digestio

1.1

طبخṭabḫ

n. ṭbḫconcoction (e.g. of food or blood in the body)
  1. Nico. Plan. §138: Digestio enim est ubi humor et calor, quando terminum consequitur, eritque in digestione lapidum et minerarum

    Dross.: فان الطبخ حيث تكون الرطوبة والحرارة اذا تناهى فى الفعل ويكون فى طبخ الاحجار والمعادن

  2. Nico. Plan. §222: Est autem prima digestio desub planta

  3. Aris. Anim. II 674b13: et venter secundus recibit ipsum digestum, et tertius recipit ipsum in meliori digestione

    Kruk: والبطن الثانى يقبله مطحونا والبطن الثالث يقبله وطبخه اجود

  4. Aris. Anim. III 766b22: In feminis autem propter malitiam digestionis erit multa superfluitas sanguinea non digesta

  5. Aver. Ep. Parv. 201va54: Et ideo animal dormit, dum cibus est in digestione, et excitatur quando digestio complebitur

    Blum. 63, 8: ولذلك ينام الحيوان ضرورة ما دام فى النضج، وينتبه اذا فرغ من الطبخ

  6. Aver. Ep. Parv. 201va58: Et contractio caloris in hora digestionis habet aliam causam

  1. 6 et passim, also s.v. maturatio Nico. Plan.
  2. 1 Aris. Anim. II
  3. 1 Aris. Anim. III
  4. 2 Aver. Ep. Parv.
1.2

طبخ ونضجṭabḫ wa-naḍǧ (or: naḍǧ wa-ṭabḫ)

n., pleonasm ṭbḫ nḍǧcooking and concoction
  1. Aver. Ep. Parv. 201va28: quorum unum est digestio cibi in cerebro et corde

    Blum. 62, 1: احدهما، طبخ الغذاء ونضجه فى الدماغ والقلب

  2. Aver. Ep. Parv. 201va52: Et causa debilitatis eorum est digestio cibi

    Blum. 63, 7: والسبب فى ضعفها جميعًا هو نضج الغذاء وطبخه

  1. 2 Aver. Ep. Parv.
1.3

طبخ ونضوجṭabḫ wa-nuḍūǧ

n., pleonasm ṭbḫ nḍǧcooking and concoction
  1. Aris. Anim. II 650a4: et digestio eorum [ sc. sicci et humidi ] est per fortitudinem caloris

    Kruk: وانما يكون طبخهما [sc. اليابس والرطب] ونضوجهما بقوة الحرارة

  1. 1 Aris. Anim. II
1.4

طبيخṭabīḫ

n. ṭbḫconcocted food
  1. Nico. Plan. §216: fluitque calor per parvam digestionem remanetque ibi humor

    Dross.: فيرشح بالحرارة طبيخ يسير فتبقى هناك الرطوبة

  1. 1 Nico. Plan.
2.1

نضجnaḍǧ (or: nuḍǧ)

n. nḍǧconcoction, ripening
  1. Aver. Ep. Parv. 192vb3: quando fuerit [ sc. mixtio partis sicce cum parte humida ] digesta ex calore aliqua digestione

    Blum. 18, 12: اذا نضج [sc. اختلاط الجزء اليابس بالجزء الرطب] عن الحرارة نضجًا ما

  2. Aver. Ep. Parv. 256rb62: quoniam, quando iste virtutes active debilitantur, accidet materie ut dissolvatur a forma propter malitiam digestionis et qualitatis materie

  3. Avic. Gen. 143, 21: in vere autem nec in autumno non completur digestio

    Qass. 193, 9: وفى ميل الربيع والخريف لا يتم النضج

  4. Avic. Qual. 36, 3: Dicimus igitur quod maturatio vel digestio est alteratio caliditatis in corpore habente humiditatem ad eligendum finem convenientem

  5. Avic. Qual. 41, 6: ergo forma [ sc. cruditatis ] erit privatio <digestionis>

    Qass. 227, 1: فصورتها [sc. النهوءة] عدم النضج

  1. 3 Aver. Ep. Parv.
  2. 1 Avic. Gen.
  3. 21 s.v. nuḍǧ Avic. Qual.
2.2

نضوجnuḍūǧ

n. nḍǧconcoction, being concocted
  1. Aris. Anim. II 650a11: Et haec incisio non est causa digestionis cibi omnino, sed causa melioris digestionis cibi

    Kruk: وهذا القطع لا يكون علة هضم ونضوج الطعام البتة بل يكون علة جودة نضوج

  2. Aris. Anim. II 672a4: quia sanguis qui remanet ibi est bonae digestionis et decoctionis

    Kruk: من اجل ان الدم الذى يبقى هنالك جيد الطبخ والنضوج

  3. Aris. Anim. III 715b24: et quaedam [ sc. arbores ] non faciunt fructum nisi per convenientiam, quoniam adiuvantur in digestione

    Brug.: ومن الشجر ما لا يحمل ثمرة بل موافق حمل الثمرة، لأنه معين على النضوج

  4. Aris. Anim. III 784b6: tunc putrescet [ sc. pilus ] ex calore aeris continentis propter debilitatem decoctionis et digestionis

  1. 9 Aris. Anim. II
  2. 9 Aris. Anim. III
2.3

إنضاجinḍāǧ

n. nḍǧbringing to ripeness (n.)
  1. Aris. Anim. III 747a28: Empedocles autem dixit sed non recte, quoniam fingit quod causa illius est digestio coeuntium ad invicem sine convenientia in genere

    Brug.: واما امبدقليس فانه قال قولا ليس بصواب فانه يزعم ان علّة ذلك إيضاح [var.: إنضاج] التى تجامع بعضها بعضا على غير الجنس والمناسبة

  2. Aver. Ep. Parv. 201va63: Et ideo calor naturalis apud digestionem cibi revertitur

    Blum. 64, 4: فلذلك ينصرف الحار الغريزى وقت انضاج الغذاء

  1. 1 s.v. īḍāḥ Aris. Anim. III
  2. 1 Aver. Ep. Parv.
2.4

نضوج وبلوغnuḍūǧ wa-bulūġ

n., pleonasm nḍǧ blġconcoction and maturity
  1. Aris. Anim. III 753a18: Et pulli complentur in ovis cito in diebus calidis, quoniam tempus calidum adiuvat ad digestionem creationis

    Brug.: والفراخ تتمّ فى البيض عاجلا فى الايّام الدفئة، لأن الزمان والدفاء يعين على نضوج وبلوغ الخلقة

  1. 1 Aris. Anim. III
2.5

نضجnaḍiǧa

v. nḍǧto be ripening
  1. Avic. Qual. 40, 90: Quando igitur agit ista caliditas actionem suam et attingit in ea finem intentum, iam facta est digestio

    Qass. 226, 8: فإذا فعلت هذه الحرارة فعلها، وبلغت به الغاية المقصودة فقد نضج

  1. 1 Avic. Qual.

فقد نضج – iam facta est digestioAvic. Qual. 226 / 40

3.1

هضمhaḍm

n. hḍmdigestion
  1. Avic. An. vol. II 34, 77: indigent ut adveniat eis spriritus cum toto calore naturali ad hoc ut possit calor efficere digestionem perfectam

  2. Avic. An. vol. II 34, 83: et ex his [ sc. causis ] est perfectio digestionis et diffusio spiritus

    Rahm. 182, 4: ومن ذلك [sc. الأسباب] فراغ من الهضم فتعود الروح منتشرة

  3. Aver. Ep. Parv. 256va11: quando in eis [ sc. individuis ] generantur de superfluitatibus digestionis

    Blum. 99, 8: فعند ما تتولد فيهم [sc. الاشخاص] من فضلات الهضم

  4. Avic. Qual. 43, 34: Et iam dicitur coctio de maturatione et digestione nomine aequivoco

    Qass. 229, 13: وقد يقال للهضم والنضج طبخ أيضا باشتراك الاسم

  1. 2 Avic. An.
  2. 1 s.v. hiḍām Aver. Ep. Parv.
  3. 1 Avic. Qual.
3.2

هضم ونضوجhaḍm wa-nuḍūǧ

n., pleonasm hḍm nḍǧdigestion and concoction (sc. of food)
  1. Aris. Anim. II 650a11: Et haec incisio non est causa digestionis cibi omnino, sed causa melioris digestionis cibi

    Kruk: وهذا القطع لا يكون علة هضم ونضوج الطعام البتة بل يكون علة جودة نضوج

  2. Aris. Anim. II 650a12: quoniam abscisio cibi in partes parvas est causa velocioris digestionis cibi

    Kruk: لان قطع الطعام باجزاء صغار يكون علة سرعة وجودة الهضم والنضوج

  1. 2 Aris. Anim. II

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: