diffundi

1.1

نفذnafaḏa (+ )

v. nfḏto permeate (trans.), to pass through
  1. Avic. An. vol. I 149, 62: Clarum est igitur quod odor non venit ad odoratum nisi propter vaporem qui evaporat ex odorifero et permiscetur aeri et diffunditur per illum

    Rahm. 78, 12: فبين أن الرائحة إنما تصل إلى الشم ببخار يتبخر من ذى الرائحة ويخالط الهواء وينفذ فيه

  2. Avic. An. vol. II 34, 79: fit cum nervi imbibuntur et oppilantur ex vaporibus et cibis qui diffunduntur in eis ita ut digerantur

    Rahm. 182, 1: فأن تكون الأعصاب قد امتلأت وانسدت من أبخرة وأغذية تنفذ فيها إلى أن تنهضم

  1. 8 also s.v. diffundere Avic. An.
1.2

نفوذnufūḏ

n. nfḏpenetration
  1. Avic. An. vol. I 104, 15: Et haec [ sc. digestiva ] est quae dissolvit nutrimentum in animali et praeparat illud ad hoc ut diffundatur aequaliter

    Rahm. 52, 11: وهى [sc. الهاضمة] التى تذيب الغذاء فى الحيوان، وتعده للنفوذ المستوى

  2. Avic. An. vol. II 175, 53: oppilatio viarum non prohiberet diffundi virtutes motivas et sentientes et etiam imaginabiles

    Rahm. 263, 12: لما كان سد المسالك حابسا لنفوذ القوى المحركة والحساسة والمتخيلة أيضا

  1. 2 also s.v. diffundere Avic. An.

للنفوذ المستوى – ut diffundatur aequaliterAvic. An. 52 / vol. I 104

1.3

تنفيذtanfīḏ

n. nfḏcausing to penetrate (n.)
  1. Avic. An. vol. I 106, 48: in augmentatione etenim longitudinis necesse est nutrimentum diffundi in membris duris

    Rahm. 53, 16: وذلك لأن الزيادة فى الطول يحتاج فيها إلى تنفيذ الغذاء فى الأعضاء الصلبة

  1. 1 s.v. diffundere Avic. An.
2.1

انتشرintašara

v. nšrto be spread
  1. Avic. An. vol. I 141, 45: sed quia istae virtutes diffusae sunt per omnia membra aequaliter, ideo putaverunt eas esse unam virtutem

  2. Avic. An. vol. I 143, 88: scilicet an hic humor non fiat medius nisi quia commiscentur ei partes habentis saporem, commixtione diffusa per eum

    Rahm. 75, 13: هل هذه الرطوبة إنما تتوسط بأن يخالطها أجزاء ذى الطعم مخالطة تنتشر فيها

  1. 5 s.v. diffundere Avic. An.
2.2

منتشرmuntašir

act. part. nšrspreading (intr.)
  1. Avic. An. vol. I 151, 94: et proveniret ex ea odor qui diffunderetur usque ad aliquem terminum

    Rahm. 79, 17: فيكون منه رائحة منتشرة انتشارا إلى حد

  2. Avic. An. vol. I 266, 00: hoc enim est plus adiuvans ad certificandum eius formam, quam ut videns egrediatur ab oculo et diffundatur in latitudinem

    Rahm. 149, 22: كون ذلك فيه أعون على تحقيق صورته من أن يخرج الرائى من العين منتشرا فى السعة

  1. 2 Avic. An.

أن يخرج الرائى من العين منتشرا – ut videns egrediatur ab oculo et diffundaturAvic. An. 149 / vol. I 266

2.3

انتشارintišār

n. nšrspreading (n.)
  1. Avic. An. vol. I 141, 47: veluti si tactus et gustus essent diffusi per totum corpus sicut sunt diffusi in lingua

    Rahm. 73, 15: كما لو كان اللمس والذوق منتشرين فى البدن كله انتشارهما فى اللسان

  1. 1 Avic. An.
3.

سرىsarā

v. sryto spread (intr.)
  1. Avic. Met. 150, 3: Quibusdam enim visum fuit quod ipsae sint substantiae quae commiscentur corporibus et diffunduntur per ea

    Marm. 102, 13: فإن من الناس من يرى أن تلك جواهر تخالط الأجسام وتسرى فيها

  1. 1 Avic. Met.
4.

سطعsaṭaʿa

v. sṭʿto spread (intr.)
  1. Avic. An. vol. I 148, 58: nisi odor diffunderetur ex dissolutione alicuius, calor … non excitaret odores, nec frigiditas occultaret

    Rahm. 78, 9: لو لم تكن الرائحة تسطع بسبب تحلّل شىء ما كانت الحرارة … مما يذكى الروائح ولا كان البرد يخفيها

  1. 1 s.v. diffundere Avic. An.
5.

انبعثinbaʿaṯa

v. bʿṯto be emitted
  1. Avic. An. vol. II 176, 67: et ut prima actio quam facit anima sit ipsum membrum quo mediante diffunduntur eius virtutes in alia membra

    Rahm. 264, 1: ويكون أول ما تفعل النفس يفعل العضو الذى بوساطته تنبعث قواها فى سائر الأعضاء

  1. 1 Avic. An.
6.

جُرّǧurra

pass. v. ǧrrto be spread, to spread
  1. Nico. Plan. §203: Et non habuit planta unde cresceret, et adiuvit eam humor sua expansione, et diffusa est super terram ut pannus viridis

    Dross.: فلم يكن للنبات من المواد ما يكبر وأعانته الرطوبة بانبساطها، فجر على بسيط الارض كالثوب الاخضر

  1. 1 Nico. Plan.
7.

ممتدّmumtadd

act. part. mddextended
  1. Avic. An. vol. I 244, 49: Si autem forma et quasi affectio non fuerint in ipso toto corpore radii qui diffunditur

    Rahm. 135, 15: وإن كان الشبح والأثر مثلا ليس فى الجرم الشعاعى الممتد نفسه

  1. 1 Avic. An.

فى الجرم الشعاعى الممتد نفسه – in ipso toto corpore radii qui diffunditurAvic. An. 135 / vol. I 244

8.

وصولwuṣūl

n. wṣlreaching, arrival
  1. Avic. An. vol. I 149, 75: ex quo aufertur nobis dubitatio quia hoc quod tam longe diffunditur non est ex vapore diffuso nec ex facta permutatione

    Rahm. 79, 1: ما يزيل الشك فى أن وصولها [sc. الروائح] لم يكن بسبب بخار انتشر أو استحالة فشت

  1. 1 s.v. diffundere Avic. An.

أن وصولها [sc. الروائح] لم يكن بسبب بخار انتشر – quia hoc quod tam longe diffunditur non est ex vapore diffusoAvic. An. 79 / vol. I 149

9.

سافرsāfara

v. sfrto travel
  1. Avic. An. vol. I 149, 69: quod vapor resolvatur ex odorifero et diffundatur longe usque centum leugas vel plures

    Rahm. 78, 17: أن البخار يتحلّل من ذى الرائحة فيسافر مائة فرسخ فما فوقه‏‎

  1. 1 s.v. diffundere Avic. An.
10.

مستولٍmustawlin (+ ʿalā)

act. part. wlytaking possession of
  1. Avic. An. vol. I 233, 72: et videatur totum continuum in una superficie, et videatur quod diffusus est vel discurrit per totam aquam

    Rahm. 128, 15: فيرى الجميع متصلا فى سطح واحد ويتخيل مستوليا على الماء

  1. 1 Avic. An.

ويتخيل مستوليا على الماء – et videatur quod diffusus est … per totam aquamAvic. An. 128 / vol. I 233

11.

غاصġāṣa

v. ġwṣto submerge (intr.)
  1. Avic. An. vol. I 143, 88: et deinde penetret [ sc. humor ] et diffundatur in lingua quousque commisceatur cum lingua et sentiatur

    Rahm. 75, 13: ثم تنفذ [sc. هذه الرطوبة] فتغوص فى اللسان حتى تخالط اللسان فيحسّها

  1. 1 s.v. diffundere Avic. An.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: