debitus
واجبwāǧib
act. part. wǧb – necessary-
Avic. Met. 329, 21: Haec autem sunt principia motus animalis, ex quibus quaedam sunt debita per se necessario, et quaedam sunt non debita necessario per se
Marm. 222, 9: فإذن ههنا مبادئ للحركات النفسانية. منها واجبة بأعيانها ضرورة، ومنها غير واجبة بأعيانها ضرورة
-
Avic. Met. 329, 22: Debita vero necessario sunt virtutes moventes quae sunt in membris et virtutes desiderativae
- 3 s.v. debitum Avic. Met.
بالوجوبbi-l-wuǧūb
prep. phrase wǧb – by necessity-
Avic. Met. 198, 73: Cum enim comes eius fuerit illa voluntas, … fit sine dubio in effectu principium debitae actionis
Marm. 133, 17: فتكون إذا اقترن بها تلك الإرادة … صارت لا محالة مبدأ للفعل بالوجوب
- 1 Avic. Met.
صارت … مبدأ للفعل بالوجوب – fit … principium debitae actionisAvic. Met. 133 / 198
موجبmūǧib
act. part. wǧb – necessitating-
Albu. Coni. tr. I, li. 56: Victorie enim et attractiones ducentes ad bella et necessitates sunt debite nexui harum rerum trium
Yama.: تكون … المغالبات والمخارجات المحوجة إلى الحروب والاضطرارات الموجبة لانتظام هذه الحالات الثلاثة
- 1 Albu. Coni.
مقتضًىmuqtaḍan
pass. part. qḍy – required-
Avic. An. vol. I 94, 10: faciem scilicet deorsum ad corpus, quam oportet nullatenus recipere aliquam affectionem generis debiti naturae corporis
Rahm. 47, 15: ويجب أن يكون هذا الوجه غير قابل البتة أثرا من جنس مقتضى طبيعة البدن
- 1 Avic. An.
اقتضىiqtaḍā
v. qḍy – to require-
Avic. Gen. 46, 54: quod figurae istorum corporum et quantitates eorum sunt res eis debitae per naturam eorum, vel sunt res eis debitae non per naturam eorum, sed quod advenit eis ab extra
Qass. 114, 8: إن أشكال هذه الأجرام ومقاديرها أمور لا تقتضيها طبيعتها؛ بل تعرض لها من خارج
- 1 s.v. debere Avic. Gen.
أمور لا تقتضيها طبيعتها – vel sunt res eis debitae non per naturam eorumAvic. Gen. 114 / 46
الذي يستحقّهallaḏī yastaḥiqquhū
rel. clause ḥqq – which it deserves-
Avic. An. vol. I 265, 85: cum certe propius fuerit, videbitur eius mensura maior quam mensura debita suae elongationi
Rahm. 149, 10: لأنه بالحقيقة قريب رؤى له مقدار أعظم من المقدار الذى يستحقه ببعده
- 1 s.v. istaḥaqqa Avic. An.
مناسبmunāsib
act. part. nsb – appropriately related-
Avic. Met. 287, 11: Erit ergo etiam cum materia, sicut digitus qui non est pars debita corpori absolute, sed corpori quod fit animal vel homo
Marm. 191, 9: وذلك النوع فيكون أيضا مع المادة مثلما أن الأصبع ليس جزئا مناسبا للجسم، بل للجسم الذى صار حيوانا أو انسانا
- 1 Avic. Met.