dissolutio

1.1

انحلالinḥilāl

n. ḥlldissolution; exhaustion, weakening
  1. Mesue Aph. A §31: Frequentatio morbi in principali membro dissolutionem corporis prenuntiat

    Troup.: متى قبلت الأعضاء الرئيسية الأمراض دأبا دل ذلك على انحلال البدن

  2. Aver. MC Gen. 166va47: aut mixtio erit dissolutio utriusque mixtorum et transmutatio utriusque eorum secundum naturam per divisionem utriusque eorum in partes

    Eich. 81, 8: والوجه الثانى أن يكون معنى الاختلاط هو انحلال كلّ واحد من المختلطين وتغيّر طبائعهما بانقسام كلّ واحد منهما إلى أجزاء

  3. Aver. Ep. Parv. 201rb4: et quod vigilia est virtutum dissolutio et debilitas earum

  4. Mesue Aph. B §31: Egritudinem in membro radicali existere signum est dissolutionis corporis

  1. 1 Mesue Aph. A
  2. 1 Aver. MC Gen.
  3. 1 Aver. Ep. Parv.
  4. 1 Mesue Aph. B
1.2

حلّḥall

n. ḥlldissolution (of a thing), solving, resolving
  1. Avic. Met. 62, 83: per dissolutionem vero simulationis quae est inter contradictorias argumentationis, erroneum possumus revocare

    Marm. 43, 2: وبحل الشبه المتقابلة من قياسات المتحير يمكننا أن نهديه

  2. Aver. MC Gen. 156va50: Dicendum est igitur in dissolutione istius questionis

  3. Avic. Qual. 56, 15: Et iam coadunabuntur caliditas et frigiditas ad congelationem rei, et est difficilis eius dissolutio et liquefactio

    Qass. 238, 17: وقد يجتمع الحر والبرد على إجماد الشىء فيصعب حله، وإذابته

  4. Avic. Qual. 58, 49: Et qui voluerit commiscere res diversas, mixtione fortiter adhaerente, debet ingeniari dissolutionem illarum rerum

  1. 1 Avic. Met.
  2. 1 Aver. MC Gen.
  3. 2 Avic. Qual.
1.3

تحلّلtaḥallul

n. ḥlldissolution (of a thing)
  1. Avic. An. vol. I 148, 58: Qui enim dicunt vaporem et fumum, ratiocinantur dicentes quod, nisi odor diffunderetur ex dissolutione alicuius, calor et quicquid calorem excitat ex confricatione vel evaporatione et consimilibus non excitaret odores

    Rahm. 78, 9: فالقائل بالبخار والدخان يحتج ويقول إنه لو لم تكن الرائحة تسطع بسبب تحلّل شىء ما كانت الحرارة وما يهيج الحرارة من الدلك والتبخير وما يجرى مجرى ذلك مما يذكى الروائح

  1. 1 Avic. An.
1.4

تحليلtaḥlīl

n. ḥlldissolution (chem.)
  1. Avic. Qual. 58, 44: nam ibi non facit humiditas dissolutionem quam facit in sale

    Qass. 239, 16: فإنه لا تفعل الرطوبة فى تحليله ما تفعل فى تحليل الملح

  1. 1 Avic. Qual.
2.1

ذوبḏawb

n. ḏwbcolliquescence (of semen as a bodily fluid)
  1. Aris. Anim. III 725a1: quoniam dicere quod exit ex toto propter calorem provenientem ex motu habet virtutem dissolutionis et dissolutio est ex rebus innaturalibus

    Brug.: لأن القول انه يخرج من الكلّ لحال الحرارة التى تكون من الحركة له قوّة ذوب. والذوب من الاشياء التى على غير الطباع

  2. Aris. Anim. III 726b24: Et manifestum est quod dissolutio quae accidit hominibus ex exitu spermatis est etiam superfluitas

    Brug.: وهو بيّن ان الذوب الذى يعرض للناس من خروج الزرع فضلة أيضا

  1. 6 Aris. Anim. III
2.2

ذوبانḏawabān

n. ḏwbemaciation, wasting disease (med.)
  1. Albu. Coni. tr. V, li. 25: significat illud quod accident eis egritudines diuturne et ptisis et dissolutiones

    Yama.: فإنّ ذلك دليل على أنّه يعرض لهم الأمراض المتطاولة والسلّ والذوبان

  1. 1 Albu. Coni.
[ Cf. Dozy. ]
3.

تفصيلtafṣīl

n. fṣldisjunction (astr.)
  1. Thab. Fig. GC §14, Bjö. 8, 14: et comprehendit … divisiones eius [ sc. figurae ] per quas dividitur secundum duos modos, scilicet dissolutionis et compositionis, quod Ptholomeus demonstrare [vel probare] voluit

    Lorch 48, 37: وأحصى … أقسامه التى ينقسم إليها على جهتى التركيب والتفصيل اللتين أراد بطلميوس أن يبرهنهما

  2. Thab. Fig. GC §38, Bjö. 12, 7: et quae (i.e. probatio) communicabit omnes divisiones eius in capitulo uno secundum modum compositionis, et capitulo secundum modum dissolutionis tantum

    Lorch 62, 125: ويعم جميع أقسامه فى باب واحد على جهة التركيب وباب على جهة التفصيل فقط

  1. 3 Thab. Fig. GC
4.1

انفشاشinfišāš

n. fššsubsiding (of a swelling in respiratory organs) (med.)
  1. Aris. Anim. II 673b23: quia corpora illorum sunt bonae respirationis et dissolutionis

    Kruk: ان اجسادها جيدة التنفس والانفشاش

  1. 1 Aris. Anim. II
4.2

جودة التفشّشǧūdat al-tafaššuš

genit. compound ǧwd fššease of (sc. a liquid’s) permeation
  1. Aris. Anim. II 671a32: Quoniam illa mollities est causa dissolutionis humiditatis

    Kruk: فان ذلك اللين يكون علة جودة تفشش الرطوبة

  1. 1 Aris. Anim. II
[ Cf. van Oppenraaij 1998, 270. ]
5.

تفريقtafrīq

n. frqdivision
  1. Avic. An. vol. I 54, 71: ex victoria etenim secundum eos provenit dissolutio et corruptio eius in quo est

    Rahm. 25, 10: فإن الغلبة توجب التفريق والفساد فيما تكون فيه

  1. 1 Avic. An.
6.

استحالةistiḥāla

n. ḥwlabsurdity, impossibility
  1. Avic. An. vol. I 49, 98: et adhuc postea in doctrina primae philosophiae ostendemus etiam dissolutionem huius sententiae eorum et consimilium

    Rahm. 22, 13: وسندل فى صناعة الفلسفة الأولى أيضا على استحالة رأيهم هذا وما أشبهه

  1. 1 Avic. An.
7.

انخراق وتشذّبinḫirāq wa-tašaḏḏub

n., pleonasm ḫrq šḏbexpansion and dispersion (of air)
  1. Alpet. ch. 4 §3: quia in natura est eius [ sc. aeris ] receptio impulsionis et velocitas dissolutionis

    Gold. 17r, 7: لما فى طبيعة الهواء من قبول الاندفاع وسُرعة الانخراق والتشذب

  1. 1 s.v. inḫirāq Alpet.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: