dies

1.

يومyawm

n. ywmday (of 24 hours); day (contr. of night)
  1. Mesue Aph. A §52: Ante purgationem per aliquot dies humores commovendi et dissolvendi medicina cibali et potu medicinali, et sic cum precedentis diei abstinentia purgandi sunt

    Troup.: اذا أردنا اسهال الخلط فلنتقدم في تحليله وتحريكه بأيام بأدوية غذائية أو أغذية دوائية وبالحمية ثم نسهله

  2. Mesue Aph. A §60: Morbido corpori non forte contrarium vel eadem die post nimium aeris calorem est dandum, et e contrario

    Troup.: لا ينبغي أن يدخل على العلل في الأجسام ضدها الأقوى فذلك مضر جدا، مثاله الريح الباردة جدا في اليوم الواحد بعقب الهواء الحار جدا، وبالضد

  3. Albu. Intro. JS 51, 1826: Nam dies noti, i.e. dies cretici, i.e. quando determinatur infirmus, qui necessarii sunt medicis in cognitione esse infirmi et eius fortitudinis atque debilitatitis

    Lemay 45, 1038: فامَّا الأيَّام المعلومة [أعنى أيَّام البُحران] التي تحتاج إليها الأطِبّاء في معرفة حال المريض في قوته او ضعفه

  4. Albu. Intro. JS 112, 961: dies quos nominant marinarii qui sunt in occidente, et cives Egipti eiusque confinium “dies augmentationis seu diminutionis aque”

  5. Albu. Coni. tr. I, li. 118: et erunt inter coniunctiones .19. anni et .314. dies

  6. Albu. Coni. app. II, li. 40: Et inter Philippum et Gezdagirt .950. anni et .90. dies fuerunt

  7. Alcab. diff. II, li. 26: Et ex diebus [ sc. habet Saturnus ] , sabbatum, et ex noctibus eam que precedit quartam feriam

    Yama.: وله [sc. زحل] … من الأيّام السبت ومن الليالي ليلة الأربعاء

  8. Alcab. diff. V, li. 115: in mense et in die qua surrexit rex

  9. Thab. Ann. §2: et invenit tempus quod est a coniunctione solis cum stella fixa usque ad reversionem eius ad ipsam 365 dies

  10. Thab. Almag. §6: in die, qui est pars diei 24 horarum

    Morel. 4, 1: في يوم من الأيام

  11. Avic. Met. 146, 40: ut in unaquaque die et nocte sequentibus compleatur eius una revolutio

  12. Avic. Met. 202, 42: ut videat et inspiciat saepe in una die

  13. Nico. Plan. §142: Et ideo ut plurimum herbae minutae in una hora unius diei generantur

    Dross.: ولذلك صار أكثر الحشائش يتكون فى ساعة او يوم واحد

  14. Nico. Plan. §251: Arbores vero quae fuerint in terris temperatis accelerant maturationem ante dies vernales

  15. Ibn Tum. 109a, 23: Cumque Deum cognoverunt, dic eis quod Deus indixit illis quinquies orare inter diem et noctem

    Goldz. 229, 12: فاذا عرفوا اللّه فاخبرهم ان اللّه فرض عليهم خمس صلوات فى يومهم وليلتهم

  16. Ibn Tum. 112b, 1: Deus acceptet eum et suos socios, quia ipsius odio habitos deffensores et sequasses [sic!] eius in bono usque ad diem Legis

    Goldz. 239, 10: صلى اللّه عليه وعلى آله واصحابه المهاجرين والانصار والتابعين لهم باحسان الى يوم الدين والحمد للّه رب العالمين

  17. Aris. Anim. II 665a35: Et forte erit animal trium dierum

  18. Aris. Anim. III 733b13: Animalia vero anulosi corporis faciunt vermes prius et post dies efficiuntur quasi ova

    Brug.: فاما الحيوان المحزّز الجسد فهو يلد دودا اوّلا، واذا مضت به ايّام صارت خلقة الدود مثل البيض

  19. Aris. Anim. III 777b19: et dicere est revolutiones diem, noctem, mensem, annum

  20. Mesue Aph. B §60: Contra usum egri omnino in medicatione procedere non est conveniens, sicut si in die quadam aeri exponatur et in die reliqua vento calido

    Troup.: لا ينبغي أن يدخل على العلل في الأجسام ضدها الأقوى فذلك مضر جدا، مثاله الريح الباردة جدا في اليوم الواحد بعقب الهواء الحار جدا، وبالضد

  21. Avic. Gen. 146, 6: sicut est una natura animalium vermium et plantarum villosarum quae in eadem die generantur et corrumpuntur

  22. Avic. Gen. 151, 2: Et divisio temporis quam faciunt sapientes, per menses et dies et horas et minuta

  23. Avic. Qual. 16, 49: Et non est dubium quin mutabuntur a suis maneriebus aliquo die temporum

    Qass. 210, 3: ولا محالة أنها تتغير عن أحوالها يومًا من الدهر

  1. 2 Mesue Aph. A
  2. 5 Albu. Intro. JS
  3. 68 Albu. Coni.
  4. 25 Alcab.
  5. 1 Thab. Ann.
  6. 1 Thab. Almag.
  7. 3 Avic. Met.
  8. 4 Nico. Plan.
  9. 2 Ibn Tum.
  10. 1 Aris. Anim. II
  11. 8 Aris. Anim. III
  12. 1 Mesue Aph. B
  13. 2 Avic. Gen.
  14. 1 Avic. Qual.
2.

نهارnahār

n. nhrday (contr. of night), daytime, daylight
  1. Albu. Coni. tr. I, li. 455: Rursum, extrahitur pars regni ita: ut accipiatur scilicet a gradu medii celi Solis in medium celi revolutionis in die ac nocte

  2. Albu. Coni. tr. II, li. 785: quod apparebit signum in aere in fine diei aut noctis

  3. Alcab. diff. I, li. 304: que est super circulum medii diei sub terra

    Yama.: وهو الذي على دائرة نصف النهار تحت الأرض

  4. Alcab. diff. V, li. 90: Pars aspiciendi in revolutione anni accipitur in die a Luna in Venerem, et in nocte econverso

  5. Thab. Almag. §5: hore temporales que sunt diverse sunt quarum queque est secundum quantitatem medietatis sexte diei et medietatis sexte noctis que non sunt equales

  6. Thab. Almag. §6: Arcus diei est arcus qui est super terram circuli equidistantis equatori diei in quo sol volvitur in die

    Morel. 3, 16: قوس النهار هي القوس التي فوق الأرض، من الدائرة الموازية لمعدل النهار، التي تدور فيها الشمس في يوم من الأيام

  7. Avic. An. vol. I 185, 18: animalia quae nocte lucent, cum lucent, non sentitur color eorum ullo modo; in die vero habent colorem manifestum

  8. Ibn Tum. 109c, 24: Et ex necessitate scitur adventus noctis et diei et hominum

    Goldz. 231, 13: وبالضرورة يعلم حدوث الليل والنهار والناس

  9. Ibn Tum. 112b, 33: nec aliquid invenitur preter ipsum, non terra … non nox, non dies

    Goldz. 241, 1: ولا موجود سواه لا ارض … ولا ليل ولا نهار

  10. Aris. Anim. III 724a22: quoniam secundum unum modum erit dies ex nocte et secundum alium modum erit vir ex puero, id est post

  11. Aris. Anim. III 779b35: Causa vero propter quam non sunt oculi glauci acuti visus in die neque oculi nigri acuti visus in nocte

  12. Aver. MC Int. diff. I, 17, 209: si sol est elevatus, ergo est dies

    Butt. 68, 1: إن كانت الشمس طالعة فالنهار موجود

  13. Aver. MC Int. diff. I, 17, 211: que sunt sermo noster «sol est elevatus» et «dies invenitur»

  14. Alhaz. Conf. 288, 5: hic circulus vocatur equinoctialis. Nam cum sol pervenerit ad eum nox et dies equabuntur per totum mundum

  15. Alhaz. Conf. 297, 13: In oriente vero cuius latitudo est 66 graduum et cuius longissimus dies 24 horarum

  16. Alhaz. Opt. 64, 38: et similiter non apparet pulchritudo earum, nisi in nigredine noctis, et in locis obscuris, et latet in luce diei

    Sabra II 123a, 6: وكذلك المصابيح والشموع والنيران إنما يظهر حسنها في سواد الليل وفي المواضع المظلمة، وليس يظهر حسنها في ضوء النهار

  1. 6 Albu. Coni.
  2. 14 et passim Alcab.
  3. 2 Thab. Almag.
  4. 1 Avic. An.
  5. 2 Ibn Tum.
  6. 2 Aris. Anim. III
  7. 2 Aver. MC Int.
  8. Alhaz. Conf.
  9. 1 Alhaz. Opt.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: