dominium

1.

سلطانsulṭān

n. slṭrule, dominance, authority (e.g. of a king, a faculty or a quality)
  1. Albu. Coni. tr. VIII, li. 251, version c, see fn. 96: significat salutem regibus Babilonie communiter et filiis eorum et additamentum eorum in honore et exaltatione et dominio

    Yama.: دلّ ذلك على شمول الصحّة لملوك بابل وأولادهم وعلى ازديادهم في العزّ والشرف والسلطان

  2. Avic. An. vol. II 59, 45: Aestimatio enim habet dominium inter virtutes apprehendentes in animalibus

  3. Avic. An. vol. II 59, 47: cupiditas autem et ira habent dominium inter virtutes moventes

  4. Aver. Ep. Parv. 202vb68: Et ideo ista virtus habet magnum dominium in melancholicis

    Blum. 88, 2: ولذلك يوجد سلطان هذه القوى فى اصحاب المرة السوداء

  5. Avic. Gen. 102, 17: sed dominium ignis est caliditas

    Qass. 158, 13: لكن سلطان النار الحرارة

  6. Avic. Gen. 102, 19: et dominium terrae est siccitas

  1. 1 Albu. Coni.
  2. 2 Avic. An.
  3. 1 Aver. Ep. Parv.
  4. 3 Avic. Gen.
2.1

استيلاءistīlāʾ

n. wlydominance; control; governorship (astrol.)
  1. Alcab. diff. IV, li. 31: Dixit Ptolomeus: si plures planete convenerint in dominio eiusdem loci et fuerint equales in fortitudine, constitues dominum loci illum qui fuerit dominus haiz

    Yama.: قال بطلميوس فإن استوى في الاستيلاء على ذلك الجزء أكثر من كوكب صيّرت ذلك الكوكب صاحب الحيّز

  2. Avic. An. vol. I 65, 21: sed propter dominium quod anima habet in illis, contingit ut vis vegetabilis roboretur aut debilitetur

    Rahm. 31, 17: ولاستيلاء النفس عليه ما يعرض من قوة القوة النامية وضعفها

  3. Aver. Ep. Parv. 256va4: Modi igitur animalium non diversantur in longitudine vite nisi secundum diversitatem eorum in … dominio virtutum activarum super passivas

  4. Aver. Ep. Parv. 256vb26: scilicet in abundantia caliditatis et humiditatis et in dominio virtutum activarum

    Blum. 105, 7: وفور الحرارة والرطوبة واستيلاء القوى الفاعلة على القوى المنفعلة

  1. 1 Alcab.
  2. 1 Avic. An.
  3. 2 Aver. Ep. Parv.
2.2

مستولٍmustawlin (+ ʿalā)

act. part. wlydominating s.th.
  1. Aver. Ep. Parv. 256rb20: dum habuerit [ sc. calor naturalis ] dominium in humoribus

    Blum. 96, 2: ما دامت [sc. الحرارة الطبيعية] مستولية على الاخلاط

  1. 1 s.v. istawlā Aver. Ep. Parv.
3.1

غلبةġalaba

n. ġlbpredominance, preponderance
  1. Nico. Plan. §231: Planta vero quae est sicut natura aquae, vix fructificat propter dominium humiditatis suae et amplitudinem suorum meatuum et fluxibilitatem suarum radicum

    Dross.: فاما النبات المشاكل طبع الماء فلا يكاد يحمل لغلبة الرطوبة واتساع مجارية* واسترخاء أصوله [ * sic, correct: مجاريه ]

  2. Aver. Ep. Parv. 192va57: Et quia forma cuiuslibet mixti attribuitur dominio alicuius qualitatum quatuor

    Blum. 18, 1: ولما كان كل ممتزج انما صورته منسوبة الى غلبة كيفيتين من الكيفيات الاربع عليه

  3. Aver. Ep. Parv. 256vb8: una est consumptio naturalis humiditatis que est in corpore et dominium frigidi et sicci in eis

  1. 1 Nico. Plan.
  2. 9 Aver. Ep. Parv.
3.2

غالبġālib

act. part. ġlbpredominant
  1. Avic. Gen. 22, 58: et posito quod aliquid submergatur in aqua, non est tamen verum quod propter hoc ostendatur <…> dominium terreitatis super illud

    Qass. 96, 8: ومع ذلك فليس إذا رسب كل متكون دل على ذلك أكثر من أن الأرضية غالبة فيه

  1. 1 Avic. Gen.

أن الأرضية غالبة فيه – dominium terreitatis super illudAvic. Gen. 96 / 22

4.

تدبيرtadbīr

n. dbrmanagement, governance (of a faculty)
  1. Avic. An. vol. I 106, 56: Si autem dominium esset nutritivae, hoc semper procederet eadem proportione

    Rahm. 54, 2: فلو كان التدبير إلى الغاذية لكان يستمرّ ذلك على نسبة واحدة

  2. Avic. An. vol. II 17, 32: et retrahitur [ sc. anima ] omnino ab intellectu propter suam debilitatem et quia timet ne accidant res corporales, et sic quasi discedit ab intellectu et ab eius dominio

  1. 2 Avic. An.
5.

ابتزازibtizāz

n. bzzpredominance (astrol.)
  1. Albu. Coni. tr. I, li. 226: et hoc secundum dominium planetarum super dominum orbis

    Yama.: وذلك على قدر ابتزازات الكواكب على صاحب الدور

  2. Albu. Coni. tr. II, li. 740: propter dominium eius [ sc. Veneris ] super locum qui significat super Arabes de signo Scorpionis

    Yama.: لابتزازها [sc. الزهرة] على المكان الدالّ من برج العقرب على العرب

  1. 2 Albu. Coni.

Cf. almubtaz.

6.

مزاعمةmuzāʿama

n. zʿmleadership (astrol.)
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 160: Et si fuerit eius ascendens signum medii celi et dominus eius fortis, orientalis habens in signo dominium

    Yama.: فإن كان طالعه برج وسط السماء وصاحبه قويّا شرقيا في برج له فيه مزاعمة

  2. Albu. Coni. tr. VIII, li. 49: Quod si fuerit pars coniunctionis et impletionis continuata cum Iove, et precipue si fuerit ei in eo dominium

  1. 2 Albu. Coni.
[ Cf. Dozy s.v. mazʿam. ]
7.

خلافةḫilāfa

n. ḫlfcaliphate
  1. Albu. Coni. tr. II, li. 610: Et quando pervenit directio ad .20. gradum Sagittarii et illud in fine dominii Aluathik

    Yama.: ولمّا انتهى التسيير إلى ك [20] درجة من برج القوس وذلك في آخر خلافة الواثق

  1. 1 Albu. Coni.
8.

قاهرqāhir

act. part. qhrprevailing, overpowering
  1. Aver. Ep. Parv. 256va52: Causa igitur conservans animalia per se est abundantia caliditatis … et dominium activarum super passivas

    Blum. 102, 5: فالسبب الحافظ لبقاء الحيوان فى ذاته انما هو وفور الحرارة … وكون القوى الفاعلة فيه قاهرة للمنفعلة

  1. 1 s.v. qahr Aver. Ep. Parv.
9.

أمرamr

n. ʾmrconcern
  1. Avic. An. vol. I 105, 40: Si enim esset dominium nutritivae, adaequaret illas

    Rahm. 53, 10: ولو كان الأمر إلى الغاذية لسوت بينها

  1. 1 Avic. An.

Submit Feedback

Your Name: (optional)
Your E-Mail: (optional)

Please specify the part of the lemma you wish to submit a contribution for:

Your feedback: