An. 89 / vol. I 167

1.4

سرعsaruʿa (+ ilā)

v. srʿto happen quickly to
  1. Aris. Anim. III 785a2: et cum humor fuerit multus non cito putrescit

  2. Aris. Anim. III 785a25: et cum senescunt multiplicatur in pluma eorum humor et <non> putrescit cito

    Brug.: ولا تسرع اليها العفونة wa-lā tasraʿu ilayhā l-ʿufūnatu

  1. 2 Aris. Anim. III

لا تسرع اليها العفونة – non putrescit citoAris. Anim. III 785a25

1.5

بسرعةbi-surʿa

prep. phrase srʿquickly
  1. Avic. An. vol. II 22, 00: Cum enim iniungit ei aliquam formam per quam tendit ad aliquod propositum, ipsa movetur cito ad aliud illi dissimile et ex illo ad aliud tertium

    Rahm. 175, 11: إذا استعملها فى صورة ما استعمالا موجها نحو غرض ما انتقلت بسرعة إلى شىء آخر iḏā staʿmalahā fī ṣūratin mā stiʿmālan muwaǧǧahan naḥwa ġaraḍin mā ntaqalat bi-surʿatin ilā šayʾin āḫara

  1. 1 Avic. An.
1.6

مسرعmusriʿ

act. part. srʿcoming quickly
  1. Avic. An. vol. II 60, 57: quidam autem videtur timidus et formidolosus qui formidat et cito terretur

    Rahm. 197, 10: فيكون جبانا مسرعا إليه الرعب fa-yakūnu ǧabānan musriʿan ilayhi l-ruʿbu

  1. 1 Avic. An.

يكون … مسرعا إليه الرعب – cito terreturAvic. An. 197 / vol. II 60

1.7

أسرعasraʿa

v. srʿto be rapid
  1. Avic. Qual. 61, 53: quando humiditas quae exsiccatur fuerit aquosa subtilis, penetrabit valde cito

    Qass. 243, 1: وإذا كانت الرطوبة المنشوفة مائية رقيقة أسرع نفوذها wa-iḏā kānati l-ruṭūbatu l-manšūfatu māʾiyyatan raqīqatan asraʿa nufūḏuhā

  1. 1 Avic. Qual.

أسرع نفوذها – penetrabit valde citoAvic. Qual. 243 / 61

2.1

عاجلًاʿāǧilan

adv. acc. ʿǧlquickly
  1. Aris. Anim. II 648b20: Et etiam dicitur calidius illud quod non infrigidatur cito, sed est tardae infrigidationis

    Kruk: لا يبرد عاجلا lā yabrudu ʿāǧilan

  2. Aris. Anim. II 673a5: Quoniam motus declinat ad istum locum cito, et ex motu calefit locus

  3. Aris. Anim. III 719a1: Et si extra remanserit mollis testae corrumpetur cito et non generabitur ab eo animal

    Brug.: ولو بقى خارجا ليّن القشر لفسد عاجلا wa-law baqiya ḫāriǧan layyina l-qišri la-fasada ʿāǧilan

  4. Aris. Anim. III 782b4: et cum humor fuerit grossus pinguis erit econtra, nam pingue non cito desiccatur

    Brug.: لأن الدسم لا ييبس عاجلا li-anna l-dasama lā yaybasu ʿāǧilan

  1. 10 et passim Aris. Anim. II
  2. 5 Aris. Anim. III
2.2

في العاجلfī l-ʿāǧil

prep. phrase ʿǧlimmediately
  1. Anar. 38, 5: ideoque oportet ut premittatur aut ponatur post, sed tamen concedatur in probatione cito

    Arnz. 60, 8: لأن يسلّم في البرهان في العاجل li-an yusallama fī l-burhāni fī l-ʿāǧili

  1. 1 Anar.
2.3

استعجلistaʿǧala

v. ʿǧlto accelerate
  1. Avic. An. vol. I 164, 75: quando baculo paulatim aquam percutis … si autem cito percusseris, resistet tibi

    Rahm. 87, 15: إذا اعتبرت إمرارك السوط فى الماء … فإن استعجلت استعصى عليك وقاوم iḏā ʿtabarta imrāraka l-sauṭa fī l-māʾi … fa-ini staʿǧalta, staʿṣā ʿalayka wa-qāwama

  1. 1 Avic. An.

فإن استعجلت [sc. إمرارك السوط] – si autem cito percusserisAvic. An. 87 / vol. I 164

3.

عن قريبʿan qarīb

prep. phrase qrbsoon, shortly
  1. Avic. Gen. 58, 40: suffocatur intus aer et non potest ingredi nec egredi in valle, quod cito convertetur totum ad ignem et comburet ipsum

    Qass. 123, 9: فلم يترك أن يخرج ويدخل [sc. الهواء]؛ فإنه، عن قريب، يستحيل مافيه نارا محرقة fa-lam yutrak an yaḫruǧa wa-yadḫula [ sc. al-hawāʾu ] fa-innahū ʿan qarībin yastaḥīlu mā fīhi nāran muḥriqatan

  2. Avic. Qual. 11, 65: non transcendit terminum maris, sed descendit pluvia salsa valde cito

    Qass. 207, 5: بل ينزل [sc. البخار] عن قريب مطرًا مالحًا bal yanzilu [ sc. al-buḫāru ] ʿan qarībin maṭaran māliḥan

  1. 1 s.v. qarīban min Avic. Gen.
  2. 1 Avic. Qual.
4.

من ساعتهmin sāʿatihī

prep. phrase swʿinstantly
  1. Aris. Anim. II 675a23: Quoniam exitus cibi erit cito, et sic appetit ipsum cito

    Kruk: لان خروج الطعم يكون عاجلا. ولذلك يشتاق اليه ايضا من ساعته li-anna ḫurūǧa l-ṭuʿmi yakūnu ʿāǧilan wa-li-ḏālika yaštāqu ilayhi ayḍan min sāʿatihī

  1. 1 Aris. Anim. II
5.

جدًّاǧiddan

adv. acc. ǧddmuch
  1. Aris. Anim. III 745a29: Et propter hoc teruntur cito dentes animalium comedentium multum et carentium magnis dentibus

    Brug.: ومن اجل هذه العلّة تنسحق جدّا اسنان بعض الحيوان wa-min aǧli hāḏihī l-ʿillati tansaḥiqu ǧiddan asnānu baʿḍi l-ḥayawāni

  1. 1 Aris. Anim. III
6.

أوشكawšaka

v. wškto be on the point of
  1. Avic. An. vol. II 28, 76: Cum vero aliquid eorum removebitur, cito aderit comparatio quae est necessaria inter absentiam et animam et inter virtutem imaginativam

    Rahm. 178, 8: فإذا فات أحدهما أوشك أن تتفق النسبة المحتاج إليها بين الغيب وبين النفس والقوة المتخيلة fa-iḏā fāta aḥaduhumā awšaka an tattafiqa l-nisbatu l-muḥtāǧu ilayhā bayna l-ġaybi wa-bayna l-nafsi wa-l-quwwati l-mutaḫayyalati

  1. 1 Avic. An.

أوشك أن تتفق النسبة – cito aderit comparatioAvic. An. 178 / vol. II 28

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: