desiderium

1.1

شهوةšahwa

n. šhw / šhy desire; appetite (e.g. for food); concupiscence, sexual appetite
  1. Albu. Coni. tr. IV, li. 218: significat quod apparebit in civitatibus super quas est almuztauli nimia concupiscentia in mulieribus et desiderium et coniugium

    Yama.: دلّ على أنّه يظهر في المدن المستولى عليها كثرة الرغبة في النساء والشهوة والنكاح

  2. Avic. An. vol. I 132, 1: et quod omnino fames est desiderium sicci et calidi

    Rahm. 68, 2: وبالجملة فإن الجوع شهوة اليابس الحار

  3. Avic. An. vol. II 2, 18: Si enim non coniungerentur in imaginatione animalium quae carent intellectu, cum inclinarentur desiderio proprio ad dulcedinem, scilicet quod res quae est huiusmodi formae est dulcis

    Rahm. 163, 15: ولو لم يكن قد اجتمع عند الخيال من البهائم التى لا عقل لها المائلة بشهوتها إلى الحلاوة مثلا أن شيئا صورته كذا هو حلو

  4. Avic. Met. 508, 33: sed ipse [ sc. frigidus naturaliter ] non desiderat eum [ sc. coitum ] nec allicitur ad eum desiderio et illecebra quae sunt ei propria, sed alio desiderio

    Marm. 349, 4: لكنه [sc. العنين] لا يشتهيه [sc. الجماع] ولا يحن نحوه الاشتهاء والحنين اللذين يكونان مخصوصين به، بل شهوة أخرى

  5. Nico. Plan. §3: Anaxagoras autem et Abrucalis desiderio eas moveri sentire quoque et tristari delectari quoque asserunt

    Dross.: اما أنكساغورس وهمفدوقلس فزعما ان للنبات شهوة وحسا وغما ولذة

  6. Nico. Plan. §7: Quae si habuerint plantae, desiderio quoque affici debent

    Dross.: وإن وجبت هذه الاشياء للنبات وجبت له الشهوة ايضا

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 3 Avic. An.
  3. 1 Avic. Met.
  4. 5 Nico. Plan.
1.2

اشتهاءištihāʾ

n. šhw / šhydesire
  1. Avic. Met. 508, 32: certum est enim sibi [ sc. frigido naturaliter ] quod coitus habet delectationem, sed ipse non desiderat eum nec allicitur ad eum desiderio et illecebra quae sunt ei propria

    Marm. 349, 3: فإنه [sc. العنين] متحقق أن للجماع لذة، لكنه لا يشتهيه ولا يحن نحوه الاشتهاء والحنين اللذين يكونان مخصوصين به

  1. 1 Avic. Met.
1.3

مشتهٍmuštahin

act. part. šhw / šhydesiring (faculty)
  1. Nico. Plan. §2: Constaret enim utrum habeant necne plantae animam et virtutem desiderii

    Dross.: ليت شعرى للنبات نفس وقواها كالقوة المشتهية

  1. 1 Nico. Plan.

كالقوة المشتهية – virtutem desideriiNico. Plan. §2

2.1

شوقšawq

n. šwqdesire
  1. Avic. An. vol. II 41, 68: si vero non memorant [ sc. reliqua animalia ] , memorare non desiderant nec cogitant inde; immo hoc desiderium et hic appetitus solius hominis est

  2. Avic. Met. 328, 12: Non enim potest esse ut motus animalis sit non per desiderium ullo modo

  3. Avic. Met. 329, 16: Igitur propinquum principium omnis motus animalis est virtus movens musculos in membris, et huius principium quod praecedit eam est desiderium

    Marm. 222, 7: فإذن كل حركة نفسانية مبدؤها الأقرب قوة محركة فى عضل الأعضاء، ومبدؤها الذى يليه شوق

  4. Alpet. ch. 7 §18: aut per naturam aut per desiderium imitandi ipsum ut ducantur suo motu

    Gold. 32r, 4: إمّا بالطبع أو شوقًا للتشبه به واقتداءً بحركته

  1. 1 Avic. An.
  2. 40 Avic. Met.
  3. 1li-l-šabah Alpet.
[ Goichon 1938, no. 345. ]
2.2

تشوّقtašawwuq

n. šwqdesire
  1. Avic. Met. 328, 10, corr. ref. 328, 13: nam id ad quod <…> tendit virtus secundum intentionem animalis est per desiderium animalis sine dubio quod fit postquam non fuerat

    Marm. 222, 5: لأن الشىء الذى لا تنبعث إليه القوة ثم تنبعث إليه انبعاثًا نفسانيًا يكون بتشوق نفسانى لا محالة قد حدث بعد ما لم يكن

  2. Avic. Met. 514, 57: sed hic labor non erit uniuscuiusque imperfecti, sed eorum qui per virtutem intelligibilem acquisierunt desiderium suae perfectionis

  1. 10 Avic. Met.
[ Goichon 1938, no. 347. ]
2.3

اشتياقištiyāq

n. šwqdesire
  1. Avic. Met. 455, 12: Id autem quod movet motorem sine variatione sui nec per intentionem nec per desiderium id est finis

    Marm. 312, 11: والذى يحرك المحرك من غير أن يتغير بقصد واشتياق فهو الغاية

  1. 1 Avic. Met.
[ Goichon 1938, no. 348. ]
2.4

متشوّقmutašawwaq

nominalized pass. part. šwqdesire, object of desire
  1. Aver. Ep. Parv. 203ra52: Causa autem secunda est desyderium naturale anime

    Blum. 91, 10: والسبب الثانى، هو حدوثها عن المتشوقات الطبيعية التى للنفس

  1. 1 s.v. mutašawwiq Aver. Ep. Parv.
2.5

تشويقtašwīq

n. šwqarousing desire (n.)
  1. Avic. Met. 480, 11: Videtur autem ipsa [ sc. intelligentia pura ] esse principium movens corpus ultimum secundum viam desiderii

    Marm. 328, 14: ويشبه أن يكون هو [sc. العقل المحض] المبدأ المحرك للجرم الأقصى على سبيل التشويق

  1. 1 Avic. Met.
[ Goichon 1938, no. 346. ]
3.

حرصḥirṣ

n. ḥrṣgreed, excessive desire, avidity
  1. Mesue Aph. A prol.: propter nil aliud prolongavi nisi, quia verens ne quando fastidires, tui in ea desiderii longanimitatem vellem temptare et cum desiderando cognoscere

    Troup.: ما كان ابطائي عنك … الا امتحانا مني لهمتك وحرصا على الوقوف على حرصك

  2. Albu. Coni. tr. V, li. 961: significat vehementiam regis super plebem et desiderium eius super congregationem pecuniarum

  3. Alcab. diff. II, li. 159: Et habet ex partibus partem desiderii

  4. Ps.-Aris. Caus. ch. XXII §175: et res omnes desiderant bonitatem ex primo et desiderant recipere ipsam desiderio multo

    Bad. 24, 1: والأشياء كلها تشتاق إلى الخير 〈من الأول〉 وتحرص على نيله حرصًا وافرًا

  5. Avic. Gen. 16, 30: Apparetque igitur quod induxit eos ad hoc magnum desiderium laborandi in scientiis mathematicis

    Qass. 91, 16: ويشبه أن يكون داعيهم إلى ذلك شدة حرصهم على العلوم الرياضية

  1. 1 Mesue Aph. A
  2. 1 Albu. Coni.
  3. 1 Alcab.
  4. s.v. šawq Ps.-Aris. Caus.
  5. 1 Avic. Gen.
4.

رغبةraġba (+ )

n. rġbdesire (e.g. for women or gold); wish (e.g. for acquiring knowledge)
  1. Albu. Coni. tr. IV, li. 48: et multiplicabitur desiderium in mulieribus et delectatio cum eis

    Yama.: ‎‏وتكثر الرغبة في النساء والتمتّع بهنّ

  2. Albu. Coni. tr. IV, li. 114: apparebit in civitatibus super quas est almuztauli … desiderium in auro et argento et margaritis pretiosis

  3. Avic. Met. 6, 95: ut per hoc augeretur desiderium addiscendi scientias

    Marm. 4, 18: فتتمكن منه الرغبة فى اقتباس العلوم

  4. Ibn Tum. 109a, 36: Constat igitur ex hoc quod cultura non confirmatur, nisi per fidem et puritatem; … voluntas per desiderium et formidinem; desiderium autem et formido per premium et penam

    Goldz. 230, 3: فثبت بهذا ان العبادة لا تصح الا بالايمان والاخلاص … والارادة بالرغبة والرهبة والرغبة والرهبة بالوعد والوعيد

  1. 2 Albu. Coni.
  2. 1 Avic. Met.
  3. 2 Ibn Tum.
5.

إجماعiǧmāʿ

n. ǧmʿresolution (to act) (psych.)
  1. Avic. An. vol. II 56, 00: cum autem firmatur desiderium, oboediunt ei virtutes motivae quae non faciunt aliud nisi contrahere musculos

    Rahm. 195, 4: فإذا صح الإجماع اطاعت القوى المحركة التى ليس لها إلّا تشنج العضل

  2. Avic. An. vol. II 58, 25: similiter etiam [ sc. habetur ] ex imaginatione quod proprium est ei et ex virtute affectante desiderium

  1. 7 Avic. An.
6.1

أُمنيةumnīya

n. mnw / mnywish, aspiration
  1. Avic. An. vol. II 44, 17: Desiderium quoque et spes faciunt etiam hoc; spes autem aliud est quam desiderium

    Rahm. 187, 16: والأمانى والرجاء أيضا تفعل ذلك، والرجاء غير الأمنية

  2. Avic. An. vol. II 14, 19, corr. ref. vol. II 44, 19: desiderium vero est imaginatio rei et concupiscentia eius, et iudicare quod delectabitur in illa si affuerit

  1. 3 Avic. An.
6.2

تمنٍّtamannin

n. mnw / mnywishing (n.)
  1. Avic. An. vol. II 36, 7: Unde ex utilitatibus sonorum compositorum … et spei et desiderii habet [ sc. homo ] quaedam quae non habent cetera animalia

    Rahm. 183, 6: فلذلك يصيب [sc. الإنسان] من فوائد الأصوات المؤلفة … ومن الرجاء والتمنى أمورا لا تصيبها الحيوانات الأُخرى

  1. 1 Avic. An.
7.

أملamal (pl. āmāl)

n. ʾmlhope
  1. Mesue Aph. A prol.: sicque desiderium tuum iunctum meo compleat [ sc. deus ] in te

    Troup.: وتمم [sc. الله] آمالك الموصولة بآمالنا فيك

  1. 1 Mesue Aph. A
8.

أهبةuhba

n. ʾhbprovision, preparation
  1. Aver. MC Int. diff. II, 38, 242: Et illud est quod nos videmus, quod hic sunt res renovationis quarum principium est cogitatio et acceptio desiderii ad ipsa

    Butt. 81, 10: وذلك أنا نرى أن هاهنا أشياء مبدأ حدوثها الروية وأخذ الأهبة لها

  1. 1 Aver. MC Int.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: